Emeryt, Trzynastka

Choć rząd po zatwierdzeniu przeglądu systemu emerytalnego kategorycznie wykluczył podniesienie progu wieku emerytalnego, jednocześnie zapowiedział wprowadzenie nowych reguł dla dodatkowego świadczenia, jakim jest trzynasta emerytura. Co się zmieni? Oto szczegóły.

„Jestem już na emeryturze, którą wypłaca mi ZUS. Mój stan zdrowia w ostatnim czasie znacznie się pogorszył. Czy w związku z tym mogę ubiegać się o stopień niepełnosprawności? Co daje orzeczenie w przypadku osoby starszej” – pyta Czytelniczka.

Już od września 2025 r. są wszystkim znane stawki wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Dysponując wiedzą o tych kwotach, istnieje stosunkowo łatwy sposób aby zarabiać więcej, będąc wciąż na minimalnej płacy – i to nawet o jedną dodatkową wypłatę w roku! Konkretnie mowa o takich pieniądzach: 5.379,20 zł więcej w skali roku. To tak jakby dostawać trzynastą pensję!

Przed nami święta i szczególne potrzeby budżetów domowych. Pracownicy liczą na świadczenia przedświąteczne od pracodawców, a emeryci zastanawiają się, czy uda się pokryć wszystkie wydatki i kupić prezenty dla najbliższych. Czy oni również mogą liczyć na pomoc byłych pracodawców?

Czy kolejna grupa pracowników dostanie trzynaste wynagrodzenie? Miałaby to być 1/12 wynagrodzenia rocznego. To nie jest pierwszy raz, gdy mówi się o konieczności wprowadzenia tych przepisów. Od kiedy można liczyć na pieniądze?

O przyznanie obligatoryjnej tzw. trzynastej pensji pracownikom instytucji kultury pytała w interpelacji posłanka Lidia Czechak.

Od września 2025 r. pracownicy znają już wysokość minimalnych wynagrodzeń. Jest jednak sposób, by w 2026 roku zarabiać więcej – i to nawet o kwotę przekraczającą jedno dodatkowe miesięczne wynagrodzenie (a konkretnie o 5.379,20 zł w skali roku), pozostając nadal na minimalnej płacy. Wystarczy określić w inny sposób stawkę wynagrodzenia - kodeks pracy i eksperci znają takie rozwiązanie. To tak, jak by dostawać trzynastą pensję.

Od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest pewien sposób aby zarabiać więcej będąc nadal tylko na minimalnej płacy – nawet o nieco więcej niż jedną dodatkową minimalną pensję w roku! Można otrzymać dodatkowo nawet 5.379,20 zł.

Przepisy prawa podatkowego są szczególnie skomplikowane i bardzo często się zmieniają, co sprawia, że ciężko za nimi nadążyć. Przewidują one jednak szereg rozmaitych ulg i preferencji dla emerytów. Warto zatem zapoznać się z ich zasadami, pozwalają one bowiem zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Wyjaśniamy, z jakich ulg mogą skorzystać emeryci i co zmieni się dla nich w 2026 roku?

Emeryt mundurowy poskarżył się rządowi, że musi – pomimo posiadania potwierdzenia ze strony instytucji mundurowych – dowodzić niepełnosprawności także przed komisjami cywilnymi dla osób niepełnosprawnych. I pyta „Gdzie sens i gdzie logika, aby dwa razy wykonywać te czynności marnując mój czas oraz zasoby państwowe (przecież praca komisji kosztuje państwo, a zaoszczędzone pieniądze można byłoby przeznaczyć na pomoc osobom niepełnosprawnym).

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice.

O dodatkowe pieniądze dla seniora już od 2026 roku będzie mogła ubiegać się osoba uprawniona do złożenia wniosku o przyznanie bonu na rzecz seniora, czyli zstępny, na którym ciąży obowiązek alimentacyjny. Maksymalna wartość świadczenia w postaci bonu senioralnego wyniesie 2150 zł miesięcznie. Co istotne, wartość dodatku pielęgnacyjnego będzie wliczana do przychodu seniora uprawnionego do bonu.

13 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zakończył coroczną wysyłkę listów do emerytów i rencistów. W kopercie znajdują się dwie decyzje: o marcowej waloryzacji oraz trzynastej emeryturze.

W maju 2025 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało o rozpoczęciu prac nad nowelizacją ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu 15 czerwca 2025 r.

Jednym z warunków przyznania emerytury pomostowej przez ZUS jest wykonywanie wcześniej prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Często jest problem z udokumentowaniem tego. Wtedy ZUS wydaje decyzję odmowną i nie przyznaje emerytury pomostowej.

