REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Korupcja urzędnicza kontra korupcja gospodarcza

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Chmielniak Adwokaci – prawo karne dla biznesu
Chmielniak Adwokaci to renomowana kancelaria prawna z siedzibą w Katowicach, działającą w całej Polsce
Obok korupcji urzędniczej, przewidziane są w kodeksie karnym odrębne typy przestępstw tzw. łapownictwa gospodarczego (menedżerskiego)./Fot. Fotolia
Obok korupcji urzędniczej, przewidziane są w kodeksie karnym odrębne typy przestępstw tzw. łapownictwa gospodarczego (menedżerskiego)./Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest korupcja urzędnicza, a czym korupcja gospodarcza (menedżerska)? Dlaczego wzięcie łapówki przez członka zarządu spółki z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa będzie w niektórych przypadkach bezkarne?

Odpowiedzialność karna za korupcję członków zarządu spółek państwowych jest ostatnio tematem żywo dyskutowanym. Ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, którą Prezydent RP skierował ostatecznie do Trybunału Konstytucyjnego, budzi w tym zakresie wiele kontrowersji. W uzupełnieniu ostatniej analizy (https://www.infor.pl/prawo/prawo-karne/przestepstwa-gospodarcze/3001772,Czy-czlonkowie-zarzadu-spolek-z-mniejszosciowym-udzialem-Skarbu-Panstwa-beda-odpowiadac-za-lapowkarstwo.html), warto wyjaśnić, czym jest korupcja urzędnicza, a czym korupcja gospodarcza (menedżerska), i dlaczego wzięcie łapówki przez członka zarządu spółki z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa będzie w niektórych przypadkach bezkarne.

REKLAMA

Polecamy: Serwis Inforlex Przeciwdziałanie praniu pieniędzy – procedury

Korupcja urzędnicza

REKLAMA

Przepis art. 228 § 1 k.k. penalizuje zachowanie sprowadzające się do przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy w związku z pełnieniem funkcji publicznej. Jest to tzw. sprzedajność urzędnicza. W przepisie art. 229 § 1 k.k. stypizowany jest z kolei czyn tzw. przekupstwa urzędniczego, czyli udzielenie albo obietnica udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji.

Kluczową okolicznością z perspektywy odpowiedzialności karnej za korupcję urzędniczą jest tym samym status „osoby pełniącej funkcję publiczną”. Wzięcie łapówki przez osobę, której nie można przypisać takiego statusu, nie będzie karalne na gruncie art. 228 k.k. Osoba, która wręczyła takiemu podmiotowi korzyści majątkowej, nie będzie zarazem ponosić odpowiedzialności z art. 229 k.k. Co istotne, ustalenie samego faktu przyjęcia bądź wręczenia korzyści majątkowej nie nastręcza zazwyczaj problemów w postępowaniu karnym. W sprawach korupcyjnych często spotkać się można z materiałem operacyjnym, który jednoznacznie potwierdza tę okoliczność. Jeśli dany podmiot podpada pod definicję „osoby pełniącej funkcję publiczną” z art. 115 § 19 k.k., postępowanie karne zakończy się najpewniej skazaniem.

Korupcja gospodarcza

REKLAMA

Obok korupcji urzędniczej, przewidziane są w kodeksie karnym odrębne typy przestępstw tzw. łapownictwa gospodarczego (menedżerskiego). W tym przypadku odpowiedzialność karna nie jest warunkowa posiadaniem ekstra statusu przez osobę przyjmującą łapówkę – do odpowiedzialności może zostać pociągnięta w zasadzie każda osoba zarządzająca spółką prawa handlowego. Samo przyjęcie bądź wręczenie łapówki to jednak mało, aby skazać za korupcję gospodarczą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak wynika z art. 296a § 1 k.k., z karalną „sprzedajnością gospodarczą” mamy do czynienia wtedy, gdy ekwiwalentem łapówki jest poważne nadużycie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków, a to takie, które może wyrządzić spółce szkodę majątkową albo przybiera postać czynu nieuczciwej konkurencji lub niedopuszczalnej czynności preferencyjnej. W sposób odpowiedni skonstruowane są znamiona tzw. przekupstwa gospodarczego (art. 296a § 2 k.k.). Z uwagi na te dodatkowe przesłanki karalności, zakres kryminalizacji łapówkarstwa gospodarczego jest znacznie węższy – nie chodzi tu już o samo wzięcie tudzież wręczenia korzyści majątkowej lub osobistej. W ramach postępowania karnego konieczne jest wykazanie dodatkowych okoliczności, często z udziałem biegłego. Z tego też powodu przypisanie odpowiedzialności karnej za korupcję gospodarczą będzie w praktyce rzadszym przypadkiem.

Zbieżny zakres kryminalizacji?

Z uwagi na modyfikację definicji „osoby pełniącej funkcję publiczną” i wprowadzenie w stosunku do członków zarządu spółki państwowej dodatkowego kryterium ponad 50% udziałów Skarbu Państwa, osoby zarządzające spółkami, w których Skarb Państwa posiada mniejszy udział, nie będą ponosić odpowiedzialności za korupcję urzędniczą. Definicja ta nie ma jednak wpływu na zakres kryminalizacji art. 296a k.k., wobec czego osoby te mogą w dalszym ciągu odpowiadać za korupcję gospodarczą. Przepis art. 296a k.k. nie jest jednak prostą alternatywną dla art. 228 i 229 k.k. Przyjęcie łapówki przez członka zarządu spółki z większościowym udziałem Skarbu Państwa w związku z pełnioną przez niego funkcją co do zasady będzie karalne. Wzięcie łapówki przez członka zarządu spółki z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa w związku z pełnioną przez niego funkcją, nie zawsze będzie jednak karalne – zależy to od spełnienia dodatkowych przesłanek, który wykazanie w procesie karnym nastręczać może problemów. Ustawa nowelizująca z dnia 13 czerwca 2019 r. nie tyle zatem różnicuje odpowiedzialność menedżerów spółek państwowych, co w stosunku do niektórych będzie ją wyłączać.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
arychlewskahotel@chmielniak.com.pl
T: 509123683

Polecamy serwis: Prawo karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Gorąca debata prezydencka: migranci, miliardy i mylące liczby

Emocje, riposty i... dezinformacja. W telewizyjnej debacie kandydaci mierzyli się w sześciu blokach tematycznych, ale częściej niż faktami – operowali mitami. Karol Nawrocki mówił o „10 tysiącach migrantów wypychanych z Niemiec”, co nie ma potwierdzenia w danych. Rafał Trzaskowski przypisał sobie unijne miliardy, których formalnie nie pozyskał. Sprawdzamy, co naprawdę wydarzyło się na granicy, w szpitalach i na sali debat.

Co kandydaci na Prezydenta RP zamierzają zmienić w ochronie zdrowia? Szczegółowa relacja debaty prezydenckiej Trzaskowski-Nawrocki z dnia 23 maja 2025 r. [wybory prezydenckie w 2025 r.]

W dniu 23 maja br. w Telewizji Polskiej, odbyła się debata prezydencka z udziałem dwóch kandydatów II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. – Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Była ona podzielona na sześć bloków tematycznych, wśród których jednym była ochrona zdrowia. W tym segmencie, każdy z kandydatów udzielił odpowiedzi na trzy pytania przeciwnika. Oto szczegółowa relacja.

Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

REKLAMA

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

REKLAMA

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

REKLAMA