REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Korupcja urzędnicza kontra korupcja gospodarcza

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Chmielniak Adwokaci – prawo karne dla biznesu
Chmielniak Adwokaci to renomowana kancelaria prawna z siedzibą w Katowicach, działającą w całej Polsce
Obok korupcji urzędniczej, przewidziane są w kodeksie karnym odrębne typy przestępstw tzw. łapownictwa gospodarczego (menedżerskiego)./Fot. Fotolia
Obok korupcji urzędniczej, przewidziane są w kodeksie karnym odrębne typy przestępstw tzw. łapownictwa gospodarczego (menedżerskiego)./Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest korupcja urzędnicza, a czym korupcja gospodarcza (menedżerska)? Dlaczego wzięcie łapówki przez członka zarządu spółki z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa będzie w niektórych przypadkach bezkarne?

Odpowiedzialność karna za korupcję członków zarządu spółek państwowych jest ostatnio tematem żywo dyskutowanym. Ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, którą Prezydent RP skierował ostatecznie do Trybunału Konstytucyjnego, budzi w tym zakresie wiele kontrowersji. W uzupełnieniu ostatniej analizy (https://www.infor.pl/prawo/prawo-karne/przestepstwa-gospodarcze/3001772,Czy-czlonkowie-zarzadu-spolek-z-mniejszosciowym-udzialem-Skarbu-Panstwa-beda-odpowiadac-za-lapowkarstwo.html), warto wyjaśnić, czym jest korupcja urzędnicza, a czym korupcja gospodarcza (menedżerska), i dlaczego wzięcie łapówki przez członka zarządu spółki z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa będzie w niektórych przypadkach bezkarne.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy: Serwis Inforlex Przeciwdziałanie praniu pieniędzy – procedury

Korupcja urzędnicza

Przepis art. 228 § 1 k.k. penalizuje zachowanie sprowadzające się do przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy w związku z pełnieniem funkcji publicznej. Jest to tzw. sprzedajność urzędnicza. W przepisie art. 229 § 1 k.k. stypizowany jest z kolei czyn tzw. przekupstwa urzędniczego, czyli udzielenie albo obietnica udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji.

Kluczową okolicznością z perspektywy odpowiedzialności karnej za korupcję urzędniczą jest tym samym status „osoby pełniącej funkcję publiczną”. Wzięcie łapówki przez osobę, której nie można przypisać takiego statusu, nie będzie karalne na gruncie art. 228 k.k. Osoba, która wręczyła takiemu podmiotowi korzyści majątkowej, nie będzie zarazem ponosić odpowiedzialności z art. 229 k.k. Co istotne, ustalenie samego faktu przyjęcia bądź wręczenia korzyści majątkowej nie nastręcza zazwyczaj problemów w postępowaniu karnym. W sprawach korupcyjnych często spotkać się można z materiałem operacyjnym, który jednoznacznie potwierdza tę okoliczność. Jeśli dany podmiot podpada pod definicję „osoby pełniącej funkcję publiczną” z art. 115 § 19 k.k., postępowanie karne zakończy się najpewniej skazaniem.

REKLAMA

Korupcja gospodarcza

Obok korupcji urzędniczej, przewidziane są w kodeksie karnym odrębne typy przestępstw tzw. łapownictwa gospodarczego (menedżerskiego). W tym przypadku odpowiedzialność karna nie jest warunkowa posiadaniem ekstra statusu przez osobę przyjmującą łapówkę – do odpowiedzialności może zostać pociągnięta w zasadzie każda osoba zarządzająca spółką prawa handlowego. Samo przyjęcie bądź wręczenie łapówki to jednak mało, aby skazać za korupcję gospodarczą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak wynika z art. 296a § 1 k.k., z karalną „sprzedajnością gospodarczą” mamy do czynienia wtedy, gdy ekwiwalentem łapówki jest poważne nadużycie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków, a to takie, które może wyrządzić spółce szkodę majątkową albo przybiera postać czynu nieuczciwej konkurencji lub niedopuszczalnej czynności preferencyjnej. W sposób odpowiedni skonstruowane są znamiona tzw. przekupstwa gospodarczego (art. 296a § 2 k.k.). Z uwagi na te dodatkowe przesłanki karalności, zakres kryminalizacji łapówkarstwa gospodarczego jest znacznie węższy – nie chodzi tu już o samo wzięcie tudzież wręczenia korzyści majątkowej lub osobistej. W ramach postępowania karnego konieczne jest wykazanie dodatkowych okoliczności, często z udziałem biegłego. Z tego też powodu przypisanie odpowiedzialności karnej za korupcję gospodarczą będzie w praktyce rzadszym przypadkiem.

Zbieżny zakres kryminalizacji?

Z uwagi na modyfikację definicji „osoby pełniącej funkcję publiczną” i wprowadzenie w stosunku do członków zarządu spółki państwowej dodatkowego kryterium ponad 50% udziałów Skarbu Państwa, osoby zarządzające spółkami, w których Skarb Państwa posiada mniejszy udział, nie będą ponosić odpowiedzialności za korupcję urzędniczą. Definicja ta nie ma jednak wpływu na zakres kryminalizacji art. 296a k.k., wobec czego osoby te mogą w dalszym ciągu odpowiadać za korupcję gospodarczą. Przepis art. 296a k.k. nie jest jednak prostą alternatywną dla art. 228 i 229 k.k. Przyjęcie łapówki przez członka zarządu spółki z większościowym udziałem Skarbu Państwa w związku z pełnioną przez niego funkcją co do zasady będzie karalne. Wzięcie łapówki przez członka zarządu spółki z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa w związku z pełnioną przez niego funkcją, nie zawsze będzie jednak karalne – zależy to od spełnienia dodatkowych przesłanek, który wykazanie w procesie karnym nastręczać może problemów. Ustawa nowelizująca z dnia 13 czerwca 2019 r. nie tyle zatem różnicuje odpowiedzialność menedżerów spółek państwowych, co w stosunku do niektórych będzie ją wyłączać.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
arychlewskahotel@chmielniak.com.pl
T: 509123683

Polecamy serwis: Prawo karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd: Bez rewolucji w pomocy społecznej. Zmiany będą, ale nie te oczekiwane

Osoby niepełnosprawne, osoby starsze i osoby w niedostatku korzystające ze świadczeń w MOPS liczyły na korzystne dla nich zmiany w polskim prawie. Najnowsza propozycja rządu w mojej ocenie rozmija się z tymi oczekiwaniami. Zapowiadana nowelizacja ustawy o pomocy społecznej ma charakter porządkujący, a jedyna interesująca dla szerokiego grona klientów MOPS zmiana dotyczy rodzinnych wywiadów środowiskowych - obowiązek ograniczą oświadczenia zamiast rodzinnego wywiadu środowiskowego (przy kierowaniu do niektórych form wsparcia). W nowelizacji nie ma zaszytych podwyżek starych świadczeń oraz wprowadzenia nowych. Osoby korzystające ze świadczeń z MOPS oczekują dostosowania wsparcia z MOPS do problemów 2025 roku (np. były oczekiwane urealnione zasady ustalania progów dochodowych, ich coroczna waloryzacja, nowego typu dodatki rekompensujące wysokie czynsze, opłaty za centralne ogrzewanie, opłaty za prąd).

Co nowego dla osób z niepełnosprawnościami w 2026, 2027 i 2028 r.? [FAQ]

Trwają prace legislacyjne nad nowymi rozwiązaniami dla osób starszych i niepełnosprawnych. Co już wiemy o ustawowej asystencji osobistej? Kto będzie mógł skorzystać z bonu senioralnego? Prezentujemy odpowiedzi na ważne pytania. Warto też pamiętać, iż planowane zmiany są jeszcze w fazie projektów, a ich kształt może jeszcze ulec zmianie.

Zagraniczna emerytura. Jak otrzymać świadczenie z kilku różnych państw?

Jeśli pracowałeś w innym kraju lub kilku innych krajach UE, Twoje składki emerytalne nie przepadają. Gwarantują Ci to przepisy unijne, które określają też sposób, w jaki należy złożyć wniosek o zagraniczną emeryturę. Nie uwierzysz, jakie to proste.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z deklaracjami Prezydenta Karola Nawrockiego, jakie padły podczas jego kampanii prezydenckiej odnośnie jego stosunku do złagodzenia zakazu handlu w niedziele – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

REKLAMA

System kaucyjny przejął 5 mld puszek. Wartość każdej to 7 groszy. Grosz do grosza daje przychód kilkaset milionów

Polacy oskarżają nowy system kaucyjny o kradzież wartości "złomowej" puszek. To około 7 groszy na puszce. Tyle można szacunkowo otrzymać za nią w skupie złomu (za 1 kg około 5 zł, na kilogram wchodzi około 65-70 puszek o wadze około 14-16 gramów, co daje 7 groszy za puszkę). Oczywiście prawie nikt nie oddaje puszek na złom. I dla Kowalskiego 8 groszy to pomijalne kwoty. Co innego jak zsumujemy grosiki. Daje to duże przychody rocznie (od których trzeba odjąć koszty funkcjonowania systemu kaucyjnego).

Seryjne przeliczanie emerytur przez ZUS: 176 korzystnych wyroków. 36 jest prawomocnych [sprawa TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]

W sądach cywilnych (okręgowych i apelacyjnych) ZUS przegrał prawie 200 spraw z emerytami. To już seria. To konsekwencje braku publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. I zmuszenia poszkodowanych emerytów do pójścia do sądów. Szacuje się, że liczba osób poszkodowanych pomniejszeniem emerytury w okresie 2013 - 2025 r. może wynosić nawet 150 000 - 200 000 osób. Więc 200 spraw przegranych przez ZUS to kropla w morzu.

1300 plus co miesiąc dla każdego? Ministerstwo Finansów oszacowało koszty propozycji na 480 mld zł rocznie

1300 zł plus, czyli bezwarunkowy dochód podstawowy w kwocie 1300 złotych na każdego dorosłego obywatela kosztowałby 480 mld zł rocznie. Tak wynika z odpowiedzi wiceministra finansów Juranda Dropa na interpelację poselską. Dodał, że Ministerstwo Finansów nie planuje obecnie wprowadzenia takiego rozwiązania.

Dodatkowe emerytury w 2026. Dla kogo czternastka, czy będzie piętnastka, ile wyniosą wypłaty?

Dodatkowe świadczenia dla seniorów, takie jak 13. i 14. emerytura, na stałe weszły do kalendarza wypłat z ZUS. Jednak z każdym rokiem pojawiają się pytania o zasady ich przyznawania oraz o to, czy kalendarz wypłat zostanie rozszerzony o kolejne świadczenia. Czy w 2026 r. seniorzy mogą liczyć na czternastkę i czy piętnastka faktycznie stanie się nowym, stałym dodatkiem do emerytury?

REKLAMA

Renta socjalna a praca. Kiedy świadczenie przepada

Wiele osób z niepełnosprawnością obawia się, że podjęcie pracy może oznaczać utratę renty. W tym artykule obalamy najczęstsze mity i wyjaśniamy, jak praca zarobkowa wpływa na prawo do renty socjalnej.

Emerytura dla kobiet po urodzeniu dziecka w 2025 i 2026 r. Jak ZUS liczy lata po urlopie macierzyńskim?

Narodziny dziecka, urlop macierzyński, rodzicielski, powrót do pracy – dla większości kobiet to czas intensywnych zmian. W tym natłoku spraw łatwo przeoczyć pewien kluczowy szczegół, który może zaważyć na przyszłości finansowej. Chodzi o Twoje składki emerytalne, które po powrocie do pracy nie zawsze są naliczane w prawidłowy sposób. ZUS nie zrobi tego za Ciebie. Musisz wziąć sprawy w swoje ręce.

REKLAMA