Przepisy antylichwiarskie na stałe?

Przeciwdziałanie lichwie - projekt ustawy

Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie został uzyskał wpis do planu prac rządu.

„Działalność polegająca na udzielaniu pozabankowych pożyczek o charakterze lichwiarskim jest częstym zjawiskiem w realiach codziennego życia i nie traci na znaczeniu. Lichwiarskie pożyczki, żerujące na biedzie i ludzkich dramatach, a często też na łatwowierności osób starszych lub niedołężnych, pozostają bulwersującym problemem społecznym, szczególnie w dobie pandemii COVID-19. Dzieje się tak, pomimo podejmowanych w przeszłości prób zwalczania tego procederu” – można przeczytać na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Projekt ma zatem na celu podjęcie kompleksowych działań ukierunkowanych na zlikwidowanie patologii udzielania pożyczek o charakterze lichwiarskim. Zmiany dotyczą 9 ustaw, takich jak:

• ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny,
• ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,
• ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny,
• ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
• ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym,
• ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych,
• ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim,
• ustawa z dnia 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym oraz
• ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.

Projekt proponuje wprowadzenie regulacji dotyczących m.in.:

• limitów kosztów pozaodsetkowych dla kredytu konsumpcyjnego i pożyczek pieniężnych;
• definicji legalnej kosztów pozaodsetkowych udzielenia świadczenia pieniężnego;
• stosowania zabezpieczeń spłaty pożyczek pieniężnych;
• nadzoru Komisji Nadzoru Finansowego nad instytucjami pożyczkowymi w zakresie udzielania kredytu konsumenckiego.

Nowe przepisy (poza wyjątkami) mają wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia jej ogłoszenia. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III kwartał 2021 r.

Przepisy antylichwiarskie w tzw. ustawach covidowych

W rozmowie z PAP wiceminister sprawiedliwości Michał Woś przypomniał, iż główne założenia ustawy antylichwiarskiej zostały już uwzględnione w tzw. ustawach covidowych". "One już obowiązują, są obowiązującym prawem. Nie sprawdziły się przestrogi tych, którzy krytykowali te przepisy mówiąc o jakimś totalnym załamaniu rynku" – zaznaczył.

Stała regulacja

Zdaniem wiceministra rozwiązania „covidowe”, które są czasowe powinny stać się obowiązującym prawem.

"Ta ustawa w nieco szerszym zakresie, ale bardzo zbliżonym do rozwiązań z ustawy covidowej, będzie teraz przedmiotem bardzo intensywnych prac rządu w ramach procesu legislacyjnego. Jako MS chcielibyśmy, żeby ten projekt był jak najszybciej przyjęty, po to, żeby te przepisy z ustawy czasowej zastąpić stałą, jednoznaczną regulacją, która broni najsłabszych i potencjalne ofiary lichwiarzy" - mówił Woś.

Źródło: PAP/KPRM