REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Co warto wiedzieć o amerykańskim systemie prawnym?

Natalia Teper
Adwokat amerykański
Prawo większości stanów opiera się na brytyjskiej tradycji prawa zwyczajowego (the common law).
Prawo większości stanów opiera się na brytyjskiej tradycji prawa zwyczajowego (the common law).

REKLAMA

REKLAMA

Prawo Stanów Zjednoczonych wywodzi się przede wszystkim z czterech źródeł. Te źródła to prawo konstytucyjne, ustawy prawne, przepisy administracyjne i tak zwane "common law" zaczerpnięte z porządku prawnego Wielkiej Brytanii (czyli prawo zwyczajowe). Konstytucja Stanów Zjednoczonych, która w zasadzie wyznacza zakres prawa federalnego (który nie może być przekroczony) jest najważniejszym źródłem prawa w USA. Tak więc Konstytucja i prawo federalne są najwyższym prawem kraju i mają przewagę nad prawem stanowym lub terytorialnym w razie konfliktu praw.

Prawo stanowe

REKLAMA

REKLAMA

Stany mogą przyznać swoim obywatelom szersze prawa niż te, przyznawane przez Konstytucję tak długo, jak nie naruszają one federalnych praw konstytucyjnych. W związku z tym na prawo amerykańskie składają się głównie prawa stanowe, różniące się od stanu do stanu. Stany mogą również przekazać uprawnienia prawodawcze do wielu agencji, gmin, miast, powiatów i okręgów specjalnych. Jednak wszystkie konstytucje stanowe, ustawy i przepisy (jak również wszystkie rozporządzenia i przepisy wydane przez samorządy lokalne) podlegają interpretacji sądowej.

Każde z pięćdziesięciu Stanów Amerykańskich jest właściwie samowładne, posiadając własną konstytucję, władze stanowe i sądy stanowe (łącznie ze Stanowym Sądem Najwyższym). Zatrzymują one całkowitą władzę prawodawczą do granic wyznaczonych federalną Konstytucją, prawem federalnym oraz ratyfikowanymi przez Senat umowami międzynarodowymi. Zwykle to Stanowe Sądy Najwyższe są ostatecznym interpretatorem konstytucji oraz praw stanowych. Jednakże istnieje możliwość odwołania się od ich decyzji do najwyższego organu sądowego, Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych (the Supreme Court), w przypadku, gdy dana kwestia dotyczyła materii federalnej.

Zobacz również: Jak zarejestrować w Polsce małżeństwo zawarte za granicą?

REKLAMA

Prawo zwyczajowe

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prawo większości stanów opiera się na brytyjskiej tradycji prawa zwyczajowego (the common law). Jednakże w miarę upływu czasu, sądy stanowe oraz ciała ustawodawcze doprowadziły do zmian i modyfikacji tego prawa, tym samym dając początek współczesnemu prawu amerykańskiemu. W rezultacie prawo któregokolwiek stanu może różnić się od prawa w sąsiedzkim stanie. Dlatego jeżeli szukasz porady prawnej, ważne jest aby rozmawiać z prawnikiem posiadającym licencję na uprawianie zawodu prawnego w Twoim stanie.

Uzyskanie porady od prawnika nowojorskiego (New York) może być bezużyteczne lub wręcz szkodliwe jeżeli rozwodzisz się w New Jersey, gdyż mimo bliskości tych dwóch stanów, prawo małżeńskie bardzo się w nich różni.

Co ciekawe, warto zauważyć, że niektóre stany zachodnie, które pierwotnie należały do meksykańskich terytoriów (Arizona, Kalifornia, Nevada, Nowy Meksyk i Texas), odziedziczyły kilka unikalnych rozwiązań z prawa cywilnego, które było w mocy gdy te stany należały do Meksyku. Także w Luizjanie znaczna część prawa pochodzi od francuskiego i hiszpańskiego prawa cywilnego, ponieważ historycznie stan ten był kolonią zarówno francuską, jak i hiszpańską. Portoryko (Puerto Rico), które było kolonią hiszpańską, odziedziczyło zalążki obowiązującego wtedy hiszpańskiego prawa cywilnego. Prawo karne w obu porządkach prawnych, Luizjany i Portoryko zostało jednak uformowane przez wpływ "common law" i supremację federalnej Konstytucji.