Wszyscy wiemy, że wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. nie będzie opublikowany w Dzienniku Ustaw. Czeka na tą publikację 200 000 osób. Sąd okręgowy wydał wyrok w sporze między ZUS a emerytem, tak jakby nie było Trybunału Konstytucyjnego. Dlaczego to jest niekorzystne finansowo dla emeryta? Bo na podstawie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (o którym jest artykuł) emeryt może otrzymać podwyżkę o 1000 zł bieżącej emerytury (średnio) i wyrównanie do 60 000 – 64 000 zł (średnio). W przypadku przyjęcia fikcji, że nie ma wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (i TK zostaje wyręczony przez sąd okręgowy), kwoty są niższe. Sądy okręgowe nie mają takich możliwości jak TK.

Dnia 14 marca br. do Sejmu została złożona petycja w sprawie zmiany wysokości górnego limitu renty wdowiej – na trzykrotność średniej emerytury, zamiast trzykrotności najniższej, gwarantowanej ustawowo wysokości świadczenia. Uwzględnienie powyższego postulatu przez ustawodawcę, spowodowałoby znaczący wzrost kwoty (z 5 637 zł do 11 876 zł), której przekroczenie skutkować będzie zmniejszeniem wysokości świadczenia przysługującego wdowom i wdowcom w ramach renty wdowiej, a w niektórych przypadkach (w przypadku znacznego przekroczenia ww. limitu) – całkowitą utratą prawa do świadczenia.

Ok. 9 mln emerytów i rencistów otrzyma korespondencję z ZUS. Należy dokładnie przeczytać otrzymane dokumenty. Chodzi o marcową waloryzację i dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, czyli tzw. trzynastkę.

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Ile konkretnie wynoszą sumy zasądzone przez sąd na korzyść emerytów. Ich korzyść szacować można kwoty od około 550 zł do blisko 3000 zł miesięcznie. Z 23 wyroków jeden jest prawomocny, pozostałe będą oceniane przez sąd apelacyjny.

Jeśli rozpocząłeś pracę przed 1999 rokiem, Twoja emerytura może być niższa z powodu brakujących dokumentów w ZUS. Odnalezienie starych świadectw pracy i innych dokumentów potwierdzających zatrudnienie może znacząco wpłynąć na wysokość Twojego świadczenia. Dowiedz się, jak uzupełnić swoją dokumentację i zwiększyć emeryturę.

Niekorzystnie rozliczana przez ZUS emerytura wcześniejsza. Dlaczego ją wybierano w 2005 r., 2010 r. 2015 r.? Z dwóch powodów. Pierwszy, to brak wiedzy o tym, ze za świadczenia z tej emerytury zapłaci "karę" w postaci obniżenia emerytury zasadniczej. Jest to "kara" dożywotnia. Miesiąc w miesiąc jest wypłacana niższa emerytura (pracownicy ZUS nie przekazali o tym informacji czytelnikowi, który nie był biegły w przepisach emerytalnych). Jest jednak druga przyczyna przejścia na wcześniejszą emeryturę. To zapowiedź zwolnienia z pracy. Tak wynika z przykładowego listu czytelnika.

Emerytury stażowe już osiem lat temu obiecał w kampanii prezydenckiej Andrzej Duda. Obiecali je też politycy obecnie rządzącej koalicji. Lata lecą, osoby które na emerytury stażowe czekają powoli umierają, a realizacji obietnic nie ma. Czy w końcu będą emerytury stażowe - ile i dla kogo. Czy Sejm dokończy prace nad dwoma projektami ustaw o emeryturze stażowej w najbliższym czasie.

ZUS podaje, że wzrasta liczba pracujących osób w wieku emerytalnym. Aktywnych zawodowo seniorów w zeszłym roku było aż 872,6 tys. Kiedy opłaca się dalsza praca?

Coraz więcej trzeba wydawać na leki, coraz droższa jest żywność, inflacja szybuje w górę, to sprawia, że coraz chudsze są portfele seniorów. Kołem ratunkowym są trzynaste emerytury.  Już wiadomo, kiedy ruszy wypłata pieniędzy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podał terminy. 

1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów. Nie każdy dostanie dodatkową trzynastą emeryturę w takiej samej kwocie. Kwota, która wpłynie na konta seniorów jest uzależniona od tego jak wysoka jest ich comiesięczna wypłata z ZUS, ponieważ trzynastka będzie opodatkowana i oskładkowana.