REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak zostać rodziną zastępczą?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Goździkowska
Rodziny zastępcze nie powodują powstania więzi między opiekunami a dziećmi.
Rodziny zastępcze nie powodują powstania więzi między opiekunami a dziećmi.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Adopcja jest często mylona z rodziną zastępczą. Tymczasem, obie te instytucje powołano, aby stworzyć dzieciom, opuszczonym przez biologicznych rodziców, dom i zapewnić im opiekę. Różnica polega na tym, że adoptowane dziecko i adoptującego łączą więzy prawne, staje się on w świetle prawa rodzicem przysposobionego. Rodziny zastępcze są formą opieki nad dzieckiem, ale nie powodują powstania tej więzi.

Poczekalnia do lepszego życia?

W rodzinie zastępczej dziecko pozostaje zwykle czasowo do momentu "unormowania jego sytuacji życiowej". Najczęściej trafiają tam dzieci, których rodzice mają zawieszoną albo ograniczoną władzę rodzicielską, a więc takie, które nie mogą być adoptowane.

REKLAMA

Rodzina zastępcza jest także formą pomocy dla tych, które ze względu na choćby wiek, mają małe szanse na przysposobienie.

Dzieci o niejasnej sytuacji prawnej, po jej wyjaśnieniu mogą być adoptowane przez same rodziny zastępcze, albo innych chętnych. Mogą powrócić także do swoich biologicznych rodziców, gdy ci odzyskają pełnię praw rodzicielskich.

Formalności

REKLAMA

Osoby, które chciałyby się podjąć pomocy dzieciom pozbawionym czasowo lub trwale opieki rodzicielskiej powinny zgłosić się do najbliższego Ośrodka Adopcyjno Opiekuńczego, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie lub Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Tam uzyskają wszelkie informacje dotyczące procedury, wymagań, i umówią się na spotkanie z pracownikiem ośrodka.

Według art. 73 Ustawy o pomocy społecznej pełnienie funkcji rodziny zastępczej może być powierzone zarówno małżonkom jak i osobie niepozostającej w związku małżeńskim, jeżeli osoby te spełniają następujące warunki:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • dają rękojmię należytego wykonywania zadań rodziny zastępczej;
  • mają stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
  • korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
  • nie są lub nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, nie są ograniczeni we władzy rodzicielskiej ani też władza rodzicielska nie została im zawieszona;
  • wywiązują się z obowiązku łożenia na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby, gdy ciąży na nich taki obowiązek z mocy prawa lub orzeczenia sądu;
  • nie są chore na chorobę uniemożliwiającą właściwą opiekę nad dzieckiem, co zostało stwierdzone zaświadczeniem lekarskim;
  • mają odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stałe źródło utrzymania;
  • uzyskały pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania;"

REKLAMA

Powyższe wymogi muszą spełniać zarówno kandydaci spokrewnieni jak i niespokrewnieni. Po pozytywnym przejściu pierwszego etapu rekrutacji, ośrodek przeprowadza wywiad środowiskowy badając warunki mieszkaniowe, tryb życia i postawy życiowe "rodziców zastępczych". 

Następnie kandydaci muszą przejść specjalne szkolenie, na którym dowiadują się jak radzić sobie z podjętymi obowiązkami. Szkolenie odbywa się najczęściej w Ośrodku i trwa około 3 miesięcy w zależności od programu. "Rodzice" spokrewnieni mogą przejść takie szkolenie już po przygarnięciu dziecka.

Po ukończeniu szkolenia i przejściu badań psychologicznych kandydaci pozytywnie ocenieni otrzymują zaświadczenie kwalifikacyjne i pisemną opinię.

Procedura doboru dziecka

Gdy szkolenie ukończy się pozytywną opinią, rodzice powinni zwrócić się do ośrodka adopcyjnego o pomoc w wyborze dziecka, które chcą przygarnąć. Oczywiście procedura ta nie dotyczy dzieci spokrewnionych z kandydatami.

Ośrodki dysponują  listami dzieci oczekujących na nowy dom na tym etapie pomagają w ich kojarzeniu z przeszkolonymi rodzinami. Rodzice nie mogą sami decydować o wyborze dziecka, chyba że są krewnymi, wtedy mają pierwszeństwo do opieki nad dzieckiem.

W innych przypadkach zanim rodzice wystąpią do sądu, muszą poznać dziecko, nad którym roztocza opiekę.

Po uzyskaniu wzajemnej akceptacji, należy przystąpić do procedury sądowej.

Rodzinę zastępcza ustanawia sąd

Na tym etapie rodzina zastępcza powinna złożyć do sądu cywilnego miejsca zamieszkania dziecka wniosek o ustanowienie do sądu opiekuńczego. We wniosku trzeba podać konkretne dziecko, umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu. 

Do wniosku dołącza się wszelkie dokumenty złożone w trakcie kwalifikacji prowadzonej przez ośrodki opiekuńcze, które pomogą zresztą w przeprowadzeniu postępowania.

Postępowanie jest jawne i toczy się z udziałem kandydatów na rodziców zastępczych i rodziców biologicznych, jeśli ci posiadają ograniczoną władzę rodzicielską.

W przypadku rodzin spokrewnionych, które nie przechodziły szkolenia w ośrodku i w związku z tym nie uzyskały zaświadczenia kwalifikacyjnego, w postępowaniu przed sądem pomogą pracownicy powiatowego centrum pomocy rodzinie albo pracownicy ośrodka pomocy społecznej.

Wyjątkowe przypadki

W przypadku pilnej konieczności zapewnienia dziecku opieki zastępczej umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej jest możliwe podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej między rodziną zastępczą a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny. O zawartej umowie starosta zawiadamia niezwłocznie sąd.

Na taką umowę muszą wyrazić zgodę rodzice dziecka, jeśli posiadają choćby ograniczoną władzę rodzicielską.

Krewni rodzicami zastępczymi

Bardzo często funkcje rodzin zastępczych pełnią krewni dzieci, których rodzice bądź nie żyją bądź nie chcą albo nie są w stanie wypełniać funkcji rodzica. Wówczas sąd powołuje tzw. rodzinę zastępczą spokrewnioną.

Procedura jest podobna dla rodzin spokrewnionych i nie spokrewnionych, szczególnie na etapie formalności przed ośrodkiem opiekuńczym /powiatowym centrum pomocy rodzinie.

Warto jednak wiedzieć, że w razie gdy do sądu wystąpi kandydat nie spokrewniony, a chęć sprawowania opieki wyrazi krewny, to ten drugi będzie miał pierwszeństwo w pełnieniu funkcji rodziny zastępczej, jeżeli daje oczywiście gwarancję poprawy sytuacji dziecka.

Rodziny niespokrewnione

Gdy brak krewnych chętnych do sprawowania opieki, albo krewni nie dają rękojmi należytej opieki do rodzin zastępczych powierza się w pierwszej kolejności dzieci

  • w wieku do dziesięciu lat,
  • oczekujące na przysposobienie,
  • rodziców, w stosunku do których toczy się postępowanie o pozbawienie władzy rodzicielskiej.

W szczególnie trudnej sytuacji osobistej dziecka można jednak umieścić w pierwszej kolejności dzieci powyżej 10 roku zycia.

Rodziny zawodowe

Szczególnym typem rodziny niespokrewnionej są natomiast rodziny zawodowe, wśród nich wyróżnia się:

  •  rodziny wielodzietne, (z reguły umieszcza się w nich od 3-6 dzieci, więcej, gdy chodzi o połączenie rodzeństwa)
  •  specjalistyczne (do 3 dzieci, dzieci z problemami)
  •  o charakterze pogotowia rodzinnego (do 3 dzieci, na okres do dwunastu miesięcy, przedłużenie wyjątkowo do 3 miesięcy), nie mogą odmówić przyjęcia dziecka w wieku do 10 lat, jeżeli zostało doprowadzone przez policję.Pozostaje ono tam do czasu wydania orzeczenia przez sąd opiekuńczy.

Z rodziną, która będzie pełniła funkcję zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodziny zastępczej, starosta zawiera umowę zlecenia.

Pomoc pieniężna

Zawodowa niespokrewniona z dzieckiem wielodzietna lub specjalistyczna rodzina zastępcza otrzymuje wynagrodzenie z tytułu świadczonej opieki i wychowania.

W pozostałych przypadkach należy się zwrócić do powiatowego centrum pomocy rodzinie o przyznanie pomocy pieniężnej. Wysokość tej pomocy określa art. 78 Ustawy o pomocy społecznej.

Pełnienie funkcji rodziny zastępczej z mocy prawa ustaje z dniem osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.

Kontrola nad rodziną zastępczą

W przypadku gdy rodzina zastępcza nie wypełnia swoich funkcji, starosta zawiadamia sąd o konieczności jej rozwiązania.

W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej na okres powyżej sześciu miesięcy powiatowe centrum pomocy rodzinie lub ośrodki adopcyjne ustalają, nie rzadziej niż co pół roku, konieczność dalszego pobytu dziecka w rodzinie zastępczej.

Zadaj pytanie: Forum

Zobacz serwis: Dziecko i prawo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd potwierdza: Opiekun osoby niepełnosprawnej bez odsetek od świadczenia pielęgnacyjnego. Zwrot. Świadczenie wspierające [stopień znaczny]

Panie redaktorze dlaczego nikt nie pisze i o tym się nie mówi o odsetkach, które trzeba było zapłacić za te miesiące które pobierało się świadczenie pielęgnacyjne i które trzeba było zwrócić do MOPS.

ZUS: Zbędne drugie przeliczenie emerytury. Dlatego tylko raz stosuje się tabele średniego średniego dalszego trwania życia
Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS, dodatek z ZUS i termin na wniosek [Wyrok NSA]

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż 3-miesięczny termin na złożenie wniosku o zasiłek pielęgnacyjny nie ulega zawieszeniu na czas przysługiwania osobie niepełnosprawnej innego, konkurencyjnego świadczenia. W tym przypadku chodziło o dodatek pielęgnacyjny.

500 plus dla małżeństw z 50-letnim stażem? Nowe świadczenie jest już coraz bliżej

Czy pary z 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają intensywne prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Sejmowa Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat.

REKLAMA

Sąd nakazał przeliczenia emerytury. ZUS to zrobił, ale odliczył wcześniej pobrane emerytury

Infor.pl udostępnia czytelnikom miejsce na naszym portalu. Dziś list czytelnika, który od dekady toczy (z niezadawalającym efektem) boje o ponowne przeliczenie swojej emerytury. Ponowne przeliczanie emerytur stało się medialnym tematem po słynnych wyroku TK z 4 czerwca 20224 r. (słynnym bo daje podwyżki emerytury i wyrównania nawet do 64 000 zł dla około 200 000 osobom, ale nie można z tego skorzystać bez pojedynku z ZUS w sądzie bo wyrok nie jest opublikowany w Dzienniku Ustaw). Nasz czytelni walczy o przeliczenie emerytury dużo wcześniej niż pojawił się ten wyrok. Oto jego historia.

O ile wzrośnie świadczenie pielęgnacyjne w 2026 roku?

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami czekają na ostateczną decyzję rządu w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia. To właśnie od wzrostu minimalnej płacy zależy kwota świadczenia pielęgnacyjnego w 2026 roku.

375 zł miesięcznie dla wdów i wdowców? Senat rozpatruje petycję ws. nowelizacji ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej

W Senacie procedowana jest petycja, która zakłada przyznanie wdowom i wdowcom po działaczach opozycji antykomunistycznej świadczenia w wysokości 375 zł miesięcznie. To zmodyfikowany postulat, który zyskał poparcie Urzędu ds. Kombatantów. Trwają konsultacje z resortami finansów i rodziny.

ZUS: Te emerytki po 65 urodzinach będą miały z urzędu podwyższoną emeryturę. Po przeliczeniu więcej nawet o kilkaset złotych miesięcznie

ZUS informuje, że kobiety pobierające okresową emeryturę kapitałową po osiągnięciu męskiego powszechnego wieku emerytalnego (65 lat) będą miały z urzędu przeliczone świadczenie. Na przeliczeniu mogą zyskać nawet kilkaset złotych miesięcznie.

REKLAMA

ZUS zakończył wysyłkę listów [Waloryzacja i trzynaste emerytury]

13 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zakończył coroczną wysyłkę listów do emerytów i rencistów. W kopercie znajdują się dwie decyzje: o marcowej waloryzacji oraz trzynastej emeryturze.

Wiemy o ile wzrosną emerytury i renty w 2026 r. Rząd podał wskaźnik waloryzacji świadczeń – podwyżka jeszcze niższa, niż w tym roku

12 czerwca br. Rada Ministrów przyjęła propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2026 r., która będzie teraz przedmiotem negocjacji z Radą Dialog Społecznego. Jeżeli zaproponowana wysokość zwiększenia zostanie przyjęta jako ostateczna – wiemy już jaka będzie minimalna kwota podwyżki świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2026 r.

REKLAMA