Zasiedzenie nieruchomości przez spadkobiercę

Przed dniem 01.10.1990 r. okresy zasiedzenia wynosiły odpowiednio: 10 lat przy samoistnym posiadaniu w dobrej wierze i 20 lat w złej wierze. Od dnia 01.10.1990 r. okresy te zostały przedłużone odpowiednio z 10 lat do 20 lat w dobrej wierze oraz z 20 lat do 30 lat w złej wierze.

Kiedy spadkobierca może złożyć wniosek o zasiedzenie?

Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości każdy ze spadkobierców - uczestników postępowania może zgłosić w postępowaniu o dział spadku.

Polecamy serwis: Spadki

Wniosek o  stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości w postępowaniu działowym złożyć może tylko uczestnik tego postępowania.

Natomiast każda inna osoba zainteresowana, nie będąca uczestnikiem postępowania o dział spadku może wystąpić z takim wnioskiem, ale w innym już postępowaniu, dotyczącym stricte postępowania o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie.

Spadkobierca zaś spełniający przesłanki zasiedzenia, przewidziane w art. 172 § 1 i 2 k.c., może wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości, udziału w nieruchomości w postępowaniu o dział spadku, bądź też może wystąpić „jedynie z samym” wnioskiem o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie, wszczynając tym samym postępowanie nieprocesowe o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości.

Przesłanki zasiedzenia

Przesłanki zasiedzenia określone zostały w  art. 172 § 1 i 2 k.c. i są to: upływ czasu oraz samoistne posiadanie w dobrej, bądź w złej wierze. Dla oceny dobrej albo złej wiary decydujące znaczenie ma świadomość samoistnego posiadacza. O tym, czy zachodzą przesłanki nabycia nieruchomości, udziału w nieruchomości przez zasiedzenie w dobrej albo w złej wierze decydujące znaczenie ma ocena świadomości samoistnego posiadacza-spadkobiercy, odnosząca się do jego przekonania, czy przysługuje mu prawo do samoistnego władania nieruchomością, udziałem w nieruchomości. Jeżeli sąd oceni, że to przekonanie samoistnego posiadacza-spadkobiercy było usprawiedliwione, wówczas przyjmie, że posiadanie było w dobrej wierze. O dobrej, jak i złej wierze posiadacza decyduje jedynie chwila, w której objął on nieruchomość w samoistne posiadanie.

Późniejsza wiedza spadkobiercy - samoistnego posiadacza o tym, że są jeszcze inni spadkobiercy nie niweczy jego dobrej wiary. Mala fides superveniens non nocet. 

Polecamy: Paremie łacińskie

Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 19.05.1998r. II CKN 770/97 uznał, że spadkobierca, który objął w samoistne posiadanie nieruchomość spadkową nie jest w dobrej wierze, jeżeli w chwili objęcia w posiadanie wiedział, że są jeszcze inni spadkobiercy. Tak więc tylko w wyjątkowych wypadkach sąd może przyjąć dobrą wiarę samoistnego posiadacza nieruchomości spadkowej.

Oczywiście, nie może być mowy o posiadaniu samoistnym, jeżeli inni spadkobiercy mieszkają w spadkowej nieruchomości, bądź też w inny sposób z niej korzystają. Nie jest również możliwe zasiedzenie przez jednego ze spadkobierców przeciwko innym spadkobiercom jednego lub kilku pomieszczeń, izb lub pokoi w domu albo w lokalu, który stanowi odrębną własność.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15.03.1989r. II CZP 14/89 przyjął, że: „Nie jest dopuszczalne zasiedzenie jednego z kilku pokoi wchodzących w skład lokalu mieszkalnego, stanowiącego przedmiot odrębnej własności.” OSNC 1990/2/27

Pobierz bezpłatny wzór: Wniosek o zasiedzenie