REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy ZUS może zabrać Ci rentę, nawet tę przyznaną na stałe w 2025? Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności też nie są bezpieczne. Poznaj najczęstsze powody utraty świadczenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz specjalizujący się w prawie i finansach. Piszę z myślą o tym, by zawiłe sprawy były zrozumiałe.
Czy ZUS może zabrać Ci rentę, nawet tę przyznaną na stałe w 2025? Szokujące fakty, które musisz znać!
Stała renta? To mit! ZUS może ją wstrzymać nawet osobie z orzeczeniem o niepełnosprawności
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy wiesz, ile możesz legalnie dorobić, żeby nie stracić renty w 2025 roku? Czy zdajesz sobie sprawę, że jedna decyzja lekarza-orzecznika wystarczy, aby ZUS wstrzymał Twoje świadczenie, nawet jeśli masz stałe orzeczenie o niepełnosprawności? W tym artykule wyjaśniamy, kiedy ZUS może zabrać rentę, jakie limity dorabiania obowiązują w 2025 roku i co zrobić, by nie stracić pieniędzy przez jeden błąd lub zaniechanie.

rozwiń >

Kiedy ZUS może zabrać rentę i dlaczego nawet stałe orzeczenie o niepełnosprawności Cię nie chroni?

Masz rentę z tytułu niezdolności do pracy i myślisz, że skoro przyznano ją na stałe, to nic Ci nie grozi? Niestety, rzeczywistość bywa inna. ZUS może wstrzymać lub całkowicie zabrać rentę nawet osobie z ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności. Powodem może być zarówno nowa decyzja lekarza-orzecznika, jak i przekroczenie limitu dochodu. Co więcej, wystarczy, że nie złożysz na czas odpowiedniego zaświadczenia albo nie pojawisz się na komisji, a stracisz prawo do świadczenia.

REKLAMA

Czy ZUS może odebrać rentę przyznaną na stałe?

Tak, nawet jeśli posiadasz orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy na stałe, ZUS ma prawo wstrzymać lub odebrać rentę.

Podstawą takiej decyzji mogą być m.in.:

  • niestawienie się na kontrolne badanie lekarskie,
  • nowa decyzja lekarza orzecznika ZUS,
  • zmiana przepisów lub wewnętrznych wytycznych ZUS,
  • brak wymaganych dokumentów lub ich nieprzedłożenie w terminie.

W praktyce "renta stała" oznacza jedynie, że w momencie orzekania nie przewidywano poprawy stanu zdrowia. Nie oznacza to jednak, że świadczenie jest dożywotnie i niezmienne. ZUS ma prawo do ponownej oceny sytuacji, zwłaszcza jeśli pojawią się nowe okoliczności.

Pamiętaj: świadczenia z ZUS są stale monitorowane. Warto być przygotowanym na ewentualne kontrole i dbać o aktualność dokumentacji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności może stracić rentę? Szokująca prawda!

Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności nie gwarantuje zachowania renty z ZUS. To dwa odrębne systemy orzekania, które nie są ze sobą bezpośrednio powiązane.

Nawet jeśli masz znaczny stopień niepełnosprawności, możesz stracić rentę, jeśli:

  • nie przejdziesz pozytywnie badania u lekarza-orzecznika ZUS,
  • nie dostarczysz aktualnej dokumentacji medycznej,
  • zostaniesz uznany za częściowo lub całkowicie zdolnego do pracy – co skutkuje wstrzymaniem świadczenia.

Ważne: ZUS ocenia zdolność do pracy według własnych kryteriów, niezależnie od orzeczenia o niepełnosprawności wydanego przez inne instytucje.

Renta a orzeczenie o niepełnosprawności – różnice

Wiele osób myli pojęcia "renty z tytułu niezdolności do pracy" i "orzeczenia o niepełnosprawności", traktując je zamiennie. Należy jednak jasno podkreślić, że są to dwie odrębne kwestie, regulowane innymi przepisami i wydawane przez inne instytucje.

