REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie są prawa pacjenta?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Olszacka
Z Infor.pl związana od grudnia 2022 r.
prawa pacjenta
prawa pacjenta
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pacjentowi w ramach powszechnego systemu opieki zdrowotnej przysługują liczne prawa. Nie każdy jednak ma świadomość dokładnie jakie. Przypominamy. 

rozwiń >

Kto może korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych mówi o tym, że zgodnie z Konstytucją RP każdy obywatel, bez względu na sytuację materialną powinien mieć dostęp do pewnych świadczeń zdrowotnych. Niektóre grupy są uprzywilejowane: dzieci, kobiety w ciąży i osoby starsze. 

REKLAMA

Większość Polaków podlega pod ubezpieczenie zdrowotne w Narodowym Funduszu Zdrowia. Obowiązkowe składki pobiera ZUS i KRUS. Można się ubezpieczyć również dobrowolnie. 

Kto ma prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej? 

  • osoby ubezpieczone - składkę opłaca odpowiedni podmiot lub one same, 
  • bliscy osób ubezpieczonych (dzieci, małżonkowie, rodzice, wnuki) – osoby nieubezpieczone można zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego,
  • dzieci jeśli:
    • mają polskie obywatelstwo
    • nie mogą ich zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego ich rodzice (lub inni prawni opiekunowie) ani dziadkowie.
  • kobiety w okresie ciąży, porodu i w połogu (do sześciu tygodni po porodzie), które nie są zgłoszone do ubezpieczenia, jeśli:
    • mają polskie obywatelstwo
    • stale mieszkają w Polsce.
  • osoby pozbawione wolności oraz cudzoziemcy przebywający w strzeżonym ośrodku lub oczekujący w areszcie na deportację.
  • Dodatkowo, z uwagi na okoliczności związane ze stanem zdrowia:
    • osoby, które mogły być narażone na choroby zakaźne takie jak np. cholera, czerwonka, dur brzuszny itp. lub zaraziły się nimi
    • uzależnieni od alkoholu i od narkotyków w zakresie leczenia odwykowego
    • chorzy psychicznie i upośledzeni umysłowo w zakresie leczenia psychiatrycznego
  • Osoby objęte uprawnieniami szczególnymi z uwagi na stan zdrowia, zasługi dla kraju itp.
Ważne

W razie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia każdej osobie - bez wglądu na to, czy jest ubezpieczona - przysługuje prawo do natychmiastowej pomocy medycznej. Czasem ta pomoc może być odpłatna.

Prawa pacjenta - informacja o stanie zdrowia 

Pacjent od ukończenia 16 r.ż. ma prawo do pełnej informacji o stanie swojego zdrowia udzielonej zrozumiałym językiem. Ponadto lekarz ma obowiązek poinformować pacjenta o możliwościach dalszej diagnozy, leczenia, ewentualnej rehabilitacji czy zmiany trybu życia. Jeśli pacjent jest przygotowywany do zabiegu ma prawo oczekiwać pełnych informacji dotyczących przebiegu operacji, późniejszej rekonwalescencji, ewentualnych powikłań itd. W przypadku, gdy zabieg były płatny w całości lub częściowo, lekarz musi również poinformować o tym pacjenta. 

Pacjent, który przeszedł operację ma prawo do rozmowy z lekarzem, który ja przeprowadzał (nie tylko z dyżurnym). 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wszelkie informacje udzielane przez lekarza czy pielęgniarkę powinny być wyczerpujące i zrozumiałe dla pacjenta, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości pacjent ma prawo pytać o wszystko, do momentu, aż informacje nie staną się klarowne. 

Ważne

W przypadku, gdy pacjent nie chce znać informacji o sowim stanie zdrowia - ma do tego prawo (trzeba wówczas uprzedzić lekarza). Można zrezygnować zarówno z niektórych informacji, jak i z wszystkich. 

Pacjent ma również prawo do decydowania, komu mogą być udzielane informacje o stanie jego zdrowia. 

Prawa pacjenta - zgoda lub brak zgody na udzielenie świadczenia 

Po uzyskaniu informacji o stanie swojego zdrowia pacjent ma prawo wyrazić zgodę lub nie zgodzić się na udzielenia świadczenia. W przypadku zabiegu operacyjnego lub diagnostyki podwyższonego ryzyka zgoda lub jej brak musi być wyrażona na piśmie. W pozostałych przypadkach może być to deklaracja ustna. 

Od tej sytuacji są wyjątki. Zabiegi medyczne wbrew woli pacjenta są udzielane:

  • podczas pobytu w szpitalu psychiatrycznym, jeśli zachowanie pacjenta zagraża bezpośrednio jego życiu lub zdrowiu (np. próba samobójcza), życiu lub zdrowiu innych osób (np. atak agresji),
  • pacjentom przymusowego leczenia odwykowego,
  • pacjentom chorym na niektóre choroby zakaźne (np. gruźlica, dur brzuszny).

Prawa pacjenta - tajemnica lekarska 

Pacjent ma prawo do tego, aby informacja o jego stanie zdrowia czy sposobach leczenia nie była przekazywana innym osobom. Ta zasada ma wyjątki na przykład gdy konieczne jest udzielenie informacji pielęgniarkom czy lekarzom asystującym - w przypadku udzielania pomocy medycznej jak również, gdy zachowanie tajemnicy może zagrażać zdrowiu pacjenta lub innych osób.

Tajemnica lekarska obowiązuje również po śmierci pacjenta. 

Prawa pacjenta - dodatkowa opinia lekarza, dokumentacja medyczna 

REKLAMA

Pacjent nie musi zgadzać się z opinią lub orzeczeniem wystawionymi przez lekarza, np. w przypadku zaświadczenia o braku przeciwwskazań do korzystania z określonego rodzaju świadczeń zdrowotnych w uzdrowisku. Gdy nie ma odrębnej procedury odwoławczej, pacjent może wnieść sprzeciw do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta.

Pacjent może wymagać również, aby lekarz zasięgnął opinii drugiego lekarza lub nawet zwołał konsylium lekarskie, gdy ma wątpliwości odnośnie do diagnozy lub sposobu leczenia. Lekarz nie musi się na to godzić, jeśli uzna, ze nie ma takiej potrzeby, powinien to jednak odnotować w dokumentacji medycznej. 

Na każdym etapie swojego leczenia jak również poza nim pacjent ma prawo do wglądu do swojej dokumentacji medycznej, może zażądać wyciągu, kopii, odpisu, informacji na maila. Również osoba upoważniona przez pacjenta ma prawo do tych dokumentów. 

Prawa pacjenta - towarzystwo i opieka duszpasterska 

Pacjent ma prawo do bezpłatnej opieki duszpasterskiej swojego wyznania w placówce, w której przebywa. Ma również prawo odmówić wizyt duchownego podczas pobytu w szpitalu. 

Pacjentowi, jeśli nie jest to ograniczone ze względu na bezpieczeństwo, podczas konsultacji czy porady może towarzyszyć bliska osoba. Placówka powinna zapewnić również możliwość kontaktu z bliskimi. 

Prawa pacjenta - poszanowanie intymności i leczenie bólu 

Poszanowanie godności i intymności to kolejne z praw pacjenta. Pacjent musi wyrazić zgodę na uczestnictwo innych osób, w tym innych lekarzy czy studentów medycyny podczas konsultacji czy zabiegu. Musi mieć również zagwarantowaną możliwość przygotowania się do badania albo zabiegu w osłoniętym miejscu jak również może oczekiwać, że lekarz nie będzie zadawał intymnych pytań czy omawiał choroby w obecności innych pacjentów. 

Lekarz czy pielęgniarka nie mogą odmówić pacjentowi środków przeciwbólowych. 

Prawa pacjenta - prawo do skargi 

W przypadku niewłaściwego potraktowania lub złamania praw, pacjent ma również prawo do skargi. Jak to się odbywa pisaliśmy w artykule poniżej:

Zobacz także: Świadczenia z ZUS dla chorych na raka. Jak otrzymać rentę onkologiczną?
Czas na rewolucję w polskiej służbie zdrowia

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA