Tematy - Postępowanie administracyjne, Nowości prawne

„Na jakiej podstawie można pozbawić spadku osobę, która nie opiekowała się rodzicem? Czy przepisy w tym zakresie się zmieniły?” – pyta Czytelnik. Oto najważniejsze zasady!

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zmiany dla pracodawców i bezrobotnych obowiązują od 1 czerwca 2025 r. Dotyczą działalności urzędów pracy i wprowadza je ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jest to zupełnie nowy akt prawny, który zamienia obowiązującą dotychczas (przez ponad 20 lat) ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Co się zmienia? Jest wiele nowości, które zadowolą osoby korzystające z usług urzędów pracy, m.in. w zasiłku dla bezrobotnych, stypendium stażowym i bonie na zasiedlenie. Oto najważniejsze z nich.

W tym miesiącu wchodzi w życie kilka istotnych nowości dla osób z niepełnosprawnościami. Kogo dotyczą? Co z orzeczeniami? Oto zestawienie najważniejszych zmian!

Wprowadzenie do systemu środków dowodowych przesłuchania strony w Kodeksie postępowania administracyjnego jest kwestią kontrowersyjną. Powstają wątpliwości wynikające stąd, że strona będąc bezpośrednio zainteresowana sprawą, jest mało wiarygodnym środkiem dowodowym.

W połowie lutego 2024 r. weszły w życie przepisy modyfikujące instytucję kuratora dla osoby z niepełnosprawnością. Chodziło o to, by taki kurator mógł wspierać osobę niepełnosprawną i rozumiał jej potrzeby. Nowelizacja określiła zatem elementy, które sąd powinien uwzględnić dokonując wyboru osoby kuratora, a także zakres jego uprawnień i obowiązków. Warto pamiętać, iż w toku postępowania o ustanowienie kuratora sąd wysłuchuje osobę niepełnosprawną. Rozporządzenie, które obowiązuje od 2 sierpnia 2024 r. szczegółowo określa warunki, w jakich powinno się odbyć takie wysłuchanie.

W postępowaniu dotyczącym wymeldowania osoby z mieszkania nieuprawnione jest oparcie decyzji wyłącznie na informacjach wynikających z oględzin z pomięciem pozostałych dowodów (np. takich jak informacja o niskim zużyciu wody i energii elektrycznej, czy nie podejmowanie korespondencji kierowanej na adres stałego zameldowania). Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 9 października 2023 r. W uzasadnieniu tego wyroku znajdziemy ciekawą i bogatą argumentację prawną dotyczącą przesłanek wymeldowania oraz oceny dowodów potwierdzających trwałe opuszczenie miejsca stałego zamieszkania (pobytu stałego) lub zaprzeczających temu opuszczeniu.

W dniu 14 września 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok, w którym uznał, że zasada ne bis in idem ustanowiona w art. 50 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej ma zastosowanie do administracyjnych sankcji o charakterze karnym nałożonych za nieuczciwe praktyki handlowe Zasada ta wyklucza, by w przypadku gdy istnieje prawomocne orzeczenie, można było wszcząć lub kontynuować postępowanie karne za te same czyny, nawet jeśli owo orzeczenie jest późniejsze.

Urzędnik ma mieć możliwość zawiadomienia stron o umorzeniu postępowania z mocy prawa pismem, bez konieczności wydawania decyzji. To kolejny projekt nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego, nad którym pracuje Ministerstwo Sprawiedliwości. Propozycja ta jednak wydaje się sprzeczna z linią orzeczniczą sądów i konstytucyjnym prawem do sądu.

Postępowanie dowodowe w ramach większości procedur nadzorczych ma bardzo ograniczony charakter. Na tym tle wyróżnia się jednak wznowione postępowanie administracyjne. W jego toku organ powinien przeprowadzić postępowanie dowodowe nie tylko co do przesłanek wznowienia, lecz także w odniesieniu do meritum rozstrzygnięcia.

Postępowanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej. Od decyzji wydawanych w sprawach zainicjowanych wnioskiem o dostęp do informacji publicznej przysługuje odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Organ rozpatrujący taki zwyczajny środek odwoławczy jest jednak ograniczony (w porównaniu z innymi postępowaniami administracyjnymi) w możliwych do zastosowania rozstrzygnięciach. Wynika to ze specyfiki postępowania dostępowego.

Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, który ma m.in. zwiększyć efektywność działań - poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Prawo dostępu do akt sprawy jest ściśle związane z jawnością postępowania administracyjnego. Jest to zagadnienie bardzo istotne również z praktycznego punktu widzenia, ponieważ wiąże się z wieloma obowiązkami ciążącymi na organach administracji publicznej. W niniejszym artykule zwrócimy uwagę na zakres podmiotowy i przedmiotowy dostępu do akt postępowania, tryb udostępniania danych, jak i ograniczenia w dostępie czy też kwestie obowiązków i uprawnień.

Czy ministerialny projekt nowelizacji ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, który trafił do konsultacji chroni podstawowe prawa strony?

Postępowanie administracyjne - skarga. Konstytucyjne prawo do składania skarg do organów administracji publicznej przysługuje każdemu obywatelowi. Skarga jest społeczną formą kontroli wobec administracji. W ten sposób dokonywana jest ochrona interesu własnego, a także interesu publicznego czy interesu innej osoby za jej zgodą. Chociaż skarga jest instrumentem znanym, jej prawidłowe procedowanie często jest problematyczne.

Resort rozwoju i technologii przygotował projekt zmian w przepisach, dzięki którym obywatele nie będą musieli tak często jak obecnie stawiać się osobiście w urzędach - poinformował minister rozwoju i technologii Waldemar Buda. Dodał, że zmiany mają wejść od 2023 roku.

Mediacja jest alternatywną formą rozwiązywania sporów - również w postępowaniu administracyjnym. Jej największe zalety to możliwość znacznego przyspieszenia postępowania oraz wspólnego znalezienia rozwiązania, które zadowoli wszystkie strony. Pozwala uniknąć postępowania odwoławczego lub postępowania sądowoadministracyjnego. Choć daje stronom aktywny wpływ na wynik postępowania, zawsze musi zmierzać do podjęcia ustaleń dotyczących jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa.

Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 15 marca 2022 r. uznał, że sąd pierwszej instancji powinien rozstrzygnąć wątpliwości, czy listonosz dostarczył awizo przesyłki sądowej. Badając, czy awizo trafiło do skrzynki można sięgnąć po nagrania z monitoringu budynku.

Sejm przyjął poprawki Senatu do nowelizacji Prawa wodnego. Nowe przepisy mają usprawnić procedury administracyjne przy tworzeniu miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli.

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 7 marca 2022 r. podjętej w składzie 7 sędziów uznał, że postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności doręczone stronie, która miała ustanowionego pełnomocnika, z naruszeniem art. 145 § 2 Ordynacja podatkowej (tj. bez doręczenia pełnomocnikowi), należy uznać za niewiążące w rozumieniu art. 212 w zw. z art. 239 Ordynacji podatkowej - także wtedy, gdy strona lub jej pełnomocnik wnieśli od niego zażalenie. Przyczyną podjęcia uchwały była naganna praktyka organów podatkowych, które nie stosowały się do gwarancji procesowych dotyczących sposobu doręczeń.

Wyeliminowanie decyzji administracyjnej w drodze stwierdzenia jej nieważności wymaga przeprowadzenia stosownego postępowania administracyjnego.

Kiedy odmowa wszczęcia postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest zasadna?

Odmowa wszczęcia postępowania administracyjnego. Przeprowadzenie merytorycznej oceny żądania strony wymaga wcześniejszego wszczęcia postępowania administracyjnego. Tylko w wyjątkowej sytuacji możliwe jest wydanie postanowienia o odmowie wszczęcia i tym samym rezygnacja z rozpatrzenia wniosku.

Zakaz kontaktu przełożonych z pracownikami po godzinach pracy wprowadza od grudnia 2021 r. Portugalia. Co jeszcze wprowadzają nowe przepisy procedowane pod nazwą "prawo do odpoczynku"?

Zwrot opłaty za przejazd autostradą, a dokładnie łatwiejsze jej odzyskanie przewiduje projekt rozporządzenia Ministra Finansów, w sprawie zwrotu opłaty za przejazd autostradą oraz rozpatrywania sprzeciwu.

Skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest zwykłym środkiem odwoławczym i można ją wnieść od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie. Co jeszcze warto wiedzieć o skardze kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym?

Kiedy dochodzi do naruszenia zasady czynnego udziału stron w postępowaniu administracyjnym związanego z realizacją zamierzenia budowlanego?

Nieważność decyzji administracyjnych - nowelizacja kpa. 24 czerwca 2021 r. Sejm przyjął zmianę przepisu Kodeksu postępowania administracyjnego nakazującego uznawanie decyzji administracyjnej za nieważną z powodu "rażącego naruszenia prawa" - bez względu na fakt, jak dawno ją wydano. Według uchwalonej przez Sejm nowelizacji, jeśli upłynęło 30 lat, to nie będzie już możliwości postępowania ws. nieważności decyzji.

Ustalenie obszaru oddziaływania obiektu to fundamentalny obowiązek organów administracji architektoniczno-budowlanej. Czynność ta następuje na początku postępowania o wydanie pozwolenia na budowę oraz w postępowaniu zgłoszeniowym.