W Portoryko w odróżnieniu od innych stanów amerykańskich, jako języka urzędowego i sądowego używa się nie angielskiego, lecz hiszpańskiego.

Zobacz również: Jak zawrzeć związek małżeński za granicą?

Prawo proceduralne i prawo rzeczowe

Podsumowując prawo amerykańskie, można napisać że tak naprawdę dzieli się ono na prawo proceduralne i prawo rzeczowe.

Prawo proceduralne jest podzielone na prawo regulujące postępowania karne i postępowania cywilne (regulując procesy we wszystkich postępowaniach sądowych dotyczących sporów między osobami prywatnymi).

Prawo rzeczowe jest właśnie tym prawem które większość ludzi uważa i zna jako właściwe prawo. Składa się ono z rzeczywistej istoty prawa, czyli definicji które określają legalne prawa i obowiązki, i ustalają co stanowi akt naruszający te prawa i obowiązki.

Chociaż prawo rzeczowe samo z definicji jest ogromne, pięć głównych dziedzin które w istocie stanowią amerykańskie prawo to: prawo konstytucyjne, prawo karne, prawo o zobowiązaniach umownych, prawo cywilne (czyny niedozwolone) i prawo własnościowe. Upraszczając temat, inne dziedziny prawne są kombinacją wymienionych powyżej dziedzin.

Na przykład w prawie rodzinnym, przemoc rodzinna może być czynem karalnym poprzez prawo karne lub cywilne, podział majątku odnosi się do prawa własnościowego, a umowy przedślubne są po prostu umową (kontraktem).

Informacje podane służą jedynie celom informacyjnym i nie stanowią porady prawnej. Zastrzegam że chociaż podjęłam wszelkie starania aby informacje były prawidłowe i pełne, jednak informacje znalezione na stronie internetowej nigdy nie zastąpią rozmowy z radcą prawnym (adwokatem).

Zobacz również serwis: Rozwody

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Wyrok NSA: Wciąż kwestionowanie orzeczeń o stopniu znacznym w MOPS. Wywiadem, ankietą, żądaniem dokumentacji medycznej

Łamanie prawa przez MOPS polega na podważaniu treści orzeczeń o niepełnosprawności (stopień znaczny). Wydane w PZON orzeczenie o niepełnosprawności (stopień znaczny) wobec ciężko chorego człowieka mówi "wymaga stałej opieki" a MOPS podważa dokument orzeczenia. I to poprzez takie dokumenty "niemedyczne" jak wywiad środowiskowy i ankieta. Generalnie od dekady pracownicy MOPS podważają orzeczenia o niepełnosprawności na dwa sposoby. Pierwszy to żądanie dodatkowej (niż orzeczenie o niepełnosprawności) dokumentacji medycznej, która jest zestawiona z wywiadem środowiskowym, ankietą i orzeczeniem o niepełnosprawności. Druga praktyka tego typu to przeprowadzenie wywiadu środowiskowego (rodzinnego) i wyciągnięcie wniosków: "Osoba niepełnosprawna wcale nie jest tak chora jak wynika z orzeczenia. Całkiem nieźle sobie radzi". I następnie odmowa przyznania świadczenia pielęgnacyjnego opiekunowi. Wywiad przeprowadzają pracownicy socjalni nie mający uprawnień lekarskich, ale MOPS nie widzą tu problemu prawnego. Dodatkowo MOPS nie stosują zaleceń NSA, że wywiad środowiskowy to absolutny wyjątek, gdy jest orzeczenie o niepełnosprawności, a nie standardowe narzędzie w postępowaniu administracyjnym.

Zleceniobiorca może korzystać z samochodu, ale musi zapłacić podatek. Tylko jak to prawidłowo policzyć?

Nie tylko pracownik uzyskuje przychód, gdy korzysta ze służbowego samochodu na potrzeby prywatne. Ale tylko w jego przypadku ten przychód określa się ryczałtowo. Co to oznacza i jak to prawidłowo policzyć?

Nowe świadczenie dla seniorów: bon senioralny 2150 zł miesięcznie. Decyduje średni miesięczny dochód

Rząd kończy prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej – opartej na godności, aktywności i realnym wsparciu dla osób starszych oraz ich rodzin.

