Tematy - Przestępstwo, Postępowanie karne - INFOR.PL

Jako pokrzywdzony jesteś stroną postępowania przygotowawczego uprawnioną do działania we własnym imieniu i we własnym interesie i z tego tytułu możesz składać wnioski i inne oświadczenia na piśmie albo ustnie do protokołu, w tym wnioski dowodowe.

Każdy pokrzywdzony przestepstwem ma możliwości obrony swoich interesów majątkowych. Jak to zrobić?

Każdemu oskarżonemu przysługuje prawo do obrony. Jest to jedna z głównych zasad całego systemu prawnego.

Przede wszystkim kary, środki karne, środki zabezpieczające i zapobiegawcze są wykonywane w sposób humanitarny, z poszanowaniem Twojej godności. Zakazuje się stosowania tortur lub nieludzkiego albo poniżającego traktowania i karania

Są to środki, które stosuje się w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu nowego, ciężkiego przestępstwa, a które ingerują w Twoją sferę praw i wolności.

Tymczasowe aresztowanie może nastąpić tylko na mocy postanowienia sądu. Może być ono stosowane zarówno w czasie postępowania przed prokuratorem, jak i w czasie postępowania przed sądem.

Policja ma prawo Cię zatrzymać, jeżeli zostaniesz uznany za osobę podejrzaną i jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniłeś przestępstwo, przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, a zachodzi obawa, że możesz uciec lub ukryć się albo zatrzeć ślady czynu zabronionego, bądź też policja nie może ustalić Twojej tożsamości.

Co do zasady rozprawy sądowe odbywają się jawnie. Oznacza to, że na sali rozpraw oprócz sądu, oskarżonego, pokrzywdzonego, prokuratora mogą przebywać także inne osoby, które z różnych powodów są zainteresowane toczącym się procesem.

W określonych przepisami okolicznościach istnieje możliwość odwołania się od wyroku sądu odwoławczego. Muszą być jednak spełnione określone warunki.

Co do zasady możesz odwołać się od decyzji wydanej przez organ postępowania wykonawczego. Przepisy przewidują dwa rodzaje środków zaskarżenia – w zależności od rodzaju rozstrzygnięcia i organu, który podejmował decyzję, możesz skorzystać ze skargi albo zażalenia

W niektórych prostych sprawach, w których za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe jest wystarczające orzeczenie kary grzywny lub ograniczenia wolności, za wykroczenie skarbowe – kary grzywny, a za wykroczenie – nagany, grzywny lub kary ograniczenia wolności, przy spełnieniu dodatkowych warunków sąd może na posiedzeniu bez udziału stron i bez przeprowadzania rozprawy wydać wyrok, zwany wyrokiem nakazowym, jeżeli okoliczności czynu i wina oskarżonego (obwinionego) nie budzą wątpliwości.

Musisz wiedzieć, że pewne sprawy o przestępstwa, które są sprawami mniejszej wagi, mogą być rozpoznawane przez sąd w tak zwanym postępowaniu uproszczonym (podobnie sprawy o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe).

Aby zaskarżyć orzeczenie, co do zasady musisz występować w roli strony postępowania. Podejrzany i pokrzywdzony są stronami postępowania przed prokuratorem, oskarżony i obwiniony są stronami postępowania przed sądem – mogą zatem zaskarżać orzeczenia.

Jeżeli uważasz, że postępowanie w twojej sprawie jest przewlekłe możesz złożyć skargę na przewlekłość postępowania.

Masz prawo, aby Twoja sprawa została rozpoznana bez nieuzasadnionej zwłoki. Z nieuzasadnioną zwłoką będziesz miał do czynienia wówczas, gdy postępowanie będzie trwać dłużej niż jest to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy lub zakończenia postępowania przygotowawczego. Pamiętaj, że przewlekłość postępowania ocenia się zawsze w odniesieniu do konkretnej sprawy!

Istnieje możliwość wyłączenia sędziego od orzekania w konkretnej sprawie, by do tego doszło muszą jednak zajść specjalne okoliczności.

W postępowaniu w sprawach o wykroczenia istnieje katalog czynów zabronionych, których ściganie może nastąpić wyłącznie na Twoje żądanie.

Przeszukanie jest czynnością przykrą i uciążliwą dla osób rewidowanych. W związku z tym, co do zasady, nie można jej dokonywać w pomieszczeniach zamieszkałych w porze nocnej, czyli od godziny 22 do godziny 6. Przeszukanie w porze nocnej można przeprowadzić tylko w przypadkach nie cierpiących zwłoki i tylko przy poszukiwaniu osób podejrzanych o przestępstwo poważniejsze, lub dowodów takiego przestępstwa.

Istnieje grupa przestępstw, w stosunku do których prowadzenie postępowania uzależnione jest od Twojej inicjatywy. Bez Twojej zgody, wyrażonej we wniosku o ściganie, policja czy prokurator, pomimo wiedzy o dokonaniu przestępstwa, podejmie tylko czynności niecierpiące zwłoki w celu zabezpieczenia śladów i dowodów, a także czynności zmierzające do wyjaśnienia, czy wniosek będzie złożony.

Świadek może uchylić się od odpowiedzi na pytanie w przypadku, gdy udzielenie odpowiedzi mogłoby narazić jego lub osobę dla niego najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo. Co ważne, sąd nie może żądać od świadka wyjaśnienia dlaczego chce on odmówić odpowiedzi.

Mandat kojarzy się bezpośrednio z policją, jednak nie tylko ona ma prawo do jego wydania. Może to jeszcze uczynić Straż Pożarna, Inspekcja Weterynaryjna, Straż Ochrony Kolei, Straż Graniczna, Państwowa Straż Łowiecka, straż miejska, Inspekcja Handlowa, Inspekcja Transportu Drogowego, Państwowa Inspekcja Sanitarna, organy nadzoru budowlanego.

Na potrzeby niniejszego opracowania, pod pojęciem postępowania karnego będziemy rozumieć każde postępowanie, którego celem jest osądzenie sprawcy czynu zabronionego, za wyjątkiem postępowania w sprawach nieletnich. Takimi czynami zabronionymi mogą być: przestępstwa, wykroczenia, przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe.

Trybunał Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji to sądy międzynarodowe, działające w ramach Unii Europejskiej, których zadaniem jest czuwanie nad poszanowaniem i odpowiednim stosowaniem prawa unijnego.

Europejski Trybunał Praw Człowieka to przykład europejskiego sądu międzynarodowego. Został on utworzony na mocy Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w celu zapewnienia przestrzegania zobowiązań dotyczących ochrony praw człowieka i obywatela wynikających z tejże Konwencji.

Trybunał Konstytucyjny to organ państwowy, który m.in. kontroluje zgodność ustaw i innych aktów, funkcjonujących w naszym systemie prawnym z Konstytucją RP, ustawami oraz umowami międzynarodowymi wiążącymi Polskę. Z Twojego punktu widzenia przejawem tej kontroli jest orzekanie w sprawach skarg konstytucyjnych (por. art. 188 pkt 5 Konstytucji).

Prokuraturę tworzą: Prokurator Generalny oraz podlegli mu prokuratorzy, w tym prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (por. art. 1 § 1 u.p.). Zadaniem prokuratury jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw (por. art. 2 u.p.)

Poza sądownictwem powszechnym istnieje również sądownictwo administracyjne oraz wojskowe.

Sąd Najwyższy zajmuje szczytowe miejsce w strukturze polskiego sądownictwa.

Pojęcie to ma wiele znaczeń. W niniejszym opracowaniu pod pojęciem sądu powinieneś rozumieć niezawisły organ państwowy, którego celem i zadaniem jest sprawowanie wymiaru sprawiedliwości (czyli rozstrzyganie sporów i konfliktów prawnych).

Obywatel w postępowaniu karnym posiada wiele obowiązków, których nie może uniknąć. Poniżej wykaz tych obowiązków.

W postępowaniu karnym obywatelowi przysługuje wiele praw. Są one podzielone w następujące grupy:

Zbiegnięcie z miejsca wypadku powoduje nie tylko skutki w sferze prawa karnego, ale może mieć również wpływ na odpowiedzialność cywilnoprawną. Zakład ubezpieczeń może domagać się od sprawcy zwrotu odszkodowania, jakie wypłacił poszkodowanym.

Rozbój jest to kwalifikowana postać kradzieży, która wiąże się z użyciem przemocy lub groźbą jej natychmiastowego użycia względem osoby pokrzywdzonej. Rozbój jest zagrożony karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.

To specjalny dokument, przyrzekający oskarżonemu pozostawanie na wolności do czasu prawomocnego zakończenia procedury karnej. W zamian za list żelazny oskarżony zobowiązuje się odpowiadać w procesie z tzw. „wolnej stopy”.

Kradzież jest to zabór rzeczy ruchomej w celu jej przywłaszczenia. W jej wyniku właściciel/posiadacz traci władztwo nad rzeczą.

Kodeks postępowania karnego to ustawa, która reguluje postępowanie przed sądami w sprawach karnych. Obecna ustawa została uchwalona 6 czerwca 1997 roku.

Kodeks karny to podstawowy zbiór przepisów regulujących zasady odpowiedzialności karnej za popełnienie czynu niedozwolonego.

Ten nadzwyczajny środek zaskarżenia pozostaje jedną z ostatnich możliwości zmiany wyroku sądu w postępowaniu karnym. Kasację rozpoznaje Sąd Najwyższy.

