REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Upadłość konsumencka - szansa na lepsze jutro

Upadłość konsumencka- szansa na leprze jutro / Fot. Fotolia
Upadłość konsumencka- szansa na leprze jutro / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W dobie mocno rozbudowanych instrumentów finansowych, mając na uwadze szerokie możliwości kredytowania inwestycji, wielką skalę projektów, nie sposób uniknąć ryzyka wpisanego w lukratywne i kuszące zyski. Dlatego dziś wieczorem nikt z całą stanowczością nie może stwierdzić, iż jutro rano nie obudzi się dłużnikiem. W takich przypadkach istnieje możliwość skorzystania z prawa do zgłoszenia upadłości konsumenckiej.

REKLAMA

Przyczyną tak drastycznej zmiany są sytuacje losowe które ze swojej istoty są nieprzewidywalne. Przykładem jest utrata pracy, śmierć bliskiej osoby, nagła choroba bądź wzięcie kredytu hipotecznego we frankach. Wspólnym mianownikiem wymienionych faktów jest to, że pogorszenie się stanu finansowego nastąpiło bez winy ponieważ są to okoliczności, na które nie ma się wpływu. Konsekwencją tych zdarzeń jest wszczęcie postępowań sądowych, następnie egzekucyjnych, w celu wyegzekwowania należności. Czy można uniknąć długich procesów sądowych i licytacji której ewentualna nieskuteczność nie oznacza zakończenia ponawianych w kolejnych latach poszukiwań majątku?

REKLAMA

Podany scenariusz zdarzeń nie jest jedyny. Należy działać i wykorzystać prawo do zgłoszenia upadłości konsumenckiej. Od stycznia 2015 r. Legislator w końcu urzeczywistnił możliwość oddłużenia polegająca na umorzeniu niespłaconych zobowiązań. Dzięki wprowadzeniu sposobności zawarcia układu  dłużnik może zachować mieszkanie, a nawet rozpocząć działalność gospodarczą. Wcześniej jedynym celem postępowania upadłościowego było spieniężenie majątku i zaspokojenie wierzycieli w jak najwyższym stopniu. Obecnie procedura został uproszczona i umożliwia rozpoczęcie „od nowa” bez żadnych zobowiązań.  Taka sytuacja nie jest możliwa w postępowaniu egzekucyjnym gdy tzw. pasywa przewyższają aktywa.

Osoby uprawnione do złożenia wniosku

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć wyłącznie dłużnik. Wystarczające  jest posiadanie co najmniej jednego wierzyciela. Jest to istotne novum, które mogą wykorzystać dłużnicy hipoteczni  zadłużeni we frankach i posiadający dług wobec tylko jednej osoby.

Zobacz serwis: Konsument i umowy

Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć nie tylko konsument ale, np.  były wspólnik spółki osobowej. Ponadto osoba, która  prowadziła działalność gospodarczą i była wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) w przypadku kiedy upłynął rok od wykreślenia z rejestru. Należy podkreślić, że podjęcie działalności gospodarczej po jego zgłoszeniu nie wyłącza możliwości pozytywnego jego rozpatrzenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Definicja niewypłacalności

Podstawą do złożenia wniosku jest wystąpienie niewypłacalności rozumianej jako niewypełnianie wymagalnych zobowiązań pieniężnych, a więc takich których termin zapłaty już nadszedł. Wskazane zobowiązania (długi) mogą mieć charakter zarówno cywilnoprawny jak i publicznoprawny (podatki, inne daniny publiczne) oraz być opatrzone tytułem egzekucyjnym, wykonawczym. Wszczęcie egzekucji przez komornika nie uniemożliwia złożenia wniosku o upadłość. Złożenie takiego wniosku jest tym bardziej uzasadnione skoro długi przekraczają znacząco cały majątek. Również nie jest ważna wysokość pasywów w stosunku do aktywów, a nawet okres opóźnienia.

Nowa ustawa konsumencka w call center

Zasada niezawinienia

Elementarnym warunkiem wystąpienia z wnioskiem jest niezawinione powstanie stanu niewypłacalności. Oznacza to, że sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dłużnik sam doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Przykładem takiego niezawinionego popadnięcia w długi jest wzięcie kredytu, a następnie, w trakcie jego spłaty, utrata pracy z przyczyn niezawinionych (wypowiedzenie pracodawcy nie nastąpiło z winy pracownika). Następną negatywną przesłanką jest  uznanie  czynności prawnej za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli, np. czynność mająca na celu wyzbycie się majątku (darowanie nieruchomości żonie). Kolejną zasługującą na wymienienie jest podanie danych we wniosku o ogłoszenie upadłości, które są niezgodne z prawdą lub  niezupełne, chyba że wskazane braki mają charakter nieistotny. Należy kategorycznie stwierdzić, iż  we wniosku trzeba wskazać wszystkie składniki mienia. Pomimo niewypełnienia prawidłowo obowiązku ustawodawca dopuścił uwzględnienie pisma jeżeli przemawiają za tym względy humanitarne, słuszności.

Treść wniosku

Ustawodawca uprościł wniosek o zgłoszenie upadłości konsumenckiej jednakże nie  na tyle, aby można go było samodzielnie wypełnić. Konieczne może być skorzystanie z pomocy profesjonalisty. Można by postulować o wprowadzenie tak jak to, obowiązuje w postępowaniu nakazowym, wieczystoksięgowym, urzędowego formularza.

Prawa konsumenta

Każdy wniosek musi zawierać:

1)   dane wnioskodawcy- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL lub inne dane jego identyfikujące,

2)    miejsce położenia majątku,

3)    okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie- brak winy,

4)   aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;

5)   spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;

6)   spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;

7)   listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;

8)   oświadczenie dłużnika, że w terminie 10 lat przed dniem zgłoszenia wniosku nie:

 - ustalono dla dłużnika planu spłaty wierzycieli który został następnie uchylony z powodu jego niewykonania,

 - uchybił terminowi do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Koszty postępowania

Każde postępowanie sądowe wiąże się z ponoszeniem kosztów jego przeprowadzenia. W przeciwieństwie do upadłości przedsiębiorcy, niewypłacalny konsument nie musi mieć majątku na pokrycie kosztów takiego postępowania. Przed nowelizacją ustawy brak majątku uniemożliwiał uwzględnienie wniosku.  W obecnym stanie prawnym opłata sądowa za jego złożenie wynosi 30 zł, jednak możliwe jest również zwolnienie na podstawie wniosku z tej opłaty  przez sąd. Należy jeszcze raz podkreślić, że brak majątku potrzebnego na pokrycie kosztów postępowania nie wyklucza pozytywnego rozpatrzenia wniosku. Zatem można ogłosić upadłość nie mając żadnego majątku. W takiej sytuacji koszty powstałe w toku postępowania tymczasowo są pokrywane przez Skarb Państwa, a po jego zakończeniu będą w całości umorzone łącznie z pozostałymi zobowiązaniami.  

Upadłość współmałżonka

REKLAMA

W sytuacji kiedy pomiędzy małżonkami jest ustawowy ustój majątkowy z dniem ogłoszenia upadłości powstaje z mocy prawa rozdzielność majątkowa. Jednocześnie majątek wspólny w całości wchodzi do masy upadłości. Jest to niekorzystna sytuacja gdyż w postępowaniu egzekucyjnym wierzyciel aby móc egzekwować z majątku wspólnego musi uzyskać odrębną klauzulę wykonalności na małżonka. W upadłości konsumenckiej zaś na równi z innymi wierzycielami współmałżonek musi dochodzić swojej połowy majątku stanowiącej część masy upadłości.  Możliwa jest również sytuacja, że dwoje małżonków stało się niewypłacalnymi. W takim przypadku  należy złożyć 2 odrębne wnioski o ogłoszenie upadłości oraz wnioskować o ich połączenie w jedno postępowanie. Warto również zaznaczyć, że małżeńska umowa majątkowa zawarta przed upływem 2 lat przed złożeniem wniosku jest bezskuteczna w stosunku do masy (majątku wspólnego małżonków).

Należy pamiętać, że z dniem ogłoszenia upadłości stają się wymagalne wszystkie zobowiązania  pieniężne upadłego. Zaś zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem są płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił. Jednocześnie poręczyciel, lub osoba która zagwarantowała wykonanie zobowiązania ustanowioną na jej nieruchomości hipoteką, odpowiada za spłacenie całej wierzytelność, wobec zwolnienia z odpowiedzialności upadłego. Często się zdarza, że kredyt hipoteczny jest poręczony przez osobę bliską. Upadłość konsumencka oznacza dla niej obowiązek spłaty długu.

Układ, a postępowanie likwidacyjne

Upadłość konsumencka  może być przeprowadzona w trybie postępowania układowego albo likwidacyjnego. Celem postępowania likwidacyjnego jest spieniężenie majątku, który zostanie przeznaczony na spłatę zobowiązań. Zamierzeniem zawarcia układu jest ich restrukturyzacja  poprzez m.in. odroczenie wykonania zobowiązań, rozłożenie spłaty długów na raty, zmniejszenie ich sumy.  Jest to korzystniejsza sytuacja dla dłużnika, albowiem ma on możliwość podjęcia działalności gospodarczej.

Sama okoliczność złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości likwidacyjnej nie wstrzymuje trwającego postępowania egzekucyjnego. Dopiero wydanie przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości zawiesza toczące się postępowanie sądowe i egzekucyjne. W przypadku jego uprawomocnienia zostają umorzone postępowania sądowe, a tytuły egzekucyjne tracą moc wykonawczą (nie można na ich podstawie egzekwować wierzytelności). W postępowaniu układowym moment umorzenia  jest dużo późniejszy, ponieważ stanowi o nim uprawomocnienie się postanowienia zatwierdzającego układ, czyli  po wykonaniu tegoż układu ( zawiera sposób spłaty wierzytelności objętych układem).

Konsekwencją postępowania jest wejście wszystkich składników mienia do masy upadłości, z której będą zaspokajani wierzyciele. Masa upadłości likwidacyjnej obejmuje nie tylko składniki należące do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości, ale również nabyte przez niego w toku postępowania upadłościowego (np. spadek). W przypadku układu umorzenie zawężone jest do wierzytelności powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości dłużnika.

Zwrot towaru kupionego online

W obu postępowaniach wyłączony jest z masy majątek osobisty współmałżonka. W przeciwieństwie do układu, w postępowaniu likwidacyjnym zasadą jest utrata prawa do zarządu nad masą upadłości( swoim majątkiem) na rzecz syndyka. W przypadku układu dłużnik może czynnie uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym oraz realnie wpływać na jego przebieg. Upadły ma możliwość zmiany warunków zaciągniętego kredytu hipotecznego oraz zachowania mieszkania. Wprowadzenie układu stworzyło realną szansę oddłużenia upadłego.

Kiedy w skład masy wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, a zarazem konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu z sumy uzyskanej z jego sprzedaży. W tej sytuacji wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od 12 do 24 miesięcy.  

Wierzytelności nie podlegające umorzeniu

Nie podlegają umorzeniu zobowiązania, np.:

1.o charakterze alimentacyjnym,

2. wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci,

3. W postępowaniu likwidacyjnym wierzytelności  których upadły umyślnie nie ujawnił, a wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.

4.W postępowaniu układowym składki na ubezpieczenie społeczne, oraz wierzytelności zabezpieczone na mieniu upadłego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, w części znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia, chyba że wierzyciel wyraził zgodę na jej objęcie układem.

Wykreślenie

Z momentem umorzenia niespłaconych zobowiązań upadłego  sąd z urzędu jest zobowiązany wykreślić jego dane osobowe z rejestru dłużników niewypłacalnych prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy.

Postępowanie upadłościowe i likwidacyjne w obu przypadkach kończy się umorzeniem nie spłaconych zobowiązań. 


Podstawa prawna:

  1. Ustawia z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z  2012 r. poz. 1112, z późn. zm.),
  2. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U z 2014 r. poz. 1306),
  3. R.Adamus, A.J. Witosz. A. Witosz, Upadłosć konsumencka.Komentarz praktyczny. Wyd. LexisNexis, Warszawa 2009.

Katarzyna Kujawska

Aplikantka radcowska

Zadaj pytanie na FORUM

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Sprawdź, jakie rozwiązania są dopuszczalne

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Na terenach poszkodowanych przez powódź trwają spekulacje cen. Rząd apeluje do przedsiębiorców i zapowiada konsekwencje.

W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w piątek. 20 września prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

REKLAMA

Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań o zaświadczenia przedstawiane przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczenia rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi.

Będą spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

REKLAMA