Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Złośliwe naruszanie praw pracowniczych - czym jest i kto za nie odpowiada karnie?

Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
Złośliwe naruszanie praw pracowniczych jest przestępstwem.
Złośliwe naruszanie praw pracowniczych jest przestępstwem.
Fotolia
Naruszanie praw pracowniczych nie jest niczym nowym w polskim systemie prawnym. Poważny problem pojawia się dopiero w momencie, gdy naruszenie praw pracowniczych jest złośliwe lub uporczywe. Wówczas pracownicy błędnie myślą, że mogą dochodzić swoich praw tylko w postępowaniu cywilnym. Aby ukrócić tego typu praktyki i pomóc pracownikom, ustawodawca postanowił zakwalifikować złośliwe naruszanie praw pracowniczych jako przestępstwo.

Podstawa prawna i komentarz

Złośliwe naruszanie praw pracowniczych zostało uregulowane w art. 218 Kodeksu karnego (dalej: k.k.). W myśl §1a przestępstwo popełnia osoba, która wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego. Wówczas sprawca podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. W sytuacji, gdy sprawca odmawia ponownego przyjęcia do pracy, o którego przywróceniu orzekł właściwy organ, wówczas sprawca podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (§2). Ustawodawca postanowił również ukarać sprawcę, który będąc zobowiązany orzeczeniem sądu do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia ze stosunku pracy, obowiązku tego nie wykonuje i za to pozwala na wymierzenie kary w postaci grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3 (§3).

Analizując zapis omawianego przestępstwa należy zwrócić uwagę na podmiot, który może dopuścić się jego popełnienia. Otóż przestępstwo polegające na złośliwym naruszaniu praw pracowniczych może popełnić pracodawca lub osoba wyznaczona przez pracodawcę do wykonywania spraw z zakresu prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych. Innymi słowy jest to przestępstwo indywidualne, czyli takie które może popełnić osoba o określonych cechach czy posiadająca określone uprawnienia.

Kolejnym elementem, który należy omówić jest pojęcie "złośliwości" lub "uporczywości". Celem wskazania, co należy rozumieć pod tymi pojęciami należy przytoczyć wyrok SN o sygn. WA 18/16 z dnia 17 stycznia 2017 roku, zgodnie z którym przestępstwo z art. 218 §1a k.k., "polega na złośliwym lub uporczywym naruszaniu praw pracownika wynikających ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego przez osobę wykonującą czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Znamię uporczywości zakłada dwa elementy: złą wolę sprawcy i długotrwałość jego zachowania. Owa uporczywość uzewnętrznia się natrętnymi, sekwencyjnymi czy powtarzalnymi zachowaniami (analogicznie jak w wypadku przestępstwa określonego w art. 209 k.k. tj. niealimentacja). Natomiast złośliwość objawia się w niemożliwej racjonalnie do umotywowania woli zaszkodzenia pracownikowi, perfidnym zachowaniu, dokuczeniu mu, poniżeniu, wyrządzeniu krzywdy". W dalszej części wyroku uznano, że "okoliczność przyznawania premii uznaniowej w niższej wysokości, mimo niewątpliwej powtarzalności zachowań oskarżonego, nie może być traktowana jako uporczywe i złośliwe naruszanie praw pracownika, nawet jeżeli była również wynikiem nieustalonej, acz domniemywanej niechęci oskarżonego do pracownika". Dodatkowo wyrokiem SA w Gdańsku o sygn. II AKa 256/16 z dnia 30 marca 2017 roku został potwierdzony zacytowany wyżej pogląd Sądu Najwyższego, a nadto wskazano, że "ocena uporczywości i długotrwałości ma charakter zindywidualizowany i musi być dokonywana odmiennie, w zależności od konkretnego stanu faktycznego, jednakże zasadne jest uznanie za „długotrwałe” działań trwających w okresie przynajmniej 3 miesięcy".

Omawiając niniejsze przestępstwo warto również zastanowić się nad pojęciem pracownika. Wydaje się oczywistym, że pojęcie pracownika należy rozumieć zgodnie z art. 2 Kodeksu pracy (dalej: k.p.) czyli jako osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Pogląd ten potwierdził SN w uchwale o sygn. I KZP 5/18 z dnia 20 września 2018 roku, w której wskazano, że "zakresem art. 218 §1a k.k. objęte są tylko osoby będące pracownikami w rozumieniu art. 2 k.p. i art. 22 §1 i §11 k.p, a więc osoby zatrudnione na warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy, niezależnie od nazwy zawartej przez strony umowy".

Polecamy serwis: Przestępstwa

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Niedrożność porażenna jelit - przyczyny, objawy i pilna konieczność interwencji medycznej

    Niedrożność porażenna jelit, znana również jako niedrożność paraliżująca, to stan, w którym mięśnie jelit tracą zdolność do skurczów i prawidłowego poruszania pokarmem. Jest to poważny problem, który prowadzi do zahamowania ruchów perystaltycznych jelit, co uniemożliwia przemieszczanie się pokarmu wzdłuż przewodu pokarmowego.

    800+ od 2024 roku - ruszyły konsultacje projektu ustawy. Kto dostanie wyższe świadczenie wychowawcze?

    1 czerwca 2023 r. w przedszkolu w Żabiej Woli Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki ogłosił rozpoczęcie konsultacji dotyczących ustawy, która zwiększa świadczenie „Rodzina 500+” do 800 zł miesięcznie.

    „Dyrektywa plastikowa” od 1 lipca 2024 r. Zniknie wiele produktów jednorazowych!

    Polska wdraża „dyrektywę plastikową”. Z półek zniknie wiele produktów jednorazowych. Zmiany od 1 lipca 2024 roku.

    Umył psa w myjni samochodowej. Stanie przed sądem

    Zarzut znęcania się nad zwierzęciem usłyszał 45-letni oświęcimianin, który umył psa w myjni samochodowej przy użyciu znajdujących się tam detergentów i lancy z wodą pod ciśnieniem – podała w środę oświęcimska policja. Zatrzymany stanie przed sądem.

    500 plus 2023 - wniosek, terminy, wypłata. Kiedy złożyć wniosek i jakich błędów nie można popełnić?

    Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że gdy rodzic złoży wniosek o 500 plus do 31 maja 2023 r., otrzyma prawo do świadczenia od 1 czerwca 2023 r. do 31 maja 2024 roku. Błędów we wnioskach jest mniej niż w ubiegłym roku, ale wciąż zdarzają się sytuacje, kiedy dwoje rodziców wnioskuje na to samo dziecko – wskazuje rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    Dzień Dziecka. Roduś nauczy dzieci chronić dane osobowe

    Z Rodusiem chronimy dane osobowe – to tytuł e-lekcji, na którą uczniów klas 1–3 zaprosił Urząd Ochrony Danych Osobowych. Lekcja ma na celu m.in. nauczenie dzieci ochrony swoich danych osobowych. Wydarzenie odbędzie się w Dzień Dziecka.

    1 czerwca - XXIX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży

    W Międzynarodowym Dniu Dziecka uczniowie będą obradować na XXIX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży. Temat tegorocznej sesji związany jest z 80. rocznicą wybuchu powstania w getcie warszawskim, dotyczy walki zbrojnej żydowskich organizacji bojowych.

    Rynek pracy - czym jest i jakie stoją przed nim wyzwania?

    Rynek pracy jest często używanym pojęciem w kontekście poszukiwania pracy. Jak można go zdefiniować? Jakim wyzwaniom obecnie podlega?

    Zachowek po zmianach w 2023 r.

    Czym jest zachowek i komu przysługuje? Jakie zmiany weszły w życie 22 maja 2023 r.? Oto najważniejsze informacje.

    Jak podróżować z dzieckiem po Unii Europejskiej?

    O czym warto pamiętać, gdy podróżujemy z dzieckiem samolotem, autem lub pociągiem? Jakie dokumenty są niezbędne? Na co zwrócić uwagę, wybierając hotel?

    Wszystko zaczyna się od fundatora, czyli o roli założyciela fundacji rodzinnej

    Jaka jest rola fundatora w fundacji rodzinnej? Jakie możliwości i kompetencje daje fundatorowi konstrukcja prawna fundacji rodzinnej? 

    Dzień Dziecka 2023. 10 pomysłów na wspólne spędzenie czasu

    Dzień Dziecka coraz bliżej, a to doskonała okazja na prezent w postaci wspólnie spędzonego czasu. Oto 10 propozycji, z których każdy znajdzie coś dla siebie. 

    Czy urzędnicy otrzymają wynagrodzenie za nadgodziny?

    Obecne regulacje sprawiają, że zatrudnieni w służbie cywilnej otrzymują za nadgodziny czas wolny, a nie wynagrodzenie. Jednak planowane zmiany w prawie zakładają większą elastyczność w tym zakresie i umożliwienie zapłaty za nadgodziny dla urzędników.

    Stan wyjątkowy

    Stan wyjątkowy – stan nadzwyczajny, który może zostać wprowadzony w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, w razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.

    Stan wojenny

    Stan wojenny – stan nadzwyczajny, który może zostać wprowadzony w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, w razie zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa, agresji zbrojnej lub zobowiązań sojuszniczych do wspólnej obrony.

    Fiskus sprawdza podatników w social mediach

    Fiskus sprawdza podatników na Facebooku, Instagramie i platformach handlowych. Przeglądając zdjęcia i ogłoszenia, skarbówka szuka informacji o osobach, które nie płacą podatków, zaniżają ich wysokość, prowadzą działalność gospodarczą bez rejestracji lub traktują wydatki wakacyjne jak koszty podróży służbowej - podaje Prawo.pl.

    II Ogólnopolski Moot Court z Prawa i Postępowania Karnego

    Konkurs jest doskonałą okazją, aby przećwiczyć w praktyce umiejętności konstruowania argumentów, pisania pism procesowych oraz pracy w zespole. 

    4200 złotych płacy minimalnej pułapką dla przedsiębiorców?

    Przedsiębiorcy nie dyskutują z koniecznością podnoszenia płac pracownikom, ale mają realne obawy, że kolejny skok może być dla wielu branż trudny do udźwignięcia. Czy pracodawcy będą stawiać na automatyzację?

    Granica z Białorusią. Rosyjskie i białoruskie naczepy nie przejadą

    Ruch towarowy na granicy z Białorusią dla pojazdów zarejestrowanych w Rosji i na Białorusi zostanie całkowicie zawieszony od 1 czerwca. Obecna decyzja dotyczy w praktyce zarejestrowanych w tych państwach naczep – ruch ciężarówek został zawieszony jeszcze w lutym. 

    Fundacja rodzinna

    Fundacja rodzinna jest sposobem na sukcesję. Pozwala bowiem zapewnić ciągłość działania firmy. Jakie przepisy regulują działalność fundacji rodzinnej?

    Resocjalizacja – ważny proces reintegracji osób skazanych

    Resocjalizacja to proces, który ma na celu przywrócenie jednostce, która popełniła przestępstwo, funkcjonowania zgodnego z normami społeczeństwa. To wieloetapowe działanie ma zapobiegać powtarzalności przestępstw poprzez zmianę postaw, zachowań i umiejętności osoby skazanej.

    Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 6

    W poprzedniej części serii artykułów o życiu za murami karnego była mowa o karach dyscyplinarnych dla osadzonych. W niniejszym zaś artykule poruszę temat nagród, które także przysługują osobom skazanym, oczywiście w określonych sytuacjach.

    Pierwsza komunia święta dziecka rozwiedzionych rodziców

    Maj jest tradycyjnie czasem przystępowania dzieci do sakramentu komunii świętej. Dla rodzin to szczególny okres duchowego przeżycia poprzedzony miesiącami przygotowań, które pogłębiają więzi między dziećmi a rodzicami. To okazja do wielkiego świętowania w gronie najbliższych, gdzie najważniejszą osobą jest dziecko, przystępujące pierwszy raz do komunii świętej. Sprawy organizacji tego wydarzenia mogą się jednak komplikować, gdy rodzice są rozwiedzeni. 

    Polacy przeciw rezygnacji przez Polskę z prawa weta w UE [SONDAŻ]

    58 proc. badanych opowiada się przeciwko rezygnacji przez Polskę z prawa weta w UE, za opowiedziało się 11 proc. badanych, 31 proc. nie ma zdania w tej sprawie - wynika z sondażu Social Changes dla portalu wPolityce.pl.

    10 życzeń dla naszej wspaniałej teściowej w Dniu Matki!

    Dzień Matki to wyjątkowy czas, kiedy możemy okazać naszą miłość i wdzięczność nie tylko naszym mamom, ale także niesamowitym teściowym, które weszły w nasze życie i stały się częścią naszej rodziny. To doskonała okazja, aby docenić ich rolę i pokazać, jak bardzo są dla nas ważne. Jeśli szukasz oryginalnych pomysłów na życzenia dla Twojej teściowej w tym wyjątkowym dniu, to właśnie tutaj znajdziesz inspirację! Przedstawiam dziesięć wyjątkowych życzeń, które przyniosą uśmiech na twarzy Twojej teściowej i pokażą jej, jak bardzo ją doceniamy.