Rewolucyjne przepisy weszły w życie! Aż 5 dni wolnego z rzędu bez konieczności brania urlopu

W te Święta Bożego Narodzenia czeka nas wyjątkowo długi, bo aż pięciodniowy odpoczynek z rzędu. Dlaczego? Wynika to z nowych przepisów, dzięki którym Wigilia po raz pierwszy jest dniem wolnym od pracy. Świętowanie rozpocznie się już w środę. Oto szczegóły.

REKLAMA

Firmy boją się KSeF! Co trzecie MŚP wciąż niegotowe, choć zmiany są nieuniknione

Firmy nie są gotowe, a czasu prawie już nie ma. Okazuje się, że ponad jedna trzecia MŚP nie wdrożyła jeszcze Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), choć większość popiera zmianę. Główną przeszkodą nie jest niechęć, lecz chaos informacyjny i brak narzędzi.

Nie dla żołnierza pozwolenie na broń - tak orzeka Naczelny Sąd Administracyjny

Naczelny Sąd Administracyjny wydał przełomowy wyrok w sprawie pozwolenia na broń. Żołnierz zawodowy, mimo formalnego zatarcia skazania, nie otrzyma pozwolenia na broń do celów kolekcjonerskich. Sąd jednoznacznie orzekł, że przeszłość kryminalna wnioskodawcy może być brana pod uwagę przy ocenie wniosku, nawet gdy dana osoba oficjalnie uchodzi za niekaraną. Orzeczenie ma znaczenie dla wszystkich ubiegających się o pozwolenie.

Sąd Najwyższy w składzie połączonych Izb: Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych odstąpił od zasady prawnej sformułowanej w uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 24 września 2025 r., sygn. akt III PZP 1/25 - co to oznacza? Orzecznictwo TSUE do kosza?

Sąd Najwyższy w składzie połączonych Izb podjął przełomową uchwałę, która może zmienić bieg sporu o polski wymiar sprawiedliwości. Według najnowszego orzeczenia żaden sąd ani organ władzy publicznej nie może uznać wyroku Sądu Najwyższego za nieistniejący – nawet powołując się na prawo Unii Europejskiej. SN stwierdził jednocześnie, że Polska nie przekazała Brukseli kompetencji w zakresie organizacji sądownictwa.

Nawet 1646, 2469, 3292 czy 4115 zł dla rodziny. Komu MOPS wypłaca specjalny zasiłek?

W wyjątkowych sytuacjach ośrodki pomocy społecznej mogą wypłacić zasiłek nawet pomimo przekroczonego kryterium dochodowego. Wysokość takiego świadczenia zależy m.in. od wielkości rodziny. Co warto wiedzieć o specjalnym zasiłku celowym? Ile wynosi zasiłek w 2025 i 2026 r.? Co bierze pod uwagę MOPS?

REKLAMA

Osoby niepełnosprawne symulują, że są bardziej niepełnosprawne niż są. Inaczej nie dostaną świadczeń

Np. niewidoma udaje przed komisją, że nie umie otworzyć drzwi. Do redakcji Infor.pl stale trafiają listy osób niepełnosprawnych podnoszących problem patologii związanych z coraz większym znaczeniem niesamodzielności w systemie pomocy dla nich. Powoduje to uznawanie za samodzielne (np. dlatego, że mają dwie sprawne ręce i mogą sobie zrobić herbatę) osób niepełnosprawnych ze stopniem znacznym. Samo orzeczenie o niepełnosprawności (w tym powołany stopień znaczny) nic nie znaczy (w praktyce) przy świadczeniu wspierającym czy dodatku dopełniającym (i przyszłym dodatku do renty z tytułu niezdolności do pracy, o ile politycy dotrzymają obietnic i go uchwalą).

Wybierz na 2026 r. kwartalne rozliczenie VAT. Uchronisz się przed obowiązkiem prowadzenia ksiąg elektronicznie i wysyłką JPK

Obowiązek elektronicznego prowadzenia ksiąg to zmiana, która jest zapowiadana od 2021 roku, a termin jej wprowadzenia wciąż jest odraczany. I gdy wydawało się, że nic już nie uratuje podatników i od 1 stycznia 2026 r. zmiany staną się faktem, pojawił się temat kwartalnego rozliczania VAT. O co chodzi?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA