Odpowiedzialność wolontariusza za zobowiązania

Porozumienie o współpracy

Porozumienie o współpracy to ważny dokument, który określa zakres, sposób i czas wykonywania świadczenia przez wolontariusza. Stanowi również podstawę roszczeń korzystającego względem wolontariuszy. Warto również zwrócić uwagę, że korzystający ma obowiązek poinformować wolontariusza o przysługujących mu prawach i ciążących zobowiązaniach oraz zapewnić dostępność tych informacji. Stąd też, aby móc wyegzekwować należyte wykonanie zadań, podmiot korzystający musi dopełnić obowiązki informacyjne względem wolontariuszy.

Do porozumień zawieranych między korzystającym a wolontariuszem w zakresie nieuregulowanym ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

Odpowiedzialność wynikająca z art. 471 k.c.

Zakres odpowiedzialności tzw. kontraktowej określa art. 471 k.c. Jeżeli coś nie zostało uregulowane w porozumieniu o współpracy, to należy sięgnąć po przepisy Kodeksu cywilnego. Jakie ma to konsekwencje dla wolontariusza? Mianowicie, w sytuacji, gdy wolontariusz nie wykona (bądź wykona nienależycie) swoje zadania, będzie musiał naprawić wynikłą stąd szkodę. Należy zaznaczyć, że działa to w dwie strony, tzn. korzystający również ponosi odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie ciążącego na nim obowiązku.

Zobacz: Wolontariat w administracji państwowej (publicznej)

Jakie przesłanki implikują odpowiedzialność?

Żeby mówić o odpowiedzialności wolontariusza z art. 471 k.c. muszą zajść przewidziane ustawą przesłanki. Przede wszystkim wolontariusz nie wykonał swoich obowiązków w ogóle bądź wykonał je nienależycie.

Przez „należytą staranność” należy rozumieć odpowiednie (optymalne) do danego stosunku zachowanie (takie, które pozwoliło jak najlepiej wykonać postawione przed nami zadanie). Wolontariusz udzielający np. korepetycji z matematyki powinien przygotowywać się do zajęć z podopiecznym, sprawdzać jego postępy w nauce, znać jego braki.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

W wyniku działania (lub zaniechania) wolontariusza musi dojść do wyrządzenia szkody. Oczywistą kwestię stanowi związek przyczynowy między zachowaniem wolontariusza a powstałą szkodą. Kiedy brakuje związku przyczynowego, nie można powiedzieć o wyrządzeniu szkody. Wolontariusz musi działać umyślnie (z własnej winy).

Jakie konsekwencje mogą wyniknąć dla wolontariusza z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania?

Wolontariusz, który świadomie działał na szkodę korzystającego, musi ponieść odpowiedzialność. Jeżeli konsekwencją działań wolontariusza będzie niewykonanie bądź złe wykonanie ważnego dla korzystającego projektu i będzie się to wiązało ze znacznym uszczerbkiem, korzystający może wystąpić o naprawienie wyrządzonej szkody oraz o odszkodowanie do sądu.

Zobacz serwis: Wolontariat

Podstawa prawna

Kodeks cywilny, Ustawa z 24.04.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2010 r., Nr 234, poz. 1536 ze zm.)