Emerytura, PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych

Od 1 stycznia 2022 r., wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu, rodziny wychowujące co najmniej czwórkę dzieci zyskały istotne wsparcie podatkowe w postaci zwolnienia znanego jako „ulga dla rodzin 4+" lub PIT-0. To rozwiązanie miało na celu odciążenie finansowe wielodzietnych rodzin, oferując zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych dla przychodów do wysokości 85 528 zł rocznie na jednego rodzica czy opiekuna. Choć od wprowadzenia ulgi minęło już kilka lat, w praktyce nadal pojawiają się pytania dotyczące jej stosowania – szczególnie w sytuacjach nietypowych, takich jak rodziny patchworkowe, rozwody, urodzenie czwartego dziecka w trakcie roku czy wybór źródła dochodów objętych ulgą. W tym artykule postaram się odpowiedzieć na najczęstsze wątpliwości, opierając się na interpretacjach indywidualnych organów podatkowych i oficjalnych stanowiskach Ministerstwa Finansów.

Tak zwana "Ulga dla seniorów", czy "PIT 0 dla seniorów", to tak naprawdę zwolnienie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych, dla dochodów uzyskiwanych przez seniorów, którzy pozostali na rynku pracy mimo osiągnięcia wieku emerytalnego. Jaki jest limit tego zwolnienia i jakich rodzajów dochodu dotyczy? Stan prawny dotyczący tego zwolnienia podatkowego obowiązujący w 2024 roku nie zmienił się w 2025 roku i pozostanie bez zmian w 2026 roku.

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) a także płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, którzy wspierają finansowo swoją parafię lub inne podmioty kościelne, mają prawo odliczyć te darowizny od swojego dochodu (albo przychodu) przed opodatkowaniem. Pozwala to zapłacić niższy podatek dochodowy za rok, w którym została przekazana darowizna. Warto wiedzieć, że są dwie oddzielne ulgi kościelne – jedna nie ma żadnego limitu, a druga jest ograniczona limitem 6% dochodu. Jakie darowizny można odliczyć? Omówione w artykule zasady dotyczą zarówno rozliczenia za 2025 rok jak i poprzednich lat. Zasady tych odliczeń nie zmienią się również w 2026 roku.

Na czym polega tzw. ulga mieszkaniowa w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT)? Kto może skorzystać z tego zwolnienia? Co to są wydatki na własne cele mieszkaniowe? Jak nie zapłacić podatku od dochodu ze sprzedaży mieszkania, domu lub działki? Jak interpretują te przepisy organy podatkowe i Minister Finansów?

Od kilku lat (także w 2025 roku) związkowcy mogą skorzystać z ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Można odliczyć od dochodu przed opodatkowaniem kwotę faktycznie zapłaconych w rozliczanym roku podatkowym składek członkowskich na rzecz związków zawodowych – aktualnie nie więcej niż 840 zł. Jeżeli składkę związkową potrąca z wynagrodzenia pracodawca, to informację o potrąceniu zamieszcza w PIT-11. W innej sytuacji trzeba posiadać dowód wpłaty składek członkowskich na rzecz związku zawodowego.

Rodzice (lub opiekunowie prawni) odliczający ulgę na dziecko w podatku dochodowym często są zaskoczeni informacją, że możliwość skorzystania z tego odliczenia ogranicza limit ich dochodów nie tylko w przypadku, gdy mają jedno dziecko. Także gdy mają np. dwoje dzieci, jedno z ich dzieci jest małoletnie (czyli uprawnia do ulgi) a drugie np. ukończyło 25. rok życia (czyli nie uprawnia do odliczenia ulgi prorodzinnej). Dotyczy to też sytuacji gdy dziecko po ukończeniu 18 roku życia (a przed ukończeniem 25. rok życia) przestało uczyć się lub studiować. Te zasady dotyczą zarówno roku 2025 jak i poprzednich: 2024 r., 2023 r. i 2022 r. Tak samo będzie w 2026 roku.

Od lipca 2025 r. rozpoczęły się wypłaty tzw. renty wdowiej, która umożliwia owdowiałym seniorkom i seniorom pobieranie jednocześnie własnego świadczenia emerytalno-rentowego i renty rodzinnej (stanowiącej część emerytury lub renty po zmarłym mężu lub żonie). W zależności od wybranej konfiguracji – jest to 15% własnego świadczenia i 100% renty rodzinnej lub 15% renty rodzinnej i 100% własnego świadczenia. Niektóre owdowiałe Polki i Polacy, mogą jednak liczyć na dużo wyższe świadczenia – sięgające nawet 60% emerytury lub renty zmarłego współmałżonka lub współmałżonki.

Urodziłeś się między 1949 a 1969 rokiem? ZUS ma dla Ciebie niespodziankę! Okazuje się, że te osoby mogą skorzystać ze specjalnego rodzaju emerytury. Jednak samo kryterium wieku nie wystarczy, aby ją otrzymać. Są jeszcze inne warunki, które trzeba spełnić.  Jakie dokładnie? Oto szczegóły.

Coraz więcej osób w Polsce dożywa wieku, który jeszcze niedawno wydawał się nieosiągalny. Granica stu lat przestaje być wyjątkiem, a armia stulatków systematycznie się powiększa. Najnowsze dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie pozostawiają wątpliwości. Żyjemy coraz dłużej, a państwo wypłaca najstarszym obywatelom specjalne, comiesięczne świadczenie honorowe, niezależnie od tego, czy pobierają oni emeryturę, czy rentę.

Wcześniejsza emerytura z KRUS to świadczenie pieniężne przeznaczone dla osób związanych z rolnictwem, które osiągnęły wymagany wiek i spełniły inne kryteria określone przepisami. System ten daje również możliwość ubiegania się o wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej na roli. Kto może otrzymać wcześniejszą emeryturę z KRUS?

Choć większość Polaków przechodzi na emeryturę dopiero po ukończeniu 60 lub 65 lat, istnieją zawody, w których uprawnienia emerytalne można zdobyć znacznie wcześniej. W wyjątkowych przypadkach świadczenie może sięgać nawet 5000 zł już około pięćdziesiątego roku życia.

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Jeśli Twoja emerytura wynosi maksymalnie 2552,39 zł, masz szansę na świadczenie uzupełniające z ZUS. Pamiętaj jednak, że wysokość świadczenia nie jest jedynym warunkiem przyznania tych pieniędzy. Poznaj pozostałe zasady.

Twoja emerytura nie przekracza 2552,39 zł? Możesz otrzymać dodatkowe świadczenie finansowe - świadczenie uzupełniające - z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Należy jednak pamiętać, że niski dochód to nie jedyne kryterium. Oto szczegóły.

Nie każdy jest świadomy tego, że praca zarobkowa na emeryturze (lub podczas pobierania renty), może pozbawić emeryta (lub odpowiednio – rencistę) świadczenia emerytalno-rentowego. Mowa o tzw. limitach dorabiania do emerytury (lub renty), których przekroczenie powoduje zmniejszenie świadczenia, a w określonych okolicznościach nawet całkowite zawieszenie jego wypłacania. Zgodnie z komunikatem Prezesa ZUS z dnia 18 listopada 2025 r. w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70 % i 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2025 r. stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent – od 1 grudnia 2025 r., limity te ulegają zmianie. Należy jednak podkreślić, że od powyższych zasad, ustawodawca przewidział pewne wyjątki i – co do zasady – dorabiać bez ograniczeń, może każdy senior, który osiągnął powszechny wiek emerytalny, chyba, że kontynuuje on zatrudnienie u swojego dotychczasowego pracodawcy.

Rok 2026 przyniesie zmiany w emeryturach, które nie będą jednorazową decyzją, ale zbiorem konkretnych zasad wpływających na wysokość wypłat, dodatków i możliwość dorabiania. Zmienią się kwoty po waloryzacji, obowiązywać będą nowe limity przy łączeniu emerytury z pracą, a wypłata 13. i 14. emerytury ponownie będzie zależna od określonych warunków. Choć rząd nie zapowiada przebudowy systemu, dla części seniorów oraz osób przechodzących na emeryturę w 2026 r. różnice będą odczuwalne w domowym budżecie już od pierwszych miesięcy roku. Wyjaśniamy, co dokładnie się zmieni, kogo to dotyczy i na co trzeba zwrócić uwagę.

Rozpocząłeś pracę przed 1999 roku? Może warto sprawdzić archiwa, w szafach byłych zakładów, w zapomnianych pudełkach na strychu? Chodzi o świadectwa pracy, odcinki wypłat które zapomniane a złożone do ZUS mogą polepszyć Twoją sytuację finansową na emeryturze. Gdy ZUS nie znajdzie tych dokumentów - przyjmuje minimalne wynagrodzenie do obliczeń. Odnalezienie aktów to szansa, by przywrócić do rachunku rzeczywistą wartość Twojej pracy. Odszukaj je, złóż wniosek, a przeszłość może zacząć pracować na Twoją korzyść.

Od 1 stycznia 2026 r. zmieniają się limity dotyczące zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na samochody firmowe. Ministerstwo Finansów informuje, że te nowe limity mają zastosowanie do umów leasingu i najmu zawartych przed 1 stycznia 2026 r., jeśli charakter tych umów (pod względem wymogów prawa podatkowego), nie pozwala na wprowadzenie pojazdu do ewidencji środków trwałych.

Od 1 stycznia 2026 roku ZUS zacznie automatycznie przeliczać czerwcowe emerytury wypłacone w latach 2009-2019. Ta zmiana ma polepszyć sytuację finansową określonej grupy emerytów dzięki zastosowaniu korzystniejszych zasad waloryzacji ich świadczeń. Oto szczegóły.

Od początku obowiązywania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, t.j od 1992 r., progi podatkowe były waloryzowane corocznie. Przerwa nastąpiła w latach 2002 – 2006, a następnie od 2009 r. do 2021 r. Ostatnia waloryzacja miała miejsce w 2022 r. Od tamtego czasu przeciętne wynagrodzenie brutto wg danych GUS wzrosło o 12,8% w 2023 r., 14,3% w 2024 r. oraz wg prognozy o 8% w tym roku. Oznacza to, że brak waloryzacji progów podatkowych powoduje, że coraz więcej osób przekracza drugi próg podatkowy – a więc płaci wyższy podatek dochodowy.

Seniorzy posiadający konto w banku cieszą się większą wygodą w odbieraniu emerytury. Ci, którzy wolą gotówkę od listonosza, muszą pamiętać o okazaniu dokumentu tożsamości. Zgodnie z przepisami, jeśli senior odmówi wylegitymowania się, pracownik poczty ma obowiązek odmówić wypłaty pieniędzy i zabrać je z powrotem. Oto szczegóły.

Istnieje możliwość uzyskania wyższych świadczeń emerytalnych dla osób, których staż pracy rozpoczął się przed rokiem 1999. Zmiana systemu emerytalnego w tym okresie otwiera taką drogę. Wysokość naliczonej emerytury zależy w dużej mierze od posiadanych dowodów (np. świadectw pracy) potwierdzających lata składkowe. Oto szczegóły.

ZUS zapowiedział, że w 2025 roku emerytury niektórych beneficjentów mogą wzrosnąć nawet o 1878,91 zł. Ta podwyżka dotyczy także osób, które nie wypracowały wymaganego stażu. Aby otrzymać dopłatę do minimalnego świadczenia, seniorzy muszą złożyć specjalne oświadczenie. Ze względu na korzystne warunki, ZUS przewiduje spore zainteresowanie. Oto szczegóły.

W Polsce kobiety mogą przejść na emeryturę w wieku 60 lat, a mężczyźni w wieku 65 lat. ZUS wypłaca świadczenia po osiągnięciu tego progu wiekowego, nawet przy minimalnym stażu pracy i niskich składkach, co skutkuje przyznawaniem tzw. "mikroemerytur". Ile wynosi emerytura z ZUS po zaledwie jednym dniu pracy? Oto szczegóły.

ZUS informuje, że waloryzacja (przeliczenie) świadczenia emerytalnego lub rentowego następuje tylko na pisemny wniosek zainteresowanej osoby i zaczyna obowiązywać od miesiąca złożenia tego wniosku. W wyniku zmian wprowadzonych w 2022 roku, szczegółowe warunki przeliczenia zależą od tego, na jakich zasadach świadczenie zostało pierwotnie przyznane.