REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Lekki stopień niepełnosprawności 2025 – definicja, choroby, prawa i świadczenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Lekki stopień niepełnosprawności 2025 – definicja, choroby, prawa i świadczenia
Masz lekki stopień niepełnosprawności? Sprawdź, jakie prawa i pieniądze przysługują w 2025 r.
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Lekki stopień niepełnosprawności nie wyklucza z pracy ani życia społecznego, ale daje dodatkowe przywileje. W 2025 roku osoby z takim orzeczeniem mogą liczyć na ulgę rehabilitacyjną w podatku, refundację części składek ZUS, a w razie trudnej sytuacji także na zasiłek okresowy. Sprawdź, komu przyznaje się lekki stopień i jakie wsparcie zapewniają PFRON oraz MOPS.

rozwiń >

Czym jest lekki stopień niepełnosprawności?

W polskim prawie stopień niepełnosprawności określa, w jakim zakresie schorzenie ogranicza zdolność do pracy i codziennego funkcjonowania. Lekki stopień oznacza, że trudności są niewielkie i można je kompensować np. sprzętem ortopedycznym czy pomocą techniczną. Ustawowa definicja opiera się na dwóch kryteriach:

REKLAMA

REKLAMA

  • obniżenie zdolności do pracy – osoba ma trudności w wykonywaniu zawodu porównywalnego z osobami w pełni sprawnymi, ale przy odpowiednich warunkach może pozostać aktywna zawodowo,
  • ograniczenia w pełnieniu ról społecznych – codzienne funkcjonowanie (poruszanie się, komunikacja) jest utrudnione, lecz nie wyklucza samodzielności.

Orzeczenie o lekkim stopniu można uzyskać w powiatowych i miejskich zespołach ds. orzekania. Do wniosku dołącza się dokumentację medyczną, a decyzja po posiedzeniu komisji trafia pocztą zwykle w ciągu 14 dni.

Choroby najczęściej skutkujące lekkim stopniem

Do schorzeń, przy których często orzeka się lekki stopień, należą m.in.:

  • choroby sercowo-naczyniowe (np. nadciśnienie),
  • cukrzyca,
  • zwyrodnienia stawów i kręgosłupa,
  • stwardnienie rozsiane, epilepsja,
  • amputacje kończyn,
  • wybrane zaburzenia psychiczne,
  • wady wzroku i słuchu.

W orzeczeniu pojawia się także symbol przyczyny niepełnosprawności (np. „O” – choroby narządu ruchu, „P” – choroby psychiczne) oraz wskazania dotyczące pracy i rehabilitacji.

REKLAMA

Przywileje i prawa w pracy

Osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności zachowuje możliwość pracy, ale podlega szczególnej ochronie. Pracodawca musi respektować następujące ułatwienia:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • Skrócony czas pracy – dzień pracy nie może przekraczać 8 godzin, a tydzień 40 godzin. Praca w godzinach nadliczbowych i w nocy jest zakazana, chyba że pracownik złoży pisemny wniosek, a lekarz prowadzący na to zezwoli.
  • Dodatkowa przerwa – w ciągu dnia przysługuje 15-minutowa przerwa wliczana do czasu pracy.
  • Przystosowanie stanowiska – pracodawca powinien dostosować warunki do potrzeb osoby niepełnosprawnej (np. ergonomiczne krzesło, odpowiednie oświetlenie).
  • Subwencja płacowa dla pracodawcy – od 1 stycznia 2025 r. maksymalne dofinansowanie wynagrodzenia pracownika z lekkim stopniem wynosi 575 zł miesięcznie. Jeśli niepełnosprawność wynika z chorób psychicznych, upośledzenia umysłowego, epilepsji lub zachowań psychotycznych, kwota wzrasta do 1 265 zł. Dofinansowanie nie może przekroczyć 90% faktycznych kosztów płacy.
  • Refundacja składek ZUS – samozatrudnione osoby z lekkim stopniem mogą otrzymać zwrot 30% obowiązkowych składek emerytalnych i rentowych ze środków PFRON.

Świadczenia i wsparcie finansowe

Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą liczyć nie tylko na ułatwienia w pracy, ale także na konkretne formy pomocy finansowej i podatkowej. Część świadczeń trafia bezpośrednio do kieszeni, inne obniżają koszty codziennego życia, od wydatków na leczenie po rachunki podatkowe.

Ulga rehabilitacyjna w PIT

Podatnicy opiekujący się osobą z niepełnosprawnością mogą odliczyć wydatki na sprzęt rehabilitacyjny, turnusy i leczenie. Warunkiem jest, aby roczny dochód osoby będącej na utrzymaniu nie przekroczył 22 546,92 zł w 2025 r. (12 × 1878,91 zł – tzw. renta socjalna). Do odliczenia kwalifikują się m.in. koszty zakupu leków, opłaty za pobyt na turnusie, utrzymanie psa przewodnika czy adaptację pojazdu.

Zasiłek okresowy

Osoby z niepełnosprawnością w trudnej sytuacji materialnej mogą ubiegać się o zasiłek okresowy z pomocy społecznej. Od 1 stycznia 2025 r. kryterium dochodowe wynosi 1010 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 823 zł na osobę w rodzinie. Minimalna wysokość świadczenia to 20 zł, a maksymalnie osoba samotna może otrzymać 505 zł miesięcznie. Zasiłek przyznawany jest na czas niezbędny do przezwyciężenia trudności (zwykle od miesiąca do 12 miesięcy).

Inne formy pomocy z PFRON i MOPS

W 2025 r. dostępne są również inne programy finansowane przez PFRON i ośrodki pomocy społecznej:

  • Dofinansowanie sprzętu i remontów – refundacja zakupu protez, aparatów słuchowych, wózków, komputerów oraz likwidacja barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się.
  • Turnusy rehabilitacyjne – PFRON finansuje do 25% przeciętnego wynagrodzenia za udział w turnusie rehabilitacyjnym.
  • Taniej paszport i kultura – osoby z orzeczeniem o lekkiej niepełnosprawności płacą za paszport 70 zł (50% mniej niż standardowa opłata). Wiele miast wprowadza bezpłatne lub ulgowe przejazdy komunikacją publiczną i zniżki do muzeów i teatrów; np. Warszawa oferuje bezpłatny transport dla osób do 26. roku życia z ważnym orzeczeniem.
  • Szkolenia i pomoc w zatrudnieniu – urzędy pracy oferują kursy zawodowe, bony szkoleniowe i dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej. PFRON wspiera także pracodawców w tworzeniu miejsc pracy oraz finansuje tłumaczy języka migowego i przewodników osób niewidomych.

Edukacja i stypendia

Uczniowie i studenci z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą otrzymać stypendium szkolne lub socjalne oraz korzystać z dostosowanych egzaminów (wydłużony czas, osobna sala). Niektóre uczelnie zwalniają z opłat rekrutacyjnych. Wiele uczelni wyższych oraz samorządów stosuje własne programy stypendialne i dopłaty do akademików. Ponadto PFRON finansuje dojazdy do szkoły i zakup niezbędnych pomocy naukowych.

Jak uzyskać orzeczenie o lekkim stopniu?

  1. Złożenie wniosku – formularz należy pobrać w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Wniosek może złożyć sama zainteresowana osoba, rodzic lub opiekun, a u osób dorosłych wymagany jest podpis i zgoda osoby zainteresowanej.
  2. Dokumentacja medyczna – do wniosku trzeba dołączyć aktualne wyniki badań, opinie lekarzy prowadzących i opis stanu zdrowia.
  3. Rozprawa przed komisją – w ciągu około miesiąca od złożenia dokumentów komisja wyznacza termin posiedzenia. Lekarze i specjalista ds. rehabilitacji oceniają stan zdrowia oraz zdolność do pracy i samodzielnego życia.
  4. Decyzja i wskazania – orzeczenie przesyłane jest pocztą w ciągu 14 dni od posiedzenia. W dokumencie znajdują się m.in. symbol przyczyny niepełnosprawności, wskazania (np. dłuższe przerwy w pracy, korzystanie z pomocy psychologa) oraz okres ważności orzeczenia.

Podsumowanie

Lekki stopień niepełnosprawności w Polsce w 2025 r. oznacza niewielkie ograniczenia w pracy i codziennym funkcjonowaniu, które można zrekompensować sprzętem lub pomocą osób trzecich. Taki stopień przyznaje się m.in. przy chorobach układu krążenia, cukrzycy, zmianach zwyrodnieniowych, epilepsji czy problemach ze wzrokiem i słuchem.

Osoby z lekkim stopniem mogą pracować, ale korzystają z dodatkowych przerw, zakazu pracy w godzinach nadliczbowych i subwencji płacowych dla pracodawców. Przysługuje im ulga rehabilitacyjna w podatku dochodowym, refundacja części składek ZUS, a w razie ubóstwa zasiłek okresowy.

Wiele programów PFRON i ośrodków pomocy społecznej finansuje sprzęt medyczny, turnusy rehabilitacyjne, likwidację barier oraz szkolenia zawodowe. Dzięki temu osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą aktywnie uczestniczyć w życiu zawodowym i społecznym, a odpowiednio dobrane wsparcie pomaga im osiągnąć większą niezależność.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
eZUS zastąpi PUE ZUS. Nowy portal z prostszą obsługą i większym bezpieczeństwem

Zakład Ubezpieczeń Społecznych szykuje duże zmiany dla swoich klientów. Trwają prace nad nowym portalem eZUS, który już wkrótce zastąpi dobrze znaną Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Serwis ma być bardziej intuicyjny, bezpieczniejszy i dostępny dla wszystkich – także osób z niepełnosprawnościami.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

Podatek od ogrzewania uderzy w miliony Polaków. ETS2 może podnieść ceny gazu i węgla nawet o 1000 zł

Unijny system ETS2, nazywany "podatkiem od ogrzewania", obejmie nie tylko przemysł, ale także gospodarstwa domowe. Oznacza to, że koszt emisji CO₂ zostanie przeniesiony na użytkowników końcowych, w praktyce na miliony Polaków. Według szacunków, rachunki za ogrzewanie mogą wzrosnąć nawet o 1000 zł na każdej tonie węgla i o 90 groszy na metrze sześciennym gazu. Choć Bruksela rozważa przesunięcie wprowadzenia ETS2 do 2028 roku, ekonomiści ostrzegają: podwyżki są nieuniknione, a domowe budżety odczują je najmocniej.

REKLAMA

Najczęstsze błędy przy zaciąganiu kredytów gotówkowych i jak ich unikać

Zaciągnięcie kredytu gotówkowego to dla wielu osób sposób na realizację ważnych celów życiowych – od nagłych wydatków, przez remont mieszkania, po spłatę innych zobowiązań. Choć kredyty gotówkowe są dziś łatwo dostępne i proces wnioskowania jest coraz prostszy, to decyzja o ich zaciągnięciu wymaga rozwagi i znajomości podstawowych zasad finansowej odpowiedzialności.

Przeszczep włosów w Turcji

Przeszczep włosów Turcja to temat, który od kilku lat cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Nic dziwnego — transplantacja włosów w Turcji to połączenie doskonałej jakości, atrakcyjnej ceny i komfortu na najwyższym poziomie.

Prawo jazdy seniorów: czy grozi Ci utrata uprawnień od 2026? Sprawdzamy fakty

Kierowcy po 70. roku życia będą tracić prawo jazdy, jeśli nie przejdą obowiązkowych badań lekarskich? Internet obiegły sensacyjne doniesienia o rzekomych zmianach, które miały wejść w życie od 2026 roku. W sieci zawrzało, a wielu seniorów zaczęło pytać, czy faktycznie będą musieli odnawiać dokument. Sprawdzamy, co w tej sprawie potwierdziło Ministerstwo Infrastruktury.

Nieodpowiednie traktowanie przez przełożonego, np. przemoc słowna, największym zagrożeniem psychospołecznym w pracy

Nieodpowiednie traktowanie przez przełożonego, np. przemoc słowna, to największe zagrożenie psychospołeczne w pracy. Przyznało tak 67% pracowników oraz 62% zarządzających. Notuje się wzrost przypadków dyskryminacji, przemocy słownej i poczucia wykluczenia. Dodatkowo młodzi pracownicy częściej zgłaszają nieakceptowalne zachowania. Czy firmy wprowadzają działania zapobiegawcze?

REKLAMA

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

REKLAMA