REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nienależnie pobrane świadczenie rodzinne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Maciej Przyborowski
Nienależnie pobrane świadczenia rodzinne/ Fot. Shutterstock
Nienależnie pobrane świadczenia rodzinne/ Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Osoba, która nienależnie pobrała świadczenia rodzinne, jest obowiązana jest do jego zwrotu. Ustawa o świadczeniach rodzinnych przewiduje jednak sytuacje, gdy organ może umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń bądź rozłożyć ją na raty.

Okoliczności powodujące powstanie nienależnie pobranego świadczenia rodzinnego

Nienależnie pobrane świadczenie rodzinne powoduje ustanie bądź zawieszenie prawa do świadczenia rodzinnego. Okolicznością powodującą ustanie bądź zawieszenie prawa do świadczenia rodzinnego, jest ustanie co najmniej jednej z przyczyn będących podstawą ustalenia świadczenia.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy: Wideoakademia księgowych i biur rachunkowych

Najczęstszą przyczyną ustania prawa do świadczenia rodzinnego jest przekroczenie określonego progu dochodów uzyskiwanych przez pobierającą świadczenie rodzinę. Należy zauważyć, że w przypadku, gdy prawo do świadczenia rodzinnego zostało nabyte na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów, takie oszustwo skutkuje nie tylko utratą zasiłku oraz obowiązkiem jego zwrotu, ale także powoduje powstanie konsekwencji karnych. Czyny takie stanowią bowiem przestępstwa w rozumieniu Kodeksu karnego.

Katalog nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych

Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych osoba, która nienależnie pobrała świadczenia rodzinne, jest obowiązana do zwrotu tego świadczenia. W art. 30 ust. 2 tej ustawy wymieniony został katalog świadczeń rodzinnych, które uważane są za nienależnie pobrane. Są to:

REKLAMA

  • świadczenia rodzinne wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie, zawieszenie prawa do świadczeń rodzinnych lub zmniejszenie wysokości przysługujących świadczeń rodzinnych albo wstrzymanie wypłaty świadczeń rodzinnych w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca te świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania;
  • świadczenia rodzinne wypłacone w związku z zastosowaniem przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu – po ustaleniu, że wystąpiły okoliczności, w których członek rodziny, osoba ucząca się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego utracili dochód z tych tytułów i w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia utraty dochodu, uzyskali dochód u tego samego pracodawcy lub zleceniodawcy, lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpoczęli pozarolniczą działalność gospodarczą;
  • świadczenia rodzinne przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia;
  • świadczenia rodzinne wypłacone w przypadku, gdy wojewoda, w sytuacji przebywania osoby uprawnionej do świadczeń rodzinnych lub członka rodziny poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, ustali, że mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, za okres od dnia, w którym osoba stała się uprawniona do świadczeń rodzinnych w innym państwie w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, do dnia wydania decyzji o uchyleniu decyzji przyznającej świadczenia rodzinne;
  • świadczenia rodzinne przyznane na podstawie decyzji, której następnie stwierdzono nieważność z powodu jej wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa albo świadczenie rodzinne przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona w wyniku wznowienia postępowania i osobie odmówiono prawa do świadczenia rodzinnego;
  • świadczenia rodzinne wypłacone osobie innej niż osoba, która została wskazana w decyzji przyznającej świadczenia rodzinne, z przyczyn niezależnych od organu, który wydał tę decyzję.

Konsekwencje pobrania nienależnego świadczenia rodzinnego

Należy pamiętać, że wszelkie nienależnie pobrane świadczenia podlegają zwrotowi. W związku z tym osoba, która bezpodstawnie pobierała świadczenia rodzinne zobowiązana jest je zwrócić organowi przyznającemu takie świadczenia. Właściwy w tych sprawach organ administracyjny powinien wydać decyzję ustalającą wysokość podlegających zwrotowi środków wraz ze wskazaniem terminu ich zwrotu. Zgodnie z art. 30 ust. 2b ustawy o świadczeniach rodzinnych od kwot nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie, w związku z czym kwoty nienależnie pobranych świadczeń podlegają zwrotowi łącznie z ustawowymi odsetkami.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdyby jednak okazało się, że osobie przysługuje prawo do pobierania świadczenia rodzinnego, wówczas ustalone decyzją kwoty nienależnie pobranych wcześniej świadczeń, podlegają potrąceniu z wypłacanych na bieżąco świadczeń rodzinnych.

Możliwe działania państwa w sytuacji nienależnego pobrania świadczenia rodzinnego

Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych, nienależnie pobrane świadczenia rodzinne podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. To oznacza, że wierzyciel, którym jest organ administracyjny, wystawia tytuł wykonawczy. Następnie przesyła go do właściwego organu egzekucyjnego w celu odzyskania nienależnie pobranego świadczenia rodzinnego.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych, należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych przedawniają się z upływem 3 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej te należności. To oznacza, że w zakresie należności przedawnionych organ nie dysponuje żadnymi środkami przymusu, służącymi wyegzekwowaniu zwrotu świadczenia. Jednak gdyby osoba nieuprawniona zwróciła kwoty nienależne po upływie 3 lat od uprawomocnienia się decyzji, nie może ona powoływać się na przesłankę przedawnienia i próbować w ten sposób odzyskać zwrócone świadczenia.

Należy jednak mieć na uwadze, że bieg terminu przedawnienia może zostać przerwany, gdy następuje:

  • odroczenie terminu płatności należności,
  • rozłożenie spłaty należności na raty,
  • zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym dłużnik został powiadomiony – przy czym po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo odpowiednio od dnia następującego po dniu odroczenia terminu płatności należności, rozłożenia spłaty należności na raty lub zastosowania środka egzekucyjnego, o którym dłużnik został powiadomiony.

Nienależnie pobrane świadczenie rodzinne - brak obowiązku zwrotu

Decyzja o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych nie jest wydawana, jeżeli od terminu ich pobrania upłynęło więcej niż 10 lat. To oznacza, że po tym okresie nie jest możliwe stosowanie żadnych środków przymusu przez organy wobec osób nieuprawnionych.

Należy pamiętać, iż zgodnie z ustawą istnieje szczególna procedura postępowania w sytuacji, gdy rodzina zobowiązana do zwrotu nienależnego świadczenia znajduje się w bardzo złej kondycji finansowej. Wówczas właściwy organ, który wydał decyzję w sprawie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, może umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty. Zgodnie z ustawą jest to możliwe, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. 2003 r., Nr 228, poz. 2255).

Polecamy serwis: Pomoc społeczna

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
273,00 złote dodatku do emerytury. Trzeba złożyć dokumenty, wypłata do 15 dnia miesiąca. Tym razem nie wypłaca ZUS

Po złożeniu tego wniosku emeryci mogą dostać co miesiąc dodatkowe świadczenie w wysokości 273 złotych. Trzeba spełnić określone warunki. Pieniędzy nie wypłaca ZUS, a trafiają one na konto do 15 dnia miesiąca.

Wojsko to nie tylko mundur, pieniądze i doświadczenie. Po zwolnieniu ze służby żołnierzom przysługują konkretne uprawnienia

Młodzi ludzie obecnie przychylniej niż przed laty patrzą na służbę wojskową. Do jej podjęcia zachęcają ich kampanie społeczne i warunki finansowe. Jednak jakie są pozostałe konsekwencje służby wojskowej dla późniejszej kariery cywilnej?

500+ dla seniora, wszystko co musisz wiedzieć o nowym świadczeniu. Wnioski można składać już od 3 listopada 2025 r.

Rząd w celu wykluczenia ubóstwa energetycznego wprowadził od 30 września ustawę o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej. W związku z podwyżkami cen ogrzewania systemowego (nawet o 80-90%), ustawodawca postanowił wesprzeć najuboższe gospodarstwa. Jednocześnie ustawodawca scedował obsługę wniosków dot. bonu ciepłowniczego na gminy.

Pod domem pojawi się nowy (pomarańczowy) worek na odpady. Nie będzie już trzeba odbywać wycieczek do PSZOK-u

Niektóre miasta i gminy w Polsce decydują się na wprowadzenie nowego (pomarańczowego) worka na odpady – aby „ułatwić życie” swoim mieszkańcom (a zwłaszcza seniorom) zwalniając ich z konieczności wizyt w gminnych punktach selektywnego zbierania odpadów (tzw. PSZOK-ach) oraz aby zapobiec powstawaniu „dzikich” wysypisk odpadów na terenie miasta. Jest to rozwiązanie prospołeczne i proekologiczne, z którego mogą brać przykład również inne miasta i gminy w Polsce.

REKLAMA

W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku

Od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest pewien sposób aby zarabiać więcej będąc nadal tylko na minimalnej płacy – nawet o nieco więcej niż jedną dodatkową minimalną pensję w roku! Można otrzymać dodatkowo nawet 5.379,20 zł.

Kolejne pytanie do TSUE o kredyty z WIBOR-em. Czy polskie prawo wystarczająco chroni kredytobiorców?

Sąd Okręgowy w Krakowie w osobie sędzi Anny Baran postanowił skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), pytanie czy polskie regulacje dotyczące zasad oprocentowania kredytów hipotecznych są zgodne z unijnym prawem chroniącym konsumentów. Analizy pytania prejudycjalnego i jego uzasadnienia, dokonuje radca prawny Paweł Stalski, specjalizujący się w prawie ochronnych konsumentów i w sporach sądowych z bankami.

Kto może dostać orzeczenie o niepełnosprawności na stałe? Przepisy w 2025 r.

W czerwcu 2025 r. weszły w życie nowe przepisy, które określają minimalne okresy, na jakie – w określonych przypadkach – można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu. Czy zmianom uległy również zasady dotyczące wydawania orzeczeń na stałe? Jakie są aktualnie zasady? Rozwiewamy wątpliwości.

Jeśli stać cię na taki luksus, to zapłać podatek. Urzędy są zgodne i każą płacić miłośnikom zwierząt. Trzeba też dopełnić formalności

Czy cena psa, kota, czy żółwia to jedyny koszt, jaki ponosimy zapraszając go pod swój dach? Wiele osób tak myśli i nie bierze pod uwagę tego, że zakup zwierzaka może wiązać się z dodatkowymi kosztami od razu po zakupie.

REKLAMA

Dajesz pieniądze dzieciom? Musisz zachować te warunki, aby fiskus się nie przyczepił - karna stawka to nawet 20% darowizny

Któż z nas nie otrzymał lub nie przekazał komuś w rodzinie choćby drobnych sum pieniędzy, na przykład w związku z okazją taką jak rocznica urodzin, czy imieniny? Nie można jednak tego czynić dowolnie, aby nie znaleźć się w polu zainteresowania fiskusa. Nieprawidłowo dokonana darowizna może bowiem oznaczać konieczność zapłacenia karnej stawki podatku, która wynosi 20%, a także odpowiedzialność karno-skarbową! A wystarczy dokonać stosunkowo prostych formalności, by tego uniknąć.

Pracownicy samorządowi i premie – co może zakwestionować Regionalna Izba Obrachunkowa?

Premie i nagrody uznaniowe dla pracowników samorządowych to temat, który regularnie budzi zainteresowanie organów nadzoru finansowego. Regionalne Izby Obrachunkowe coraz częściej skupiają się i analizują zasadność ich przyznawania. Naruszenia dyscypliny finansów publicznych trafiają się nader często.

REKLAMA