REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opinia biegłego w kościelnym procesie małżeńskim

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Opinia biegłego w kościelnym procesie małżeńskim
Opinia biegłego w kościelnym procesie małżeńskim

REKLAMA

REKLAMA

W odniesieniu do procesów małżeńskich warto poruszyć jedną kwestię, związana z udziałem biegłego w kościelnym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa i ze sporządzeniem przez niego opinii. Często bowiem można spotkać się z zapytaniem o jeden z problemów w kontekście tejże opinii.

Wiadome jest, iż w niektórych przypadkach zaleca się skorzystanie z pomocy biegłego (kan. 1574 KPK, kan. 1680 KPK). Sformułowanie to oznacza jednocześnie, iż sędziowie orzekający w danej sprawie nie są zobligowani do wydania wyroku po myśli sporządzonej opinii, stąd nie do rzadkości należy sytuacja, z którą spotkałam się sama, iż w opinii czytamy, że dana strona w chwili zawierania przez nią związku była niezdolna (chodzi o niezdolność psychiczną do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich). Jednak wówczas wyrok, który zapada jest negatywny, tj. taki, w którym orzeka się, iż nie udowodniono nieważności rzeczonego małżeństwa bądź zachodzi sytuacja też zupełnie odwrotna. Przy tej okazji strony często zapytują: jak jest to możliwe, iż opinia sporządzona aktualnie odnosi się do okresu czasu, kiedy został zawiązany węzeł małżeński, zwłaszcza, iż upłynęło sporo lat. Nota bene to tylko jeden z argumentów przemawiających za tym, iż sędziowie pozostają wolni, tak gdy chodzi o skorzystanie z pomocy właściwego biegłego, jak i pozostają niezależni od treści jego opinii.

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Aby móc odpowiedzieć na to pytanie jako prawnik, zatem nie jako biegły podjęłam rozmowę z dr Karlem Heinzem Selge - sędzią z Arcybiskupiego Sądu w Paderborn, jak i z Psycholog Panią Karin Schwab, będącą biegłą w Biskupim Sądzie w Eichstätt, prowadzącą także swoją prywatną praktykę. Dr Selge wyszedł z założenia, iż przecież w trakcie sporządzania opinii, czyli w trakcie ew. badań danej strony czy analizy akt sprawy biegły bierze pod uwagę nie tylko moment zawarcia związku, słowem krótki czas przed, w trakcie, jak po zawarciu małżeństwa, ale także: rodzinę generacyjną, lata życia strony zanim doszło do zapoznania się stron lub ich okres przedślubny. Innymi słowy nie jest tak, iż jakaś forma niezdolności powstała nagle, tj. w trakcie zawierania związku, ale należy ją upatrywać w jakimś dłuższym czasie przed tym momentem, a przecież biegły nie jest w stanie zbadać ten dłuższy okres czasu, ale jest za to w stanie na podstawie jego analizy wysunąć konkretne wnioski obejmujące psychiczny stan strony z okresu około ślubnego. Nadto wg dr. Selge w aktach sprawy są też oświadczenie  (oświadczenia) strony przeciwnej, zeznania świadków, ew. inne dowody, zwłaszcza dokumenty (kan. 1577 §2 KPK), gdyż stanowią niemały przyczynek w postawieniu diagnozy. One też obejmują wspomniany szerzej rozumiany okres przedślubny. I trudno jest się z tymi tezami nie zgodzić. Z kolei P. Schwab twierdzi, iż w aktualnym zachowaniu mogą być także jakieś – nazwijmy to – relikty, ślady po danym zaburzeniu, chociaż obecnie badana strona jest wolna od niego. Nietrudno znaleźć przykłady poza procesem kościelnym na potwierdzenie tej opinii: jak zachowania ofiar jakiegoś przestępczego czynu, mimo iż ten miał miejsce w dosyć dalekiej przeszłości. Także i tę tezę należy przyjąć. Ale warto na moment zatrzymać się przy niej. Wiadome jest, iż opinia czasami powstaje na sposób konieczny, na podstawie wyłącznie akt sprawy. Dotyczy to sytuacji, kiedy strona mająca zgłosić się na badania, nie czyni tego. W przytoczonych uwagach obrońcy węzła małżeńskiego niemalże zawsze można przeczytać, iż jest to wówczas jeden z jej mankamentów zwłaszcza, gdy biegły wychodzi z założenia, iż interesująca nas strona w chwili zawiązywania węzła małżeńskiego była niezdolna. Jako obronę można posłużyć się wówczas tezą, o której wspomniał dr Selge. Do tego dochodzą metody właściwe dla danej dyscypliny, w której kompetentny pozostaje biegły, aby przyjąć, iż czas nie ma aż tak przeważającej roli, jak można by było o tym sądzić.

Zobacz również: Akta procesowe w kościelnym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

REKLAMA

Postawione na wstępie zapytanie odpowiada również kwestii badania poczytalności przez biegłego w chwili popełnienia przestępstwa przez jakąś osobę w bliższej bądź dalszej przeszłości, badania sporządzonego w danym czasie „na” osobie już poczytalnej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na pewno pewną trudnością w wysuwaniu tez pro czy contra treści danej opinii będzie nieznajomość konkretnej dyscypliny przez sędziów ferujących wyrok, bowiem nie jest sytuacją częstą, iż sędziowie obok studiów z prawa kanonicznego posiadają też dodatkowe z psychologii, psychiatrii bądź innej gałęzi medycyny. Stąd sama już na etapie pisania powództwa (skargi powodowej), ale także, gdy strona zgłasza się do mnie stosunkowo później, jestem zwolenniczką sporządzenia już pewnego rysu z danej dyscypliny, który ułatwi biegłemu z tejże dyscypliny sporządzenie przeze niego opinii. Rys ten będzie miał także charakter prawny, a to być może pozwoli na zgodzenie się, w przypadku opinii, w której stwierdza się niezdolność psychiczną, pójścia za nią przez sędziów w trakcie wyrokowania przez nich. Innymi słowy jestem zwolenniczką spojrzenia na dany problem, gdy jest to możliwe, zarówno od strony biegłego, jak i samych sędziów. To też przykład interdyscyplinarności, która może zachodzić w trakcie kościelnego procesu małżeńskiego, ale to także pewne wyzwanie dla biorących udział w tym procesie o sięgnięcie i zagłębienie się w inne dyscypliny mogące być przydatnymi w trakcie procesu, celem polegania na swojej wiedzy i doświadczeniu, a nie tylko na wiedzy i doświadczeniu innych. Jest to również celem nie przerzucania odpowiedzialności na inne osoby, a przede wszystkim celem umiejętnego formułowania pytań dla Biegłego (kan. 1577 §1 KPK), aby na podstawie już wszystkich środków dowodowych wydać wyrok rzeczywiście oparty na moralnej pewności. A zatem bez ignorancji, którą można pokonać. W tym ostatnim stwierdzeniu chodzi przede wszystkim o fakt, iż przez zagłębienie się w dyscyplinę nam nieznaną, umożliwiamy przez odpowiednie zagadnienia stawiane biegłemu potwierdzenie, bądź też nie tego, co w naszej dyscyplinie jest ważne oraz konieczne do wydania wyroku.

Naturalnie temat biegłego jest o wiele bogatszy, w tym artykule my sami ograniczyliśmy się do jednej kwestii, jak i do biegłych głównie z zakresu psychologii, psychiatrii, ale to czyni tą tematykę tym bardziej otwartą na dalsze analizy.

Zobacz: Zawieszenie kościelnego procesu małżeńskiego

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sejm: Bez wniosku osoby niepełnosprawnej. Od 30 września tylko zaświadczenie. Zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

REKLAMA

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

REKLAMA

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA