Straż gminna

Zgodnie z przepisami ustawy o strażach gminnych z 29 sierpnia 1997 r. straż miejską tworzy rada gminy. W tym celu musi podjąć stosowną uchwałę. Przed jej podjęciem musi jednak zwrócić się do komendanta wojewódzkiego Policji o opinię. Ponadto straż może być utworzona dla kilku gmin.

Utworzenie straży

Straż gminna (w miastach nazywana strażą miejską) jest tworzona i rozwiązywana przez radę gminy (miasta). Straż jest jednostką organizacyjną gminy. Nadzór nad strażą sprawuje zarząd gminy a także Komendant Główny Policji (poprzez komendantów wojewódzkich).

Zadania straży

Straż gminna dba o spokój społeczny i bezpieczeństwo publiczne, kontroluje ruch drogowy, zapewnia bezpieczeństwo w czasie imprez masowych, doprowadza osoby nietrzeźwe do izby wytrzeźwień lub miejsca zamieszkania, konwojowanie dokumentów i przedmiotów majątkowych należących do gminy.

Wykonując swoje zadania staż może udzielać pouczeń, wystawiać mandaty, zakładać blokady na koła samochodów, wydawanie poleceń. Wszystkie te działania muszą być jednak uzasadnione i mieć na celu zapewnienie bezpieczeństwa publicznego.

Kto może zostać strażnikiem

Strażnikiem gminnym może zostać tylko obywatel polski, który ukończył 21 lat, korzysta z pełni praw publicznych ma minimum średnie wykształcenie, jest sprawna fizycznie i psychicznie, nie była karana sądownie i ma uregulowany stosunek do służby wojskowej.

Aby zostać strażnikiem należy przejść swoisty kurs przygotowawczy. Trwa on 12 miesięcy. W tym czasie strażnik zatrudniony jest przez gminę na czas określony. Dopiero po przejściu tego okresu próbnego można ze strażnikiem podpisać umowę na czas nieokreślony. W sporadycznych wypadkach można jednak pominąć okres przygotowawczy i zatrudnić strażnika od razu na czas dłuższy niż rok.

Przed przyjęciem do służby strażnik składa przewidziane w prawie ślubowanie.

Stopnie w straży miejskiej

W straży miejskiej obowiązują stopnie. Struktura straży wygląda następująco:

• Aplikant,
• Młodszy strażnik,
• Strażnik,
• Starszy strażnik,
• Młodszy inspektor,
• Inspektor,
• Starszy inspektor,
• Kierownik referatu,
• Zastępca naczelnika oddziału,
• Naczelnik oddziału,
• Zastępca komendanta Straży,
• Komendant Straży.

Jak zatem widać straż ma hierarchiczną strukturę. Do każdego stopnia przewidziane są odpowiednie symbole przypominające te występujące w wojsku lub Policji.

Obowiązki strażnika

Przy rozpoczęciu czynności strażnik powinien się wylegitymować. Powinien podać imię i nazwisko oraz stopień. A na wezwanie osoby legitymowanej również okazać legitymację służbową. Powinien to uczynić w ten sposób aby osoba ta mogła się zapoznać z legitymacją i zapisać ewentualnie dane strażnika.