Masz jedną z tych chorób przewlekłych? Od stycznia 2026 możesz dostać nawet 4327 zł miesięcznie – zobacz, jak otrzymać świadczenie wspierające

• Dlaczego w 2026 r. zmienią się zasady?
• Ile pieniędzy można dostać – nowe kwoty świadczenia wspierającego w 2026 r.
• Choroby przewlekłe, które najczęściej pozwalają zdobyć punkty
• Jak działa system punktowy i co ocenia komisja WZON
• Problemy, z którymi mierzą się osoby składające wniosek o świadczenie wspierające
• Podsumowanie
• Podstawa prawna

Dlaczego w 2026 r. zmienią się zasady?

Świadczenie wspierające działa dopiero od połowy 2024 r., ale już w 2025 r. okazało się jednym z najbardziej obciążonych programów. Liczba wniosków przekroczyła 200 tys., a zespoły orzekające pracują na granicy wydolności. Rząd zdecydował więc o zmianach od 1 stycznia 2026 r., które mają objąć osoby wymagające stałej pomocy, lecz do tej pory niespełniające wysokiego progu punktowego.

Najważniejsze decyzje to:

• obniżenie minimalnej liczby punktów z 78 do 70,
• rozszerzenie katalogu czynności życiowych branych pod uwagę,
• jasne zasady dotyczące chorób przewlekłych o zmiennym przebiegu,
• dostosowanie wysokości świadczeń do nowej kwoty renty socjalnej.

W konsekwencji pomoc obejmie osoby, dla których dotąd jedyną barierą była za niska punktacja.

Ile pieniędzy można dostać – nowe kwoty świadczenia wspierającego w 2026 r.

W 2026 r. wysokość świadczenia zostanie przeliczona zgodnie z prognozowaną wartością renty socjalnej: 1967 zł brutto. To oznacza wyraźne podwyżki w każdej grupie punktowej.

Świadczenie jest nieopodatkowane, niewliczane do dochodu, wypłacane co miesiąc przez ZUS. To oznacza, że cała kwota trafia bezpośrednio na konto osoby uprawnionej.

Choroby przewlekłe, które najczęściej pozwalają zdobyć punkty

W nowym systemie sama diagnoza nie wystarcza, ale w praktyce pewne grupy chorób bardzo często prowadzą do uzyskania punktów w przedziale od 70 do nawet 100. Poniżej znajdziesz najważniejsze kategorie wraz z przykładami tego, co komisje biorą pod uwagę.

1. Choroby neurologiczne i układu ruchu

Tę grupę komisje wskazują najczęściej. Problemy z równowagą, niedowłady lub zaburzenia koordynacji zazwyczaj wymagają codziennej pomocy.

Najczęściej oceniane schorzenia:

• stwardnienie rozsiane,
• zaniki i dystrofie mięśniowe,
• stany poudarowe (niedowłady, afazja),
• choroba Parkinsona,
• uszkodzenia rdzenia kręgowego, urazy kręgosłupa,
• padaczka o ciężkim przebiegu.

2. Choroby psychiczne i zaburzenia neurorozwojowe

Komisje zwracają szczególną uwagę na wpływ objawów na samodzielne planowanie dnia i bezpieczeństwo.

Często punktowane są:

• schizofrenia,
• ciężkie zaburzenia nastroju,
• CHAD,
• depresja lekooporna,
• zaburzenia lękowe z napadami paniki,
• zaburzenia ze spektrum autyzmu u dorosłych.

W wielu przypadkach to właśnie osoby z chorobami psychicznymi po raz pierwszy spełnią nowe kryteria.

3. Choroby narządów wewnętrznych

Zmiany od 2026 r. szczególnie otwierają program na osoby z długotrwałymi, wyniszczającymi schorzeniami.

Najczęstsze z nich to:

• niewydolność serca III–IV stopnia,
• POChP i przewlekłe choroby płuc,
• przewlekła niewydolność nerek (w tym dializowani pacjenci),
• choroby reumatyczne ograniczające ruch,
• marskość wątroby i ciężkie choroby układu pokarmowego.

4. Nowotwory i skutki terapii

W przypadku chorób onkologicznych oceniany jest nie tylko aktualny stan, ale także trwałe skutki leczenia.

Punkty najczęściej uzyskują osoby:

• w trakcie chemioterapii/radioterapii,
• po rozległych operacjach,
• z przerzutami lub chorobą o wysokim ryzyku nawrotu,
• z trwałym uszczerbkiem po leczeniu (np. neuropatie, przetoki, zaburzenia ruchu).

5. Choroby rzadkie, metaboliczne i endokrynologiczne

W wielu takich schorzeniach objawy są niewidoczne, ale ich wpływ na funkcjonowanie – ogromny.

Najczęściej spotykane:

• mukowiscydoza,
• dystrofie i wady metaboliczne,
• ciężkie postacie cukrzycy z powikłaniami,
• choroby tarczycy/nadnerczy wymagające stałej kontroli,
• Ehlers-Danlos i choroby tkanki łącznej.

6. Przewlekły ból i choroby zwyrodnieniowe

W 2026 r. komisje mają obowiązek mocniej brać pod uwagę skutki bólu przewlekłego.

Punkty mogą otrzymać osoby z:

• zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową,
• fibromialgią,
• poważną dyskopatią lub stenozą kanału kręgowego,
• przewlekłym zespołem bólowym.

Jak działa system punktowy i co ocenia komisja WZON

Ocena potrzeby wsparcia obejmuje kilkanaście obszarów życia:

• samoobsługę (mycie, ubranie, higiena),
• mobilność, chodzenie, równowagę,
• przygotowywanie posiłków,
• dbanie o leki i leczenie,
• komunikację i pamięć,
• zarządzanie finansami,
• bezpieczeństwo – ryzyko upadków, zaburzeń świadomości, dezorientacji,
• potrzebę stałego nadzoru.

Każdy z tych elementów ma swoją punktację. Dwie osoby z tą samą chorobą mogą więc otrzymać zupełnie różne wyniki.

Problemy, z którymi mierzą się osoby składające wniosek o świadczenie wspierające

Przy ubieganiu się o świadczenie wspierające wiele osób napotyka bariery proceduralne, które znacząco wydłużają czas oczekiwania na pomoc. Najczęściej zgłaszanym problemem są długie kolejki w Wojewódzkich Zespołach ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON). W niektórych regionach czas oczekiwania na ocenę potrzeby wsparcia sięga nawet 10–12 miesięcy, a zespoły rozpatrują wnioski sprzed wielu miesięcy.

Wynika to m.in. z przeciążenia orzeczników, braków kadrowych oraz pracy w oparciu o przestarzałe systemy informatyczne. Dla wielu osób oznacza to, że bez decyzji WZON nie mogą przejść do kolejnego etapu, czyli złożenia wniosku w ZUS.

Drugą dużą grupą problemów są trudności z uzyskaniem wystarczającej liczby punktów. W praktyce osoby posiadające poważne choroby przewlekłe lub realne ograniczenia funkcjonalne często otrzymują niższą ocenę, niż się spodziewały.

Wynika to m.in. z niejasności w interpretacji kryteriów oraz różnic w ocenie wpływu choroby na codzienne życie. Pacjenci zwracają uwagę, że posiadanie obszernej dokumentacji medycznej nie zawsze przekłada się na uzyskanie wymaganych 70 punktów.

Kolejny problem pojawia się po wydaniu decyzji. Jeśli wniosek do ZUS nie zostanie złożony w ciągu trzech miesięcy od daty decyzji WZON, świadczenie wypłacane jest dopiero od miesiąca złożenia wniosku, a nie wstecz. To sprawia, że osoby, które długo czekały na orzeczenie, mogą stracić jeden lub nawet kilka miesięcy świadczenia.

Pacjenci zgłaszają również trudności z dostępem do informacji i pomocy urzędowej. Część procedur nadal wymaga osobistego stawiennictwa lub złożenia dokumentów papierowych, co dla osób z ograniczoną mobilnością jest istotną barierą. Duże obciążenie komisji, problemy komunikacyjne i brak jasnych instrukcji powodują, że cały proces, od złożenia wniosku, przez ocenę, aż po wypłatę, może ciągnąć się miesiącami.

Podsumowanie

Zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2026 r. znacząco poszerzą dostęp do świadczenia wspierającego. Niższy próg punktowy, wyższe kwoty oraz większe uwzględnienie chorób przewlekłych oznaczają, że realną szansę na pomoc zyskają osoby, które dotąd pozostawały poza systemem. Jednocześnie rzeczywistość pokazuje, że procedury orzecznicze są mocno przeciążone, a kolejki do WZON mogą wydłużyć proces nawet o kilka lub kilkanaście miesięcy. Do tego dochodzą trudności z uzyskaniem odpowiedniej punktacji i ryzyko utraty wypłat w sytuacji, gdy wniosek do ZUS zostanie złożony z opóźnieniem.

Dlatego osoby, które zmagają się z chorobą przewlekłą i na co dzień wymagają wsparcia, nie powinny odkładać formalności na później. Im szybciej zostanie złożony wniosek o ocenę potrzeby wsparcia, tym większa szansa na to, że decyzja zapadnie jeszcze przed kolejnymi falami wniosków w 2026 roku. Szybsze działanie to również mniejsze ryzyko utraty miesięcy świadczenia i możliwość uzyskania realnej pomocy finansowej w momencie, kiedy jest najbardziej potrzebna.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r., poz. 1429; ost. zm. Dz. U. z 2025 r., poz. 619);

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j. t. Dz. U. z 2025 r., poz. 913; ost. zm. Dz. U. z 2023 r., poz. 1234).