REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop bezpłatny

Urlop bezpłatny może wpływać na wymiar urlopu wypoczynkowego. /fot. Fotolia
Urlop bezpłatny może wpływać na wymiar urlopu wypoczynkowego. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Urlop bezpłatny to dodatkowa możliwość pracownika by uzyskać dzień wolny po wykorzystaniu przysługującego urlopu wypoczynkowego. Jak długo trwa urlop bezpłatny, w jakim trybie i w jakich okolicznościach jest udzielany?

Na podstawie ustawy – kodeks pracy wyróżniane są dwa rodzaje urlopu bezpłatnego. Pierwszy udzielany jest z inicjatywy pracownika i wykorzystywany w dowolnym celu. Drugi ma charakter celowy i wynika z inwencji samego pracodawcy.

REKLAMA

Inicjatywa pracownika - wniosek

Urlop bezpłatny wykorzystywany jest z inicjatywy pracownika. Warunek formalny jego uzyskania stanowi złożenie pisemnego wniosku, określającego termin rozpoczęcia i czas trwania urlopu. Udzielenie urlopu rozumiane jest jako efekt porozumienia obu stron, dwustronnie zobowiązującej umowy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 lutego 2013 r. pracownikowi nie może być udzielony urlop bezpłatny bez wymaganego wniosku. Udzielenie takiego urlopu, bez wniosku, z przyczyn związanych z trudnościami ekonomicznymi zakładu pracy (i jednoczesne świadczenie przez pracownika pracy, choćby w mniejszym wymiarze), skutkuje uznaniem, że w rzeczywistości nie doszło do udzielenia pracownikowi urlopu bezpłatnego (III AUa 677/12). Tym samym pracodawca nie może samowolnie zwolnić zatrudnionego z obowiązku świadczenia pracy. Jeśli tego dokonana, będzie zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia postojowego.

Zobacz również: Urlop na żądanie

Zgoda pracodawcy

Pracownik nie ma obowiązku uzasadniania wniosku, a pracodawca nie jest nim związany. Powodem wnioskowania o taki urlop może być sytuacja osobista (dodatkowe kształcenie) lub rodzinna (sprawowanie opieki nad chorym dzieckiem) a także konieczność czasowego pełnienia innych funkcji, np. społecznych. Otrzymanie urlopu uzależnione jest od dobrej woli pracodawcy, może on także uzgodnić z zatrudnionym inny termin rozpoczęcia urlopu oraz czas jego trwania. Oświadczenie pracodawcy nie wymaga formy pisemnej, jednak jej zachowanie jest korzystne ze względów dowodowych. Od odmownej decyzji pracodawcy pracownikowi nie przysługują żadne instrumenty prawne, umożliwiające odwołanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W sytuacji gdy pracownikowi pozostał do wykorzystania urlop wypoczynkowy a ubiega się on o urlop bezpłatny pracodawca, kierując się własnym interesem, powinien odmówić udzielenia zgody lub uzależnić ją od wcześniejszego wykorzystania urlopu płatnego. Zabezpiecza to interesy pracodawcy. Niewykorzystany w danym roku kalendarzowym urlop płatny, powoduje bowiem konieczność wypłaty ekwiwalentu pieniężnego.

Czas

Ustawodawca nie ograniczył czasu trwania urlopu. Ze względu na cel, jaki spełnia, powinien być jednak udzielony na czas określony. Jeśli jest udzielony na okres dłuższy niż 3 miesiące, pracodawca ma możliwość zażądania powrotu nieobecnego pracownika. Powinien zastrzec taką klauzulę już w decyzji o udzieleniu urlopu. Odwołanie pracownika musi być uzasadnione ważnymi przyczynami. „Ważne przyczyny” to zwrot niedookreślony, budzący wiele kontrowersji, pod którym rozumiemy m. in. potrzeby pracodawcy związane z organizacją procesu pracy, stanowiące konsekwencję sytuacji rynkowej, zmian organizacyjnych czy trudności kadrowych. Powinny one powstać po udzieleniu urlopu. Muszą być rozpatrywane indywidualnie, na gruncie każdego stosunku pracy. Istnieje także możliwość wcześniejszego powrotu do pracy, po uprzednim uzgodnieniu przez strony. Po zakończeniu urlopu pracownik jest zobowiązany do powrotu do zajęć, na warunkach określonych w umowie o pracę a pracodawca – do zapewnienia takiej możliwości.

Prawo do urlopu bezpłatnego przysługuje niezależnie od stażu pracy. Można z niego skorzystać już w pierwszym dniu pracy, nawet jeśli jest to pierwsza praca w karierze zawodowej.

Urlop bezpłatny a urlop wypoczynkowy

Urlop bezpłatny trwający ponad miesiąc wpływa na prawo pracownika do płatnego urlopu wypoczynkowego. Urlop wypoczynkowy ulega bowiem proporcjonalnemu zmniejszeniu. Obniżenie wynosi 1/12 za każdy miesiąc nie wykonywania pracy w trakcie przebywania na urlopie bezpłatnym.

