Kierowanie pracowników na przymusowy zaległy urlop wypoczynkowy w dobie koronawirusa

[AKTUALIZACJA] Przymusowe urlopy wypoczynkowe w Tarczy 4.0

Przymusowy urlop wypoczynkowy w dobie koronawirusa?

Nie trzeba być jasnowidzem by zauważyć, iż epidemia wywołana koronawirusem zaczyna siać spustoszenie w polskiej i światowej gospodarce. W bardzo krótkim czasie niespełna dwóch tygodni skończył się wzrost gospodarczy, a przedsiębiorcom zajrzało w oczy widmo bankructwa.

Jednocześnie cały czas trwa narodowa kwarantanna, która spowodowała przestój w wielu zakładach pracy. Pracodawcy próbują w tej sytuacji ratować swój ekonomiczny byt na różne sposoby.

Niekiedy nie zawsze z obowiązującym prawem.

Polecamy: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Powszechnym w ostatnim czasie stało się między innymi kierowanie pracowników na przymusowy zaległy urlop wypoczynkowy za rok ubiegły.

Praktyka taka jednak pozostaje w sprzeczności z przepisami prawa. Przynajmniej na ten moment.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z przepisem art. 168 Kodeksu pracy (dalej k.p.): ,,Urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego; nie dotyczy to części urlopu udzielanego zgodnie z art. 167(2).

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

W związku z przytoczonym przepisem należy uznać, iż pracodawca może wysłać pracownika na przymusowy zaległy urlop wypoczynkowy tylko w razie, gdy zbliża się okres wykorzystania zaległego urlopu lub gdy pracownik do dnia 30 września poprzedniego roku nie wykorzystał zaległego urlopu. W niniejszej sytuacji zaległy urlop wypoczynkowy za rok 2019 powinien zostać udzielony do dnia 30 września 2020 r. Wobec takiego stanu rzeczy należy stanowczo uznać, iż pracodawca nie ma możliwości w chwili obecnej kierowania pracownika na zaległy urlop.

Poza powyższym należy wskazać, iż jedynym wyjątkiem, który uprawniałby pracodawcę do skierowania pracownika na urlop wypoczynkowy, wbrew jego woli jest sytuacja uregulowana w przepisie art. 167(1) k.p.: ,,W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu”.

Uwzględniając również zaistniałą sytuację społeczno-gospodarczą wywołaną pandemią koronawirusa COVID-19 oraz związanym z tym dynamicznie powstałym regulacjom prawnym, wskazać należy, iż zarówno w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, jak i w ustawach wchodzących w skład, tzw. ,,Tarczy antykryzysowej’’ nie znajdują się przepisy, które uprawniałby pracodawcę do skierowania pracownika na przymusowy zaległy urlop wypoczynkowy, z zastrzeżeniem wyżej wskazanych wypadków.

Na marginesie zaznaczyć należy, iż poza wyjątkami wskazanymi wyżej, że urlop wypoczynkowy ustala się w porozumieniu z pracownikiem. Pracodawca nie może samodzielnie zadecydować, kiedy pracownik będzie miał wolne. Co więcej, urlop wypoczynkowy ma celu umożliwienie odpoczynku i nie powinien być traktowany jako instrument do poprawienia sytuacji finansowej pracodawcy.

Polecamy serwis: Urlopy pracownicze