REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Patrick Wilhelmsen
Adwokat specjalizujący się w prawie gospodarczym i prawie karnym gospodarczym
Zawieszenie wykonania kary jest możliwe wyłącznie w odniesieniu do kary pozbawienia wolności, która zostaje orzeczona w wymiarze nieprzekraczającym roku./Fot. Shutterstock
Zawieszenie wykonania kary jest możliwe wyłącznie w odniesieniu do kary pozbawienia wolności, która zostaje orzeczona w wymiarze nieprzekraczającym roku./Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Warunkowe zawieszenie wykonania kary jest alternatywą dla bezwzględnego pozbawienia wolności. Sprowadza się ono do warunkowej rezygnacji z wykonania kary przy założeniu, że sprawca będzie w okresie próby przestrzegał porządku prawnego.

Wykonanie kary pozbawienia wolności ma na celu wzbudzanie w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego i tym samym powstrzymania się od powrotu do przestępstwa. W przypadku spełnienia określonych w Kodeksie karnym przesłanek sąd może jednak uznać, że kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, będzie wystarczająca do osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.

REKLAMA

Polecamy: Kodeks kierowcy. Zmiany 2020 (PDF)

Kiedy sąd może zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami zawieszenie wykonania kary jest możliwe wyłącznie w odniesieniu do kary pozbawienia wolności, która zostaje orzeczona w wymiarze nieprzekraczającym roku.

REKLAMA

Zastosowanie tego środka nastąpić może wyłącznie w odniesieniu do sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie był prawomocnie skazany na karę pozbawienia wolności (w tym również z warunkowym zawieszeniem jej wykonania) albo co do którego takie skazanie uległo zatarciu.

Przed dniem 1 lipca 2015 roku przepisy Kodeksu karnego dopuszczały możliwość warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym 2 lat, a ponadto kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna. Przed tą datą nie istniał również wymóg braku uprzedniego skazania. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na treść art. 4 § 1 Kodeksu karnego, który stanowi, że „Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy.” Należy mieć na uwadze, że decydując o tym, która ustawa jest dla sprawy względniejsza sąd obowiązany jest uwzględnić treść całej ustawy, a nie pojedynczych przepisów. W pewnych sytuacjach może się więc okazać, że możliwe będzie zastosowanie korzystniejszych zasad zawieszenia wykonania kary w odniesieniu do sprawcy przestępstwa popełnionego przed dniem 1 lipca 2015 roku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rozważając warunkowe zawieszenie wykonania kary sąd powinien ustalić czy w odniesieniu do sprawcy zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna, a więc przypuszczenie, że skazany będzie okresie próby przestrzegał porządku prawnego. Ustalenie tej prognozy następuje na podstawie otwartego katalogu przesłanek, do których należą przede wszystkim takie okoliczności jak:

  1. postawa sprawcy;
  2. jego właściwości i warunki osobiste;
  3. dotychczasowy sposób życia;
  4. zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.

Okres próby

Okres próby wyznacza granice czasowe, w których ewentualne nieprzestrzeganie przez skazanego porządku prawnego lub nałożonych obowiązków może skutkować wszczęciem postępowania w przedmiocie wykonania warunkowo zawieszonej kary.

Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który co do zasady może wynosić od roku do 3 lat i zaczyna swój bieg z chwilą uprawomocnienia się wyroku.

Wyjątek

W przypadku sprawcy młodocianego oraz sprawcy, który popełnił przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, okres próby wynosi od 2 do 5 lat.

Wydłużony okres próby dotyczy ponadto tzw. małego świadka koronnego z art. 60 § 3 k.k., co do którego można zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym 5 lat na okres próby do 10 lat.

Dodatkowe obowiązki sprawcy

Orzekając karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania sąd jest zobligowany, a w przypadku orzeczenia środka karnego może fakultatywnie, zobowiązać sprawcę do przynajmniej jednego z następujących obowiązków:

1) informowania sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby,

2) przeproszenia pokrzywdzonego,

3) wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,

4) wykonywania pracy zarobkowej, podjęcia nauki lub przygotowania się do zawodu,

5) powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających,

6) poddania się terapii uzależnień (za zgodą sprawcy),

6a) poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji (za zgodą sprawcy),

6b) uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych,

7) powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,

7a) powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób,

7b) opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym,

8) innego stosownego postępowania w okresie próby, które może zapobiec popełnieniu ponownie przestępstwa.

Sąd może ponadto orzec świadczenie pieniężne albo zobowiązać skazanego do naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości albo w części, chyba że orzekł środek kompensacyjny.

Dozór w okresie próby

Orzekając o warunkowym zawieszeniu wykonania kary, sądy często decydują się na oddanie skazanego pod dozór kuratora albo osoby godnej zaufania, stowarzyszenia lub instytucji albo organizacji, do której działalności należy troska o wychowanie lub pomoc skazanym. Podmiot, któremu został powierzony dozór pełni rolę łącznika pomiędzy skazanym, a sądem. Do zadań podmiotu dozorującego należy m.in.:

  1. przeprowadzenie wywiadu środowiskowego;
  2. żądanie niezbędnych informacji i wyjaśnień od osób znajdujących się w okresie próby;
  3. kontrolowanie, czy skazany wykonuje nałożone na niego przez sąd obowiązki;
  4. składanie sądowi okresowych sprawozdań z przebiegu dozoru oraz informowanie sądu o popełnieniu przez skazanego przestępstwa lub innym rażącym naruszeniu porządku prawnego;
  5. podjęcie inicjatywy przed sądem, w razie ujawnienia okoliczności uzasadniających zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary.

Wykonanie zawieszonej kary

Zarządzenie wykonania kary następuje – w zależności od sytuacji – obligatoryjnie albo fakultatywnie. Jest ono ograniczone czasowo i może nastąpić nie później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.

Zarządzenie wykonania zawieszonej kary pozbawienia wolności jest obligatoryjne, jeżeli:

  1. skazany w okresie próby popełnił umyślnie przestępstwo podobne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.
  2. skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą.

Zarządzenie wykonania zawieszonej kary pozbawienia wolności jest fakultatywne, jeżeli:

  1. skazany w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż przestępstwo podobne albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny orzeczonej obok kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku. Jednak zarządzenie wykonania kary na powyższej podstawie może okazać się obligatoryjne, jeżeli pomimo pisemnego upomnienia kuratora sądowego, nadal zachodzą wskazane w zdaniu powyższym okoliczności.
  2. skazany po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo.

Polecamy serwis: Więziennictwo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renciści czekają na nowy dodatek. Co z pracami legislacyjnymi?

Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy dopytują o nowy dodatek. W tym momencie nie wiadomo jeszcze, kiedy taka zmiana mogłaby zostać wprowadzona.

Wzrósł dług Polski: Zła wiadomość dla rządu i samorządów, to już 57,4% PKB

Dług polskiego sektora instytucji rządowych oraz samorządowych (general government) wzrósł do 57,4% PKB w pierwszym kwartale 2025 r. z 55,3% PKB zanotowanych kwartał wcześniej. Takie dane podał Eurostat. Natomiast w pierwszym kwartale 2024 r. wskaźnik ten wyniósł 51,3% PKB.

Unijna reforma praw pasażerów 2025 – co się zmieni przed kolejnym sezonem wakacyjnym?

Planujesz podróż samolotem? Już wkrótce unijne przepisy dotyczące praw pasażerów przejdą największą reformę od dwudziestu lat. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowelizację rozporządzenia 261/2004, które od dwóch dekad regulowało zasady odszkodowań i opieki w razie opóźnień oraz odwołań lotów. Nowe przepisy mają zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku, a ich wejście w życie przewiduje się na przełomie jesieni i zimy, najpóźniej przed sezonem wakacyjnym 2026

Koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat

Mają zajść kolejne zmiany w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Tym razem będą to jednak deregulacje na korzyść pracodawców. Dlaczego? Bo zapowiadany jest koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat.

REKLAMA

Emerytalna rewolucja Karola Nawrockiego: Co najmniej 150 zł podwyżki dla seniorów? Projekt już 6 sierpnia

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki zapowiedział rewolucję w sposobie waloryzacji emerytur i rent. Jego obietnica może oznaczać realne zmiany w domowych budżetach milionów polskich emerytów – szczególnie tych, którzy otrzymują najniższe świadczenia. Czy nowy system będzie bardziej sprawiedliwy? Jakie konkretnie rozwiązania zapowiada Nawrocki? I kto zyska najwięcej?

Inwigilowani? ZUS udostępni dane przedsiębiorców bankom, instytucjom finansowym, kredytowym czy pożyczkowym

Czujemy się w pewnym sensie inwigilowani - podkreślają przedsiębiorcy, którzy zapoznają się z kolejnym projektem zmian przepisów przygotowanym przez MRPiPS. Tym razem chodzi o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Generalnie intencja jest taka, że ZUS udostępni dane z kont płatników składek szerszemu gronu podmiotów: bankom, instytucjom finansowym, kredytowym, pożyczkowym. Po co? Pytają przedsiębiorcy.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

REKLAMA

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

REKLAMA