Kara jest to sankcja, jaką ponosi sprawca w związku z popełnionym przez siebie czynem niedozwolonym. Katalog kar jest katalogiem zamkniętym.

Delikt występuje w kilku gałęziach prawa. W każdej z dziedzin prawa delikt wiąże się z jakimś przekroczeniem normy prawnej oraz z odpowiedzialnością za to przekroczenie.

Ekstradycja polega na wydaniu przez państwo osoby, przebywającej na jego terytorium, która jest podejrzana o dokonanie czynu zabronionego, na rzecz państwa, na którego terytorium przestępstwo zostało dokonane. Wydanie osoby ma służyć ukaraniu i odbyciu kary przez przestępcę.

Zgodnie z Kodeksem karnym odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.

Według Kodeksu karnego czasem popełnienia przestępstwa jest czas, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był zobowiązany.

Bigamia jest to pozostawanie w związku małżeńskim w więcej niż jedną osobą. W polskim prawie jest ona zabroniona na podstawie Kodeksu Karnego, jest typem czynu zabronionego.

Amnestia charakteryzuje się całkowitym umorzeniem lub złagodzeniem już wymierzonej kary, która została orzeczona prawomocnym wyrokiem sądu.

Krajowy Rejestr Karny prowadzi Minister Sprawiedliwości. Realizację zadań związanych z prowadzeniem tego rejestru zapewnia wchodzące w skład Ministerstwa Sprawiedliwości Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego.

Centralne Biuro Antykorupcyjne to służba specjalna do spraw zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.

Wprawdzie w Kodeksie karnym nie znajdziemy przestępstwa określanego jako molestowanie seksualne w miejscu pracy, jednak pewne zachowania pracodawcy czy współpracowników mogą wypełniać znamiona czynów zabronionych.

Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia czynu zabronionego, ustawę karną polską stosuje się do obywatela polskiego oraz cudzoziemca w razie określonych przestępstw.

Świadek koronny to podejrzany, który zgodził się zeznawać jako świadek w sprawie przestępstw popełnionych przez inne osoby, w zamian za obietnicę państwa co do zakresu ścigania lub ukarania.

Przestępstwo, Postępowanie karne

Prawo do obrony jako ochrona własnych interesów pokrzywdzonego

W jaki sposób jako pokrzywdzony przestępstwem mogę bronić swoich interesów majątkowych?

Jakie uprawnienia wynikają dla mnie jako oskarżonego z prawa do obrony?

Jakie są moje podstawowe prawa w czasie odbywania kary pozbawienia wolności?

Co to są środki zapobiegawcze i jak się przed nimi bronić?

Kiedy mogę zostać tymczasowo aresztowany?

Zostałem zatrzymany, co dalej?

W jaki sposób realizowane jest prawo do jawnego rozpoznania sprawy?

Kiedy możliwa jest kasacja oraz wznowienie postępowania?

Czy mogę odwoływać się od decyzji organów postępowania wykonawczego?

Co to jest wyrok nakazowy?

Co to jest wyrok zaoczny?

Dwuinstancyjność postępowania - jak z niego skorzystać?

Jak powinna wyglądać skarga o stwierdzenie przewlekłości postępowania?

Co mogę uczynić, gdy moja sprawa toczy się zbyt długo?

Kiedy jest możliwe wyłączenie sędziego z postępowania?

Czy zdanie pokrzywdzonego ma znaczenie w kwestii ścigania sprawcy wykroczenia?

Czy można przeprowadzić przeszukanie w nocy?

Czy zdanie pokrzywdzonego ma znaczenie w kwestii ścigania sprawcy przestępstwa?

Czy świadek może uchylić się od odpowiedzi na pytanie?

Kiedy mogę dostać mandat za wykroczenie?

Czym charakteryzuje się postępowanie karne?

Co to jest Trybunał Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji?

Co to jest Europejski Trybunał Praw Człowieka?

Co to jest Trybunał Konstytucyjny?

Co to jest prokuratura?

Czym zajmują się sądy szczególne?

Co to jest Sąd Najwyższy i czym się zajmuje?

Co to jest sąd?

Jakie obowiązki posiada obywatel w postępowaniu karnym?

Jakie są prawa obywatela w postępowaniu karnym?

Jakie są skutki zbiegnięcia z miejsca wypadku?

Rozbój

List żelazny

Kradzież

Kodeks postępowania karnego

Kodeks karny

Kasacja

Kara

Delikt

Ekstradycja

Czyn zabroniony

Czas popełnienia przestępstwa

Bigamia

Amnestia

Krajowy Rejestr Karny

Centralne Biuro Antykorupcyjne

Czy molestowanie seksualne w pracy jest karalne?

Stosowanie polskiej ustawy karnej (art. 112)

Świadek koronny