REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Umowa o dożywocie to forma przekazania nieruchomości inna niż darowizna czy sprzedaż. Ważne jest, by każda strona umowy miała świadomość swoich obowiązków prawnych oraz podatkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Umowa o dożywocie to forma przekazania nieruchomości inna niż darowizna czy sprzedaż. Ważne jest, by każda strona umowy miała świadomość swoich obowiązków prawnych i podatkowych
Umowa o dożywocie to forma przekazania nieruchomości inna niż darowizna czy sprzedaż. Ważne jest, by każda strona umowy miała świadomość swoich obowiązków prawnych i podatkowych
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o dożywocie to specyficzna forma przekazania własności nieruchomości. Jest to umowa, na mocy której jedna strona (dożywotnik) zobowiązuje się do przeniesienia własności nieruchomości na drugą stronę (nabywcę), w zamian za zapewnienie przez nabywcę dożywotniego utrzymania dożywotnika. Jak taka forma przekazania własności wygląda pod względem prawnym i podatkowym?

Umowa o dożywocie jest szczególnym rodzajem umowy cywilnoprawnej, który znajduje swoje uregulowanie w przepisach Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa o dożywocie jest umową, na mocy której nabywca zobowiązuje się do zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania w zamian za przeniesienie własności nieruchomości. Dożywotnie utrzymanie obejmuje zapewnienie wyżywienia, ubrania, mieszkania, opału, światła, a także odpowiedniej opieki w razie choroby oraz godnego pogrzebu.

REKLAMA

REKLAMA

Natomiast, w świetle art. 908 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.

Umowa o dożywocie nie jest traktowana jako darowizna

Skutki podatkowe umowy o dożywocie są złożone i zależą od wielu czynników. Zasadniczo, zbywca nieruchomości (dożywotnik) nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia w formie pieniężnej, a jego korzyści mają charakter natury rzeczowej i osobistej. Z tego względu, umowa o dożywocie nie jest traktowana jako darowizna w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, co oznacza, że nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Nabywca nieruchomości, który zobowiązuje się do zapewnienia dożywotniego utrzymania, również nie ponosi bezpośrednich obowiązków podatkowych w związku z nabyciem nieruchomości w ramach tej umowy.

Ważne

Umowa dożywocia nie została wymieniona w przepisie art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jako podlegająca opodatkowaniu podatkiem od spadków  i darowizn, co oznacza, że umowa dożywocia nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Rola notariusza w kontekście obowiązków podatkowych

Notariusz, jako organ publiczny, pełni kluczową rolę w procesie zawierania umowy o dożywocie. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego darowizny oraz nieodpłatnego zniesienia współwłasności czy ustanowienia służebności. Jednakże, w przypadku umowy o dożywocie, notariusz nie jest zobowiązany do pobrania podatku od spadków i darowizn, ponieważ umowa ta nie została wymieniona w katalogu czynności opodatkowanych.

REKLAMA

Umowa o dożywocie może podlegać innym formom opodatkowania

Choć umowa o dożywocie nie podlega bezpośrednio podatkowi od spadków i darowizn, może ona podlegać innym formom opodatkowania, takim jak podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Warto zauważyć, że jeżeli w ramach umowy o dożywocie zostaną ustanowione nieodpłatne użytkowanie lub służebności, które są wymienione w katalogu tytułów objętych podatkiem od spadków i darowizn, to jako integralna część umowy o dożywocie, nie podlegają one opodatkowaniu tym podatkiem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Takie podejście potwierdzają organy podatkowe, przykładowo, zgodnie z interpretacją indywidualną z dnia 3 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.188.2023.1.AD, umowa o dożywocie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, nawet jeśli w jej ramach ustanowione zostają nieodpłatne użytkowanie lub służebności.

Porównanie umowy o dożywocie z innymi formami przekazania własności

Umowa o dożywocie różni się od innych form przekazania własności, takich jak darowizna czy sprzedaż. W przypadku darowizny, przekazanie majątku następuje bezpośrednio i bezwarunkowo, co podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Sprzedaż z kolei wiąże się z otrzymaniem wynagrodzenia w formie pieniężnej, co podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych lub podatkiem od towarów i usług (VAT), w zależności od okoliczności transakcji.

Podsumowując, umowa o dożywocie stanowi interesującą alternatywę dla tradycyjnych form przekazania własności nieruchomości. Ze względu na swoją specyfikę, nie podlega ona bezpośrednio podatkowi od spadków i darowizn, co może stanowić pewną korzyść podatkową zarówno dla dożywotnika, jak i nabywcy nieruchomości. Ważne jest jednak, aby każda strona umowy była świadoma swoich obowiązków prawnych i podatkowych, a także potencjalnych konsekwencji związanych z zawarciem takiej umowy.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

REKLAMA

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego. Nie każdy jednak będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Jakie są nowe zasady na 2026 rok?

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie czekaj na oficjalne informacje! Już teraz możemy z dużą dokładnością przewidzieć, ile wyniesie trzynastka w 2026 roku. Nasze wyliczenia oparte są na danych z GUS i aktualnych przepisach. Sprawdź w naszym artykule szczegółowe kalkulacje i dowiedz się, ile możesz otrzymać.

Rozliczasz się ze znajomymi blikiem? Uważaj na skarbówkę. Urzędy śledzą operacje, których dokonujemy, a relacje towarzyskie ich nie obchodzą

Rozliczenia między rodziną i znajomymi nigdy wcześniej nie były tak nieskomplikowane od strony technicznej, jak obecnie. Wystarczy kilka sekund by oddać dług, pokryć część rachunku za kolację, czy zrobić zrzutkę na prezent. Warto jednak pamiętać o tym, że z perspektywy urzędu skarbowego dokonywane przelewy mogą wyglądać inaczej, niż z naszej.

REKLAMA

Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne. Co jeszcze się zmieni?

Od początku 2026 roku najprawdopodobniej wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia projektu nowelizacji ustawy o PIP oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców. Warto zaznaczyć na wstępie, że projekt ten na dzień 30 października 2025 r. nie został jeszcze przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu.

REKLAMA