Tematy - Samorząd terytorialny - INFOR.PL

Gmina to przede wszystkim jednostka samorządu terytorialnego. W orzecznictwie administracyjnym przyjmuje się, że gmina nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej.

Jest to jednostka samorządu terytorialnego, rozumiana jako wspólnota samorządowa (tworzą ją mieszkańcy gminy z mocy prawa) oraz odpowiednie terytorium. Zgodnie z konstytucją, jest podstawową jednostką podziału terytorialnego wykonującą wszystkie zadania samorządu terytorialnego niezastrzeżone dla innych jednostek - powiatów i województw.

Ustawa o samorządzie gminnym dzieli zadania gminy na własne i zlecone. Zadania własne wynikają z ustaw natomiast zlecone przekazywane są prze inne samorządy lub pochodzą od administracji rządowej.

Samorząd terytorialny w Polsce został przywrócony w 1990 r.. Powrót do przedwojennej tradycji miał wpłynąć na budowę społeczeństwa obywatelskiego. Obecnie zasada samorządności jest jedną z naczelnych zasad ustrojowych państwa polskiego.

Rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, powinna pamiętać, że integralną częścią tej uchwały jest załącznik graficzny przedstawiający granice obszaru objętego projektem planu.

Samorządowe jednostki budżetowe dokonują wpłaty na rachunek dochodów budżetu jednostek samorządu terytorialnego w postaci nadwyżki środków obrotowych dochodów własnych. Nadwyżka ustalona jest na dzień 31 grudnia w wysokości wynikającej z przyjętej w tej sprawie uchwały.

Dożywianie dzieci jest zadaniem należącym do kompetencji gminy. Samorządy mogą otrzymać dotacje na ten cel z budżetu państwa. Można także za pośrednictwem Agencji Rynku Rolnego zorganizować bezpłatne dostawy mleka do szkół. Od przyszłego roku ruszy unijny program dostawy owoców i warzyw dla dzieci w wieku do dziesięciu lat.

Jednostki samorządu terytorialnego, kupując energię elektryczną, powinny stosować konkurencyjne tryby udzielania zamówień publicznych. W celu umożliwienia wykonawcom przedłożenia prawidłowych i kompletnych ofert istotne jest, aby zamawiający właściwie i w sposób wyczerpujący dokonał opisu przedmiotu zamówienia oraz wskazał jego wielkość lub zakres.

To na podstawie uchwały rady gminy, po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu, określona droga może być zaliczona do kategorii drogi gminnej. Również ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy.

Zaszeregowania obiektów hotelarskich do poszczególnych rodzajów dokonuje, nadaje kategorię oraz prowadzi ich ewidencję marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce położenia obiektu hotelarskiego. Zaszeregowania pól biwakowych dokonuje i prowadzi ich ewidencję wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce ich położenia.

Rozdział VII Konstytucji zawiera 10 artykułów. W artykułach znajdują się regualcję dotyczące podziału terytorialnego Polski. Samorząd terytorialny dzieli się na: województwa, powiaty oraz gminy. Gmina jest podstawową jednostką organizacyjną samorządu terytorialnego.

Przygotowywana reforma finansów publicznych zakłada włączenie do systemu nadzoru budżetowego zadań realizowanych przez ponad 3 tys. zakładów budżetowych i prawie 1 tys. gospodarstw pomocniczych.

Jak należy rozumieć zwrot miejsce publiczne?

W programach operacyjnych 2007 - 2013 istnieje możliwość otrzymania zaliczki na podstawie umowy o dofinansowanie. Ma to przyczynić się do realizacji większej liczby projektów przez biedne gminy.

W przypadku należności realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego na rzecz Skarbu Państwa uprawnienia do dokonywania umorzeń (rozkładania na raty, odraczania) posiada zarząd jednostki samorządowej. Uprawnienie to przysługuje tylko do kwoty 40 tys. zł. Po przekroczeniu tej kwoty właściwym dysponentem (np. do umorzenia) części budżetowej jest np. wojewoda.

