REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nie popełniaj tego błędu, ponieważ będziesz musiał zapłacić podatek. Darowizny pieniężne w najbliższej rodzinie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
darowizna, darowizna pieniężna, najbliższa rodzina, zwolnienie z opodatkowania, błąd
Nie popełniaj tego błędu, ponieważ będziesz musiał zapłacić podatek. Darowizny pieniężne w najbliższej rodzinie
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Darowizna pieniężna od męża, żony, matki, ojca, babci, dziadka lub innej osoby, zaliczanej do tzw. zerowej grupy podatkowej, niezależnie od kwoty tej darowizny – może zostać zwolniona z opodatkowania, jeżeli zostaną spełnione dwa wymogi formalne. Bardzo łatwo jest jednak, nieświadomie popełnić błąd, przyjmując pieniądze od darczyńcy i tym samym – narazić się na konieczność zapłaty podatku.

Do jakiej wysokości, darowizna od najbliższej rodziny, jest wolna od podatku, bez konieczności zgłaszania jej do urzędu skarbowego?

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn – nabycie własności rzeczy i praw majątkowych (w tym m.in. środków pieniężnych) o wartości nieprzekraczającej 36 120 zł od osoby z rodziny (w ramach tzw. I grupy podatkowej), tj. od:

REKLAMA

  • małżonka,

  • wstępnych – czyli rodziców, dziadków lub pradziadków (również tych przysposabiających, a w odniesieniu do osób, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, odpowiednio – osób tworzących rodzinę zastępczą, prowadzących rodzinny dom dziecka, pracujących z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej),

  • zstępnych – czyli dzieci, wnuków lub prawnuków (również tych przysposobionych i ich zstępnych, a w odniesieniu do osób tworzących rodzinę zastępczą, prowadzących rodzinny dom dziecka, pracujących z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, odpowiednio – osób, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej),

  • ojczyma lub macochy,

  • teściowej lub teścia,

  • rodzeństwa, 

  • pasierba lub pasierbicy oraz

  • zięcia lub synowej

- nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Istotne jest przy tym, że, aby mieścić się w kwocie wolnej od podatku – ww. kwota 36 120 zł, nie może zostać przekroczona po zsumowaniu wszystkich darowizn od danej osoby, otrzymanych w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie (do dnia otrzymania ostatniej darowizny) oraz w ciągu 5 lat poprzedzających ten rok

W przypadku otrzymania darowizny od osoby z nieco dalszej rodziny (w ramach tzw. II grupy podatkowej), tj. od:

  • wuja lub ciotki, 

  • bratanka lub siostrzenicy,

  • przybranych dziadków lub pradziadków,

  • przybranego teścia lub przybranej teściowej, 

  • szwagra, szwagierki lub bratowej lub ich małżonków oraz

  • dziadków lub pradziadków męża lub żony

- kwota wolna od podatku jest niższa i wynosi 27 090 zł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli natomiast darowiznę otrzyma się od jakiejkolwiek innej osoby, niż wyżej wymienione (również od osoby całkowicie obcej) – kwota wolna od podatku od spadków i darowizn, opiewa na 5 733 zł.

REKLAMA

W obu powyższych przypadkach, należy oczywiście – analogicznie jak w przypadku I grupy podatkowej – zsumować wszystkie darowizny otrzymane od danej osoby w ciągu ostatnich 5 lat i w roku, w którym otrzymało się ostatnią darowiznę, do dnia jej otrzymania. 

W przypadku nieprzekroczenia ww. kwotnie jest konieczne dokonywanie żadnego zgłoszenia do urzędu skarbowego, aby darowizna nie była opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. 

Wskazane kwoty wolne od podatku, uległy znacznemu podwyższeniu od dnia 1 lipca 2023 r.1, wcześniej wynosiły one bowiem odpowiednio:

  1. 9 637 zł – w przypadku I grupy podatkowej,

  2. 7 276 zł – w przypadku II grupy podatkowej i

  3. 4 902 zł – w przypadku III grupy podatkowej.

Co należy zrobić, aby darowizna środków pieniężnych od najbliższej rodziny, była zwolniona z opodatkowania bez ograniczenia kwotowego?

W przypadku, gdy wysokość darowizny (jednorazowej lub kilku darowizn, nabytych od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok) przekracza kwotę wolną od podatku określoną dla I grupy podatkowej, tj. 36 120 zł i darowizna ta, została przekazana w ramach tzw. zerowej grupy podatkowej tj. otrzymało się ją od osoby z najbliższej rodziny, tj. od:

  • małżonka, 

  • wstępnych – czyli rodziców, dziadków lub pradziadków (również tych przysposabiających, a w odniesieniu do osób, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, odpowiednio – osób tworzących rodzinę zastępczą, prowadzących rodzinny dom dziecka, pracujących z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej),

  • zstępnych – czyli dzieci, wnuków lub prawnuków (również tych przysposobionych i ich zstępnych, a w odniesieniu do osób tworzących rodzinę zastępczą, prowadzących rodzinny dom dziecka, pracujących z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, odpowiednio – osób, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej),

  • ojczyma lub macochy,

  • rodzeństwa albo

  • pasierba lub pasierbicy,

można skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, jeżeli spełni się dwa warunki formalne

W celu skorzystania ze zwolnienia, należy:

  1. w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania ostatniej (lub jedynej) darowizny (w tym przypadku – od wejścia w posiadanie otrzymanych w darowiźnie środków pieniężnych), której wartość doliczona do wartości darowizn nabytych dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok, przekracza kwotę 36 120 zł – zgłosić otrzymanie darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (na formularzu SD-Z2) oraz

  2. udokumentować otrzymane pieniądze dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, inny rachunek nabywcy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo przekazem pocztowym.

REKLAMA

Obowiązek zgłoszenia otrzymanej darowizny do urzędu skarbowego, nie powstaje jedynie w przypadku, gdyby nabycie darowizny nastąpiło na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli darczyńcy. Jeżeli zatem, pieniądze zostałyby przekazane na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego – aby skorzystać ze zwolnienia – nie ma konieczności zgłaszania tejże transakcji do urzędu skarbowego. 

Warto również zwrócić uwagę, że tzw. zerowa grupa podatkowa, która może skorzystać ze zwolnienia od podatku od darowizny bez ograniczenia kwotowego, różni się od I grupy podatkowej, ponieważ nie należą do niej teściowie, zięć i synowa. W przypadku zatem otrzymania darowizny od ww. osób, której wartość przekraczałaby kwotę wolną od podatku określoną dla I grupy podatkowej (tj. 36 120 zł) – nie będzie można skorzystać z omawianego zwolnienia podatkowego dla najbliższej rodziny i darowizna taka będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. 

Jakich błędów należy unikać, aby darowizna od najbliższej rodziny nie została opodatkowana? 

Pomimo, że ustawa o podatku od spadków i darowizn, przewiduje zwolnienie podatkowe od darowizn otrzymanych w ramach zerowej grupy podatkowej (tj. od ściśle określonych osób z najbliższej rodziny), bez ich ograniczenia kwotowego – w bardzo łatwy sposób, można doprowadzić do tego, że darowizna taka będzie podlegać opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Wystarczy niespełnienie któregokolwiek z dwóch warunków formalnych zwolnienia, tj.:

  1. niezgłoszenie lub nieterminowe zgłoszenie otrzymania darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego bądź

  2. nieudokumentowanie otrzymania pieniędzy przekazanych w ramach darowizny dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, inny rachunek nabywcy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zwłaszcza drugi z powyższych warunków, bywa nierzadko źle interpretowany przez podatników, którzy przekazując lub przyjmując darowiznę środków pieniężnych w niewłaściwej formie, narażają się na obciążenie jej obowiązkiem podatkowym

Przede wszystkim – zwolnieniu nie będzie, rzecz jasna, podlegać darowizna środków pieniężnych przykazanych „z ręki do ręki”. Jest jednak jeszcze jeden przypadek, w którym będzie trzeba zapłacić podatek, pomimo, iż może wydawać się, że dopełniło się wszystkich wymogów formalnych. Mowa o sytuacji, w której obdarowany otrzymuje pieniądze od darczyńcy w gotówce i – nawet natychmiast i w obecności darczyńcy – samodzielnie wpłaca je w na swój rachunek płatniczy lub inny rachunek w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. W takim przypadku, pomimo zgłoszenia otrzymania darowizny do urzędu skarbowego, z zachowaniem ustawowego terminu – zostanie ona opodatkowana na zasadach określonych dla I grupy podatkowej, gdyż organy podatkowe uznają, iż nie został spełniony drugi z kumulatywnych wymogów formalnych. Potwierdza to orzecznictwo sądów administracyjnych oraz liczne interpretacje dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej2

W wyroku z dnia z dnia 28.11.2023 r. o sygn. akt III FSK 3172/21, NSA stwierdził, iż – „Samodzielnie wpłacając kwotę pieniężną otrzymaną tytułem darowizny, skarżąca nie wypełniła warunków ustawowych prawa do zwolnienia, o jakim mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d.”. Podobnie orzekł WSA w Krakowie w wyroku z 14.11.2023 r. o sygn. akt I SA/Kr 875/23, argumentując iż – „W świetle ustawy ze zwolnienia mogą skorzystać podatnicy jeśli "udokumentują ich (tj. pieniędzy) otrzymanie dowodem przekazania na rachunek (...)". Nie można zaś mówić o "udokumentowaniu otrzymania" gdy wpłaty na swój rachunek dokonuje sam obdarowany. Wpłata na rachunek bankowy nie "dokumentuje" otrzymania pieniędzy od matki. Nie ma przy tym znaczenia, czy podatnik za pomocą dowodów jest w stanie wykazać to, że wpłacane przez niego środki pochodziły od darczyńcy.

Jeżeli zatem, chcemy skorzystać ze zwolnienia podatkowego od podatku od spadków i darowizn, w związku z darowizną pieniężną otrzymaną od męża lub żony, matki, ojca, babci, dziadka, dziecka, wnuka lub innych członków rodziny, zaliczających się do zerowej grupy podatkowej – nigdy nie przekazujmy pieniędzy „z ręki do ręki” i zadbajmy o to, żeby na nasz rachunek bankowy, pieniądze wpłynęły z konta darczyńcy lub zostały na niego osobiście, przez darczyńcę, wpłacone. Jeżeli to my – jako obdarowani – dokonamy wpłaty w banku (nawet w obecności darczyńcy) – możemy zapomnieć o zwolnieniu i musimy liczyć się z koniecznością zapłaty podatku. Organy podatkowe, są w tym zakresie bezlitosne. 

Ustawą z dnia 26.05.2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 1059)

zob. pismo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10.10.2023 r., nr 0111-KDIB2-3.4015.168.2023.2.MD, pismo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3.11.2023 r., nr 0111-KDIB2-3.4015.184.2023.3.JKU

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 596)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku. Ile wynosi, kto może uzyskać i jakich formalności trzeba dopełnić. 3 konieczne warunki

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

„Ozłocony” projekt ustawy o rynku kryptoaktywów. Po co Polsce surowsze przepisy niż wymaga UE?

Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów trafił parę dni temu do Sejmu. Celem tego projektu powinno być uszczegółowienie i doprecyzowanie, w zakresie w jakim jest to konieczne, rozwiązań wprowadzanych unijnym rozporządzeniem MICA. To jednak zbyt mało ambitne zadanie dla Ministra Finansów, twórcy projektu, który postanowił pokryć przepisy unijne warstwą krajowego, "normatywnego złota". Zobaczmy, na ile przepisy projektu stały się przedmiotem tzw. gold-platingu i co z tego wynika w praktyce.

Może czas, aby sąd mógł zmusić ZUS do odpuszczenia ścigania za niezapłacone składki? Jak jest rak, hospicjum, śmierć bliskich, utrata majątku?

Problemem udzielania przez ZUS ulg w postaci umorzenia zaległości w składkach jest to, że jest to decyzja całkowicie uznaniowa (po stronie ZUS). Osoba wnioskująca o taką ulgę może spełniać na 1000% zasady współżycia społecznego, które uzasadniają ulgę, a ZUS można tylko o nią prosić. I ZUS nie musi jej przyznać. Można stracić cały majątek w pożarze, być w stanie przedagonalnym w hospicjum, stracić rodzinę w wypadku samochodowym. A i tak ZUS może odmówić umorzenia zaległych składek w tym znaczeniu, że nie można ZUS zmusić do przyznania ulgi. Żaden sąd nie może wydać wyroku “Zmuszam ZUS do przyznania ulgi w kwocie 5000 zł w postaci umorzenia zaległych składek ZUS bo wnioskodawca choruje na raka w fazie przerzutów i zostało mu nie więcej niż 12 miesięcy życia “. Sąd może tylko wskazywać, że ZUS naruszył przepisy o umarzaniu zaległości bo nie zrobił tego, gdy sytuacja wnioskującego o ulgę, uzasadnia jej przyznanie.

Adwokat: TSUE potwierdzi uczciwość postanowień umów kredytowych odwołujących się do WIBOR

Postanowienia umów kredytowych odwołujące się do wskaźnika referencyjnego WIBOR w ogóle nie powinny stanowić przedmiotu badania pod kątem ewentualnej abuzywności – uważa adwokat Wojciech Wandzel. Jego zdaniem Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-471/24 potwierdzi uczciwość postanowień umownych odwołujących się do WIBOR.

REKLAMA

Jest ustawa o osobach starszych (czyli 60 plus). Co to daje?

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

ZUS: Po nowelizacji mundurowi będą dalej informować o swoich finansach. Zwykły emeryt albo rencista już nie

Warunkiem łączenia wcześniejszej emerytury albo renty z dochodami z pracy jest nieosiąganie zbyt wysokich limitów dochodów z pracy. Do tej pory co roku trzeba było o kwotach przychodów informować ZUS. W ramach deregulacji zniknie obowiązek zawiadamiania przez emeryta lub rencistę ZUS (jako organu rentowego) o wysokości osiąganego przychodu. Nie jest to już potrzebne bo ZUS sam sobie te informacje sprawdzi. Obowiązek informowania ZUS o przychodach dotyczy tylko dwóch przypadków - 1) mundurowi, którzy pobierają uposażenie oraz 2) osoby, które osiągają przychody za granicą.

Energia wiatrowa w Polsce: jak daleko wiatraki od zabudowań? Co zrobi Prezydent Nawrocki?

Karol Nawrocki deklarował w kampanii wyborczej poparcie dla „rozsądnej transformacji energetycznej”. W praktyce jednak jego wypowiedzi sugerują sceptycyzm wobec polityki Zielonego Ładu oraz brak entuzjazmu dla dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł energii – w tym energetyki wiatrowej. Prezydent Elekt podkreśla wagę źródeł konwencjonalnych – mimo ich wysokich kosztów i negatywnego wpływu na klimat.

Bon leczniczy zamiast 13. i 14. emerytury: czy to koniec z dodatkowymi pieniędzmi? Nowy pomysł na wsparcie seniorów

Nie da się ukryć, że seniorzy przyzwyczaili się już do otrzymywania dodatkowego wsparcia finansowego w postaci 13. i 14. emerytury. Świadczenia te okazały się wręcz stałym elementem polityki senioralnej, w ramach szeroko rozbudowanej polityki społecznej w Polsce. Dla wielu seniorów rzeczywiście jest to realne wsparcie finansowe, które pomaga niekiedy związać koniec z końcem. Odebranie tych kilku tysięcy to byłby cios dla tych osób. Jednak coraz częściej pojawiają się głosy, że jednorazowe dodatki nie rozwiązują systemowych problemów osób starszych – zwłaszcza w obszarze zdrowia. Czy zamiast gotówki lepszym rozwiązaniem byłby zatem bon leczniczy? Przyjrzyjmy się tej propozycji i ocenimy jej skutki.

REKLAMA

Duże pieniądze na modernizację budynku i kanalizację: rusza nowy program

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór wniosków w nowym programie – do rozdysponowania dla beneficjentów jest aż 1,3 mld zł. Program będzie dostępny wyłącznie w czterech województwach.

Renta wdowia od 1 lipca 2025 – ZUS gotowy do wypłat. Sprawdź, czy masz prawo do świadczenia

Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłatę renty wdowiej. Dotychczas do ZUS wpłynęło prawie milion wniosków. Łącznie, do wszystkich uprawnionych instytucji wpłynęło ponad 1 mln 64 tys. 414 wniosków o rentę wdowią. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie są warunki i jak wygląda procedura.

REKLAMA