REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kompendium wiedzy o rodzinie zastępczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marta  Chechelska-Dziepak
Rzecznik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie, mediator sądowy.
Dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej.
Dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej.

REKLAMA

REKLAMA

Dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej. Dopiero kiedy nie ma takiej możliwości, dziecko może być skierowane do placówki opiekuńczo-wychowawczej (domu dziecka). Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu. Pierwszeństwo w pełnieniu funkcji rodziny zastępczej mają osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem, jeżeli dają gwarancję poprawy sytuacji dziecka. W przypadku, gdy osoby spokrewnione z dzieckiem nie mogą pełnić funkcji rodziny zastępczej, sąd opiekuńczy wskazuje innych kandydatów, zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej.

Jak zostać rodziną zastępczą?

REKLAMA

Rodzicami zastępczymi mogą zostać małżeństwa i osoby samotne, które:
- mają odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stałe źródło utrzymania
- uzyskały pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania
- nie są chore na chorobę uniemożliwiającą właściwą opiekę nad dzieckiem (potrzebne zaświadczenie lekarskie)
- wywiązują się z obowiązku łożenia na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby, gdy ciąży na nich taki obowiązek z mocy prawa lub orzeczenia sądu
- dają rękojmię należytego wykonywania zadań rodziny zastępczej
- korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich
- nie są lub nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, nie są ograniczone we władzy rodzicielskiej ani też władza rodzicielska nie została im zawieszona

REKLAMA

Przy doborze rodziny zastępczej dla dziecka uwzględnia się również odpowiednią różnicę wieku między kandydatami do pełnienia funkcji rodziny zastępczej a dzieckiem, poziom rozwoju i sprawności dziecka, wymagania w zakresie pomocy profilaktyczno-wychowawczej lub resocjalizacyjnej oraz możliwości zaspokajania potrzeb dziecka. Brana jest także pod uwagę (w miarę możliwości) opinia wyrażona przez dziecko. Obowiązuje zasada nierozłączania rodzeństwa (poza wyjątkowymi, uzasadnionymi sytuacjami).
W miejscu zamieszkania kandydatów na rodzinę zastępczą przeprowadzany jest wywiad środowiskowy, podczas którego ustala się między innymi, czy warunki mieszkaniowe pozwalają na przyjęcie dziecka do domu rodzica zastępczego.

Aby pełnić funkcje rodziny zastępczej, konieczne jest odbycie szkolenia w ośrodku adopcyjno-opiekuńczym (trwa zwykle około 3 miesiące). Zakres programowy szkolenia obejmuje:

- elementy prawa rodzinnego dotyczące praw dziecka
- wybrane elementy pedagogiki, psychologii rozwojowej i wychowawczej, z uwzględnieniem problemów dotyczących rozwoju dziecka wychowywanego poza rodziną naturalną i wpływu sytuacji kryzysowych (w tym występowania przemocy w rodzinie, na zachowanie i rozwój dziecka)
- wiedzę i umiejętności rozpoznania oraz oceny sytuacji rodzinnej dziecka
- doskonalenie umiejętności opiekuńczych, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach stwarzających trudności wychowawcze oraz pokonywania trudności związanych z kompensacją opóźnień rozwojowych dziecka
- podstawową wiedzę o uzależnieniach i ich wpływie na dziecko i rodzinę
- zagadnienia organizacji opieki nad dzieckiem i możliwości uzyskania wsparcia w wychowywaniu dzieci
- zasady finansowania rodzin zastępczych
- informacje o zadaniach i kompetencjach centrum pomocy dziecku lub ośrodka pomocy społecznej w sprawach dotyczących rodzin zastępczych oraz o możliwości udzielania wsparcia w wychowaniu dziecka przez centrum pomocy lub przez wyspecjalizowane placówki.
Szkolenia rodzin zastępczych pełniących zadania pogotowia rodzinnego obejmują również zagadnienia dotyczące adaptacji do nowej sytuacji, a także sposobu przygotowania dziecka i rodziny zastępczej do krótkiego pobytu dziecka w tej rodzinie.

Zasady obowiązujące rodziny zastępcze

REKLAMA

Rodzina zastępcza kieruje się dobrem przyjętego dziecka i poszanowaniem jego praw, w szczególności dotyczących:
- wiedzy o swoim pochodzeniu
- podtrzymywania kontaktu emocjonalnego z rodziną naturalną i innymi osobami bliskimi
- poszanowania godności i ochrony przed wszelkimi formami przemocy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rodzina zastępcza zapewnia dziecku przede wszystkim:
- odpowiednie warunki bytowe
- możliwości rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego
- możliwości zaspokojenia indywidualnych potrzeb dziecka, w zależności od jego stanu zdrowia i poziomu rozwoju
- możliwości właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań
- odpowiednie warunki do wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Rodzina zastępcza sprawuje opiekę nad powierzonym dzieckiem osobiście, poza wyjątkowymi sytuacjami (np. zdrowotnymi).
Rodzina zastępcza współpracuje z sądem opiekuńczym, ośrodkiem pomocy społecznej i ośrodkiem adopcyjno-opiekuńczym.

Typy rodzin zastępczych

spokrewnione z dzieckiem – w systemie opieki nad dzieckiem pozbawionym opieki rodzicielskiej jako priorytet ustalono znalezienie opiekunów dla dzieci w ich jak najbliższej rodzinie – u cioci, babci, starszego rodzeństwa. To oczywiste działanie – każdy z nas poczułby się w obowiązku zaopiekowania się dziećmi naszego brata lub córki, w sytuacji, gdy nie są oni w stanie wychowywać swoich dzieci. Dzięki temu, w sposób naturalny podtrzymywane są więzi rodzinne, no i - dzieci pozostają w swojej dalszej co prawda, ale biologicznej rodzinie. Rodziny zastępcze spokrewnione z dzieckiem odbywają szkolenie w ośrodku adopcyjno-opiekuńczym. Dzięki temu są lepiej przygotowane do pełnienia tej funkcji; mogą również zawsze uzyskać wsparcie specjalistów w każdej sytuacji, związanej z pełnieniem opieki nad dzieckiem. Rodzina zastępcza otrzymuje pomoc finansową na utrzymanie dziecka.

niespokrewnione z dzieckiem – w sytuacji, gdy nie ma w rodzinie dziecka osoby, która mogłaby pełnić funkcję rodzica zastępczego, sąd kieruje dziecko do rodziny zastępczej niespokrewnionej z dzieckiem. Kandydaci na rodzinę zastępcza odbywają szkolenie w ośrodku adopcyjno-opiekuńczym. Kiedy przyjmują dziecko do swojego domu, nie rezygnują ze swojego życia zawodowego – zmiana polega na tym, że przybywa nowy członek rodziny. Rodzice zastępczy niespokrewnieni z dzieckiem otrzymują pomoc finansową na pokrycie kosztów utrzymania dziecka.

Zawodowe rodziny zastępcze tworzą osoby, które zapewniając w swoim domu opiekę dzieciom, otrzymują za pełnienie tej funkcji wynagrodzenie. Każda rodzina otrzymuje także pomoc pieniężną na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka. Wszystkie rodziny (oboje małżonkowie) zawodowe muszą odbyć szkolenie w ośrodku adopcyjno-opiekuńczym oraz uzyskać zaświadczenie kwalifikacyjne i pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej, wydanej na podstawie wywiadu środowiskowego.

pogotowia rodzinne – rodziny zastępcze tego typu pełnią opiekę nad dzieckiem przez krótki okres (najdłużej do 15 miesięcy). Czas przebywania dziecka w pogotowiu rodzinnym ma służyć określeniu problemów dziecka i jego rodziny oraz opracowaniu możliwości pomocy w ich rozwiązaniu. Jeśli nie jest możliwy powrót do rodziny biologicznej, dziecko pod opieką rodzica zastępczego w pogotowiu rodzinnym czeka na swoją rodzinę adopcyjną, zastępczą lub na umieszczenie dziecka np. w placówce rodzinnej (taka decyzję podejmuje sąd). Pogotowia rodzinne określają, w jakim wieku dziećmi będą się opiekować, i przygotowują miejsce w swoim domu, odpowiednie dla wieku i potrzeb dzieci. Najczęściej w pogotowiach przebywa 2-3 dzieci. Rodzic otrzymuje wynagrodzenie i pomoc pieniężną na utrzymanie dzieci. W umowie z rodzicem zastępczym określa się wysokość wynagrodzenia za opiekę nad dziećmi, liczbę dzieci, która znajdzie opiekę w rodzinie, ich wiek oraz warunki przyjmowania dzieci. Pogotowie otrzymuje również wynagrodzenie z tytułu pozostawania w gotowości przyjęcia dziecka (czyli również w sytuacji, gdy fizycznie dziecko jeszcze nie trafiło do rodziny). Jednocześnie taka rodzina zastępcza nie może odmówić przyjęcia dziecka do lat 10, doprowadzonego przez policję (taka sytuacja może mieć miejsce, gdy dziecko zostało porzucone lub gdy jest zagrożone jego zdrowie lub życie).

specjalistyczne – rodzina sprawuje całodobową opiekę nad dzieckiem niepełnosprawnym lub dzieckiem z problemami wychowawczymi. Konieczne jest przygotowanie pokoju (lub miejsca) w domu, dostosowanego do potrzeb dziecka. Rodzic otrzymuje wynagrodzenie i pomoc pieniężną na utrzymanie dzieci. Sporządzana jest umowa, która określa wysokość wynagrodzenia za opiekę nad dziećmi, liczbę dzieci, która znajdzie opiekę w rodzinie oraz warunki przyjmowania dzieci. 

wielodzietne – rodzice przyjmują do domu i zapewniają opiekę od 3 do 6 dzieci, które przyjmują do swojego domu. Trzeba więc spełniać odpowiednie warunki lokalowe, by móc zostać wielodzietną rodziną zastępczą. Rodzic otrzymuje wynagrodzenie i pomoc pieniężną na utrzymanie dzieci. Sporządzana jest umowa z MOPS, która określa wysokość wynagrodzenia za opiekę nad dziećmi, liczbę dzieci, która znajdzie opiekę w rodzinie oraz warunki przyjmowania dzieci.

Zadaj pytanie: Forum

Zobacz serwis: Dziecko i prawo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA