REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zasiłek macierzyński jest świadczeniem przysługującym z ubezpieczenia chorobowego. Jest związany z urlopem macierzyńskim, którego pracodawca udziela pracownicy w związku z urodzeniem lub przysposobieniem dziecka.
Zasiłek macierzyński przysługuje kobiecie zatrudnionej na umowę o pracę lub zlecenia, która w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu lub w trakcie urlopu wychowawczego urodziła dziecko. Należy się o­n również wtedy, gdy kobieta przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 1 roku i wystąpiła o jego przysposobienie lub wychowanie w ramach rodziny zastępczej. W przypadku śmierci matki lub porzucenia przez nią dziecka prawo do zasiłku nabywa ojciec lub inny członek rodziny, jeżeli w celu sprawowania opieki nad dzieckiem przerwie zatrudnienie lub działalność zarobkową.

Podstawa zasiłku

Podstawę tego zasiłku oblicza się na takich samych zasadach, jak podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, a więc podstawę zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc urodzenia dziecka. W tym przypadku również mają zastosowanie zasady uzupełniania. Zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru.

Okres przysługiwania

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako urlop macierzyński, a mianowicie jego wymiar jest następujący:
• 16 tygodni (112 dni) przy pierwszym porodzie,
• 18 tygodni (126 dni) przy drugim lub każdym następnym,
• 26 tygodni (182 dni) w razie urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.
Jeżeli prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało podczas okresu przebywania na urlopie wychowawczym, to w takim przypadku przysługuje o­n za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego przypadającego po porodzie, czyli przez 16 tygodni lub przez 24 tygodnie.
Zasiłek macierzyński dla zleceniobiorcy przysługuje w wymiarze takim samym jak urlop macierzyński. Urlop macierzyński jest świadczeniem pracowniczym uregulowanym w kodeksie pracy, a więc należy się pracownikom (przykład 1).
Gdy pracownica urodzi dziecko pod koniec urlopu wychowawczego i urlop macierzyński będzie przysługiwał jej po zakończeniu urlopu wychowawczego, to zasiłek macierzyński będzie wypłacany do końca urlopu macierzyńskiego (przykład 2).
Jeżeli dziecko urodziło się martwe lub umarło podczas pierwszych 6 tygodni życia, zasiłek macierzyński przysługuje w wymiarze 8 tygodni (56 dni) po porodzie, nie krócej jednak niż przez 7 dni, licząc od dnia zgonu. W przypadku ciąży mnogiej zasiłek należy się przez czas stosowny do liczby dzieci żywych.
WAŻNE
Składki na ubezpieczenia obliczane od zasiłku macierzyńskiego, nawet jeżeli wypłaca je pracodawca, finansowane są z budżetu państwa.

Urlop przed porodem

Istnieje możliwość udzielenia 2 tygodni urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługuje urlop macierzyński w wymiarze niewykorzystanym przed porodem, aż do wyczerpania pełnego wymiaru. Kobieta po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego ma prawo zrezygnować z pozostałej części urlopu, jednak resztę urlopu musi wykorzystać pracownik – ojciec dziecka. W takim przypadku należy skierować się do pracodawcy z wnioskiem o skrócenie urlopu macierzyńskiego oraz zaświadczeniem z zakładu pracy ojca dziecka, potwierdzającym termin rozpoczęcia przez niego urlopu. Po spełnieniu warunków pracownica może wrócić do pracy.
WAŻNE
W przypadku zasiłku macierzyńskiego nie ma okresu oczekiwania. Można go otrzymać w przypadku urodzenia dziecka już w pierwszym dniu ubezpieczenia.

Gdy pracownicę zwolniono

W przypadku zwolnienia pracownicy wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy lub z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego przypadającego po porodzie, również gdy dziecko urodziło się po rozwiązaniu stosunku pracy.
Kobiecie, która została zwolniona podczas ciąży z powodu upadłości lub likwidacji firmy, a nie zapewniono jej innego stanowiska pracy, należy się do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, a po porodzie zasiłek macierzyński skrócony o 2 tygodnie. Jeżeli pracownica jest zatrudniona na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy i pracodawca przedłużył z nią umowę do dnia porodu zgodnie z art. 177 par. 3 k.p., po zakończeniu pracy ma prawo do zasiłku macierzyńskiego w pełnym wymiarze. W takiej sytuacji, gdy prawo do wypłaty zasiłku macierzyńskiego ma pracodawca, jest o­n zobowiązany do wypłaty zasiłku macierzyńskiego tylko za jeden dzień, wypłatę za pozostały okres przejmuje ZUS (przykład 3).

Składki od zasiłku

Zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi podstawę wymiaru na składki emerytalne i rentowe (art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). W przypadku gdy pracodawca ma prawo do wypłaty zasiłków, czyli na dzień 30 listopada roku poprzedniego zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, nalicza o­n składki emerytalno-rentowe od zasiłku macierzyńskiego. Pracodawca jedynie nalicza składki, nie rozlicza ich ani nie wpłaca do ZUS. Składki te są finansowane z budżetu państwa i finansuje je ZUS. Pracodawca wykazuje pracownicę przebywającą na urlopie macierzyńskim w raporcie ZUS RSA z kodem przerwy 311, a w raporcie rozliczeniowym ZUS RCA z kodem 12 40 XX z wykazanym zasiłkiem macierzyńskim, który stanowi podstawę wymiaru na składki emerytalne i rentowe. W deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA składki te są wykazywane w rubryce składki finansowane z budżetu państwa.
Jeżeli jest to pracodawca bez prawa do wypłaty zasiłków, to za pracownicę przebywającą na urlopie macierzyńskim sporządza jedynie raport ZUS RSA z kodem przerwy 311. Zasiłek macierzyński ze składkami emerytalno-rentowymi wypłaca ZUS.
Nie ma obowiązku potrącania składek od zasiłku macierzyńskiego za osoby, które mają ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej.
PRZYKŁAD 1
Kobieta przebywająca na urlopie wychowawczym od 17 listopada 2004 r. do 16 listopada 2007 r. 1 stycznia 2006 r. urodziła dziecko. Zasiłek macierzyński należy jej się od 1 stycznia 2006 r. w wymiarze 16 tygodni.
PRZYKŁAD 2
W okresie od 3 marca 2003 r. do 2 marca 2006 r. kobieta przebywała na urlopie wychowawczym. 15 lutego 2006 r. urodziła dziecko. Zasiłek macierzyński przysługuje w okresie przebywania na urlopie wychowawczym, czyli od 15 lutego do 2 marca 2006 r., tj. 16 dni. Po urlopie wychowawczym przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego w okresie od 3 marca 2006 r. w wymiarze 110 dni (126 dni – 16 dni = 110 dni).
PRZYKŁAD 3
Zakład pracy uprawniony do wypłaty zasiłków z ubezpieczenia chorobowego przedłużył z pracownicą umowę o pracę do dnia porodu. Pracownica urodziła pierwsze dziecko 5 kwietnia 2006 r., a więc ten dzień stanowi pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego i zarazem ostatni dzień w pracy. Umowa o pracę zostaje rozwiązana 5 kwietnia 2006 r. Za pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego zasiłek macierzyński wypłaca pracodawca, a za dalszy okres urlopu, czyli 111 dni, zasiłek macierzyński wypłaca ZUS.

Podstawa prawna
• Art. 180, art. 1801, art. 1861 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
• Art. 29-31 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. nr 60, poz. 636 z późn. zm.).
• Art. 4 pkt 2 lit. m), art. 6 ust. 1 pkt 19, art. 16 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887 z późn. zm.).

Tomasz Podgórski
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Afera z dofinansowaniami z KPO – o co chodzi? PARP zapowiada kontrole, premier: nie zaakceptuję marnowania środków, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem

Seniorzy nie muszą płacić za wywóz śmieci. Wystarczy, że spełnią ten jeden warunek. Jaki?

W ostatnim czasie w wielu miastach podniesiono opłaty za odbiór śmieci, co szczególnie dotyka polskich emerytów. Częściowe lub całkowite zwolnienie z tych opłat to duża ulga dla ich domowych budżetów. Kto może skorzystać z takiej pomocy? Oto szczegóły.

