Czy opodatkować odszkodowanie

Z przedstawionego pytania wynika, że jest to odszkodowanie otrzymane na podstawie wyroku sądowego z tytułu nienależytego wykonania umowy od firmy dokonującej wymiany okien. Nie wiadomo jednak, czy wypłacona kwota stanowiła tylko należność główną, czy obejmowała również odsetki ustawowe i koszty procesu.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ustawy o PIT opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, a więc także odszkodowania. Pewne kategorie odszkodowań korzystają jednak ze zwolnień przedmiotowych i ich otrzymanie nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Spod tego zwolnienia wyłączone są określone rodzaje odszkodowań (np. odprawy i odszkodowania określone w prawie pracy z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia, odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą), jednak żadne z przewidzianych wyłączeń nie dotyczy opisanej w pytaniu sytuacji.

Pytanie nie zawiera precyzyjnych informacji co do podstawy prawnej wydanego wyroku, nie ulega jednak wątpliwości, że odszkodowanie zostało ustalone w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego. Tym samym zastosowanie powinien znaleźć wskazany wyżej art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT i otrzymane odszkodowanie będzie wolne od podatku. Obowiązek podatkowy nie powstanie nawet wtedy, gdy przekazana kwota zawierała będzie zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego. Koszty tego typu mają charakter zwrotny i nie stanowią dochodu podlegającego opodatkowaniu (zob. interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, nr IPB2/4117-28/06/3).

Trzeba przy tym zaznaczyć, że zwolnienie dotyczy wyłącznie kwoty odszkodowania, a nie odsetek ustawowych za opóźnienie płatności odszkodowania. W związku z tym, kwota otrzymana tytułem odsetek podlegała będzie opodatkowaniu na zasadach ogólnych, jako dochód z innych źródeł w rozumieniu art. 9 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT i powinna zostać wykazana w rocznym zeznaniu podatkowym w pozycji inne źródła (zob. interpretacja naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów, nr 1433/NL/LF/II/415/4111-6/06/PG).

Jakub Grzegorzek

aplikant radcowski, kancelaria prawna Chałas i Wspólnicy, oddział Kraków

(EW)

PODSTAWA PRAWNA

l Art. 9 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).