  • Renta z tytułu niezdolności do pracy jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jest ona przyznawana osobom, które utraciły zdolność do pracy zarobkowej (całkowicie lub częściowo) z powodu stanu zdrowia, a ich niezdolność powstała w określonych w ustawie okresach składkowych lub nieskładkowych. Chodzi o ocenę zdolności do wykonywania pracy. Oceny dokonuje lekarz orzecznik ZUS, opierając się na ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Celem renty jest zabezpieczenie dochodów osoby niezdolnej do pracy.
  • Orzeczenie o niepełnosprawności jest dokumentem wydawanym przez powiatowe lub wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Jego celem jest określenie stopnia niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny), a także wskazanie uprawnień i ulg, jakie przysługują osobie z niepełnosprawnością (np. ulgi komunikacyjne, miejsca parkingowe, uprawnienia w pracy, dofinansowania sprzętu rehabilitacyjnego). Orzeczenie to nie jest bezpośrednio związane z prawem do pobierania renty z ZUS. Oznacza to, że możesz posiadać orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności i jednocześnie nie mieć prawa do renty z ZUS, jeśli lekarz orzecznik ZUS uzna Cię za zdolnego do pracy. Kryteria oceny są w obu przypadkach różne i niezależne od siebie.

Kiedy ZUS może zabrać rentę? Poznaj najczęstsze powody!

 Nawet przyznana renta nie jest gwarantowana na zawsze. Oto najczęstsze przyczyny, dla których ZUS może wstrzymać lub odebrać świadczenie:

  1. Decyzja lekarza-orzecznika ZUS o poprawie stanu zdrowia – jeśli uzna, że jesteś zdolny do pracy, renta może zostać cofnięta.
  2. Brak stawiennictwa na komisji lekarskiej – niestawienie się bez usprawiedliwienia to prosta droga do utraty świadczenia.
  3. Niedostarczenie aktualnej dokumentacji medycznej – ZUS wymaga dowodów potwierdzających brak poprawy zdrowia.
  4. Zmiana kwalifikacji – np. z całkowitej na częściową niezdolność do pracy, co może skutkować obniżeniem lub odebraniem renty.
  5. Osiągnięcie wieku emerytalnego – renta zostaje zastąpiona emeryturą.
  6. Zatajenie informacji o dochodach lub dodatkowej pracy – może to zostać uznane za nadużycie i skutkować utratą świadczenia.

Czy jedna decyzja lekarza-orzecznika wystarczy, by ZUS wstrzymał rentę?

Tak, wystarczy jedna decyzja lekarza-orzecznika ZUS, by świadczenie zostało wstrzymane. Jeśli uzna on, że jesteś częściowo zdolny do pracy lub całkowicie zdrowy, wypłata renty może zostać zatrzymana niemal od razu.

Jednak nie jesteś bezbronny! Masz prawo do odwołania:

  1. Do komisji lekarskiej ZUS – w ciągu 14 dni od otrzymania decyzji.
  2. Do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych – jeśli nie zgadzasz się z decyzją komisji.

 Nie poddawaj się! Wiele osób odzyskuje świadczenia po skutecznym odwołaniu. Najważniejsze są: dokumentacja medyczna, opinie specjalistów i Twoja determinacja

Co się stanie, jeśli nie stawisz się na komisję lekarską ZUS? Konsekwencje mogą być surowe

To poważny błąd. Zignorowanie wezwania ZUS na komisję lekarską może prowadzić do poważnych konsekwencji:

  • Wstrzymanie wypłaty renty,
  • Cofnięcie decyzji o przyznaniu świadczenia,
  • Żądanie zwrotu wypłaconych pieniędzy – jeśli okaże się, że świadczenie było wypłacane bez podstaw.

Usprawiedliwienie nieobecności (np. z powodu choroby lub wypadku) należy złożyć niezwłocznie, najlepiej wraz z zaświadczeniem lekarskim. ZUS może uwzględnić uzasadnione powody, ale tylko jeśli zostaną przedstawione na czas.

Nie ryzykuj! Jedna nieobecność może skutkować utratą świadczenia i koniecznością zwrotu pieniędzy.

Czy ZUS może zabrać całą rentę, gdy przekroczysz limit dochodu? Sprawdź limity na 2025 rok!

Tak, ZUS może zmniejszyć lub zawiesić rentę, lub wcześniejszą emeryturę, jeśli przekroczysz określone progi dochodowe. Dotyczy to m.in. osób pobierających:

  • rentę socjalną,
  • rentę z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy,
  • wcześniejszą emeryturę (przed osiągnięciem wieku emerytalnego),
  • rentę rodzinną (jeśli nie ukończyłeś wieku emerytalnego).

Od czerwca do końca sierpnia 2025 r. obowiązują nowe limity przychodu:

Rodzaj limituKwota brutto (czerwiec–sierpień 2025)Skutek przekroczenia

Dolny limit (70% przeciętnego wynagrodzenia)

6 273,60 zł

Zmniejszenie wypłacanego świadczenia

Górny limit (130% przeciętnego wynagrodzenia)

11 651,00 zł

Zawieszenie wypłaty świadczenia

Jeśli zarobisz między 6 273,60 zł a 11 651,00 zł brutto, ZUS zmniejszy świadczenie. Oto maksymalne kwoty zmniejszenia:

  • 939,61 złemerytura lub renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  • 704,75 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
  • 798,72 zł – renta rodzinna wypłacana jednej osobie.

Źródła przychodu, które są brane pod uwagę przez ZUS, to między innymi:

  • umowa o pracę,
  • umowa zlecenia,
  • działalność gospodarcza,
  • umowa o dzieło (jeśli podlega ubezpieczeniom społecznym).

Czy stracę rentę, gdy osiągnę wiek emerytalny?

Renta z tytułu niezdolności do pracy wygasa z mocy prawa w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn). Wówczas ZUS automatycznie przyznaje emeryturę, bez konieczności składania wniosku. 

Warto jednak wiedzieć, że:

  • ZUS z urzędu przyznaje świadczenie korzystniejsze – jeśli emerytura wyliczona na podstawie Twojego stażu i składek okaże się niższa niż dotychczasowa renta, ZUS nadal będzie wypłacał świadczenie w wysokości renty.
  • Wyjątek stanowi sytuacja, gdy samodzielnie złożysz wniosek o emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego – wtedy ZUS nie musi stosować zasady korzyści. Jeśli emerytura okaże się niższa, będzie wypłacana właśnie w tej niższej wysokości.

Mam rentę przyznaną na czas określony. Czy ZUS przedłuży ją automatycznie?

Nie, to częsty błąd! ZUS nie przedłuża renty z urzędu, nawet jeśli Twoja sytuacja zdrowotna się nie zmieniła.

Aby zachować ciągłość wypłat, musisz:

  • złożyć wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty – na formularzu ZUS ERN-P (dawniej Rp-1R),
  • zrobić to, co najmniej 30 dni przed końcem ważności decyzji,
  • dołączyć aktualne zaświadczenie lekarskie (OL-9) oraz dokumentację medyczną potwierdzającą dalszą niezdolność do pracy. 

Po złożeniu wniosku ZUS skieruje Cię na badanie do lekarza orzecznika. Na podstawie jego decyzji zostanie podjęta decyzja o przedłużeniu lub odmowie świadczenia.

Nie przegap terminu – brak wniosku oznacza utratę renty!

Co zrobić, gdy ZUS niesłusznie wstrzyma świadczenie? Walcz o swoje prawa!

Jeśli uważasz, że decyzja ZUS jest niesprawiedliwa lub błędna, masz pełne prawo się bronić:

  1. Złóż wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub odwołanie do komisji lekarskiej ZUS – masz na to 14 dni od otrzymania decyzji lekarza orzecznika.
  2. Jeśli komisja podtrzyma decyzję – złóż odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Masz na to 30 dni od doręczenia decyzji ZUS.
  3. Zbieraj i aktualizuj dokumentację medyczną – każda opinia specjalisty może mieć znaczenie w sądzie.
  4. Rozważ konsultację z prawnikiem specjalizującym się w sprawach ZUS. Pomoże Ci przygotować skuteczne odwołanie i reprezentować Cię w sądzie.

Podsumowanie: co może zdecydować o utracie renty?

Ryzyko utraty rentyJak się zabezpieczyć

Decyzja lekarza orzecznika o poprawie zdrowia

Regularnie się lecz, zbieraj dokumentację, odwiedzaj specjalistów

Niestawienie się na komisję lekarską ZUS

Zawsze stawiaj się na wezwanie lub usprawiedliwiaj nieobecność z zaświadczeniem lekarskim

Brak aktualnych dokumentów medycznych

Odnawiaj zaświadczenia, dokumentuj leczenie, nie czekaj na ostatnią chwilę

Przekroczenie limitu dorabiania

Monitoruj dochody, sprawdzaj kwartalne limity ZUS

Przejście na emeryturę

Porównaj wysokość renty i emerytury – wybierz korzystniejsze świadczenie

Upływ ważności orzeczenia i brak wniosku o przedłużenie

Złóż wniosek (ZUS ERN-P) co najmniej 30 dni przed końcem decyzji

Pamiętaj: Nie daj się ZUS!

Stała renta nie oznacza gwarancji dożywotniej wypłaty.
Aby nie stracić świadczenia, na które realnie zasługujesz:

  • pilnuj terminów,
  • odpowiadaj na wezwania ZUS,
  • dokumentuj swój stan zdrowia,
  • kontroluj limity dochodów.

To jedyny sposób, by chronić swoją przyszłość finansową i mieć pewność, że Twoje prawa są respektowane.

Zadbaj o siebie – świadomie i odpowiedzialnie.

Sekcja FAQ – dodatkowe pytania i odpowiedzi

Czy ZUS może sprawdzić, czy pracuję na czarno, pobierając rentę?

Tak. ZUS współpracuje z urzędami skarbowymi i innymi instytucjami. Jeśli uzyska informację, że osiągasz niezgłoszone dochody (np. z pracy "na czarno"), może wstrzymać rentę i zażądać zwrotu wypłaconych świadczeń.

Czy po odebraniu renty przez ZUS mogę złożyć nowy wniosek?

Tak. Możesz ubiegać się o rentę ponownie, jeśli Twój stan zdrowia się pogorszył lub masz nowe dokumenty medyczne. Wniosek składa się na formularzu ZUS ERN-P.

Czy renta może zostać zawieszona tylko na jakiś czas, a potem wrócić?

Tak. Jeśli Twoje dochody przekroczą limit tylko w jednym miesiącu, ZUS może zawiesić wypłatę tylko za ten okres. Po powrocie do niższych dochodów renta będzie znów wypłacana.

Czy ZUS może wstrzymać rentę, jeśli leczę się prywatnie i nie mam skierowań od lekarza NFZ?

Nie, ale musisz mieć wiarygodną dokumentację medyczną. ZUS może ją zakwestionować, jeśli uzna ją za niewystarczającą lub nieaktualną.

Czy trzeba zgłaszać każdą umowę zlecenie do ZUS, mając rentę?

Tak. Każdy przychód, który podlega ubezpieczeniom społecznym, musi być uwzględniony w rozliczeniach z ZUS. Niedopełnienie obowiązku zgłoszenia może skutkować utratą świadczenia.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Andrzej Duda: podsumowanie prezydentury [Orędzie]

Andrzej Duda kończy swoją 10-letnią prezydenturę w dniu 6 sierpnia 2025 roku. W tym dniu o godzinie 10:00 odbywa się zaprzysiężenie nowego prezydenta RP Karola Nawrockiego. Jak Andrzej Duda podsumował swoją prezydenturę w orędziu?

Nowe przepisy dla młodych kierowców w 2025. Prawo jazdy od 17 lat, zielony listek i... OC za 4500 zł

Nadchodzą duże zmiany dla młodych kierowców – przynajmniej jeśli Sejm je zatwierdzi. Projekt ustawy jest jeszcze w fazie legislacyjnej, ale ma poparcie rządu i wiele wskazuje na to, że nowe przepisy mogą wejść w życie już po wakacjach. OC za 4500 zł, zielona naklejka na szybę, jazda tylko pod nadzorem dorosłego, a do tego ograniczenia prędkości, zakaz alkoholu i surowe kary za wykroczenia – to tylko część zmian. W praktyce 17-latek, który właśnie zdał egzamin, będzie traktowany przez prawo jak tykająca bomba. Takie rozwiązania funkcjonują już w kilku krajach UE, m.in. w Niemczech, Austrii i Holandii.

Dotacje na budowę i wyposażenie domków letniskowych na wynajem 2025. Jak wysokie dofinansowanie można otrzymać? Z jakich programów można skorzystać? Oto lista

W 2025 roku w Polsce można uzyskać dotacje na budowę lub wyposażenie domków letniskowych na wynajem z kilku źródeł. Jakich? Przede wszystkim z lokalnych urzędów pracy (PUP), Lokalnych Grup Działania (LGD) oraz funduszy unijnych. Ale to nie wszystko! Oto szczegóły.

Rodzice martwo urodzonych dzieci na kompleksowe zmiany będą jeszcze musieli poczekać

6 sierpnia w życie wchodzą dwa rozporządzenia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, regulujące procedury administracyjne związane z ubieganiem się o zasiłek pogrzebowy i macierzyński w sytuacji utraty dziecka, którego płci nie da się określić.

REKLAMA

MOPS odmówił Ci dodatku? Sprawdź 5 najczęstszych błędów i jak się odwołać

MOPS odmówił Ci zasiłku stałego, celowego lub energetycznego? Nie poddawaj się. W 2024 roku niemal 40% odwołań rozpatrzonych przez SKO zakończyło się uchyleniem decyzji. Często wystarczy jedno pismo, by zmienić losy sprawy i odzyskać świadczenie. Zobacz, jak napisać skuteczne odwołanie do MOPS, poznaj najczęstsze powody odmowy i sprawdź, z których przepisów warto skorzystać.

Pracodawcy wciąż mają z tym spory kłopot. Lekarze wystawiają coraz więcej zwolnień z kodem „C”

Pracodawcy wciąż mają z tym spory kłopot. Lekarze wystawiają coraz więcej zwolnień z kodem „C”. Od stycznia do czerwca br. lekarze wystawili blisko 5 tys. zaświadczeń o niezdolności do pracy spowodowanej pewną sytuacją. Wydawałoby się, że na to nie można otrzymać L4 - a jednak. To o 12,3% więcej niż w analogicznym czasie w 2024 roku. W pierwszych sześciu miesiącach 2025 r. Polacy wzięli z tego tytułu 50,4 tys. dni wolnych od pracy.

Limit działalności nierejestrowanej 2025. Do jakiej kwoty można prowadzić działalność bez rejestracji? Jak obliczyć przychód w działalności nierejestrowanej?

Działalność nierejestrowana to sposób na legalne dorabianie bez obowiązku zakładania firmy. W 2025 roku możesz sprzedawać swoje produkty lub usługi bez wpisu do CEIDG, o ile spełniasz określone warunki. Ile wynosi limit przychodów i co jeszcze trzeba wiedzieć?

Konto OKI - czym jest Osobiste Konto Inwestycyjne? Nowy, prosty i ogólnodostępny program Ministerstwa Finansów

OKI jako Osobiste Konto Inwestycyjne to nowa propozycja Ministerstwa Finansów. Reklamuje je jako oszczędności nawet do 100 tys. zł i to bez podatku. Program ma być prosty i ogólnodostępny. Na czym miałoby polegać oszczędzanie na OKI?

REKLAMA

"Nie wrzucaj banana do czarnego worka" - o bioodpadach, które mogą zasilać Twoją żarówkę

Dlaczego wciąż tak wielu z nas ignoruje brązowy pojemnik? Co dzieje się z obierkami po ziemniakach i jak jedna skórka z banana może oświetlić pokój przez sześć godzin? O mitach, błędach i przyszłości bioodpadów rozmawiamy z Katarzyną Gromadzką, ekspertką z firmy Bioodpady.pl.

Będzie ponowna waloryzacja emerytur czerwcowych. Komisja sejmowa za projektem rządowym

Komisja sejmowa przegłosowała rządowy projekt dotyczący ponownej waloryzacji emerytur i rent czerwcowych. Chodzi tu o świadczenia po emerytach, którym ustalono prawo do emerytury w czerwcu w latach 2009-2019.

REKLAMA