Co to jest samorząd terytorialny

REKLAMA
REKLAMA
Samorząd terytorialny w obecnej formie rozwija się od roku 1990. Wtedy to zrezygnowano z systemu rad a w to miejsce wprowadzono samorząd gminny oraz wojewódzki. Od 1 stycznia 1999 roku obowiązuje natomiast trójszczeblowa struktura samorządu terytorialnego. Obecnie zatem mamy samorząd gminny, powiatowy oraz wojewódzki.
REKLAMA
REKLAMA
Gmina
Gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego. Jej istnienie reguluje Konstytucja RP z 1997 r. Stanowi ona mianowicie: Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina.
Gmina wykonuje wszystkie zadania niezastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego. W skład gminy wchodzą wszyscy mieszkańcy. Przy czym przynależność do wspólnoty gminnej jest przymusowa.
Gmina ma osobowość prawną. Wykonuje zadania własne (określone ustawą o samorządzie gminnym) oraz zlecone.
REKLAMA
Organami gminy są rada gminy oraz wójt/burmistrz/prezydent . Rada gminy jest organem prawodawczym i kontrolny. Wybierana jest w wyborach bezpośrednich. Rada obraduje na sesjach. Podejmuje na nich uchwały, które są prawem obowiązującym na danym obszarze. Rada kontroluje również organ wykonawczy, którym jest wójt/burmistrz/prezydent. W tym celu powołuje komisję rewizyjną.
Organem wykonawczym gminy jest, jak to już było powiedziane, wójt, burmistrz lub prezydent. Wszystko zależy od wielkości i rodzaju gminy. Bez względu jednak na nazwę organ ten posiada jednakowe kompetencje. Organ ten odpowiada za prowadzenie polityki finansowej i realizację budżetu gminy. Ze swojej pracy wójt jest rozliczany przez radę gminy. Formą tego jest udzielanie lub nieudzielanie absolutorium.
Powiat
Samorząd powiatowy istnieje w Polsce od 1 stycznia 1999 r. Wtedy weszła w życie jedna z czterech wielkich reform rządu Jerzego Buzka. Obecnie ustrój samorządu powiatowego reguluje ustawa z 5 czerwca 1998 r. Samorząd powiatowy nie jest uregulowany w Konstytucji.
Organami samorządu powiatowego jest rada powiatu oraz zarząd powiatu. Rada, podobnie jak rada gminy, jest organem prawodawczym i kontrolnym. Wybierana jest w wyborach bezpośrednich Obraduje na sesjach . Jej organizacja w znacznej mierze przypomina organizację rady gminy
Organem wykonawczym w powiecie jest zarząd powiatu. Składa się on z 3 do 5 osób. Wybiera go rada. Na czele zarządu stoi starosta. Zarząd wykonuje chwały rady powiatu a także wykonuje budżet i prowadzi politykę finansową. Za wykonanie budżetu staroście oraz reszcie zarządu udzielane jest absolutorium.
Województwo
Samorząd wojewódzki to najwyższy szczebel samorządu lokalnego w Polsce. Obejmuje on mieszkańców danego województwa. Ustrój województwa reguluje ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.
Organem prawodawczym w województwie jest sejmik wojewódzki. Wybierany jest on również w drodze wyborów bezpośrednich i podobnie jak rada gminy i rada powiatu obraduje na sesjach, wybiera komisję rewizyjną.
Organem wykonawczym jest natomiast zarząd województwa. Zarząd wybierany jest przez sejmik. Najpierw sejmik wybiera marszałka województwa a następnie na jego wniosek pozostałych członków zarządu. W skład zarządu wchodzi 5 osób.
Podsumowanie
Obecny kształt samorządu odwołuje się do europejskiej tradycji oraz rozwiązań dwudziestolecia międzywojennego. Wpływa na rozwój społeczeństwa obywatelskiego Warto również wiedzieć, że Polska podpisała liczne konwencje międzynarodowe dotyczące samorządu, m.in. : Europejską Kartę Samorządu Lokalnego.
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA