REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Najwyższa Izba Kontroli

Łukasz Matys
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) to konstytucyjny organ, którego głównym zadaniem jest sprawowanie kontroli nad najważniejszymi instytucjami naszego kraju.
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) to konstytucyjny organ, którego głównym zadaniem jest sprawowanie kontroli nad najważniejszymi instytucjami naszego kraju.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) to konstytucyjny organ, którego głównym zadaniem jest sprawowanie kontroli nad najważniejszymi instytucjami naszego kraju.

Najwyższa Izba Kontroli ma bardzo długą i bogatą tradycję. W Polskim systemie prawnym była obecna od czasów odzyskania przez Polskę niepodległości. Przetrwała ona przez prawie cały PRL oraz na trwałe zagościła w systemie prawnym III RP.

REKLAMA

Początki

Początków Najwyższej Izby Kontroli można się dopatrzyć się już w Księstwie Warszawskim. Wtedy to dekretem króla Fryderyka Augusta powołano do życia Główną Izba Obrachunkowa. Następnie podobne instytucje funkcjonowały w Królestwie Polskim.

Zobacz również: Omówienie Konstytucji RP

II RP i PRL

REKLAMA

Najwyższa Izba Kontroli Państwowej została powołana do życia na mocy dekretu Naczelnika Państwa z lutego 1919 roku. Dlatego też jako datę powstania NIK uznaje się 8 lutego 1919 r. (ostatnio obchodziliśmy 90- lecie istnienia tej instytucji). Na czele NIKP w tym czasie stał Naczelnik Państwa – Józef Piłsudski.

Nazwa Najwyższa Izba Kontroli funkcjonuje od momentu wejścia w życie konstytucji marcowej. Ustawa z 3 czerwca 1921 roku o kontroli państwowej, ustanowiła Najwyższą Izbę Kontroli. Tym samym przestał funkcjonować NIKP.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

NIK był instytucją niezależną od rządu, Sejmu i Senatu. Podlegała ona natomiast Prezydentowi RP. Kolejne zmiany w funkcjonowaniu spowodowała Konstytucja Kwietniowa (23 kwietnia 1935 r.) ustawa ta podporządkowała NIK jeszcze bardziej prezydentowi. Od tego momentu to on wybierał i odwoływał Prezesów NIK.

W czasie okupacji hitlerowskiej i sowieckiej podobnie jak wszystkie inne organy Państwa Polskiego funkcjonowała po za granicami naszego państwa.

Funkcjonowanie NIK na ziemiach polskich przywrócił dopiero Sejm Ustawodawczy. Miało to miejsce w roku 1949. Wtedy to NIK był instytucją niezależną od rządu. Natomiast Prezes Najwyższej Izby był wybierany przez Sejm. Z urzędu wchodził także w skład Rady Państwa.

W latach 1952-1957 NIK nie funkcjonował, w jego miejsce zostało utworzone ministerstwo Kontroli Państwowej.

NIK wszedł z powrotem do polskiego systemu prawnego na fali odwilży popaździernikowej. Aż do demokratycznych przemian losy Izby zmieniały się. Raz była ona częścią administracji rządowej innym razem podlegała Sejmowi.

W tym czasie funkcję Prezesa NIK pełniki między innymi:

  • Franciszek Jóźwiak-wcześniej Komendant Główny MO
  • Roman Zambrowski- działacz partyjny początkowego PRL
  • Mieczysław Moczar- odpowiedzialny za antysemicką nagonkę w Marcu`68

III RP

Od początku lat 90 Najwyższa Izba Kontroli podporządkowana była Parlamentowi. To Parlament wybiera Prezesa NIK. A ten przedstawia Sejmowi swoje sprawozdanie.

Pierwszym „demokratycznym” Prezesem NIK był Walerian Pańko. Śmierć tego polityków jest najbardziej tajemniczych śmierci w śród polityków po 1989 r. Prezesami Izby byli również Lech Kaczyńskie (obecny Prezydent RP), Janusz Wojciechowski (poseł do Parlamentu UE) oraz Mirosław Sekuła. Obecnie funkcję tę sprawuje Jacek Jezierski.

Zobacz również: Organy kontroli państwowej i ochrony prawa

Zadania NIK

Do zadań Najwyższej Izby Kontroli należy badanie pod kątem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych jednostek.

NIK kontroluje również organy samorządu terytorialnego.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w piątek. 20 września prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Będą spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

REKLAMA

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

REKLAMA

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

REKLAMA