Organy administracji publicznej obowiązane są załatwić sprawy bez zbędnej zwłoki. O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki, wskazując nowy termin załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do wniesienia ponaglenia.

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej. W myśl zasady szybkości i prostoty organy powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko.

Instytucja ugody w postępowaniu administracyjnym rozszerza dyspozycyjność stron oraz możliwość kształtowania przez nie stosunków materialnoprawnych. Ugoda może być zawarta w pierwszej jak i w drugiej instancji, do czasu zakończenia postępowania, czyli przed wydaniem decyzji administracyjnej.

Ponaglenie przysługuje stronie w postępowaniu administracyjnym. Wnosi się je, jeżeli sprawa nie została załatwiona w terminie lub postępowanie jest prowadzone dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy. Jak skorzystać z tego prawa krok po kroku?

Dla niektórych osób uwłaszczenie gruntów pod blokami i domami to już historia. Warto jednak pamiętać, że wiele postępowań w tej sprawie wydłużyło się przez koronawirusa.

W dniu 22 czerwca 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę w składzie 7 sędziów (sygn. II OPS 5/19), w której uznał, że wniesienie skargi na bezczynność po zakończeniu przez organ administracji publicznej prowadzonego postępowania poprzez wydanie decyzji ostatecznej stanowi przeszkodę w merytorycznym rozpoznaniu takiej skargi.

Ustawodawca nakazuje doręczać pisma urzędowe cudzoziemcowi pod wskazanym przez niego adresem albo w każdym miejscu, w którym cudzoziemca zastanie. Nie musi to być adres zamieszkania czy adres miejsca pracy. Dopuszczalne jest również doręczanie pisma w trybie zastępczym oraz za pośrednictwem ustanowionego przez cudzoziemca pełnomocnika.

Niejednokrotnie podatnicy czy osoby biorące udział w postępowaniu administracyjnym podnoszą, że nie wiedziały o jakiejś decyzji, czy nawet wyroku, że nie zdawały sobie sprawy z terminu. Zdarzają się sytuacje, że z powodu nieodebranego dokumentu przegrywają sprawę, czy że nakładane są na nich kary finansowe. Należy jednak pamiętać, że nie każdy jest uczciwy w swoich działaniach i ustawodawca musiał to uwzględnić w regulacjach prawnych dotyczących doręczania przesyłek. Nie może być przecież tak, że samo unikanie listonosza skutecznie zwalnia z odpowiedzialności. Wskutek tego wprowadzono tak zwane fikcje doręczeń czy doręczenia zastępcze. Na czym polegają? Jakie mogą mieć konsekwencje? Jakie skutki wywołują, na przykład w trakcie epidemii?

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych przewiduje zawieszenie biegu niektórych terminów procesowych i materialnych. Zgodnie z założeniem, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii zawieszone zostają terminy na dokonanie różnych czynności prawnych i procesowych.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) odniósł się do zasad korzystania przez organy skarbowe z dowodów z postępowań toczonych w sprawach innych podatników, tj. powiązanych postępowań administracyjnych.

Uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę uzależnione jest od spełnienia szeregu warunków. W praktyce pojawiają się wątpliwości czy organ może uzależnić wydanie takiej decyzji od uprzedniego wykonania przez inwestora obowiązku remediacji.

Czy w najbliższym czasie czeka nas rewolucja w procedurze wydawania warunków technicznych przyłączenia do sieci wod – kan? Wiele na to wskazuje, najwięcej: tempo prac nad projektem nowelizacji ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

Komisja Europejska pracuje nad wprowadzeniem europejskiej płacy minimalnej dla państw UE. Każdy kraj miałby swoje minimalne wynagrodzenie, jednak nie mogłoby być ono niższe niż 60% przeciętnego wynagrodzenia w danym państwie.

Aby być stroną postępowania administracyjnego wystarczy, by dotyczyło ono interesu prawnego danego podmiotu. Nie ma więc wymogu jego naruszenia.

Microsoft w Japonii wprowadził testowo 4-dniowy tydzień pracy. Okazało się, że zwiększył się przychód na pracownika o 40%. Test skróconego tygodnia pracy trwał cały sierpień 2019 r.

Często zdarza się, iż osoby starsze mają trudności w załatwieniu spraw w sądach czy urzędach. Problemy te mogą wynikać z niepełnosprawności, nieznajomości obowiązujących przepisów czy nieumiejętności posługiwania się nowymi rozwiązaniami technologicznymi. Przepisy prawa przewidują jednak wiele ułatwień dla seniorów.

Skomplikowane procedury wydawania zezwoleń na pobyt i pracę powodują trudności w zatrudnianiu cudzoziemców w Polsce. Pracodawcy z województwa śląskiego zgłaszają postulaty ułatwienia postępowań administracyjnych w tym przedmiocie.

W dniu 14 października 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.

W ciągu najbliższych trzech lat ma powstać Centralna Informacja Emerytalna (CIE). ZUS będzie mógł zrezygnować z dopłaty do minimalnej emerytury. Będzie dotyczyło to sytuacji posiadania przez ubezpieczonego odpowiednich oszczędności zgromadzonych w innych instytucjach finansowych. Jakie jeszcze skutki niesie za sobą powstanie CIE?

Uregulowane w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego zaświadczenia mają cechy w sposób precyzyjny określone przez ustawodawcę. Zaświadczenie musi zostać wydane w sytuacji, gdy urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga określony przepis prawa lub też gdy osoba ubiega się potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego ze względu na swój interes prawny.

W dniu 31 maja weszły w życie: nowelizacja ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz niektórych innych ustaw oraz art. 4 ustawy z dnia 10 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy wprowadzają elektronizację postępowania przed sądami administracyjnymi.

Postępowanie administracyjne, Nowości prawne

Czy dostanę spadek po rodzicu według nowych przepisów?

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Duże zmiany dla bezrobotnych i pracodawców od 1 czerwca 2025 r.

W czerwcu 2025 r. ważne zmiany dla osób z niepełnosprawnościami [LISTA]

Przesłuchanie strony w postępowaniu administracyjnym

Jak ustanowić kuratora dla osoby niepełnosprawnej?

Kiedy można wymeldować osobę z mieszkania? Jakie dowody wskazują na trwałe opuszczenie miejsca stałego zamieszkania?

Zasada ne bis in idem a kary administracyjne. Zakaz kumulacji postępowań i kar za te same czyny przeciwko tej samej osobie

Umorzenie postępowania pismem a nie decyzją?

Zakres postępowania dowodowego we wznowionym postępowaniu

Decyzje organu odwoławczego w sprawach o dostęp do informacji publicznej

Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

Dostęp do akt w postępowaniu administracyjnym

Projekt nowelizacji KPA a prawa strony

Skarga w postępowaniu administracyjnym

Od 2023 r. zakaz wzywania petentów do urzędów? Sprawa ma być załatwiona emailem albo przez telefon

Jak mediować w postępowaniu administracyjnym

Doręczanie pism pocztą w postępowaniu sądowym - problem z awizo

Sejm uchwalił przepisy o tworzeniu miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli

Doręczenie decyzji lub postanowienia z pominięciem pełnomocnika podatnika jest nieskuteczne

Procedura stwierdzenia nieważności decyzji po zmianach

Odmowa wszczęcia postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy

Odmowa wszczęcia postępowania administracyjnego przez JST

Zakaz kontaktu przełożonych z pracownikami po godzinach pracy

Postępowanie w sprawie zwrotu opłaty za przejazd autostradą

Skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Realizacja zamierzenia budowlanego a naruszenie zasady udziału stron

Nieważność decyzji administracyjnych - nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego

Ustalenie obszaru oddziaływania inwestycji

Zasada załatwienia spraw bez zbędnej zwłoki

Załatwienie sprawy przed organem administracji publicznej w formie decyzji administracyjnej

Instytucja ugody w postępowaniu administracyjnym

Prawo do wniesienia ponaglenia - jak i kiedy z niego skorzystać?

Koronawirus skomplikował kwestię bonifikaty?

Zakończenie postępowania administracyjnego stanowi przeszkodę w merytorycznym rozpoznaniu skargi na bezczynność

Doręczanie korespondencji cudzoziemcowi

Doręczanie korespondencji i fikcja doręczeń w postępowaniu administracyjnym i podatkowym

Koronawirus: bieg terminów na dokonanie czynności prawnych i procesowych

Wykorzystywanie dowódów z powiązanych postępowań administracyjnych

Uzyskanie pozwolenia na budowę a obowiązek remediacji

Jak przygotować się do zmian w procedurze przyłączenia do sieci wod - kan?

Europejska płaca minimalna dla państw UE

Strona postępowania administracyjnego a interes prawny

Testowy 4-dniowy tydzień pracy - efekty

Prawa seniora w sądzie i urzędzie

Trudności w zatrudnianiu cudzoziemców - postulaty

Uproszczenie procedur obowiązujących w egzekucji administracyjnej 2019, 2020, 2021 r.

Centralna Informacja Emerytalna (CIE) - skutki wprowadzenia

Zaświadczenia w postępowaniu administracyjnym

Informatyzacja postępowania sądowoadministracyjnego