REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Załatwienie sprawy przed organem administracji publicznej w formie decyzji administracyjnej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Karolina Muzyczka
Doktor nauk prawnych; adiunkt w Pomorskiej Szkole Wyższej w Starogardzie Gdańskim. Ponadto współpracuje z uczelniami: Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy; Kaszubsko-Pomorską Szkołą Wejherowie, Społeczną Akademią Nauk w Warszawie; Uniwersytetem SWPS; Staropolską Akademią Nauk w Kielcach
Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem.
Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem.
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej. W myśl zasady szybkości i prostoty organy powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko.

Załatwienie sprawy co do zasady przez wydanie decyzji

W myśl art. 104 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej jako: k.p.a.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej.

REKLAMA

Jeśli przepisy k.p.a. nie przywidują dla pewnej kategorii spraw administracyjnych drogi administracyjnego postępowania jurysdykcyjnego, organ administracyjny nie może wydać decyzji administracyjnej.

W tej kwestii Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 lutego 1981 r. stwierdził, że „Decyzja administracyjna wydana w sprawie, której załatwienia w formie decyzji przepisy nie przywidują, podlega stwierdzeniu nieważności jako wydana bez podstawy prawnej” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 1981 r., sygn. akt SA 109/81). Następnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 października 1985 r. stwierdził, że „Stwierdzenie zawarte w art. 104 § 1 k.p.a., że załatwienie sprawy następuje przez wydanie decyzji, odnosi się tylko do sytuacji, gdy z mocy prawa przepisów prawa materialnego lub innych załatwienie sprawy powinno nastąpić w tej prawnej formie”. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 1985 r., sygn. akt. II CR 320/85, OSN CP 1968, nr 10, poz. 158.).

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Nie każdy akt administracyjny jest decyzją

W teorii prawa administracyjnego decyzje są kwalifikowane jako jedna z grup aktów administracyjnych zewnętrznych. Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem. Decyzja jako akt administracyjny jest aktem jednostronnym, władczym rozstrzygnięciem sprawy, nawet wówczas, gdy strona i organ w drodze wzajemnego przekonywania uzgodniły treść decyzji. Powyższa sytuacja występuje, gdy postępowanie z jakichkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, organ ma obowiązek wydać decyzję o umorzeniu postępowania (105 § 1 k.p.a.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Decyzja jest oświadczeniem woli organu administracji państwowej, a to znaczy oświadczeniem woli w imieniu państwa.

Zgodnie z art. 104 § 2 k.p.a. w postępowaniu administracyjnym załatwienie sprawy może nastąpić w formie aktu administracyjnego tzn. rozstrzyga sprawę co do istoty w całości, np. orzeka o wywłaszczeniu, ustalając zarazem odszkodowanie.

Organ administracyjny ma obowiązek usuwania przeszkód na drodze do rozstrzygnięcia sprawy, temu służy możliwość sukcesywnego rozstrzygania decyzjami częściowymi, jak też wyjątkowy tryb rozstrzygania kwestii prejudycjalnej. Zakres i kształt czynności postępowania, a wyniku tego rozstrzygnięcia sprawy, tworzy organ administrujący i on ponosi odpowiedzialność za prawidłowość czynności procesowych i orzeczniczych. Szereg założeń i zasad orzecznictwa administracyjnego można wywieść z kryteriów i przesłanek weryfikacji decyzji w trybie zwykłym oraz w trybach nadzwyczajnych, a także z kryteriów kontroli stosowanych przez sąd administracyjny.

Obowiązek wydania decyzji administracyjnej formie pisemnej

Regułą jest pisemne załatwienie spraw, a więc przede wszystkim wydanie decyzji na piśmie, gdy przepisy przewidują obowiązek stosowania formy pisemnej, np. decyzje w sprawach lokalowych. Regułę tą określa zasada pisemności, którą wyraża art. 14 § 1 k.p.a., w którym zawarto, że sprawy należy załatwić w formie pisemnej. Sprawy mogą być załatwiane ustnie, gdy przemawia za tym interes strony np. gdy chodzi o drobną sprawę, stronie zależy na szybkości, a więc na załatwieniu odręcznym, a przepis prawny nie stoi temu na przeszkodzie. Treść oraz istotne motywy takiego załatwiania powinny być utrwalone w aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji. W tej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 13 października 1997 r., który stwierdził, że „Ogłoszenie ustne decyzji administracyjnej, jako wyjątek od zasad pisemności, wymaga utrwalenia tej czynności na piśmie w drodze sporządzenia protokołu (art. 67 § 2 pkt. 5 k.p.a.), który powinien odpowiadać wymaganiom art. 68 i 107 K.p.a. w zakresie koniecznych elementów decyzji. Jeśli bowiem, to co znajduje się w aktach, jest jedynie podpisem decyzji (wydrukiem z komputera), to nie można stwierdzić, by doręczenie tego wydruku czyniło zadość obowiązkowi organu wynikającego z art. 109 § 1 K.p.a. Strona jest uprawniona do otrzymania dokumentu z własnoręcznym podpisem osoby reprezentującej organ”. (Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 1997 r., sygn. akt. FRK 13/97, ONSA 1998, nr 1, poz. 7., s. 60).

Zasada szybkości i prostoty

W myśl zasady szybkości i prostoty organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jego załatwienia (art. 12 k.p.a.). Zasadę szybkości i prostoty realizują art. 35-38 k.p.a. dotyczące terminów załatwienia spraw w postępowaniu jurysdykcyjnym oraz przepisy o terminach załatwiania sprzeciwu prokuratora (art. 185 k.p.a.), skarg (art. 237 k.p.a.), wniosków (art. 244 k.p.a.) oraz w wydania zaświadczeń (art. 217 § 3 k.p.a.).

Zasada efektywności a bezczynność organu

REKLAMA

Zasada szybkości postępowania, która jest zawarta w art. 12 k.p.a. oraz art. 125 i art. 139 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, określa maksymalne terminy załatwienia spraw przez organy prowadzące postępowanie podatkowe i administracyjne. Terminy rozpoczynają swój bieg w momencie wszczęcia postępowania, w przypadku organu odwoławczego w chwili przekazania mu odwołania razem z aktami sprawy, a kończą ten bieg z chwilą wydania w danej instancji decyzji administracyjnej. W wymiarze Unii Europejskiej zasada efektywności oznacza obowiązek ustanowienia odpowiednich reguł nadzoru nad działaniami podmiotów wewnątrzpaństwowych. Sprawne, efektywne i terminowe działanie administracji jest przeciwieństwem bezczynności, która stanowi jeden z przejawów biurokracji. Bezczynność organu rozumiana, jako opieszałość czy też zupełny brak oczekiwanych przez obywatela działań administracji. Powszechnie jest uważana za jeden z przejawów biurokracji w ujęciu pejoratywnym, a więc za przejaw biurokratyzmu. Jest to zjawisko na wskroś niepożądane. Zagwarantowanie szybkiego działania administracji publicznej jest problemem trudnym do uregulowania prawnego.

Organ, który nie załatwił sprawy w terminie, obowiązany jest zawiadomić o tym strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Obowiązek sygnalizacji stronom o niezałatwieniu sprawy w terminie ustawowym ciąży na organie administracyjnym również wówczas, gdy zwłoka załatwieniu sprawy nastąpiła z przyczyn niezależnych od organu. W tej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 czerwca 1996 r. stwierdził, że „Nowy termin załatwienia sprawy może być uznany za skutecznie wyznaczony w trybie 36 § 1 k.p.a., jeżeli zostanie wskazany przez organ właściwy do załatwienia sprawy zgodnie z art. 57 k.p.a. (tj, w dniach, tygodniach lub miesiącach) i zachowaniem ogólnej zasady szybkości postępowania określonej a w art. 12 k.p.a.”(Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 1996 r., sygn. akt. I SAB 28/96, ONSA 1997, z. 2, poz. 97).

Bibliografia:

  1. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1298)
  2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 1981 r., sygn. akt SA 109/81;
  3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 1985 r., sygn. akt. II CR 320/85, OSN CP 1968, nr 10, poz. 158;
  4. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 1997 r., sygn. akt. FRK 13/97, ONSA 1998, nr 1, poz. 7., s. 60;
  5. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 1996 r., sygn. akt. I SAB 28/96, ONSA 1997, z. 2, poz. 97;
  6. K. Muzyczka, Ochrona jednostki przed bezczynnością organu publicznego w Polsce, Państwo Prawne, nr 1(5), Warszawa 2015.

Polecamy serwis: Postępowanie administracyjne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

REKLAMA

Komu ZUS nie przyzna renty wdowiej. Najczęstsze przyczyny decyzji odmownych

ZUS i inne organy emeryalno-rentowe rozpoczęły już wypłaty renty wdowiej. Organy te wysyłają też do seniorów decyzje w sprawie przyznania lub odmowy renty wdowiej. W jakich przypadkach wdowa lub wdowiec na pewno nie dostanie nowego świadczenia? ZUS wymienił najczęstsze przyczyny decyzji odmownych.

Min. Pełczyńska-Nałęcz: to przekręt! deweloperzy sprzedają "pseudometry" - tj. powierzchnię pod ścianami działowymi. Jak być powinno wyjaśnia PKN

W dniu 30 czerwca 2025 r. minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz napisała na platformie X: "Od prawie 30 lat deweloperzy sprzedają Polakom za ciężkie pieniądze pseudometry, czyli metry pod ścianami działowymi. A kolejne rządy pozostają zaskakująco bezsilnej w tej kwestii. Ofiarą tych nieuczciwych praktyk padło nawet setki tysięcy konsumentów, którzy stracili w sumie miliardy zł na rzeczy deweloperów." Z tego powodu napisała pismo do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o podjęcie działań. Zasady uwzględniania ścian działowych przy obliczaniu powierzchni użytkowej budynku, w świetle normy PN-ISO 9836 wyjaśnił Andrzej Pogorzelski, Przewodniczący Komitetu Technicznego 232 ds. Zasad Sporządzania Dokumentacji Projektowej w Budownictwie w Polskim Komitecie Normalizacyjnym.

Od 1 lipca 2025 r. zmiany w czasie pracy dla dużej grupy zawodowej, bo wdrożono dyrektywę

Już od 1 lipca 2025 r. dla bardzo dużej grupy zawodowej w Polsce wejdą w życie istotne zmiany w zakresie ewidencji czasu wolnego, ewidencji czasu pracy, służby w nocy i zasad rozliczania i odbierania dni wolnych. Wszystko za sprawą tzw. równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Dopiero teraz dostosowano ustawę i rozporządzenie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L 188 z 12.07.2019, str. 79).

Posiedzenie Sądu Najwyższego ws. ważności wyborów Prezydenta RP. [na żywo] Orzeczenie SN nie wcześniej niż o 18:30

We wtorek, 1 lipca 2025 r. Sąd Najwyższy podejmie uchwałę w przedmiocie stwierdzenia ważności wyborów Prezydenta RP przeprowadzonych w dniach 18 maja 2025 r. oraz 1 czerwca 2025 r. Transmisja na żywo.

REKLAMA

Koniec z obciążaniem dzieci kosztami pobytu krewnych w DPS. Rząd zapowiada zmianę przepisów

Tylko osoby pełnoletnie powinny być zobowiązane do ponoszenia opłat za pobyt bliskich w domach pomocy społecznej – zapowiedziała wiceministra rodziny Katarzyna Nowakowska. To odpowiedź na apel Rzeczniczki Praw Dziecka, która alarmowała, że dziś ciężar finansowy może spaść również na małoletnich.

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku. Ile wynosi, kto może uzyskać i jakich formalności trzeba dopełnić. 3 konieczne warunki

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

REKLAMA