REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Instytucja ugody w postępowaniu administracyjnym

Karolina Muzyczka
Doktor nauk prawnych; adiunkt w Pomorskiej Szkole Wyższej w Starogardzie Gdańskim. Ponadto współpracuje z uczelniami: Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy; Kaszubsko-Pomorską Szkołą Wejherowie, Społeczną Akademią Nauk w Warszawie; Uniwersytetem SWPS; Staropolską Akademią Nauk w Kielcach
Ugodę administracyjną sporządza się w formie pisemnej./Fot. Shutterstock
Ugodę administracyjną sporządza się w formie pisemnej./Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Instytucja ugody w postępowaniu administracyjnym rozszerza dyspozycyjność stron oraz możliwość kształtowania przez nie stosunków materialnoprawnych. Ugoda może być zawarta w pierwszej jak i w drugiej instancji, do czasu zakończenia postępowania, czyli przed wydaniem decyzji administracyjnej.

Instytucja ugody w postępowaniu administracyjnym rozszerza dyspozycyjność stron oraz możliwość kształtowania przez strony stosunków materialnoprawnych. Na mocy przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r., Kodeks postępowania administracyjnego, t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1298 (dalej: k.p.a.) ugoda została uznana za alternatywną wobec decyzji administracyjnej formę załatwienia sprawy indywidualnej wywołującej skutki prawne identyczne jak decyzja, pod warunkiem zatwierdzenia jej w drodze postępowania przez organ, przed którym została zawarta. Jako podstawowy element zasady ugodowego załatwienia spraw spornych jest formą porozumienia stron, przejawem autonomii woli stron, choć jest to dyspozycyjność kontrolowana z uwagi na wymógł zatwierdzenia tego porozumienia przez organ administracji publicznej.

REKLAMA

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Strony zawarcia ugody

Ugoda, jako czynność konsensualna może zostać zawarta wyłącznie, wówczas, gdy strony dojdą do porozumienia, co do sposobu załatwienia spornej sytuacji, ale na etapie postępowania. Charakteru ugody administracyjnej nie mają w świetle przepisów k.p.a. uzgodnienia dokonywane pomiędzy organem a stroną/stronami w toku postępowania. Stworzenie możliwości zawarcia ugody w postępowaniu administracyjnym ma umożliwić stronom ukształtowanie uprawnień i obowiązków, które z zasady są ustalane w drodze decyzji. Uprawnienia i obowiązki mają charakter publicznoprawny, co powoduje, że organ kieruje tym postępowaniem, badając czy zawarta ugoda odpowiada wymogom prawa i interesu społecznego. W postępowaniu takim muszą uczestniczyć, co najmniej dwie strony, przy czym przepisy nie wprowadzają żadnych ograniczeń, co do liczby stron uczestniczących wdanym postępowaniu, z jednym zastrzeżeniem, że poza tą formą załatwienia sprawy nie mogą się znaleźć jakiekolwiek strony uczestniczące w sporze. W postępowaniu zmierzającym do zawarcia ugody strony uwzględniają swoje sporne interesy w całości lub w części. Ugoda administracyjna może być zawarta, przez strony, czyli wyłącznie przez podmioty, które spełniają warunki określone w art. 28 k.p.a.. Zdolności tej nie mają uczestnicy na prawach strony, ponieważ podmioty te nie biorą udziału w postępowaniu na podstawie własnego prawa chronionego interesu lub obowiązku prawnego (wyrok NSA z dnia 17 listopada 1988 r., sygn. akt IV SA 855/88, ONSA 1990, Nr 1, poz. 3.)

Dopuszczalność zawarcia ugody

Jako kryterium dopuszczalności zawarcia ugody administracyjnej art. 114 k.p.a. należy wskazać przyczynienie się przez ugodę do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania. Organ dokonuje tej oceny, uwzględniając normy kodeksowe odnoszące się do terminowego załatwiania spraw (art. 35 i n. k.p.a.). Poprzez ugodowe załatwienie sprawy i wynikającą z tego faktu akceptację stron dla rozstrzygnięcia, przyspieszenie postępowania może zostać osiągnięte w postaci rezygnacji stron z prawa do wniesienia środka prawnego. Strony mogą zawrzeć ugodę administracyjną, jeżeli nie sprzeciwia się temu przepis prawa. Warunkiem zawarcia ugody jest także brak wyraźnego zakazu stosowania tej formy w obowiązujących przepisach prawa materialnego. Unormowania takie występują w polskim prawodawstwie niezwykle rzadko. Przewiduje to m.in. art. 118 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n.), stanowiąc, że w postępowaniu wywłaszczeniowym nie stosuje się przepisów o ugodzie administracyjnej.

Ograniczenie czasowe możliwości zawarcia ugody

Ugoda może być zawarta w pierwszej jak i w drugiej instancji, do czasu zakończenia postępowania, czyli przed wydaniem decyzji administracyjnej. Bezzasadna odmowa przez organ administracyjny przeprowadzenia postępowania ugodowego stanowi naruszenie przepisów, które może mieć wpływ na wynik sprawy (art.115 k.p.a.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Forma ugody

REKLAMA

W myśl art. 117 k.pa. ugodę administracyjną sporządza się w formie pisemnej. Organ administracji publicznej utrwala fakt zawarcia ugody w aktach sprawy, w formie protokołu podpisanego przez osobę upoważnioną do sporządzenia ugody Ugoda powinna zawierać: oznaczenie organu, przed którym została zawarta, datę sporządzenia, oznaczenie stron, przedmiot i treść ugody, wzmiankę o jej odczytaniu i przyjęciu, podpisy stron oraz podpis pracownika organu administracji publicznej upoważnionego do sporządzenia ugody. Powyższe elementy ugody można podzielić na materialne i formalne. Elementami materialnymi ugody są jej treść i przedmiot, pozostałe elementy mają charakter formalny.

Treścią ugody są zgodne oświadczenia woli stron kształtujące ich wzajemne prawa i obowiązki. Przez zawarcie ugody należy rozumieć złożenie oświadczenia woli przez strony postępowania w przedmiocie ukształtowania wzajemnych praw i obowiązków i podpisanie sporządzonej w formie protokołu ugody przez strony. Treść ugody administracyjnej nie może być stronom narzucona przez organ administracji publicznej. Organ administracji publicznej winien jedynie realizować zasadę informowania, między innymi pouczając strony o ewentualnych negatywnych przesłankach dopuszczalności zawarcia ugody o treści uzgodnionej przez strony. W trakcie sporządzania ugody strony mają prawo zgłaszać zastrzeżenia, co do treści ugody, a nadto w każdej chwili mogą złożyć oświadczenie o odstąpieniu od zawarcia ugody. Pracownik organu administracji publicznej obowiązany jest do odczytania treści ugody przed jej przyjęciem przez strony, aby mogły się one upewnić, iż treść sporządzonego protokołu odpowiada ich rzeczywistej woli. Nieodzownym elementem ugody, o charakterze konstytutywnym, są podpisy stron. Brak powyższego elementu oznacza nieistnienie ugody. Podpisy stron stanowią, bowiem zewnętrzny objaw woli stron zawarcia ugody o takiej treści jak w sporządzonym protokole.

Zasady zatwierdzenia zawartej ugody

Kodeks postęepowania administracyjnego nakłada na organ administracji publicznej, przed którym została zawarta ugoda, obowiązek potwierdzenia jej wykonalności na egzemplarzu ugody. Dotyczy to oryginału ugody, który znajduje się w aktach sprawy, jak i odpisów ugody doręczanych stronom wraz z postanowieniem o zatwierdzeniu ugody. Potwierdzenie wykonalności ugody stanowi warunek wykonania ugody. Odnosi się to zarówno do dobrowolnego wykonania ugody przez strony, jak i wykonania przymusowego w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Jeżeli ugoda dotyczy kwestii, których rozstrzygnięcie wymaga zajęcia stanowiska przez inny organ, ugodę zatwierdza się po zajęciu stanowiska przez ten organ. Zatwierdzenie ugody przez organ właściwy do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, stanowi ustawowy wymóg dla ważności ugody, ponieważ bez zatwierdzenia nie wywołuje ona żadnych skutków prawnych i nie wchodzi do obrotu prawnego. Zatwierdzenie ugody jest alternatywą kompetencji do załatwienia sprawy administracyjnej w drodze decyzji merytorycznej przez organ, przed którym toczy się postępowanie (art. 118 § 1 k.p.a).

Skutki zatwierdzenia ugody w postępowaniu administracyjnym

Skutki prawne, jakie wywołuje zatwierdzona ugoda administracyjna, są tożsame ze skutkami wywoływanymi przez decyzję wydaną w toku postępowania administracyjnego. Strona uzyskuje wobec tego prawo do kontroli czynności organu w trybie złożenia zwykłego środka prawnego, jakim jest zażalenie przeciw postanowieniu zatwierdzającemu zawarcie ugody. Organ rozpoznający zażalenie może utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie o zatwierdzeniu ugody albo je uchylić. Skutkiem uchylenia jest odmowa zatwierdzenia ugody, co jest równoznaczne z pozbawieniem jej mocy prawnej. Postanowienie w tej sprawie powinno być wydane w ciągu siedmiu dni od dnia zawarcia ugody ( art. 119§ 1 k.p.a.).

Literatura:

  1. A. Wiktorowska, Postępowanie administracyjne - ogólne, podatkowe i egzekucyjne, (red.) M. Wierzbowskiego, Warszawa 1998;
  2. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r., Kodeks postępowania administracyjnego, t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1298;
  3. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, t. j. Dz. U. z 2020 r., poz.782,
  4. Wyrok NSA z dnia 17 listopada 1988 r., sygn. akt IV SA 855/88, ONSA 1990, Nr 1, poz.3.

Karolina Muzyczka
Doktor nauk prawnych

Polecamy serwis: Sprawy urzędowe

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

REKLAMA

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA

15 tys. zł kary za unikanie opłat. Wyższa stawka za marnowanie żywności

Do 15 tys. zł ma wzrosnąć kara za niewniesienie opłaty za marnowanie żywności. Natomiast sama opłata wzrośnie do 50 groszy za kilogram. Będzie także nowa definicja "marnowania żywności". Tak wynika z złożeń projektu przygotowanego przez ministerstwo rolnictwa.

Korzyści dla ojców. Mogą opiekować się dzieckiem i zarabiać. Uprawnienia są szerokie, ale czy wiedzą, że mogą z nich korzystać?

Z uprawnień związanych z rodzicielstwem nadal korzystają w Polsce głównie matki. Jednak prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje również ojcom. Dodatkowo opiekę nad dzieckiem mogą oni łączyć z częściowym wykonywaniem pracy.

REKLAMA