Czym jest modus operandi?

Ustalenie pewnych podobnych cech w działaniu sprawcy przestępstwa umożliwia prowadzenie typowania co do popełnienia kilku przestępstw przez tego samego sprawcę. Jeśli bowiem w przypadku kilku zabójstw popełnionych w różnym czasie i miejscach zostaną ustalone wspólne cechy działania sprawcy można domniemywać , że sprawcą całej serii jest ta sama osoba. Identyfikacja na podstawie modus operandi jest więc wnioskowaniem ,mogącym dostarczyć poszlaki co do sprawstwa danego przestępstwa. Wnioskowanie na podstawie modus operandi są jednak wyłącznie domniemaniami obarczonymi dużym prawdopodobieństwem pomyłki. Przede wszystkim przy typowaniu przy pomocy modus operandi należy mieć na uwadze kilka zasad, przede wszystkim to ,że:

• to co zdarza się zwykle nie zdarza się zawsze
• należy uwzględnić możliwość naśladownictwa innych osób
• nigdy sposób działania nie ma charakteru identyczności idealnej

Zobacz: Kiedy można wymierzyć karę łączną?

Wartość dowodowa na podstawie wnioskowania modus operandi jest niewielka dlatego wnioskowanie takie ma przede wszystkim znaczenie odkrywcze i umożliwia tworzenie wersji kryminalistycznych. Policja prowadzi ponadto kartoteki modus operandi. Przy wykorzystaniu modus operandi należy pamiętać również o występowaniu tzw. sprawców paralelnych, a więc takich , którzy popełniają przestępstwa różnego rodzaju posługując się tym samym modus operandi oraz zmiennych, którzy zmieniają modus operandi czasem na zasadzie doskonalenia metody. Wnioskowanie na podstawie modus operandi umożliwia u sprawców skłonność do tzw. Perseweracji, a więc właściwość uporczywego trzymania się określonych czynów.

Przykładem modus operandi są np. przytoczone niżej sposoby kradzieży z włamaniem:

1. na metro - podkop
2. na pasówkę – dorobione klucze
3. na pająk – jeden robi hałas a drugi wybija np.: okno, mur
4. na szlam – podczas snu domowników
5. na szpring – wykorzystuje się otwarte drzwi po czym wchodzi się do pomieszczenia, gdzie nie ma nikogo, albo zaraz po wyjściu jednego z domowników dzwoni się do drzwi a osoba będąca wewnątrz otwiera bez sprawdzanie myśląc, ze tamten domownik czegoś zapomniał

Zobacz: Postępowanie karne