Można mieć własną działalność gospodarczą nie płacąc składek ZUS, jak to zrobić w 2025 roku

• Indywidualna działalność gospodarcza: z wpisem do rejestru czy bez
• Działalność gospodarcza bez rejestracji: jak ustalany jest limit przychodów
• Jakie są korzyści z działalności nierejestrowej
• Bez limitu obrotów: kiedy działalność trzeba zarejestrować, a kiedy wcale

Działalność nierejestrowana czyli bez obowiązku wpisu do CEIDG – Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej ma tę unikalną zaletę, że nie trzeba płacić składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i składki zdrowotnej. To duża ulga, zwłaszcza więc dla osób chcących dorobić działalność nierejestrowana to wygodne rozwiązanie.
Niestety w ten sposób zarobkować można tylko w ograniczonym zakresie. Przychód z Takiej działalności jest limitowany przez przepisy i aktualnie nie może w skali miesiąca przekraczać 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Indywidualna działalność gospodarcza: z wpisem do rejestru czy bez

Aktualnie minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4 666 zł zł miesięcznie, co oznacza, że miesięczny limit przychodów z działalności nie wymagający rejestracji wynosi 3 499,50 zł.
Rocznie daje to kwotę 41 994 zł, jednak trzeba pamiętać, że tyle maksymalnie obrotu można osiągnąć z działalności nierejestrowanej, ale nie przekraczając limitu każdego miesiąca.

Działalność nierejestrowa (nierejestrowana, nieewidencjonowana) to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych, która nie wymaga rejestracji firmy. Prowadzenie takiej działalności nie wymaga wpisu do CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Działalność nierejestrowana, nawet jeśli ma wszystkie kluczowe cechy działalności gospodarczej, to wyjątkowo nie jest traktowana jak działalność gospodarcza, o ile uzyskane przychody nie przekroczą w żadnym miesiącu 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Trzeba to jednak od razu zaznaczyć, że , w ramach działalności nierejestrowanej nie ma możliwości (prawnie) świadczenia usług (zgodnie nową interpretacją rządowej ustawy i stanowiska ZUS).
Tak więc w ramach nierejestrowanej działalności gospodarczej usługi nie możemy stosować umów o świadczenie usług. Jeśli wykonujemy usługi na podstawie jakiejkolwiek umowy, to już nie jest nierejestrowana działalność gospodarcza lecz praca, a przychód na podstawie takich umów jako taki jest rozliczany na koniec roku.

Co prawda była intencja wprowadzenia usług do nierejestrowanej działalności gospodarczej z początkiem 2025 roku, ale za sprawą ZUS ustawa taka upadła i przepisy nie weszły w życie.

Działalność gospodarcza to działalność:

1. zorganizowana
2. mająca charakter zarobkowy
3. prowadzona w sposób ciągły
4. prowadzona we własnym imieniu.
5. Kiedy możesz prowadzić działalność nierejestrową

Możesz prowadzić działalność nierejestrowaną, jeżeli:

• miesięczne przychody z twojej działalności nie przekroczą limitu, czyli 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku
• w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie wykonywałeś działalności gospodarczej.

Możesz prowadzić działalność nierejestrowaną, nawet jeśli masz zarejestrowaną firmę, ale jej działalność w ostatnich 60 miesiącach była zawieszona – zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest liczone jak jej niewykonywanie.

Działalność gospodarcza bez rejestracji: jak ustalany jest limit przychodów

Do limitu przychodów uprawniających do prowadzenia działalności nierejestrowanej wliczasz przychody należne z danego miesiąca, wynikające z wystawionych rachunków lub faktur, nawet jeśli faktycznie ich nie otrzymałeś (klient jeszcze nie zapłacił za towar).
Do limitu nie wlicza się wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (czyli na przykład obniżek za uregulowanie płatności przed terminem).

Do ustalania przychodu będzie ci służyć ewidencja sprzedaży.
Kwoty otrzymane to te, które dostajesz w momencie sprzedaży lub przed sprzedażą (tak zwane zaliczki).
Kwoty należne to te, których w momencie sprzedaży jeszcze nie otrzymałeś – sprzedałeś towar lub wykonałeś usługę i wystawiłeś dokument sprzedaży (rachunek lub fakturę), ale klient ci jeszcze nie zapłacił.
Jeśli przekroczysz miesięczny limit przychodu, twoja działalność zostanie uznana za działalność gospodarczą. Od momentu przekroczenia limitu przychodu masz 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej w CEIDG.

