Jak odliczyć VAT od samochodu

Dotychczas, żeby ocenić, czy zakupiony pojazd uprawnia do odliczenia VAT, a w konsekwencji także odliczenia VAT od paliwa, należało zastosować wzór Lisaka (uzależnienie prawa odliczenia VAT od liczby siedzeń i dopuszczalnej ładowności pojazdu określonej w świadectwie homologacji pojazdu). Obecnie pełne odliczenie VAT przysługuje w sytuacji nabycia samochodów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, a w konsekwencji także zakup paliwa do tych samochodów uprawniać będzie do pełnego odliczenia VAT.

Ustawodawca przewidział pewne wyjątki od podanych zasad. VAT w całości odliczyć mogą nabywcy:

• pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą – jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;

• których przedmiotem działalności jest odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub

• których przedmiotem działalności jest oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy;

• pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;

• pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50 proc. długości pojazdu. Dla obliczenia proporcji, o której mowa, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;

• pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;

• pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Pamiętajmy, że ograniczenie w odliczeniu VAT stosuje się odpowiednio do nabytych lub importowanych części składowych zużytych do wytworzenia przez podatnika samochodów, jeżeli te samochody i pojazdy zostały zaliczone przez tego podatnika do środków trwałych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Jeżeli nie zostały zaliczone do środków trwałych z powodu planowanego okresu użytkowania krótszego niż rok, wówczas firma ma prawo do odliczenia VAT w 100 proc.

Przy sprzedaży samochodów należy pamiętać, że zwolniona z VAT jest dostawa samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy ich nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego (według przepisów nowej ustawy), jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi. Warunkiem zwolnienia nie jest bowiem nieodliczenie podatku, ale brak prawa do jego odliczenia.

Grzegorz Mazur