Wpływ ustanowienia rozdzielności majątkowej na stosunki majątkowe małżonków

Umowa majątkowa małżeńska zawarta przez małżonków może być w każdym czasie przez nich zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że małżonkowie postanowią inaczej.

Ustawowa wspólność majątkowa

W przypadku, gdy między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa ich stosunki majątkowe podlegają następującym zasadom:

1. przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności przez oboje małżonków lub przez jednego z nich wchodzą do majątku wspólnego, chyba że zgodnie z wyraźnym przepisem prawa należą do majątku osobistego małżonka. Do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenia za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków oraz środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków. Natomiast do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, oraz przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego oraz inne przedmioty majątkowe wymienione w art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
2. oboje małżonkowie maja równe udziały w majątku wspólnym, chyba że w umowie majątkowej małżeńskiej postanowią inaczej,
3. w czasie trwania wspólności żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego ani rozporządzać lub zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku,
4. małżonkowie są zobowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać przedmiotami majątkowymi służącymi jemu do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej, a innymi przedmiotami majątkowymi wchodzącymi w skład majątku majątkiem wspólnego, tylko o tyle o ile drugi małżonek nie sprzeciwi się czynności zarządu zamierzonej przez jego małżonka – przy czym na dokonanie pewnych czynności zarządu wymagana jest wyraźna zgoda drugiego małżonka,
5. zgoda małżonka jest wymagana do dokonania czynności prawnych prowadzących do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków, a ponadto do zbycia, odpłatnego nabycia lub obciążenia praw rzeczowych, których przedmiotem jest budynek lub lokal, przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolnego oraz do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych,
6. jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego,
7. jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, a jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa,
8. odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe podatnika pozostającego w związku małżeńskim obejmuje majątek osobisty podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka,
9. w razie ogłoszenia upadłości jednego z małżonków wspólność ustawowa między małżonkami ustaje z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości, a majątek wspólny wchodzi do masy upadłości; małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, przy czym domniemywa się, że majątek wspólny powstały w okresie prowadzenia przedsiębiorstwa przez upadłego został nabyty ze środków pochodzących z dochodów tego przedsiębiorstwa.

Zobacz: Sprawy rodzinne