REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co trzeba wiedzieć o przedawnieniu

Łukasz Matys
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Przedawnienie wiąże się  zawsze z upływem czasu. Powoduje natomiast, że strona zobowiązana do świadczenia nie musi go spełniać.

Przedawnienie jest tradycyjną instytucją prawa cywilnego. Reguluje ją Kodeks cywilny w art. 117-125.

REKLAMA

Nie wszystkie roszczenia

Przedawniają się tylko roszczenia. Jednak nie wszystkie z nich. Kodeks cywilny wprowadza zasadę, że przedawniają się tylko roszczenia majątkowe. Tak więc roszczenia nie majątkowe nie mogą się przedawniać. Nie przedawniają się zatem roszczenia ze stosunków rodzinno-osobistych a także roszczenia o ochronę dóbr osobistych.

Jednak i wśród roszczeń majątkowych istnieją, takie które się nie przedawniają. Zasadą jest, że roszczenia majątkowe się przedawniają. O tym, że roszczenie majątkowe się nie przedawnia musi stanowić wprost ustawa (najczęściej będzie to kodeks cywilny).

Do roszczeń majątkowych, które się nie przedawniają zaliczamy przede wszystkim:

  • Roszczenie o zniesienie współwłasności,
  • Roszczenie wydobywcze (roszczenie windykacyjne) wynikające z własności nieruchomości,
  • Roszczenie negatoryjne (o zaprzestanie naruszeń) wynikające z własności nieruchomości.

Istnieją również roszczenia, które się nie przedawniają, a wygasają. Są to jednak bardzo rzadkie sytuacje. Związane są one z przekroczeniem granicy nieruchomości przy budowie domu lub z rękojmią za wady fizyczne budynku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wszystkie inne roszczenia się przedawniają.

Terminy przedawnień

Ważne jest określenie po upływie jakiego czasu roszczenie się przedawni. Jest to jedno z najtrudniejszych zagadnień prawa cywilnego.

Roszczenia majątkowe przedawniają się co do zasady po dziesięciu latach. Początek biegu przedawnienia to dzień, kiedy roszczenie stało się wymagalne. Z tego też wynika kolejna zasada, że nie mogą przedawnić się roszczenia nie wymagalne.

Termin przedawnienia biegnie od dnia wymagalności a więc od momentu gdy dłużnik zobowiązany był do spełnienia swojego świadczenia (np. zapłaty ceny).

REKLAMA

PRZYKŁAD: Stanisław P. sprzedał Mirosławowi G. samochód. Panowie umówili się, że zapłata ceny nastąpi za 3 miesiące od dnia podpisania umowy (tj. 23.06.2004 r.). Właśnie ta data jest datą wymagalności roszczenia o zapłatę i to od tej daty będzie biegł termin przedawnienia.

Ustawa może jednak przewidywać inny termin rozpoczęcia biegu przedawnienia. Na przykład roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez produkt niebezpieczny przedawniają się z upływem 3 lat, od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Zasadą jest, że termin przedawnienia wynosi 10 lat. Jednak od tej zasady są bardzo znaczące wyjątki. Otóż roszczenia okresowe (powtarzalne) przedawniają się z upływem lat 3. Przykładem takich roszczeń może być zapłata czynszu przy umowie najmu, zapłata raty wynagrodzenia (w wypadku umowy leasingu), zapłata renty.

Tak samo roszczenia wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej przedawniają się z upływem 3 lat.

Przepisy poświęcone poszczególnym umową mogą i przewidują oddzielne terminy przedawnienia. I tak roszczenia:

  • z umowy sprzedaży przedawniają się z upływem lat 2 (ale dotyczy to tylko roszczeń przedsiębiorców),
  • z umowy o dzieło z upływem lat 2 (od kiedy dzieło zostało oddane lub miało być oddane),
  • z umowy najmu z upływem 1 roku,
  • z umowy użyczenia upływem 1 roku,
  • z umowy rachunku bankowego z upływem lat 2,
  • z umowy zlecenia z upływem lat 2.

Przerwanie biegu przedawnienia

Bieg terminu przedawnienia może być przerwany albo zawieszony.

Przerwanie terminu przedawnienia oznacza, od momentu przerwania bieg terminu przedawnienia liczy się od nowa.

Przykład: Dziesięcioletni termin przedawnienia biegł 0d 4.05.2001 roku. Wierzyciel 10.07. 2007 roku wniósł pozew do sądu. Od dnia zakończenia sprawy przed sądem termin będzie biegł na nowo. Nie ma znaczenia dla sprawy, że wcześniej upłynęło już ponad 6 lat przedawnienia.

Przerwanie biegu przedawnienia powoduje:

  1. Każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania sprawy lub egzekwowania roszczeń albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta w celu dochodzenia ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Do tego typu czynności zaliczamy: wniesienie pozwu o świadczenie do sądu, wniesienie wniosku o wszczęcie egzekucji, wniesienie pozwu o ustalenie, zawezwanie do próby ugodowej.
  2. Uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.

Zawieszenie biegu przedawnienia powoduje inne skutki. W podanym przez ustawę czasie bieg przedawnienia nie rozpoczyna się a jeśli już się rozpoczął nie wlicza się go do tego biegu.

Co powoduje przedawnienie?

Przedawnionych roszczeń można dochodzić. Jednakże po upływie terminu przedawnienia ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia. Mówiąc wprost nie musi spełniać takiego roszczenia.

Co ważne podczas toczącego się sporu sąd nie bierze pod uwagę z urzędu upływu terminu przedawnienia. Aby strona zwolniła się od obowiązku świadczenia musi zarzut przedawnienia podnieść w piśmie procesowym.

Inne ważne kwestie

Strona może zrzec się zarzutu przedawnienia. Może to nastąpić jednak dopiero po dniu wymagalności roszczenia. Nie potrzeba żadnej szczególnej formy prawnej dla takiego zrzeczenia.

Strony czynnością prawną (w szczególności umową) nie mogą przedłużać i skracać terminu przedawnienia.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

REKLAMA

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

REKLAMA

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

REKLAMA