Pracownicy, Czas pracy

Demografia przestaje być tłem, a staje się twardym parametrem biznesowym. Spadek liczby osób w wieku produkcyjnym powoduje, że przedsiębiorcy zmniejszają zatrudnienie tam, gdzie popyt spowolnił lub gdzie procesy można zautomatyzować. Jednocześnie rośnie rola pracowników z zagranicy – bez nich wiele sektorów gospodarki nie byłoby w stanie funkcjonować.

Będzie się działo w prawie pracy w 2026 r. - zmian jest dużo, ale mało się mówi o zasadach współżycia społecznego jak i o postępowaniu w taki sposób, aby nie było ono niezgodne ze społeczno-gospodarczym - a to fundament. Są to pojęcia bardzo ważne, ale niekoniecznie urzeczywistnianie i znane w praktyce pracownikom i pracodawcom.

Koniec roku to czas, w którym w wielu firmach wraca temat świątecznych benefitów. Część pracodawców decyduje się na prezenty, inni na bonusy, a jeszcze inni rezygnują z tego rodzaju gestów. Dane z najnowszej ankiety Gi Group Holding nie pozostawiają wątpliwości: pracownicy bardziej cenią świadczenia finansowe i dodatkowe dni wolne niż tradycyjne upominki.

W 2026 r. wymiar czasu pracy dla pracownika pełnoetatowego zwiększy się do 2008 godzin, co oznacza 251 dni pracy. W przyszłym roku dwa święta przypadną w sobotę. Każde z nich obniży wymiar czasu pracy o 8 godzin. Pracodawca będzie musiał wyznaczyć za nie dodatkowy dzień wolny.

GUS opublikował raport o przeciętnych miesięcznych wynagrodzeniach pracowników administracji samorządu terytorialnego. Gdzie zarabiało się najlepiej? Oczywiście wiele zależy od lokalizacji, ale na podium nie ma zaskoczenia.

Wydano ważny komunikat dla pracowników zdalnych, który określa zasady finansowe w zakresie pracy zdalnej na rok 2026 r. Ten komunikat wprawdzie nie dotyczy wszystkich pracowników, ale warto mieć świadomość, jakie obowiązują regulacje w tej materii, aby móc wyegzekwować czy zweryfikować jak funkcjonuje to w miejscu zatrudnienia.

Ruchomy czas pracy to elastyczne rozwiązanie, które ułatwia współpracę pracodawcy i pracownika. W praktyce często jest wykorzystywanie nieświadomie, a strony zapominają o tym, że przepisy regulują jasne zasady, według których trzeba w tej sytuacji postępować.

Uchyla się dział jedenasty z Kodeksu pracy (sic!). Co za zmiana dla pracowników, pracodawców, związków zawodowych oraz organizacji pracodawców! Na taką zmianę czekano kilkadziesiąt lat. Naukowcy już dawno mówili, że trzeba to zrobić i stało się! Ale uwaga, z jednej strony likwidacja przepisów, a z drugiej strony już w dniu 13 grudnia 2025 r. wchodzi w życie totalnie nowa ustawa o kolosalnym znaczeniu dla polskiego prawa pracy, a konkretnie dla ZPP.

Choć sztuczna inteligencja zwiększa efektywność pracy, aż 34 proc. polskich pracowników czuje, że oszukuje wykonując zadania z pomocą narzędzi AI. Co więcej, 28 proc. z nich ukrywa przed przełożonymi fakt używania tej technologii – podaje raport „Jak pracować, by nie żałować? W dobie rewolucji AI” przygotowany przez portale pracy rocketjobs.pl i justjoin.it oraz Totalizator Sportowy. Eksperci podkreślają, że syndrom oszusta u pracowników to jeden z kosztów psychologicznych rewolucji AI.

Demografia Polski może pogrążyć rynek pracy. Trzeba aktywować zawodowo dostępne rezerwy czyli najmłodsze osoby w wieku 18-24 lat, starszych pracowników w wieku 50-64 lat i kobiety w wieku produkcyjnym. Jakie są na to sposoby?

Około miliona osób z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym wciąż pozostaje poza rynkiem pracy. Ta dysproporcja ogranicza rozwój przedsiębiorstw i obciąża budżet państwa. Eksperci Sodexo podkreślają, że lukę kadrową można zmniejszyć, angażując osoby, które dziś są poza systemem, a chcą pracować. Jak wykorzystać ten potencjał?

„Skrócony czas pracy – to się dzieje” to nowy program pilotażowy MRPiPS, w ramach którego przedsiębiorcy (i nie tylko) z całej Polski będą mogli skrócić czas pracy swoich pracowników (bez obniżania im wynagrodzenia), a to wszystko zostanie sfinansowane w ramach dotacji pochodzącej z Funduszu Pracy. Okazuje się jednak, że ze skróceniem czasu pracy do 4 (zamiast 5) dni w tygodniu albo do 6 lub 7 (zamiast 8) godzin dziennie bądź z wprowadzeniem dodatkowych dni urlopu, może wiązać się konieczność zapłaty... podatku dochodowego.

Generalna zasada wynikająca z Kodeksu Pracy w zakresie umów o pracę zawieranych na czas określony jest taka, że istnieją ograniczenia czasowe i liczbowe tych umów terminowych. O co zatem chodzi z okresem 33 miesięcy i limitem 3 umów? Czy można to ominąć i przedłużyć czas trwania terminowej umowy albo liczbę zawartych umów - tak aby jak najdłużej nie zawierać umowy na czas nieokreślony? Okazuje się, że jest taka możliwość.

Zaangażowanie pracowników to nie tylko wskaźnik nastrojów w zespołach, lecz realny czynnik decydujący o efektywności i kondycji finansowej organizacji. Jak pokazuje raport Gallupa „State of the Global Workplace 2025”, firmy z wysokim poziomem zaangażowania osiągają o 23 proc. wyższą rentowność i o 18 proc. lepszą produktywność niż konkurencja. Jednocześnie dane z tego samego badania są alarmujące – globalny poziom zaangażowania spadł z 23 do 21 proc., co oznacza, że aż czterech na pięciu pracowników nie czuje silnej więzi z miejscem pracy. Jak odwrócić ten trend?

Najważniejszym kapitałem każdej organizacji są ludzie – to oni kształtują kulturę, rozwój i pozycję firmy na rynku. Dobrze dobrany zespół udźwignie ogromne wymagania, często przewyższając pokładane w nich oczekiwania, natomiast niewłaściwie dobrany lub źle zarządzany – może osłabić firmę i jej relacje z klientami. Integralnym elementem dojrzałej kultury organizacyjnej staje się dziś świadome włączanie różnorodności, w tym także osób z niepełnosprawnością.

W dniu 15 października 2025 r. MRPiPS ogłosiło wyniki naboru do pilotażowego programu pn. „Skrócony czas pracy – to się dzieje”, w którym mogli wystartować przedsiębiorcy (i nie tylko) z całej Polski. Za udział w programie, każdy pracodawca będzie mógł otrzymać nawet 1 mln zł dofinansowania, a ponad tysiące pracowników, już niebawem, będzie mogło pracować 4 (zamiast 5) dni w tygodniu albo po 6 lub 7 (zamiast 8) godzin dziennie bądź skorzystać z dodatkowych dni urlopu, zachowując przy tym prawo do dotychczasowego wynagrodzenia.

W praktyce najczęstszym wariantem pracowniczego czasu pracy jest pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele. Ale ta zasada nie dotyczy tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy za święto wypadające w te dni. Warto wiedzieć, że w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w sobotę: 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny) oraz 26 grudnia (drugi dzień Bożego Narodzenia). Natomiast w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w niedziele: 5 kwietnia (Wielkanoc), 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja), 24 maja (Zielone Świątki), czy 1 listopada (Wszystkich Świętych) 2026 roku.

We wrześniu 2025 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zakończyło nabór do programu pilotażowego skróconego czasu pracy za zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia. W związku z naborem złożono aż 1994 wniosków. W październiku 2025 r. mają być załatwione formalności z pracodawcami, a pilotaże ruszyć mają od stycznia 2026 r. Od oceny efektów pilotażu będzie zależało, czy skrócony tydzień czasu pracy przyjmie się jako jeden ze sposobów na zachowanie work-life balance, czy też odejdzie w niepamięć.

Kodeks Pracy jednoznacznie reguluje, że pracownik nie może być dostępny dla pracodawcy non stop. Obowiązkowy czas odpoczynku jest nieprzerwaną przerwą między zakończeniem pracy w jednym dniu a rozpoczęciem pracy w dniu następnym. Wyjaśniamy szczegółowo, jakie normy muszą być przestrzegane i jakie kary grożą za ich ignorowanie

Jak wynika z najnowszego raportu firmy Staffly o równości, inkluzywności, uznaniu i sprawiedliwości w polskich organizacjach, mimo licznych deklaracji o polityce równych szans, codzienna praktyka odbiega od ideałów. Okazuje się, że ponad połowa polskich pracowników doświadcza dyskryminacji ze względu na wiek lub płeć, co trzeci czuje się niedoceniony, a miejsce zamieszkania wciąż jest przeszkodą na drodze do kariery.

Ważna informacja dla pracodawców! Zatrudnienie pracownika powyżej 50. roku życia to czysty zysk. Rząd wprowadził programy, które oferują Ci konkretne korzyści finansowe i dofinansowanie do pensji. Nie tylko zyskasz doświadczonego specjalistę, ale też znacznie obniżysz koszty pracy. Sprawdź, jak skorzystać z dotacji i zwiększyć rentowność Twojej firmy!

Od stycznia 2026 r. wzrośnie zarówno płaca minimalna, jak i minimalna stawka godzinowa. Rząd przyjął w tej sprawie rozporządzenie. Rozporządzenie z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. zostało ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Ułatwienia w zawieraniu układów zbiorowych pracy. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy. O co chodzi? Zatem nowa ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych eliminuje zbędną biurokrację, wprowadza nowoczesny, elektroniczny rejestr oraz zastępuje długotrwałe procedury szybką i przejrzystą obsługą online. Dodatkowe mechanizmy wsparcia, jak mediacja czy elastyczne ramy czasowe układów, mają pobudzić aktywny dialog społeczny i zwiększyć liczbę negocjowanych porozumień, dostosowanych do specyfiki poszczególnych branż i firm.

Wiek średni nie musi oznaczać zawodowego spowolnienia. Czy finansiści, księgowi i inni profesjonaliści powinni bać się wieku średniego? Raport ACCA 2025 pokazuje, że doświadczenie, rozwinięta inteligencja emocjonalna i neuroplastyczność mózgu pozwalają po 40. wzmocnić swoją pozycję na rynku pracy.

Rząd uruchomił nowy program pilotażowy, w ramach którego pracodawcy mogą otrzymać do 20 tys. zł na pracownika. Od 14 sierpnia ruszył nabór projektów testujących skrócony czas pracy. To pierwsza taka inicjatywa w Europie Środkowo-Wschodniej – elastyczna, dobrowolna i finansowana z Funduszu Pracy.