Pamiętaj! Inaczej obliczasz przychód dla celów rozliczenia podatkowego. W tym wypadku twoimi przychodami z działalności nierejestrowanej będą otrzymane lub pozostawione do twojej dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Oznacza to, że twoim przychodem podatkowym z działalności nierejestrowanej są tylko kwoty zapłacone przez klienta za towar lub usługę.
Kwoty należne, ale nieotrzymane w danym miesiącu staną się przychodem podatkowym dopiero w momencie, kiedy otrzymasz zapłatę od klienta.
Dla celów podatkowych do przychodu nie zaliczasz wartości towarów, które zostały ci zwrócone, ani udzielonych bonifikat i skont (czyli obniżek za uregulowanie płatności przed terminem).

Polecamy "Komplet Podatki 2025". Jest to to poradniki dla księgowych i biur rachunkowych dotyczące wszystkich zmian w podatkach w 2024 r.

Jakie są korzyści z działalności nierejestrowej

Działalność nierejestrowana to następujące korzyści:

• nie musisz zgłaszać działalności w ewidencji przedsiębiorców - CEIDG, urzędzie skarbowym i GUS (nie będziesz potrzebować numerów identyfikacyjnych NIP i REGON)
• nie płacisz składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani ubezpieczenia zdrowotne z tytułu działalności gospodarczej
• nie musisz płacić comiesięcznych (albo kwartalnych) zaliczek na podatek
• nie musisz płacić podatku VAT – obejmuje cię zwolnienie podmiotowe, bo przychody z działalności nierejestrowanej nie przekroczą 200 tys. zł w skali roku, chyba że sprzedajesz towary bądź usługi wymagające rejestracji do VAT już od pierwszej sprzedaży
• nie musisz prowadzić skomplikowanej księgowości tylko uproszczoną ewidencję sprzedaży.

Jakie są obowiązki w działalności nierejestrowej

Od momentu podjęcia działalności nierejestrowanej masz obowiązek:

• prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży
• rozliczać przychody z działalności nierejestrowanej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36 według skali podatkowej
• przestrzegać praw konsumentów
• wystawiać faktury lub rachunki na żądanie kupującego
• przestrzegać praw konsumenta, w tym prawa do odstąpienia w terminie 14 dni od umowy zawartej na odległość i realizować obowiązki związane z reklamacją, zwrotem czy naprawą.

Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie jesteś przedsiębiorcą, zatem zgodnie z Kodeksem cywilnym zawierane umowy o świadczenie usług stanowią umowy zlecenia.

Bez limitu obrotów: kiedy działalność trzeba zarejestrować, a kiedy wcale

Musisz zarejestrować firmę, nawet jeśli planujesz niewielkie przychody, ale działalność, którą chcesz prowadzić:

• wymaga zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej
• została zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców.

W tych przypadkach działalność nie może być wykonywana bez rejestracji.

Przykłady działalności gospodarczych, do których prowadzenia potrzebne jest zezwolenie, koncesja albo wpis do rejestru działalności regulowanej, to:

• ochrona osób lub mienia
• sprzedaż alkoholu
• organizacja imprez turystycznych
• usługi detektywistyczne
• zbieranie odpadów.

Przykłady działalności, które zostały zdefiniowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców, to:

• pośrednictwo ubezpieczeniowe, w tym wykonywanie czynności agencyjnych (zgodnie z ustawą o dystrybucji ubezpieczeń)
• usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych (zgodnie z ustawą o rachunkowości).

Poza działalnością nierejestrowaną, przepisy określają konkretne rodzaje działalności, których nie trzeba rejestrować w urzędzie. Dotyczy to:

• działalności agroturystycznej rolników
• produkcji wina przez rolników
• rolniczego handlu detalicznego.

Agroturystyka. Polega na wynajmowaniu przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Produkcja wina. Rejestracji nie wymaga działalność obejmująca wyrób wina przez producentów będących rolnikami, którzy wyrabiają mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego. Oznacza to, że rolnik produkujący mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego nie musi rejestrować działalności gospodarczej.
Właściciel winnicy zamierzający prowadzić wyrób wina z przeznaczeniem do obrotu musi dokonać wpisu do ewidencji producentów.

Sprzedaż z gospodarstwa rolnego (rolniczy handel detaliczny). Rejestracji nie podlega sprzedaż produktów roślinnych i zwierzęcych przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy.
Ale z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym pod warunkiem, że:

• przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych oraz ich sprzedaż nie odbywa się przy zatrudnieniu osób na podstawie umów o pracę, umów-zleceń, umów o dzieło ani innych umów o podobnym charakterze, z wyłączeniem uboju zwierząt rzeźnych i obróbki poubojowej tych zwierząt, w tym również rozbioru, podziału i klasyfikacji mięsa, przemiału zbóż, wytłoczenia oleju lub soku oraz sprzedaży podczas wystaw, festynów, targów i kiermaszy
• jest prowadzona ewidencja sprzedaży
• ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu, z wyłączeniem wody.

Źródło: portal Biznes.gov.pl