Darowizna spółdzielczego prawa z majątku wspólnego bez podatku? Oto bezpieczna ścieżka przekazania nieruchomości w rodzinie

Planujesz przekazać mieszkanie bliskim i boisz się podatku? Najnowsza interpretacja skarbówki pokazuje, jak zrobić to legalnie, bez żadnej daniny. Sprawdź, jak darowizna z majątku wspólnego w rodzinie może być całkowicie zwolniona z podatku.

TSUE zmienia zasady gry dla frankowiczów. Koniec z teorią dwóch kondykcji?

Wyrok TSUE z 19 czerwca 2025 r. może zrewolucjonizować sposób rozliczania nieważnych umów „frankowych”. Sąd unijny opowiedział się za prostszą i tańszą dla konsumentów teorią salda, podważając dominującą dotąd teorię dwóch kondykcji. Dlaczego część prawników bije na alarm i czy naprawdę chodzi o interes kredytobiorców? Oddzielamy fakty od mitów.

REKLAMA

Nie zaparkujesz już pod swoim blokiem – koniec z wymogiem 1,5 miejsca postojowego na każde mieszkanie, „na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego”. Prezydent podpisał ustawę popierającą „patodeweloperkę”

W dniu 21 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie ustawa, która znosi obowiązujący dotychczas – na szczeblu krajowym – wymóg co najmniej 1,5 miejsca postojowego (a w przypadku zabudowy śródmiejskiej – co najmniej 1 miejsca postojowego) na każde mieszkanie w ramach realizowanej inwestycji mieszkaniowej. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, którą zmiana ta została wprowadzona – „jest ona spójna z wprowadzanymi przez gminy rozwiązaniami na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego, w tym w obszarach śródmiejskich”, a także ma na celu umożliwienie uwzględniania przy realizacji inwestycji mieszkaniowej m.in. – „lokalizacji terenu inwestycji, stopnia rozwoju transportu publicznego, czy sieci dróg rowerowych”.

ZUS przeliczy świadczenia (osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach czerwcowych) z urzędu – bez wniosków. Wypłaty w nowej wysokości od 2026 roku. Senat za

Od 2026 roku ZUS przeliczy świadczenia osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Chodzi o wyrównanie strat wynikających z dawnych przepisów, które nie uwzględniały waloryzacji kwartalnych. Ustawa została przyjęta przez Senat bez poprawek i czeka teraz na podpis prezydenta.

Projekt ustawy dla frankowiczów 2025. Jakie zmiany w sporach z bankami?

Projekt ustawy z 30 czerwca 2025 r. dotyczący spraw frankowych to dokument, który może radykalnie zmienić krajobraz procesów dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Regulacja przedstawia rozwiązania procesowe i materialne, które mają wspierać konsumentów, ale także – co mniej zauważalne –usystematyzować obecność spraw frankowych w przestrzeni prawnej.

Emerytura bez lat pracy. Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Czy jest to możliwe?

Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Zazwyczaj prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu wymaganego wieku i udokumentowaniu odpowiedniego stażu pracy, jednak istnieją pewne wyjątki od tej reguły. W wyjątkowych sytuacjach przepisy dopuszczają możliwość uzyskania takiej emerytury. Kto może liczyć na emeryturę bez lat pracy i jakie kryteria musi spełnić? Oto szczegóły.

REKLAMA

Nowy prezydent, stare napięcia: Polityczny start Karola Nawrockiego i reakcja rządu [Gość Infor.pl]

„Nie będę podejmował decyzji w zgodzie z podziałami politycznymi, będę podejmował decyzje wbrew podziałom politycznym, a w zgodzie z interesem państwa polskiego” – zadeklarował Karol Nawrocki tuż po zaprzysiężeniu. Brzmi dobrze, ale co to oznacza w praktyce?

To wywróci pracę na etacie milionom Polaków. Nadchodzi rewolucyjna zmiana w prawie. Kto na tym straci, kto zyska

W określonych przypadkach będzie można pracować, wyjść z domu, żeby zrobić zakupy, a nawet wyjechać za granicę. Tak ma wyglądać chorowanie po nowemu na L4. Resort rodziny, pracy i polityki społecznej szykuje prawdziwy przewrót w zwolnieniach lekarskich. Skąd te rewolucyjne zmiany? W opinii ministerstwa niektóre przepisy regulujące kwestię L4 są niedostosowane do obecnych potrzeb

REKLAMA