Zbliża się ostateczny termin na złożenie oświadczeń majątkowych. Są one składane np. przez radnych i wójtów co roku do 30 kwietnia. Oświadczenie majątkowe przechowuje się przez sześć lat. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne, z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości.

Jakie niezbędne czynności musi podjąć rada, aby uchwała w sprawie absolutorium nie naruszała przepisów prawa? Jakie elementy powinno zawierać sprawozdanie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, aby komisja rewizyjna mogła w sposób rzetelny i obiektywny dokonać oceny wykonania budżetu?

Zbliża się ostateczny termin na złożenie oświadczeń majątkowych. Są one składane np. przez radnych i wójtów co roku do 30 kwietnia. Oświadczenie majątkowe przechowuje się przez sześć lat. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne, z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości.

Sporządzane przez organ wykonawczy sprawozdanie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego może mieć różną formę, lecz musi uwzględniać wszystkie elementy wynikające z uchwały budżetowej.

Zapewnienie bezpieczeństwa oraz porządku publicznego jest jednym z zadań własnych gminy oraz powiatu. W celu jego realizacji gminy m.in. tworzą straże miejskie, finansują Policję, wspierają programy walki z przemocą, a także organizują pozaszkolne zajęcia dla dzieci i młodzieży.

Rada gminy określa niższe stawki opłat za odbiór odpadów komunalnych, jeżeli odpady te są zbierane i odbierane w sposób selektywny. Nadal zbyt wiele jednostek samorządowych nie ma planów gospodarki odpadami.

Nadawanie nazw ulicom w gminach miejskich nie jest przywilejem, lecz obowiązkiem gmin. Uchwała rady gminy w sprawie nadania nazwy ulicy ma charakter aktu ogólnego i jest zaliczana do przepisów gminnych.

Czy radnemu przysługuje wynagrodzenie w formie diety za pracę w komisji rozwiązywania problemów alkoholowych?

Regionalne programy operacyjne (RPO) to największe źródło pozyskania dofinansowania inwestycji w drogi lokalne. Na terenach wiejskich pieniądze na drogi można uzyskać z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Większość pomocy unijnej będzie dostępna do końca tego kwartału.

Czy reprezentacja gminnej osoby prawnej zależy od formy prawnej? Czy wójt ma prawo do reprezentacji spółki komunalnej w sądzie?

Marszałek województwa, starosta oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta sprawują kontrolę nad przestrzeganiem i stosowaniem przepisów o ochronie środowiska w sprawach objętych ich właściwością. Samorządy terytorialne powinny m.in. zapewnić udział społeczeństwa w postępowaniu, którego przedmiotem jest sporządzenie programu ochrony środowiska.

Starostwo powiatowe musi gromadzić i udostępniać zbiór aktów prawa miejscowego ustanowionych przez powiat. Urząd gminy prowadzi zbiór przepisów gminnych. Dzienniki urzędowe, zbiory aktów prawa miejscowego powiatów i gmin udostępnia się nieodpłatnie poprzez środki komunikacji elektronicznej.

Przekształcanie publicznych szpitali w spółki prawa handlowego trwa już od co najmniej kilku lat. Obecnie liczbę niepublicznych szpitali samorządowych szacuje się na ponad 50. Dzięki zmianie formy własności placówki pozbyły się zadłużenia, prowadzą restrykcyjną politykę finansową i kontrolują koszty swojego działania.

W jaki sposób jednostki samorządu terytorialnego mogą ubiegać się o nadanie certyfikatu ISO? Jakie warunki powinny spełniać? Co daje posiadanie certyfikatu ISO?

Pracownik samorządowy w trakcie wykonywania swoich obowiązków musi przede wszystkim przestrzegać prawa. Za naruszenie ciążących na nim obowiązków grozi mu postępowanie dyscyplinarne.

Jednostki samorządu terytorialnego mogą udzielać z budżetu dotacji celowych, do których można zaliczyć dotacje na realizację zadań zleconych podmiotom niepublicznym na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Z budżetu można również przekazywać dotacje na podstawie porozumień w sprawie przekazania zadań innym jednostkom samorządu terytorialnego lub dotacje w ramach pomocy finansowej udzielanej innej jednostce samorządu terytorialnego.

Zatrudnianie pracowników bez wymaganego stażu pracy oraz pomijanie procedur konkursowych przy obsadzaniu stanowisk urzędniczych - to główne wnioski pokontrolne sformułowane w raporcie NIK na temat prawidłowości zatrudniania pracowników na stanowiskach urzędniczych w administracji samorządowej.

Pracownik samorządowy w trakcie wykonywania swoich obowiązków musi przede wszystkim przestrzegać prawa. Za naruszenie ciążących na nim obowiązków grozi mu postępowanie dyscyplinarne.

Gmina odpowiada za zbiorowy transport lokalny, a powiat za transport na szczeblu ponadgminnym. Rada gminy może ustalać ceny urzędowe za usługi przewozowe transportu zbiorowego. Organizowanie kolejowych przewozów pasażerskich oraz nabywanie pojazdów szynowych należy do zadań własnych samorządu województwa.

Budżet jest rocznym planem finansowym, który stanowi podstawę funkcjonowania budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W ustawie o finansach publicznych wyróżniamy dwa rodzaje budżetów - budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego.

Samorządy gminne w opinii NIK niedostatecznie realizują rządowy program usuwania azbestu. Na przedsięwzięcia z tym związane są środki m.in. w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz funduszach wojewódzkich. Ważny jest tryb wyłaniania wykonawców prac polegających na usuwaniu azbestu.

Nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego sprawuje prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w sprawach dotyczących finansów regionalna izba obrachunkowa. W ramach swoich kompetencji wojewoda może kwestionować akt samorządu. Najczęściej przez tzw. zarządzenia zastępcze.

Jakie mogą być przesłanki przekształcenia zakładu budżetowego lub gospodarstwa pomocniczego? Jak dokonać wyboru nowej formy świadczenia usług publicznych? Na co należy zwrócić uwagę, analizując dotychczasowe funkcjonowanie zakładów budżetowych lub gospodarstw pomocniczych?

Dochodzenie należności w trybie egzekucji administracyjnej jest możliwe, jeżeli wynikają one z decyzji, postanowień lub orzeczeń bądź - w przypadku organów administracji publicznej - bezpośrednio z przepisów prawa. Tylko niektóre jednostki samorządu terytorialnego mogą samodzielnie prowadzić egzekucję. W stosunku do pozostałych organem egzekucyjnym jest właściwy miejscowo naczelnik urzędu skarbowego.

Za błędy urzędników odpowiedzialność majątkową ponoszą: Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego. Za błędy, które nierzadko są przestępstwami, urzędnicy odpowiadają dyscyplinarnie i karnie. Szczególne zasady postępowania dyscyplinarnego obowiązują mianowanych pracowników samorządowych i urzędów państwowych. Niektórzy z funkcjonariuszy publicznych muszą się liczyć z odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Osoby zajmujące się sprzedażą na targowiskach muszą wnosić opłatę targową. Z kolei drobni przedsiębiorcy, prowadzący np. pensjonaty w miejscowościach o korzystnym klimacie, powinni pamiętać, że turyści lub wczasowicze powinni uiścić opłatę miejscową lub uzdrowiskową.

W wyborach samorządowych w zgłoszeniu kandydata na wójta należy obowiązkowo podać jego przynależność partyjną, nawet jeżeli kandydata nie zgłasza komitet wyborczy tej partii politycznej. Obowiązku takiego nie mają kandydaci komitetu na radnych do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

Utrzymanie porządku i czystości jest zadaniem własnym każdej gminy. Najważniejszym elementem gwarantującym prawidłowe wykonanie tego obowiązku jest uchwalenie przez radę gminy regulaminu utrzymania czystości i porządku.

Gminy i powiaty za kilka miesięcy będą miały możliwość zdobycia dotacji z funduszy unijnych na realizację wielu przedsięwzięć z zakresu edukacji, oświaty i rozwoju kultury. Będą to duże kwoty dofinansowania zarówno z programów administrowanych centralnie, jak i z regionalnych programów operacyjnych. Środki na dotacje z przeznaczeniem na poprawę jakości oświaty to aż 1,42 mld euro. Już teraz na projekty edukacyjne, oświatowe i kulturalne czekają do wykorzystania środki ze źródeł krajowych.

Na jakim etapie powinny być sprawdzane kwalifikacje pracowników samorządowych? Jak procedury administracyjne mogą pomóc w ocenie działalności poszczególnych pracowników samorządowych?

Budowa dróg i obiektów użyteczności publicznej należy do podstawowych zadań każdej gminy. Szansą na realizację takich inwestycji jest partnerstwo publiczno-prywatne. Jakie korzyści dla obu stron może przynieść taka współpraca?

Jak duże dochody ma gmina, zależy w dużym stopniu od jej rozwoju. Dużo przedsiębiorców to większe wpływy z podatków. Wysokość udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych gminy wynosi w 2007 roku 36,22 proc., a z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych 6,71 proc. Dochody poszczególnych samorządów to również wpływy wynikające z zarządzania majątkiem gminy, powiatu i województwa. Znaczącą część środków finansowych, szczególnie dla mniej zamożnych samorządów, stanowią subwencje i dotacje z budżetu państwa.

Samorząd terytorialny

Czy gmina jest przedsiębiorcą

Gmina

Gmina

Jakie zadania ma gmina

Co to jest samorząd terytorialny

W uchwale rady gminy musi być załącznik graficzny

Zasady finansowania jednostek budżetowych z dochodów własnych

Jak otrzymać wsparcie na dożywianie dzieci w szkołach

Gmina może wybrać dostawcę energii elektrycznej

Zaliczanie dróg publicznych do określonych kategorii

Nadzór nad obiektami hotelarskimi i kempingami

Rozdział VII Samorząd terytorialny

Likwidacja zakładów i gospodarstw pomocniczych

Miejsce publiczne to przestrzeń służąca do wspólnego użytkowania

Dotacje unijne dla gmin i powiatów w formie zaliczek

Odraczanie i rozkładanie na raty należności samorządu

Oświadczenia majątkowe urzędników i samorządowców

Jaka jest procedura udzielania absolutorium

Oświadczenia majątkowe urzędników i samorządowców

Co powinno zawierać sprawozdanie z wykonania budżetu

Bezpieczeństwo i porządek publiczny w gminie

Czystość i porządek w gminie oraz gospodarka odpadami

Zmiana nazw ulic i obowiązki gmin

Radny za pracę w komisji rozwiązywania problemów alkoholowych powinien otrzymywać osobne wynagrodzenie

Wsparcie finansowe na budowy dróg gminnych

Kto reprezentuje gminne osoby prawne w postępowaniu przed sądem cywilnym

Zadania jednostek samorządu terytorialnego w ochronie środowiska

Jak należy ogłaszać przepisy uchwalane przez gminę

O przekształceniu szpitala decyduje samorząd lokalny

Jak wprowadzić system jakości ISO 9001 w administracji samorządowej

Uprawnienia i obowiązki pracowników samorządowych

Dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego

Nabór na stanowiska urzędnicze w gminach i powiatach

Uprawnienia i obowiązki pracowników samorządowych

Transport publiczny w gminie, powiecie i województwie

Wykonywanie budżetu państwa i budżetu jednostki samorządu terytorialnego

Jak gminy mogą sfinansować usuwanie azbestu

Podstawy wydania zarządzeń zastępczych przez wojewodów

Jak na podstawie obowiązujących przepisów przekształcić zakład budżetowy

Zasady dochodzenia należności w trybie administracyjnym

Jaką odpowiedzialność i za co ponoszą funkcjonariusze publiczni

Jakie opłaty lokalne są pobierane na terenie gminy

Podawanie przynależności partyjnej kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast jest obowiązkowe

Zasady utrzymania czystości i porządku w gminie

Dotacje dla samorządowych projektów edukacyjnych i oświatowych

Jak oceniane są kwalifikacje urzędników administracji samorządowej

Partnerstwo publiczno-prywatne

Na jakie dochody mogą liczyć jednostki samorządu terytorialnego