Szkoła, Wynagrodzenie

Nie brakuje nowych pomysłów na zreformowanie świadczenia wychowawczego. Co jakiś czas powraca postulat rozszerzenia grupy beneficjentów tzw. 800 plus o studentów i dorosłych uczniów. Argumentem za taką zmianą jest fakt ponoszenia przez rodziców wydatków również na starszych uczniów.

Posłowie chcą przywrócić zapis, który promował szkolne schroniska młodzieżowe jako bazę noclegową podczas wycieczek szkolnych. Ministerstwo Edukacji odpowiada: decyzja należy do organizatora, a schroniska nadal mogą być wybierane. W Polsce działa dziś 298 takich obiektów.

Środki z Funduszu Pomocy przeznaczone na wsparcie edukacji dzieci z Ukrainy w polskich szkołach będą dostępne jedynie do końca 2025 roku. Samorządy mają obowiązek je wykorzystać i prawidłowo rozliczyć, a niewykorzystane pieniądze, wraz z naliczonymi odsetkami, wrócą do budżetu państwa. Szkoły powinny już przygotowywać dokumenty i procedury rozliczeniowe.

Sejm przyjął ustawę budżetową na 2026 rok, zatwierdzając jednocześnie 3-procentowe podwyżki dla nauczycieli. Choć rząd podkreśla stabilność finansów publicznych, eksperci i środowisko oświatowe wskazują, że symboliczna waloryzacja nie rozwiąże problemu niskich wynagrodzeń, szczególnie wśród początkujących pedagogów, których pensje pozostaną niewiele wyższe od płacy minimalnej.

Od stycznia do czerwca 2026 r. w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych na Mazowszu realizowana będzie kampania społeczna „Jestem sobą. Wiem, jak korzystać z wolności. Wybieram życie wolne od narkotyków, alkoholu i przemocy”. Jej partnerem jest Kuratorium Oświaty w Warszawie, a organizatorem Komenda Wojewódzka Policji z siedzibą w Radomiu we współpracy z Mazowieckim Centrum Polityki Społecznej. Kampanii towarzyszy konkurs na plakat lub logotyp promujący ideę życia bez uzależnień.

Wolny Związek Zawodowy „Forum-Oświata” wraz z NSZZ „Solidarność” wzywa prezydenta Karola Nawrockiego do zawetowania ustawy reformującej polskie prawo oświatowe. Związki zawodowe ostrzegają, że reforma edukacji „Kompas Jutra” może doprowadzić do destabilizacji systemu szkolnictwa i przeciążenia nauczycieli.

Choć ustawodawca poszerza katalog osób uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, dane ZUS nie pozostawiają złudzeń: przywilej ten z roku na rok kurczy się. Maleje liczba pobierających świadczenie, a rosnąca przeciętna wypłata nie jest w stanie zatrzymać procesu wygaszania tego rozwiązania. Co pokazują statystyki i dlaczego kompensówka powoli staje się reliktem dawnych czasów?

Choć nowelizacja przepisów dotyczących wynagrodzeń za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe miała raz na zawsze zamknąć temat, w praktyce otworzyła kolejne pola do sporu. Eksperci podkreślają, że poprawka – choć potrzebna – nie rozwiązuje wszystkich problemów, a samorządy i dyrektorzy mogą interpretować ją różnie.

Coraz więcej dzieci ma trudność z właściwą interpretacją emocji — zarówno w mimice, jak i w głosie czy krótkiej sytuacji społecznej. Zjawisko, na które od lat zwracają uwagę psychologowie, po okresie pandemii stało się jeszcze bardziej widoczne. Odpowiedzią na ten problem jest aplikacja „Emocean”, stworzona przez interdyscyplinarny zespół informatyków i psychologów z Uniwersytetu Śląskiego. Narzędzie ma wspierać wczesne wykrywanie trudności oraz codzienny trening kompetencji emocjonalnych u najmłodszych.

Coraz mniej uczniów uczęszcza na lekcje religii w polskich szkołach – szczególnie w szkołach ponadpodstawowych. Najnowsze dane pokazują znaczące różnice między miastami, a nowe regulacje wprowadzone od września 2024 roku dodatkowo zmieniają organizację zajęć. Spadek zainteresowania katechezą staje się trwałym trendem, który wymaga refleksji zarówno od nauczycieli, jak i rodziców.

Reforma „Kompas Jutra” ma zmienić sposób nauczania i odejść od tradycyjnych prac domowych. Tymczasem raport Instytutu Badań Edukacyjnych wskazuje na spadek motywacji uczniów. Wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer odpowiada: to opinie nauczycieli, a nie twarde dane. Jakie zmiany czekają szkoły od 2026 roku?

Mimo że edukacja zdrowotna zastąpiła wychowanie do życia w rodzinie i miała stać się jednym z kluczowych przedmiotów, w zajęciach uczestniczy jedynie ok. 30 proc. uczniów. Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada analizę danych i rozważa wprowadzenie obowiązku.

Polacy niechętnie rezygnują z części pensji w zamian za lżejszą pracę. Najwięcej osób skłonnych do takiego kompromisu jest w handlu i e-commerce.

28 listopada weszły w życie znowelizowane przepisy dotyczące oceny pracy nauczycieli. Ministerstwo Edukacji Narodowej przekonuje, że zmiany mają zapewnić większą transparentność, jednolitość i sprawiedliwość ocen, a także realnie wspierać rozwój zawodowy pedagogów. Uproszczono kryteria, zmieniono skalę punktacji i wprowadzono nowe obowiązki dyrektorów.

Rosnąca frustracja w szkołach znajduje ujście w ulicznych protestach. Nauczycielska „Solidarność” rozpoczęła ogólnopolską serię demonstracji i jasno stawia warunek rządowi: systemowe powiązanie pensji z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce. Związkowcy twierdzą, że to jedyna droga, by uratować polską edukację.

Ponad 1,35 mln zł kosztował najnowszy symulator, który trafił do Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej w Szczecinie. Uczniowie będą na nim trenować gaszenie pożarów, reagowanie na awarie i obsługę siłowni okrętowej w warunkach zbliżonych do realnych. To już trzecie tak zaawansowane urządzenie w placówce.

Sejm jednogłośnie poparł nowelizację Karty nauczyciela, która przywraca nauczycielom prawo do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, jeśli nie doszło do nich z przyczyn od nich niezależnych. To reakcja na falę krytyki po wrześniowej reformie i liczne sygnały o blokowaniu wycieczek szkolnych.

Czy kolejna grupa pracowników dostanie trzynaste wynagrodzenie? Miałaby to być 1/12 wynagrodzenia rocznego. To nie jest pierwszy raz, gdy mówi się o konieczności wprowadzenia tych przepisów. Od kiedy można liczyć na pieniądze?

Ministerstwo Edukacji Narodowej skierowało do konsultacji publicznych projekty nowych podstaw programowych przygotowanych w ramach „Reformy26. Kompas Jutra”. Proponowane zmiany obejmują m.in. powrót przedmiotu przyroda w klasach IV–VI, rezygnację z nauczania łaciny w miejsce drugiego języka obcego oraz większą elastyczność i spójność programów. Konsultacje potrwają do 18 grudnia 2025 r.

Pracownicy niepedagogiczni zatrudnieni w szkołach korzystają z urlopów wypoczynkowych na podstawie Kodeksu pracy, podczas gdy nauczycieli obowiązuje Karta nauczyciela. Oznacza to odmienne zasady nabywania i planowania urlopu. Wyjaśniamy, jakie przepisy regulują urlopy pracowników niepedagogicznych, jak ustala się plan urlopów i na co powinni zwrócić uwagę pracodawcy oraz pracownicy.

Od 30 listopada 2025 roku wszyscy nauczyciele w Polsce otrzymają nową legitymację służbową. Podstawową formą dokumentu stanie się mLegitymacja w aplikacji mObywatel, a plastikowa karta będzie dostępna tylko na wniosek i za opłatą. Jak wygląda?

Wzrost płacy minimalnej pociąga za sobą szereg zmian. Zależy bowiem od niego wysokość wielu świadczeń i dodatków do nich, a płace, których wysokość jest określana w obowiązujących przepisach, trzeba odpowiednio dostosować do jej poziomu.

W Sejmie odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, stanowiącego fundament Reformy26 „Kompas Jutra”. To największa od lat zmiana w systemie edukacji, której celem jest dostosowanie nauczania do wyzwań XXI wieku. Reforma, opracowana przez zespół ekspertów i nauczycieli praktyków pod kierunkiem Instytutu Badań Edukacyjnych, ma wprowadzić nowoczesną podstawę programową, nauczanie modułowe oraz aktywne metody uczenia się oparte na doświadczeniu.

Nauczyciele zyskają prawo do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe. Posłowie Koalicji Obywatelskiej złożyli projekt nowelizacji Karty nauczyciela, który ma wejść w życie z początkiem 2026 roku. Nowe przepisy mają uregulować problem, który od września 2025 r. budził kontrowersje w środowisku nauczycielskim.