REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Stan wojenny z 13 grudnia 1981 r. był wprowadzony bezprawnie, fot. Fotolia
Stan wojenny z 13 grudnia 1981 r. był wprowadzony bezprawnie, fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Uchwała Rady Państwa wprowadziła z dniem 13 grudnia 1981 r. stan wojenny z polecenia Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON). Zarówno wydanie dekretów, jak i powołanie WRON było niezgodne z ówczesnym prawem.

Decyzje Rady Państwa

Z formalnego punktu widzenia decyzja o wprowadzeniu stanu wojennego została podjęta dzień wcześniej, czyli 12 grudnia 1981 r. Miała ona postać kilku aktów prawnych. Rada Państwa, czyli kolegialny organ o uprawnieniach głowy państwa (odpowiednik urzędu prezydenta w III RP) podjęła uchwałę o wprowadzeniu na terytorium całego kraju stanu wojennego, dekret o stanie wojennym, w którym określane zostały dokładnie prawa i obowiązki obywateli, funkcjonowanie administracji publicznej.

REKLAMA

Oprócz tego przyjęty został także dekret o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego, który wprowadzał postępowanie doraźne w odniesieniu do określonych przestępstw, jak również dekret o przebaczeniu, który stanowił o amnestii za przestępstwa o charakterze politycznym popełnione przed 13 grudnia 1981 r.

Zobacz: Stany nadzwyczajne w obowiązującej Konstytucji

Stan wojenny

REKLAMA

Stan wojenny zaczął funkcjonować o północy z 12 na 13 grudnia 1981 r. Na ulicach pojawiło się wojsko, a także ZOMO. Zmilitaryzowane zostały przedsiębiorstwa państwowe, a także radio i telewizja (pojawili się spikerzy w wojskowych mundurach). Pierwsze informacje o wprowadzeniu stanu wojennego pojawiły się o godzinie 6 rano w Polskim Radio. Wcześniej, bo od północy trwały już jednak aresztowania działaczy opozycji demokratycznej.

Na podstawie dekretów z mocą ustawy zaczął obowiązywać specjalny porządek prawny. Zawieszeniu uległo prawo do strajków i zgromadzeń, zawieszono działalność samorządowych załóg przedsiębiorstw państwowych, a nawet zakazano uprawiania turystyki oraz sportów żeglarskich i wioślarskich na wodach wewnętrznych i terytorialnych państwa.  Organy administracji państwowej uzyskały szerokie uprawnienia, m.in. prawo do zawieszenia działalności stowarzyszeń i związków, czy też nakazania złożenia do depozytu odbiorników radiowo-telewizyjnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela

Przyczyny

Wprowadzenie stanu wojennego było odpowiedzią na wydarzenia roku 1980, kiedy to po fali strajków zalegalizowany został niezależny związek zawodowy „Solidarność”, pierwsza niezależna organizacja związkowa w bloku wschodnim. Stan wojenny, którego celem było zastopowanie procesu demokratyzacji, został wprowadzony pod pretekstem potencjalnej interwencji sowieckiej, czemu mają jednak przeczyć zarówno dane wywiadowcze NATO, jak i materiały źródłowe kół decyzyjnych ZSRR.

Stan wojenny i naruszenie prawa

Z prawnego punktu widzenia wprowadzenie stanu wojennego odbyło się z naruszeniem ówczesnego prawa, a powołana na przełomie 12/13 grudnia 1981 r. Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego była organem pozakonstytucyjnym.

REKLAMA

Zgodnie z art. 31 par. 1 Konstytucji PRL z 1952 r. Rada Państwa nie mogła wydać dekretów z mocą ustawy w czasie trwania sesji Sejmu. Takie uprawnienia miała jedynie w okresie pomiędzy sesjami. Tymczasem w dniu 12 grudnia 1981 r. trwała sesja Sejmu. Aktu nie konwalidowało przedstawienie go do zatwierdzenia Sejmowi na początku 1982 r.

Pod kątem zgodności z prawem oceny dekretów z 12 grudnia 1981 r. dokonał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 16 marca 2011 r. (sygn. K 35/08), który uznał akty Rady Państwa za niezgodne z Konstytucją.

Zobacz serwis: Trybunał Konstytucyjny

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

REKLAMA

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA