REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spółka jawna jako pokrzywdzony w procesie karnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Spółka jawna jako pokrzywdzony w procesie karnym. / fot. Shutterstock
Spółka jawna jako pokrzywdzony w procesie karnym. / fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Spółka jawna to jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. W przedmiocie spółki jawnej jako pokrzywdzonego w procesie karnym funkcjonują dwa stanowiska. Pokrzywdzeni są wspólnicy czy sama spółka?

Czy spółka jawna może występować w charakterze pokrzywdzonego w procesie karnym?

Kodeks postępowania karnego przewiduje zamknięty katalog podmiotów, które w procesie mogą występować w charakterze pokrzywdzonego. Wymienia się wśród nich osoby prawne oraz fizyczne, jednak brak jest odniesienia do jednostek organizacyjnych, które nie posiadają osobowości prawnej.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z definicją zawartą w art. 49 § 1 kodeksu postępowania karnego pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.

Pokrzywdzonym na gruncie tego przepisu będzie osoba, na którą dokonano napaści lub której własność skradziono.  

Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 26.03.2009 r. - pojęcie osoby fizycznej użyte w art. 49 § 1 powinno być rozumiane identycznie jak na gruncie prawa cywilnego. Należy zatem uznać, że nasciturus tj, dziecko poczęte, ale nieurodzone, nie może być uznane za osobę fizyczną, a co za tym idzie nie może być pokrzywdzonym w procesie karnym.

REKLAMA

O ile ww. definicja nie budzi wątpliwości w odniesieniu do osób fizycznych, pewne wątpliwości mogą powstać na gruncie tego jak traktować jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej tj. spółki osobowe, a konkretnie spółkę jawną. W literaturze przedmiotu pojawiają się w tym zakresie dwie odmienne koncepcje.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Koncepcja wspólników jako pokrzywdzonego

Zwolennicy tej teorii wskazują na fragment definicji odnoszący się do „bezpośredniego naruszenia lub zagrożenia” dobra prawnego przez przestępstwo w powiazaniu z treścią art. 22 Kodeksu spółek handlowych przewidującego nieograniczoną i solidarną odpowiedzialność wspólników i spółki jawnej za jej zobowiązania.

Skoro działanie na szkodę spółki powoduje negatywne konsekwencje także w majątku wspólników prowadzi to do konkluzji, że to oni nabędą w procesie karnym status pokrzywdzonego.

Podejście to nie jest jednak uzasadnione.

Podkreślić bowiem należy, że art. 22 kodeksu spółek handlowych zawiera w sobie odniesienie do innego przepisu – art. 31, który przesądza że odpowiedzialność wspólników jest subsydiarna. Oznacza to, że tak jak nie jest możliwe dochodzenie roszczeń bezpośrednio od wspólników z pominięciem spółki, tak nie będzie możliwe występowanie przez wspólników w charakterze pokrzywdzonych jeśli w pierwszej kolejności z możliwości tej nie skorzystała spółka.

Spółka jawna nie jest osobą prawną w rozumieniu kodeksu cywilnego, jednak na mocy art. 33 1 KC ma ona zdolność prawną. Spółka jawna może więc zaciągać zobowiązania, nabywać mienie i podejmować czynności procesowe w swoim imieniu. Nieuzasadnione byłoby zatem nadawanie statusu pokrzywdzonego wspólnikom, jako że nie zostaje spełniona przesłanka „bezpośredniości” naruszenia.

Koncepcja spółki jawnej jako pokrzywdzonego

Drugi z poglądów doktryny wskazuje, że pokrzywdzonym w procesie karnym jest sama spółka jawna. W tym zakresie rozważyć należy fragment definicji odnoszący się do osób fizycznych i prawnych. Przepis nie zawiera bowiem w ogóle odniesienia do jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, ale wyposażonych w zdolność prawną. Czy mamy do czynienia z luką czy z celowym pominięciem?

Jak wskazuje się w literaturze przedmiotu, nie mamy tutaj do czynienia z przeoczeniem, regulacja dotycząca spółek osobowych oraz ich wyposażenie w liczne atrybuty osobowości prawnej zbliża je do osób prawnych do tego stopnia, że nie ma przeciwwskazań dla uznania że to spółka osobowa (jawna), a nie jej wspólnicy jest pokrzywdzonym w procesie karnym.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne

Od początku 2026 roku wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia nowelizacji oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców.

Chcesz mieć byle jaką emeryturę? Wypłacaj pieniądze z PPK na bieżące wydatki

Polska się starzeje, a pracowników ubywa. Co to oznacza dla przyszłych emerytów? Raport GUS nie pozostawia złudzeń - obciążenie systemu emerytalnego będzie coraz większe. W obliczu tych wyzwań Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) stają się kluczem do finansowej stabilności na jesień życia. Tomasz Orlik, Członek Zarządu ds. Operacyjnych, PFR TFI wyjaśnia dlaczego PPK to nie tylko oszczędności, ale i inwestycja w Twoją przyszłość, którą warto potraktować długoterminowo.

Nieobowiązkowe prace domowe - krzywda liczona w miliardach złotych. Kto poniesie odpowiedzialność za decyzje w edukacji?

Jeśli każde dziecko w Polsce straciło jeden rok edukacji przez wadliwe decyzje resortu, to nie mówimy o reformie, lecz o krzywdzie narodowej – wartej ponad 15 miliardów złotych. Waldemar Żurek zapowiada pozwy wobec sędziów, którzy – jego zdaniem – „nie są sędziami” i powinni odpowiadać własnym majątkiem. Wreszcie ktoś głośno mówi o osobistej odpowiedzialności za decyzje publiczne. Problem w tym, że pan Żurek patrzy jedynie tam, gdzie politycznie wygodnie. Jeśli naprawdę chcemy rozmawiać o odpowiedzialności za wyrządzanie krzywdy, to nie w sądach, lecz w Ministerstwie Edukacji trzeba jej szukać - pisze adwokat Grzegorz Prigan.

REKLAMA

Jest limit kontroli – mogą trwać tyle i ani dnia dłużej. NSA potwierdza – wtedy można kazać kontrolerom pocałować klamkę

Przedsiębiorcy, także działający w formie jednoosobowych działalności gospodarczych, mogą być kontrolowani przez szereg państwowych instytucji. Czas trwania kontroli to nie tylko stres co do tego, czy kontroler nie będzie dokonywał innej, mniej korzystnej interpretacji przepisów, niż przedsiębiorca stosował, ale też uciążliwość. W toku kontroli urzędnicy żądają masy dokumentów, a także wyjaśnień, odpowiedzi na pytania. Jednak czas kontroli jest limitowany.

Wniosek o zasiłek pogrzebowy – duże zmiany od 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się zasady składania wniosku o zasiłek pogrzebowy. Wynika to zarówno z nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i zmienionych przepisów rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe. Gotowy jest już projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie. Przypomnijmy, że od przyszłego roku wzrośnie też kwota zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł.

Odpowiedzialność solidarna przy delegowaniu pracowników do Niemiec. Obowiązki pracodawcy i pracodawcy użytkownika

W przypadku delegowania pracowników do Niemiec - zarówno w modelu pracy tymczasowej, jak i świadczenia usług - szczególnego znaczenia nabiera zagadnienie odpowiedzialności solidarnej. Choć temat ten nie zawsze znajduje się w centrum uwagi przedsiębiorców, jego praktyczne skutki mogą być bardzo poważne. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przez instytucje kontrolne, zarówno agencja delegująca pracowników do Niemiec, jak i klient końcowy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności - również finansowej.Podstawą prawną dla agencji pracy jest Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (AÜG) – niemiecka ustawa o zatrudnieniu tymczasowym, natomiast w przypadku firm podwykonawczych zastosowanie ma § 631 niemieckiego Kodeksu cywilnego (BGB). W artykule eksperckim przygotowanym przez Euro-lohn odpowiadamy na pytania: Kto odpowiada za wynagrodzenie, składki i podatki - pracodawca czy użytkownik? Jaka jest rola dokumentów: PIT-4, PIT-28, Lohnsteuerbeschanigung, o czym należy wiedzieć podczas rozliczeń podatkowych i jakie są obowiązki księgowe przy delegowaniu pracowników do Niemiec.

Długi weekend i wysyp wolnego na szybko. Co może zrobić pracownik, gdy wizyta w rodzinnych stronach nie pójdzie zgodnie z planem?

Dzień Wszystkich Świętych zajmuje szczególne miejsce w sercach Polaków. Wielu z nich w czasie zbliżającego się weekendu wyjedzie w rodzinne strony. Nie tylko odwiedzą cmentarze, ale i spotkają się z rodziną. Pracodawcy mogą się spodziewać, że 3 listopada nie każdy stawi się do pracy.

REKLAMA

Listopad to ostatni miesiąc na skorzystanie z tego uprawnienia. Aby zaoszczędzić w grudniu, trzeba szybko złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych w grudniu 2025 roku, trzeba złożyć wniosek w listopadzie. Oznacza to, że czas na porządki na koncie ubezpieczonego i zawnioskowanie o ulgę, dobiega końca. Zainteresowani przedsiębiorcy powinni więc przystąpić do działania.

Sąd ogłosił upadłość znanej spółki finansowej. Co powinni zrobić wierzyciele?

W dniu 27 października 2025 roku Sąd Rejonowy w Zielonej Górze (Wydział Gospodarczy) wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki Cinkciarz.pl Sp. z o.o. Sąd wezwał wierzycieli do zgłoszenia roszczeń, powołano także sędziego komisarza i wyznaczono syndyka. Jak poinformował PAP rzecznik Sądu Okręgowego w Zielonej Górze sędzia Bogumił Hoszowski - wszystkie postępowania o charakterze cywilnym, zarówno przed wydziałami cywilnymi, jak też przed wydziałami gospodarczymi z mocy prawa ulegają zawieszeniu.

REKLAMA