Pani Małgorzata przez 5 miesięcy przebywała na urlopie bezpłatnym. Urlop wypoczynkowy przysługiwał jej w pełnym wymiarze, tj. 26 dni. W danym roku pani Małgorzacie przysługuje więc 16 dni urlopu wypoczynkowego. Stanowi to 7/12 pełnego wymiaru tego urlopu (niepełne dni urlopu zaokrąglane są w górę).

Urlop bezpłatny, który nie przekracza jednego miesiąca nie wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego.

Wynagrodzenie i inne świadczenia

Urlop bezpłatny nie przerywa trwającego stosunku pracy, zawiesza go. Pracownik korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Wyjątkiem są sytuacje ogłoszenia upadłości bądź likwidacji pracodawcy lub zwolnień grupowych. W ostatnim przypadku dopuszczalne jest wypowiedzenie zmieniające, a wypowiedzenie definitywne tylko w czasie urlopu trwającego dłużej niż 3 miesiące. W czasie urlopu bezpłatnego pracodawca jest zwolniony z obowiązku wypłaty pracownikowi wynagrodzenia i innych świadczeń. Pracownik nie zachowuje prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w tym prawa do zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego. Ma natomiast prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, ale ustaje ono po upływie 30 dni od dnia rozpoczęcia urlopu.
Okres urlopu nie jest jednak wliczany do okresu zatrudnienia, który decyduje o przysługujących uprawnieniach pracowniczych. Dotyczy to zakładowego i ogólnego stażu pracy.

Pozostaje to w zgodzie z utrwalonym orzecznictwem sądowym oraz jednolitymi poglądami doktryny. Urlop bezpłatny jest okresem, w którym mimo trwania stosunku pracy ulegają zawieszeniu wzajemne obowiązki i uprawnienia stron tego stosunku (świadczenie pracy oraz wypłata wynagrodzenia). (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 marca 1992 r., II SA 101/92).

Inicjatywa pracodawcy

Ustawa dopuszcza także by urlop bezpłatny udzielony został z inicjatywy pracodawcy. Jest to jednak urlop o charakterze celowym. Musi zostać wykorzystany na świadczenie pracy u innego pracodawcy (także za granicą). Wymagane jest wówczas trójstronne porozumienie, pomiędzy pracownikiem, dotychczasowym i nowym pracodawcą. Co ważne urlop udzielany z inicjatywy pracodawcy wliczany jest do okresu pracy u dotychczasowego pracodawcy.

Urlop młodocianego

Specyficznie uregulowana została także sytuacja pracownika młodocianego. On także jest uprawniony do niepłatnego urlopu. Na wniosek zatrudnionego pracodawca ma obowiązek udzielenia zgody na urlop. W tym przypadku ustawodawca określa zarówno termin jak i wymiar urlopu. Ma być on udzielony w okresie ferii szkolnych i po zsumowaniu z urlopem wypoczynkowym nie może przekraczać dwóch miesięcy w roku.

Polecamy serwis: Praca

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.),
  • wyrok SA  w Białymstoku z dnia 12 lutego 2013 r., (III AUa 677/12),
  • wyrok NSA w Warszawie z dnia 18 marca 1992 r., (II SA 101/92).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
735 tys. bezpłatnych laptopów lub tabletów dla uczniów w roku 2025. Na jakich zasadach zostaną rozdysponowane?

Nowe laptopy lub tablety dla uczniów, to jeden z punktów „Polityki Cyfrowej Transformacji Edukacji” – strategicznego dokumentu, który wyznacza ramy polityki państwa i działań dla dalszego rozwoju edukacji cyfrowej w Polsce. Kiedy i na jakich zasadach laptopy mają trafić do uczniów?  

Cyfrowa rewolucja w edukacji: To już koniec papierowych podręczników i zbyt ciężkich tornistrów. Wszystkie podręczniki szkolne w wersji cyfrowej

Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, która ma uzależnić dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego, od tego czy będzie on posiadał swój odpowiednik cyfrowy i to niezależnie od daty, w której to dopuszczenie do użytku nastąpiło. Cyfryzacja ma zatem objąć wszystkie podręczniki szkolne, tym samym – istotnie odciążając tornistry uczniów. Pozostaje jednak pytanie – czy podręczniki te będą dostosowane również do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami? 

Sąd Apelacyjny: Rolnik musi zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom za smród z chlewni. Minister rolnictwa: to podważa sens rolnictwa, konieczne nowe przepisy

Rolnik, hodowca trzody chlewnej z Grodziska k. Łodzi ma zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom, którzy przed sądem poskarżyli się na przykre zapachy docierające do ich posesji z jego chlewni. Taki wyrok wydał we wrześniu br. Sąd Apelacyjny w Łodzi, o czym pierwszy poinformował portal farmer.pl. Wieś jest miejscem produkcji rolnej i rolnik, który hoduje zwierzęta, nie może płacić odszkodowania za nieprzyjemne zapachy - ocenił minister rolnictwa Czesław Siekierski komentując ten wyrok. Zapowiedział przygotowanie przepisów prawnych "na szczeblu krajowym", które zapobiegną takim sytuacjom w przyszłości.

Sejm: Bez wniosku osoby niepełnosprawnej. Od 30 września tylko z zaświadczeniem. Zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu na podstawie zaświadczenia przedstawionego przez osobę niepełnosprawną.

REKLAMA

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

REKLAMA

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

REKLAMA