REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przemoc wobec osób starszych. Czym jest? Jak reagować?

Dziennikarka medyczno-prawna
Jakie są rodzaje przemocy?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Przemoc wobec osób starszych nie należy do rzadkości. Niewiele niestety osób mówi o tym głośno – ofiarami są osoby słabe, niemające kontaktu z innymi. Według statystyk najczęściej stosowana wobec seniorów jest przemoc psychiczna. Na drugim miejscu znajduje się przemoc fizyczna, następnie ekonomiczna. Czym jest przemoc wobec osób starszych? Jak na nią reagować?  
rozwiń >

Seniorzy w grupie zwiększonego ryzyka złego traktowania

Jak wskazują badania, co szósty senior pada ofiarą przemocy bądź doświadcza różnych form złego traktowania. Problem jest ogromny – 16 proc. ludzi 60+ spotyka się z jakąś formą przemocy. Występuje ona zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się – agresorzy pochodzą z różnych grup społecznych. Najczęściej występuje przemoc w rodzinie.

REKLAMA

Jakie są rodzaje przemocy

Przemocą nazywamy każde zachowanie, które poniża, ogranicza wolność, narusza prawa, a także powoduje psychiczne lub fizyczne cierpienie drugiej osoby. Może to być działanie jednorazowe bądź też mieć charakter powtarzający się; być działaniem robionym umyślne lub zaniechaniem. Do najczęściej występujących form przemocy należy: 

  • fizyczna – jest nią zachowanie agresywne skutkujące bólem, fizycznymi obrażeniami, pogorszeniem zdrowia (m.in. bicie, popychanie, kopanie); 
  • psychiczna – zalicza się do niej zachowanie agresywne, najczęściej w formie ataków słownych, sprawiające emocjonalny ból bądź cierpienie (m.in. upokarzanie, szydzenie, szantaż, kontrolowanie). Celem jest zmniejszenie poczucia własnej wartości, wzbudzenie w ofierze strachu orz pozbawienie jej bezpieczeństwa; 
  • ekonomiczna – ma na celu wykorzystanie finansowe lub uzależnienie ekonomiczne ofiary od sprawcy; 
  • seksualna – zmuszenie ofiary do podjęcia współżycia lub niechcianych zachowań seksualnych, sadyzm; 
  • zaniedbanie – odmowa wypełniania obowiązku opieki lub nienależyte jej sprawowanie (m.in. ograniczanie jedzenia i picia, niezmienianie środków higieny osobistej, niepodawanie leków); 

Jest jeszcze przemoc instytucjonalna, gdzie wymienione wyżej rodzaje nadużyć występują m.in. w urzędach, przychodniach, szpitalach, domach pomocy społecznej.  Ponadto osoby starsze skarżą się na bagatelizowanie ich problemów, ograniczanie należnej im uwagi i czasu, zwracanie się do nich po imieniu, okazywanie zniecierpliwienia wobec ich niepełnosprawności. 

Przemoc psychiczna najczęstszym nadużyciem wobec seniora 

REKLAMA

Przemoc psychiczna zajmuje pierwsze miejsce na liście najczęściej stosowanych wobec osoby starszej nadużyć. Bardzo często jest trudna do zauważenia w przeciwieństwie do agresji fizycznej, którą łatwo rozpoznać poprzez widoczne siniaki czy złamania. Przemoc psychiczna pozostawia ślady w psychice i często utrudnia później powrót do normalności.

Wszystkie formy przemocy, jak i niewłaściwego traktowania seniorów odbijają się na ich zdrowiu fizycznym i psychicznym, skutkują wyższą częstotliwością hospitalizacji i śmierci. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dom rodzinny miejscem terroru 

Dla wielu starszych osób dom rodzinny, który powinien być oazą bezpieczeństwa, miłości i ciepła – jest miejscem bólu, terroru, strachu i rozpaczy. Jak się okazuje przemoc domowa seniorów nie należy do rzadkości. Najczęściej to właśnie osoba z rodziny – dorosłe dziecko – stosuje przemoc. Syn – sprawca przemocy najczęściej dopuszcza się zaniedbania; przemoc psychiczną stosuje zazwyczaj współmałżonek i opiekun niespokrewniony; wykorzystywania materialnego najczęściej dopuszcza się opiekun spokrewniony, wnuki i synowa.

W Polsce realna ocena zjawiska nadużyć wobec osób starszych nie jest możliwa przez wzgląd na dużą liczbę nieujawnionych incydentów. Ofiarami są najczęściej osoby mieszkające ze sprawcą pod jednym dachem, odizolowane od bliskich oraz znajomych. 

Dlaczego senior nie prosi o pomoc

Osoby starsze rzadko szukają wsparcia. Zaprzeczają, że dzieje im się krzywda bądź też zwyczajnie usprawiedliwiają sprawcę i obwiniają za wszystko siebie. 

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) tylko do 6 proc. przypadków złego traktowania osób 60+ jest zgłaszanych do instytucji. Do najczęstszych powodów, dla których osoby starsze będące ofiarami przemocy milczą, należy: 

  • wstyd (sprawcy to wielokrotnie najbliżsi); 
  • zależność na co dzień od osoby, która wyrządza krzywdę (m.in. opiekun w całodobowej placówce); 
  • emocjonalne związanie ze sprawcą (osoba z najbliższej rodziny); 
  • poczucie winy (starzy rodzice czują się odpowiedzialni za zachowanie swoich dorosłych dzieci, gdyż „tak je sobie wychowali”); 
  • ufność, że sprawca się zmieni; 
  • lęk przed odwetem ze strony sprawcy. 

Zapobieganie przemocy wobec osób starszych wymaga zaangażowania wielu środowisk. Zasadniczą rolę w reagowaniu na nią odgrywają pracownicy służby zdrowia pierwszego kontaktu. Istotne znaczenie ma edukacja, również z wykorzystaniem mediów. Dotyczy to zarówno edukacji profesjonalistów, jak i całego społeczeństwa (przełamywanie tabu i obalanie stereotypów istniejących w stosunku do ludzi starszych). 

Co świadczy o przemocy wobec osoby starszej 

Najłatwiej jest zauważyć przemoc fizyczną – siniaki i rany występujące w miejscach, które nie mogą być skutkiem upadków (m.in. szyja, ramiona). Ponadto, gdy jest stosowana wobec seniora przemoc:

  • ma obniżony nastrój; 
  • reaguje agresją przy próbie dotyku; 
  • nie chce rozmawiać o swojej sytuacji rodzinnej; 
  • jest odwodniony lub niedożywiony bądź zaniedbany w zakresie higieny; 
  • nie chce wracać do miejsca, gdzie jest stosowana wobec niego przemoc; 
  • ignorowane lub nieleczone są problemy zdrowotne; 
  • jest odcięty od kontaktów z innymi ludźmi; 
  • nie chce jeść, pić, odmawia przyjmowania leków. 

Jak reagować na przemoc

REKLAMA

Jeżeli podejrzewamy, że ktoś jest ofiarą przemocy porozmawiajmy z nim, udzielmy wsparcia, zaoferujmy pomoc. Przemoc jest przestępstwem – każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub policję. Zawiadomienie pisemne wysłane pocztą, e-mailem lub dostarczone osobiście do jednostki policji lub prokuratury – powinno zawierać oznaczenie organu, nasze dane osobowe i adres, opis sprawy, datę oraz podpis. Należy pamiętać o potwierdzeniu złożenia zawiadomienia. 

Przemoc czy zaniedbanie można zgłosić także w ośrodku pomocy społecznej. Jeśli sytuacja nie wymaga natychmiastowej interwencji, warto przedstawić problem osobie z dalszej rodziny pokrzywdzonego, organizacji pozarządowej. Adresy i telefony instytucji zajmujących się tego typu problemami dostępne są w przychodniach służby zdrowia, urzędach gminy, Internecie. 

 

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowelizacja: Szkoła musi gromadzić zaświadczenia o niekaralności rodziców [Opieka na wycieczce, basen, teatr, kino]

Pytania wynikają z opisanych w artykule przepisów i dotyczą rodziców angażujących się w opiekę nad dziećmi taką jak: 1) wyjazd z uczniami na wycieczkę szkolną, 2) wyjście uczniów ze szkoły do teatru, do kina, na basen. Przepisy nakazują dyrektorom szkół i przedszkoli prowadzenie - tu cytat z przepisów - "dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do takiej działalności jak np. opieka nad dziećmi." W praktyce oznacza to konieczność prowadzenia akt dla rodziców, którzy np. jadą na wycieczkę z uczniami jako opiekunowie.

W ubiegłym roku urodziło się 272 tys. dzieci, czyli najmniej od II wojny światowej. Tegoroczne dane są jeszcze gorsze. Zdrowiu reprodukcyjnemu w Polsce wciąż poświęca się za mało uwagi

Polska stoi w obliczu największego kryzysu demograficznego od czasów II wojny światowej. Liczba narodzin spada z roku na rok, a problem zastępowalności pokoleń narasta. Choć w debatach publicznych dużo mówi się o polityce prorodzinnej, wciąż niewiele uwagi poświęca się zdrowiu reprodukcyjnemu, które według WHO jest kluczowym aspektem problemów z dzietnością.

Awans zawodowy nauczycieli. Czy nauczyciele stracą wypracowane osiągnięcia i dorobek zawodowy?

Czy długotrwałe zwolnienie lekarskie powoduje utratę dorobku zawodowego przez nauczyciela? MEN odpowiada na interpelację poselską dotyczącą przepisów w sprawie awansu zawodowego nauczycieli.

Polacy wskazali 63 nazwiska. Kto zostanie prezydentem RP?

Który ze znanych polityków lub osób publicznych najlepiej sprawdziłby się w roli kolejnego prezydenta Polski? Prawie 40 proc. Polaków nie potrafi zaproponować swojego kandydata. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez CBOS.

REKLAMA

Rząd chce wiedzieć o obywatelach również i to. Będzie zbierał dane jeszcze w tym roku. W jaki sposób? Sprawdź zasady

Rząd będzie gromadził jeszcze więcej informacji o obywatelach. Z mStłuczki skorzystamy jeszcze w 2024 roku. Umożliwi spisanie na miejscu zdarzenia oświadczenia i przekazanie danych bezpośrednio do ubezpieczycieli.

Sąd: Wzór pisma w sprawie wyroku, o którym nie wiedziałeś. Jak odzyskać od komornika pieniądze

To wciąż częsta sytuacja. Zapadł przeciwko Tobie wyrok nakazowy e-sądu z Lublina. Nie wiedziałeś, że pozwano Cię za jakąś przeoczoną płatność za telefon czy kablówkę. Komornik wszedł na konto. Co wtedy zrobić? Trzeba złożyć pismo w sądzie informujące, że nie otrzymałaś żadnej informacji o wyroku przeciwko Tobie. Jest krótki termin - 7 dni.

Jednak będzie zakaz palenia w oknach, na balkonach i klatkach schodowych? Sprawa powraca. Wzorem będą regulacje litewskie?

Zakaz palenia na balkonach i klatkach schodowych. Sprawa powraca w Ministerstwie Zdrowia. Wzorem będą regulacje litewskie? Palenie papierosów w miejscach publicznych wciąż budzi emocje. Resort nie jest jednak chętny do podjęcia radykalnej decyzji.

1000 zł zasiłek losowy dla dzieci + do 2000 zł dla niepełnosprawnych + do 8000 zł z pomocy społecznej + 2000 zł zasiłku powodziowego

Dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w Polsce, są dostępne różne formy pomocy, w tym finansowe. O pomoc mogą starać się rodziny z dziećmi, osoby niepełnosprawne, rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

REKLAMA

Sejm: MOPS otrzyma zaświadczenia dla zasiłków pielęgnacyjnego (215,84 zł) i rodzinnego. I sam załatwi sprawę przedłużenia świadczenia

W MOPS nie trzeba będzie składać wniosków o przedłużenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Zniknie też problem orzeczeń o niepełnosprawności dla osób poniżej 16-ego roku życia. Po osiągnięciu 17. roku życia definitywnie wygasają. Nawet jak 16-latek złożył wniosek o przedłużenie w odpowiednim terminie. Musi wystąpić o nowe orzeczenie o niepełnosprawności. Czekając na nie traci prawa do ulg i świadczeń. Najczęściej przez kilka miesięcy. W Sejmie pojawił się pomysł rozwiązania tego problemu. Jest on jednak nielogiczny, gdyż zakłada przedłużenie ważności orzeczeń, które już wygasły.  

Nie więcej niż 3 kody w orzeczeniu o niepełnosprawności. Co przysługuje? [Przykłady]

„Na co dzień borykam się z wieloma chorobami. Są to m.in. problemy neurologiczne, cukrzyca, choroby wzroku, a także dolegliwości związane z poruszaniem się. Czy wszystkie te choroby zostaną wymienione w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności?” – pyta Czytelnik. Otóż zgodnie z przepisami w orzeczeniu znajdą się maksymalnie trzy przyczyny niepełnosprawności.

REKLAMA