REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki braku świadomości i wyłączenia swobody przy zawieraniu umów

Prawniczka./ Fot. Fotolia
Prawniczka./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo przewiduje bezwzględną nieważność czynności dokonanych przez osoby znajdujące się w stanie bądź wyłączonej świadomości, bądź wyłączonej swobody.

Wady oświadczenia woli

Każdy współczesny człowiek dokonuje w swoim życiu wielu czynności prawnych, przede wszystkim zawiera różnego rodzaju umowy. Dokonaniem czynności prawnej (zawarciem umowy) jest zarówno zakup w sklepie spożywczym czy skorzystanie z taksówki, jak i zawarcie skomplikowanej transakcji na rynku kapitałowym. Zarówno te codzienne jak i bardzo doniosłe czynności mają wspólną cechę – są przejawem woli (chęci osiągnięcia określonego skutku) osób w nich uczestniczących. Dlatego też prawo cywilne określa skutki tzw. wad oświadczenia woli, tzn. sytuacji, w których wyrażenie woli przez osobę biorącą udział w czynności prawnej zostało w określony sposób zakłócone. Jedną ze wspomnianych wad oświadczenia woli, jest brak świadomości lub swobody.

REKLAMA

Nieważność oświadczenia woli

REKLAMA

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego zaburzenia czynności psychicznych.

Oświadczenie woli może zatem zostać ważnie złożone tylko przez osobę, która znajduje się w stanie pozwalającym na świadome i niewymuszone podjęcie decyzji o dokonaniu określonej czynności prawnej oraz na niezakłócone wyrażenie tej decyzji względem innej osoby.

Zobacz również serwis: Prawa konsumenta

Brak świadomości i wyłączenie swobody

Prawo przewiduje natomiast bezwzględną nieważność czynności dokonanych przez osoby znajdujące się w stanie bądź wyłączonej świadomości, bądź wyłączonej swobody. Przez brak świadomości należy rozumieć sytuację, w której osoba składająca oświadczenie woli nie rozumie własnego postępowania i nie zdaje sobie sprawy z jego konsekwencji (np. zakup drogiego samochodu pod wpływem alkoholu, pomimo braku rzeczywistej potrzeby i możliwości jego zakupu). Wyłączenie swobody ma natomiast miejsce w sytuacji, w której osoba składająca oświadczenie nie jest w stanie podjąć decyzji lub wyrazić swojej woli w sposób wolny (suwerenny). Przyczyną takiego stanu rzeczy może być również zaburzenie psychiczne. Przykładem może być sytuacja, w której ktoś sprzedaje cenną biżuterię, mając świadomość, że jest to dla niego niekorzystne, decyduje się jednak na to, ponieważ działa pod wpływem psychicznego przymusu, wynikającego np. z głodu narkotycznego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przyczyny wyłączenia świadomości lub braku swobody

Wyłączenie świadomości lub swobody może być efektem choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, ale także innego zaburzenia czynności psychicznych. Takie inne zaburzenia,
jak wskazano powyżej, mogą być spowodowane uzależnieniem od alkoholu czy narkotyków, ale także np. hipnozą, a nawet wysoką gorączką. Ponadto, powyższe zaburzenia nie muszą charakteryzować się trwałością. Wystarczy bowiem, aby występowały one przejściowo w momencie składania oświadczenia woli (np. w czasie zawierania umowy).

Zobacz również serwis: Umowy

Skutki wyłączenia świadomości lub braku swobody

Konsekwencją dokonania czynności prawnej w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjecie decyzji i wyrażenie woli jest, jak wyżej wskazano, bezwzględna nieważność czynności prawnej. Czynność taka nie wywołuje zatem żadnych skutków prawnych - pomimo dokonania takiej czynności można więc np. żądać zwrotu spełnionego świadczenia (np. zwrotu zapłaconej ceny). Na taką nieważność może powołać się także każda osoba, która ma w tym interes prawny, nie tylko strony nieważnej czynności. Należy zaznaczyć, że ustalenie przez sąd braku świadomości lub swobody w chwili składania oświadczenia woli jest dopuszczalne także po śmierci osoby, która złożyła oświadczenie woli, jeżeli zebrany materiał dowodowy jest do tego wystarczający. 

Podsumowanie

Podsumowując, oświadczenie woli, które zostało dotknięte wadą braku świadomości lub swobody przy podejmowaniu decyzji i wyrażaniu woli jest nieważne z mocy prawa, tzn. nie wywołuje skutków prawnych. Najczęstszą przyczyną takiej nieważności jest choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy albo innego rodzaju zaburzenie czynności psychicznych (np. nadużycie alkoholu).

Zobacz również: Wady oświadczenia woli

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Sprawdź, jakie rozwiązania są dopuszczalne

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Na terenach poszkodowanych przez powódź trwają spekulacje cen. Rząd apeluje do przedsiębiorców i zapowiada konsekwencje.

W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w najbliższy piątek. 20 września 2024 r. prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań o zaświadczenia przedstawiane przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczenia rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi.

REKLAMA

Będą spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA