Lekki stopień niepełnosprawności 2025 – świadczenia, ulgi i zasiłki z MOPS i PFRON

• Ilu Polaków ma lekki stopień niepełnosprawności?
• Zasiłki i wsparcie z MOPS w 2025 roku
• Dofinansowania z PFRON w 2025 roku
• Refundacje i ulgi dla przedsiębiorców – wsparcie z PFRON w 2025 roku
• Jak złożyć wniosek o świadczenia? Praktyczny przewodnik na 2025 rok
• Lekki stopień niepełnosprawności – co daje w praktyce
• Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
• Podstawa prawna

Ilu Polaków ma lekki stopień niepełnosprawności?

Statystyki GUS, pokazują, że osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności stanowią około jedną czwartą wszystkich posiadaczy orzeczeń. Oznacza to, że w tej grupie znajduje się od 800 tys. do nawet 1 miliona osób. To bardzo liczna część społeczeństwa, niemal co czwarta osoba z orzeczeniem należy właśnie do tej kategorii.

Jeśli należysz do tej grupy, warto wiedzieć, że lekki stopień nie oznacza braku wsparcia. Wręcz przeciwnie, otwiera drogę do świadczeń z MOPS, dopłat z PFRON, ulg podatkowych czy refundacji składek ZUS. W praktyce wiele osób nie korzysta z przysługujących im praw, tylko dlatego, że nie składają odpowiednich wniosków.

Zasiłki i wsparcie z MOPS w 2025 roku

Osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności może liczyć na różne formy wsparcia z ośrodków pomocy społecznej. Najczęściej są to:

Warto pamiętać: wnioski składa się w MOPS lub GOPS właściwym dla miejsca zamieszkania. Decyzja wydawana jest w ciągu miesiąca.

Dofinansowania z PFRON w 2025 roku

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) oferuje szerokie wsparcie finansowe także dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności. Pomoc obejmuje różne obszary życia – od rehabilitacji, przez likwidację barier, aż po edukację.

Turnusy rehabilitacyjne

Wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności:

• lekki stopień – 25% przeciętnego wynagrodzenia, czyli ok. 2240 zł,
• umiarkowany – 27%, czyli ok. 2419 zł,
• znaczny – 30%, czyli ok. 2688 zł,
• opiekunowie – 20%, czyli ok. 1792 zł.

W wyjątkowych sytuacjach (np. trudna sytuacja życiowa) możliwe jest zwiększenie wsparcia nawet do 40% przeciętnego wynagrodzenia. Obowiązuje również kryterium dochodowe – maksymalnie 50% przeciętnego wynagrodzenia na osobę w rodzinie lub 65% dla osoby samotnej.

Likwidacja barier

Dofinansowanie obejmuje bariery architektoniczne, techniczne i w komunikowaniu się. PFRON pokrywa do 95% kosztów, maksymalnie do:

• 30 000 zł – bariery w mieszkaniu (np. montaż wind, poręczy),
• 73 500 zł – bariery transportowe (przystosowanie samochodu),
• 27 825 zł – specjalistyczny sprzęt dla osób niewidomych,
• 28 875 zł – zakup wózka elektrycznego,
• 33 000 zł – nowoczesne protezy.

Zakup sprzętu rehabilitacyjnego

Na zakup wózków, aparatów słuchowych czy komputerów ze specjalnym oprogramowaniemDofinansowanie może wynosić do 80% kosztu sprzętu, ale maksymalna kwota to pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia, czyli obecnie ok. 44 800 zł. (wysokość zależy od zasad przyjętych w PCPR/MOPS).

Wsparcie w edukacji – program Aktywny Samorząd

Osoby uczące się z orzeczeniem mogą otrzymać:

• do 1733 zł na semestr – pokrycie kosztów kształcenia,
• do 4620 zł – wsparcie w przypadku przewodu doktorskiego,
• dopłatę do czesnego – nawet do pełnej kwoty,
• dodatkowe środki na pomoce dydaktyczne i sprzęt elektroniczny – od 1000 do 4000 zł.

Refundacje i ulgi dla przedsiębiorców – wsparcie z PFRON w 2025 roku

Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności, które prowadzą własną działalność gospodarczą, także mogą skorzystać ze wsparcia. W 2025 roku PFRON zwraca do 30% obowiązkowych składek emerytalnych i rentowych ZUS. Pod warunkiem, że składki zostały opłacone w terminie lub maksymalnie z 14-dniowym opóźnieniem. Refundacja dotyczy wyłącznie składek niepokrytych z innych źródeł publicznych i jest traktowana jako pomoc de minimis oraz przychód podatkowy.

Z kolei pracodawcy zatrudniający osoby z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności mogą liczyć na comiesięczne dofinansowanie wynagrodzenia w wysokości 575 zł. Jeżeli pracownik posiada tzw. schorzenia szczególne (np. epilepsja, choroby psychiczne, całościowe zaburzenia rozwojowe, niewidomi), dopłata wzrasta do 690 zł miesięcznie.

Nie w każdej sytuacji jednak takie wsparcie przysługuje. PFRON nie wypłaci dopłat m.in., gdy:

• pracodawca zatrudnia co najmniej 25 osób i nie osiąga 6% wskaźnika zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami,
• pracownik ma prawo do emerytury,
• wynagrodzenie nie zostało wypłacone zgodnie z przepisami.

Wnioski o dopłaty składa się przez system SODiR, a od 2025 roku obowiązują już nowe, wyższe stawki z możliwością korekty wstecznej (od lipca 2024 r.).

Jak złożyć wniosek o świadczenia? Praktyczny przewodnik na 2025 rok

Droga do uzyskania wsparcia zawsze zaczyna się od orzeczenia o niepełnosprawności. Wniosek składa się w Powiatowym lub Miejskim Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności (PZON/MZON). Do formularza należy dołączyć:

• aktualne zaświadczenie lekarskie (ważne 30 dni),
• dokumentację medyczną,
• dowód osobisty,
• pełnomocnictwo (jeśli ktoś działa w Twoim imieniu).

Dokumenty można złożyć osobiście, pocztą, a w wielu miejscach także elektronicznie przez ePUAP.

Po uzyskaniu orzeczenia można ubiegać się o konkretne formy pomocy – w MOPS, GOPS lub PCPR. W zależności od świadczenia urzędy mogą wymagać m.in. zaświadczeń o dochodach, dokumentów potwierdzających wydatki (np. rachunków, faktur) czy dodatkowej dokumentacji medycznej.

Osobny tryb obowiązuje w przypadku programów PFRON. Wnioski o dofinansowania – np. turnusy rehabilitacyjne, sprzęt czy likwidację barier – składa się przez System Obsługi Wsparcia (SOW) dostępny pod adresem sow.pfron.org.pl. System pozwala wypełnić formularz online, podpisać go profilem zaufanym i rozliczyć dofinansowanie bez wychodzenia z domu. Istnieje też możliwość złożenia dokumentów w wersji papierowej w PCPR lub MOPS, jeśli dana jednostka nadal prowadzi obsługę tradycyjną.

Lekki stopień niepełnosprawności – co daje w praktyce

Lekki stopień niepełnosprawności w 2025 roku to nie tylko ochrona w pracy czy ulgi podatkowe, ale także szerokie wsparcie socjalne i finansowe. Zasiłki z MOPS, dofinansowania PFRON, refundacje składek ZUS i programy rehabilitacyjne mogą realnie pomóc w codziennym życiu. Warunek jest jeden – trzeba pamiętać o złożeniu wniosku i przedstawieniu aktualnego orzeczenia.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mają prawo do renty?

Co do zasady renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje tylko wtedy, gdy lekarz orzecznik ZUS stwierdzi częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. Samo orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności nie daje automatycznie prawa do renty. Można jednak korzystać z innych form wsparcia. zasiłków, dopłat i ulg.

Jakie ulgi podatkowe przysługują przy lekkim stopniu?

Osoby z lekkim stopniem mogą skorzystać z tzw. ulgi rehabilitacyjnej w rocznym PIT. Obejmuje ona m.in. wydatki na:

• leki,
• używanie samochodu do celów związanych z leczeniem,
• sprzęt rehabilitacyjny,
• adaptację mieszkania.

Wysokość odliczenia zależy od faktycznie poniesionych wydatków i obowiązujących limitów (np. 2280 zł rocznie w przypadku samochodu).

Czy pracodawca musi zatrudniać osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności?

Pracodawca nie ma obowiązku zatrudnienia konkretnej osoby z niepełnosprawnością. Istnieje jednak system zachęt i obowiązkowych wskaźników:

• firmy powyżej 25 pracowników muszą osiągnąć 6% zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami albo płacą składki na PFRON,
• zatrudnienie osoby z lekkim stopniem wiąże się z dopłatą do wynagrodzenia w wysokości 575 zł miesięcznie (690 zł przy tzw. schorzeniach szczególnych).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2024 poz. 44 z późn. zm.)

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2023 poz. 901 z późn. zm.)