Pomoc Społeczna

Emeryci przeszli na niekorzystnie rozliczaną przez ZUS emeryturę wcześniejszą z dwóch powodów. Pierwszy, to brak wiedzy o tym, ze za świadczenia z tej emerytury zapłaci "karę" w postaci obniżenia emerytury zasadniczej. Jest to "kara" dożywotnia. Miesiąc w miesiąc jest wypłacana niższa emerytura (pracownicy ZUS nie przekazali o tym informacji czytelnikowi, który nie był biegły w przepisach emerytalnych). Jest jednak druga przyczyna przejścia na wcześniejszą emeryturę. To zapowiedź zwolnienia z pracy. Tak wynika z przykładowego listu czytelnika.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. daje prawo do dużych pieniędzy emerytom, którym ZUS nawet przez 12 lat pomniejszał miesiąc w miesiąc ich emeryturę (w okresie od 2013 r. do 2025 r. - w zależności od daty przejścia na emeryturę). Mówimy o kwotach 1000 zł miesięcznie i stratach na kolejnych waloryzacjach. Żeby to naprawić trzeba od razu (w 2025 r.) podnieść emeryturę o 1000 zł. Niestety ten wyrok daje prawo do podwyżki emerytury o 1000 zł (średnio) i wyrównania około 60 000 zł (średnio) tylko niektórym poszkodowanym emerytom. TK wziął pod swoją ochronę tylko osoby, które były na wcześniejszej emeryturze przed 2013 r. Jeżeli ktoś znalazł się na wcześniejszej emeryturze np. w 2013 r., w 2014 r., w 2015 r. itd., to nie podlega ochronie TK. Gdzie jest więc problem? Gdzie jest temat? Emeryt (w 2013 r., 2014 r., 2015 r. itd.) przechodząc na wcześniejszą emeryturę powinien otrzymać informację o tym, że nie opłaca mu się to, gdyż straci np. 1000 zł za takie przejście. W artykule dwie historie, gdzie strata wynosi 1000 zł miesięcznie. Miesiąc w miesiąc. Od 11 i 12 lat.

Na czym polega problem? Z czego wynikają sprzeczne wyroki sądów (na dziś WSA, czekamy na NSA)? Osoby niepełnosprawne i ich rodziny (opiekunowie) twierdzą, że nie wiedzieli o tym, będą musieli oddawać świadczenie pielęgnacyjne po przyznaniu świadczenia wspierającego. Chodzi o kwoty często między 20 000 a 40 000 zł.  Jak to możliwe, że nie wiedzieli skoro w 2023 r, każdy opiekun osoby niepełnosprawnej otrzymał pismo informacyjne w tej sprawie z MOPS?

Idea była taka. Osoba niepełnosprawna otrzymuje świadczenie wspierające w wysokości np. 30 000 zł. Za okres np. 10 miesięcy. Po otrzymaniu tych pieniędzy opiekun osoby niepełnosprawnej oddaje (do MOPS) równoważne 30 000 zł (świadczenie pielęgnacyjne). Chodziło o to, aby w okresie rozpatrywania wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego, rodzina osoby niepełnosprawnej (najczęściej stopień znaczny) miała środki na utrzymanie osoby niepełnosprawnej. Finansować to miało świadczenie pielęgnacyjne, które następnie (jako pewien kredyt społeczny) trzeba zwrócić do MOPS. Taki miał być model rozliczenia między świadczeniem wspierającym a pielęgnacyjnym. W praktyce nie mamy z obu stron po 30 000 zł. Dla 2024 r. za okres 10 miesięcy otrzymywało się 29 880 zł świadczenia pielęgnacyjnego (miesięcznie 2988 zł), a maksymalna wysokość świadczenia wspierającego to za 10 miesięcy 39 180 zł (miesięcznie 3918 zł). W zależności od tempa przyznawania świadczenia wspierającego można było tak rozliczać okresy 5 miesięcy jak i np. 14 miesięcy.

Jakie zmiany czekają osoby pobierające rentę socjalną? Czy nadchodzące zmiany wpłyną na wysokość wypłaty świadczeń? Ile wynosi renta socjalna po waloryzacji 1 marca 2025 r.? Co z dodatkiem dopełniającym do renty socjalnej w 2025 r.? Kto musi złożyć wniosek, by otrzymać dodatek dopełniający, a kto nie musi składać wniosku?

Świadczenie pielęgnacyjne 3287 zł na sprzątanie, pościel, zakupy, posiłki? Częsty element wywiadów środowiskowych. MOPS skrupulatnie gromadzą wykaz prostych czynności opiekuńczych twierdząc, że nie uzasadniają wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł (stare świadczenie). Jest to świadczenie dla opiekunów osób niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Sądy zgadzają się z MOPS. Takie czynności jak np. sprzątanie mieszkania, zmiana pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków, zasadniczo nie wymagają rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Dlaczego więc MOPS przegrywają w sądach i opiekunowie mają szanse na świadczenie pielęgnacyjne? Właśnie za te czynności opiekuńcze?

Przeliczyć na nowo emeryturę (kapitał emerytalny) można po dostarczeniu nowych dowodów lub ujawnienie nowych okoliczności. ZUS potrafi zakwestionować nawet tak oczywisty dowód błędnego obliczania emerytury jak listy płac. W artykule przykład wygranego przez emeryta wyroku sądowego na podstawie dokumentów aż z okresu 1971-1974 r.

W tym okresie zasiłkowym, który trwa od 1 listopada 2024 r. do 31 października 2025 r. nie zmienią się kwoty świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych uprawniających do tych świadczeń. Cały czas na dziecko przysługuje od 95 zł do 135 zł zasiłku rodzinnego. A dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się uprawniające do świadczeń rodzinnych nie może przekroczyć 674 zł netto (albo 764,00 zł netto w rodzinie z niepełnosprawnym dzieckiem). Rozporządzenie w tej sprawie oczywiście już zostało wydane i weszło w życie. Jak Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej tłumaczy brak waloryzacji?

Renta socjalna jest świadczeniem przeznaczonym dla osób, które z powodu trwałego lub czasowego uszczerbku na zdrowiu nie są zdolne do podjęcia pracy zarobkowej. Przyznawana jest na podstawie określonych kryteriów, które muszą zostać spełnione zarówno pod względem wieku, jak i stanu zdrowia.

Jest zamieszanie w sprawie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Emeryci nie wiedzą, czy podlegają pod ten wyrok, czy nie. I niekiedy niepotrzebnie składają wnioski o ponowne przeliczenie emerytury przez ZUS, a po decyzji odmownej kierują odwołanie do sądu okręgowego.

Co już wiemy o projektach ustaw kierowanych do osób z niepełnosprawnościami? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty świadczeń? Prezentujemy odpowiedzi na ważne pytania. Pamiętajmy, iż aktualne przepisy mogą się jeszcze zmienić, o czym będziemy informowali na bieżąco.

PFRON wspiera likwidację barier architektonicznych, umożliwiając dostosowanie łazienki do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dzięki dofinansowaniu możesz przeprowadzić niezbędne prace remontowe, takie jak montaż uchwytów, przebudowa wanny na kabinę prysznicową czy poszerzenie drzwi, co znacząco poprawia komfort i bezpieczeństwo. Dowiedz się, kto może ubiegać się o wsparcie.

W przepisach był zakaz przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, gdy niepełnosprawni (stopień znaczny) (np. mąż, żona) opiekowali się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Było to dopuszczalne tylko wtedy, gdy opiekun miał stopień umiarkowany albo lekki. Dlaczego tak stanowiło prawo? Było w przepisach zaszyte domniemanie, że opiekun ze stopniem znacznym nie da rady opiekować się inną osobą niepełnosprawną z tym stopniem (stare świadczenie pielęgnacyjne było tylko dla tego stopnia znacznego).

W połowie zeszłego roku posłowie w interpelacji zapytali Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dlaczego opłata za pobyt w domu opieki społecznej (tzw. DPS-ie) zależy tylko od dochodów osób zobowiązanych do jej wnoszenia a nie zgromadzonego majątku (czyli zamożności tych osób). W odpowiedzi minister wskazał, że postulat wprowadzenia do ustawy o pomocy społecznej możliwości uwzględniania w odpłatności za pobyt w DPS majątku mieszkańca, budzi poważne wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucją RP. Zdaniem Ministra obecne przepisy w tym zakresie wydają się być optymalne ale będą jeszcze analizowane.

W dniu 15 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie nowych (wyższych) kwot kryteriów dochodowych i zasiłków z pomocy społecznej na 2025 rok. Co się zmieniło się od nowego roku? Wzrosły kwoty kryteriów dochodowych i samych zasiłków. O ile?

Nadzieja dla osób niepełnosprawnych (stopień umiarkowany i lekki) na korzystne zmiany w świadczeniu wspierającym? Mają polegać na obniżeniu progu punktów w decyzji wydawanej przez WZON (tzw. poziom potrzeby wsparcia). Obecnie próg jest tak ustawiony, że preferuje co do otrzymania świadczenia wspierającego, osoby niepełnosprawne ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Było to 87 punktów w 2024 r. (teraz jest 78 punktów). W efekcie np. w październiku 2024 r. świadczenie to otrzymało tylko około 5%-6% osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (w całej puli beneficjentów).

Wszystkie osoby posiadające prawo do świadczeń zdrowotnych, mają także prawo do bezpłatnej opieki stomatologicznej, którą mogą uzyskać w placówkach mających podpisaną umowę z NFZ. Do stomatologa nie potrzeba skierowania.

Nie wiadomo dlaczego świadczenia dla niepełnosprawnych są zależne od wieku nabycia niepełnosprawności (tak jest np. w rencie socjalnej). Najbardziej drastyczna sytuacja była w świadczeniu pielęgnacyjnym (starym). Przepisy mówiły, że niepełnosprawność musi powstać generalnie przed pełnoletniością (wyjątki dla nauki). Jednak w 2014 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że jest to niezgodne z Konstytucją RP - nie ma żadnego uzasadnienia, aby starego świadczenia pielęgnacyjnego nie dostał opiekun osoby niepełnosprawnej niewidomej albo jeżdżącej na wózku od trzydziestego roku życia.

Emerytalna dyskryminacja polega na tym, że przy świadczeniu wspierającym korzystniej są opłacane składki ubezpieczeniowe (emerytalna i rentowa) niż przy świadczeniu pielęgnacyjnym. Dla pielęgnacyjnego składki są opłacane tylko 20 i 25 lat. Dla świadczenia wspierającego nie ma tego ograniczenia. W obu przypadkach składki płacą w imieniu rządu samorządowcy (na przykład wójt). Z niewiadomych powodów w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego składki płaci się tylko przez krótszy okres. Dotyczy to nie tylko świadczenia pielęgnacyjnego, ale także specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna. Szczegóły w artykule.

Od pół roku osoby niepełnosprawne, renciści i ich rodziny stale pytają wszędzie, gdzie to ma sens o dodatek dopełniający dla rencistów z tytułu niezdolności do pracy. Kierują pisma do rządu, Sejmu, Senatu i także naszej redakcji Infor.pl. Jest to drugi dodatek dla rencistów. Pierwszym jest dodatek do renty socjalnej. Niestety przedłużają się analizy wewnątrz rządu co do kształtu projektu odpowiedniej ustawy dla drugiego dodatku (tym razem do renty chorobowej). I trwają negocjacje z Ministerstwem Finansów skąd wziąć pieniądz na drugi dodatek, które prawdopodobnie zgłasza ograniczenia budżetowe na najbliższe 2– 3 lata. Pytania o drugi dodatek do renty formułują posłowie w Sejmie pytając o to rząd. W artykule omawiamy najnowszą odpowiedź Ministerstwa Rodziny na takie zapytanie.

Na orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności znaleźć można symbol niepełnosprawności. Niektóre osoby mogą mieć przypisane więcej niż jeden symbol. Co oznaczają poszczególne symbole? Czy można mieć więcej niż jeden symbol?

Do redakcji wpłynął list od osoby niepełnosprawnej, która ma przerwany rdzeń kręgowy od 25 lat. Stopień znaczny niepełnosprawności. Orzeczenie stałe. Otrzymała niezwykle niską liczbę punktów w WZON od komisji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Nie ma żadnej szansy na świadczenie wspierające (co do zasady 70 punktów, w okresie przejściowym dla 2025 r. 78 punkty). Nie ma też starego świadczenia pielęgnacyjnego. Jest to kolejny list od czytelników z informacją o bardzo niskich wartościach punktów dla ciężko doświadczonych. Kilka dni temu opublikowaliśmy list czytelniczki, która jako osoba niewidoma otrzymała 61 punktów (czyli nie będzie świadczenia wspierającego.

Do redakcji wpływają listy od osób niepełnosprawnych, które spełniają prawie wszystkie warunki otrzymania dodatku do prądu 100 zł od PFRON (kumulatywnie 600 zł). Niemożność (obiektywna) spełnienia jednak tylko jednego warunku powoduje definitywny brak prawa do tego dodatku. Nie ma znaczenia znaczny stopień niepełnosprawności, stałe orzeczenie, poważny stan zdrowia, zaświadczenia od lekarza ze szpitala. Dodatku do prądu przyznawanego przez PFRON nie otrzyma osoba niepełnosprawna (nawet ze stopniem znacznym, nawet podlegające leczeniu hospicyjnemu), jeżeli nie korzysta z terapii tlenowej prowadzonej przez jedną z przychodni akceptowanych przez PFRON. "Zwykły" lekarz, "zwykła" przychodnia nie wystarczą.

Zestawienie wyroków sądów cywilnych rozstrzygających spór o przeliczenie emerytur na podstawie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Przeliczenie emerytur. Wyrównania. Odsetki. Jak orzekają sądy? Przykłady