REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana zabezpieczenia alimentów na rzecz małoletniego w postępowaniu rozwodowym w czasie pandemii

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Daniela Wybrańczyk
radca prawny, mediator, adiunkt w Uniwersytecie SWPS
Zmiana zabezpieczenia alimentów na rzecz małoletniego w postępowaniu rozwodowym w czasie pandemii
Zmiana zabezpieczenia alimentów na rzecz małoletniego w postępowaniu rozwodowym w czasie pandemii

REKLAMA

REKLAMA

W czasie pandemii COVID-19 wiele osób (w tym zobowiązanych do świadczeń alimentacyjnych) straciło zdolność finansową. Pojawia się zatem pytanie co zrobić, jeśli jeden z małżonków był już zobowiązany w ramach zabezpieczenia do przekazywania alimentów na rzecz małoletniego, postępowanie rozwodowe trwa, a doszło do zmiany możliwości majątkowo-zarobkowych zobowiązanego wywołanej utratą zatrudnienia lub ograniczeniem dochodów z powodu pandemii.

Zmiana zabezpieczenia alimentów na rzecz małoletniego w postępowaniu rozwodowym jego rodziców w czasie pandemii COVID-19

W opisanym wyżej przypadku konieczne jest złożenie wniosku o zmianę udzielonego wcześniej zabezpieczenia alimentów na podstawie art. 742 Kodeksu postępowania cywilnego (KPC) w zw. z art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRO).

REKLAMA

REKLAMA

Pierwszy z powołanych artykułów stanowi, że: Obowiązany może w każdym czasie żądać uchylenia lub zmiany prawomocnego postanowienia, którym udzielono zabezpieczenia, gdy odpadnie lub zmieni się przyczyna zabezpieczenia.

Trzeba też zaznaczyć, że przed wydaniem postanowienia w przedmiocie uchylenia lub ograniczenia zabezpieczenia sąd wysłuchuje uprawnionego, a zatem rodzica reprezentującego dziecko.

Zgodnie natomiast z art. 138 KRO: W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

REKLAMA

Przez pojęcie „stosunków” należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu, czyli zmianę w zakresie potrzeb uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych oraz możliwości zarobkowych i majątkowych stron. W skład tych ostatnich wchodzą nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki, stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być utożsamiane jedynie z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz ich nie osiąga z przyczyn, które nie zasługują na usprawiedliwienie (zob. uchwałę Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987 r., sygn. III CZP 91/86, OSNC 1988/4/42).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wobec tego, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 KRO), utrata pracy spowodowana pandemią COVID-19 może być jedną z podstaw do zmiany udzielonego wcześniej zabezpieczenia alimentów. Rozpoznając wniosek o zmianę zabezpieczenia alimentów, sąd musi jednak wziąć pod uwagę, czy w tym samym okresie nie wzrosły koszty utrzymania małoletniego, np. w związku z powszechnym wzrostem cen produktów żywnościowych. Ponadto sąd rozwodowy musi ocenić, czy pewne koszty utrzymania dziecka nie uległy obniżeniu. Może to dotyczyć np. kosztów zajęć dodatkowych, które w czasie pandemii COVID-19 często się nie odbywają, kosztów rozrywek (wyjść do kina, na basen), czy kosztów obiadów w placówce edukacyjnej.

W istocie zatem, od oceny konkretnego przypadku zależeć będzie, czy sąd obniży kwotę należnych małoletniemu alimentów, czy też wniosek zobowiązanego o zmianę, oddali.

Obniżenie wysokości alimentów nie może jednak prowadzić do sytuacji, w której osoba uprawniona do ich otrzymania nie będzie miała zaspokojonych usprawiedliwionych potrzeb. Na uwzględnienie wniosku nie powinny zatem liczyć osoby, które są zobowiązane do łożenia alimentów nieprzekraczających kilkuset złotych.

Czy pandemia COVID-19 wstrzymuje obowiązek alimentacyjny?

Odpowiadając na postawione wyżej pytanie należy wskazać, że pandemia COVID-19 nie wpływa na istnienie obowiązku alimentacyjnego. W mocy pozostają zarówno postanowienia prawomocne, jak i nieprawomocne, lecz natychmiast wykonalne, wydane w trybie zabezpieczenia.

Czy powołując się na pandemię COVID-19 można żądać zawieszenia obowiązku alimentacyjnego?

Brak jest prawnej możliwości zawieszenia obowiązku alimentacyjnego (w tym zawieszenia wykonania obowiązującego zabezpieczenia alimentów) na czas trwania pandemii COVID-19. Nadto żaden przepis nie przyznaje zobowiązanemu do alimentacji uprawnienia do samowolnego wstrzymania ich płatności.

Czy pandemia COVID-19 wpływa na wysokość świadczeń alimentacyjnych?

Pandemia COVID-19 nie powoduje automatycznego obniżenia wysokości należnych dziecku alimentów. Niemniej jednak, jak już zostało to wskazane, pandemia może mieć wpływ na sytuację finansową osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych. W sytuacji zatem, gdy w wyniku pandemii COVID-19 istotne zmniejszyły się możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji, w toczącym się postępowaniu rozwodowym można rozważyć złożenie wniosku o zmianę udzielonego wcześniej zabezpieczenia alimentów.

Komornicy nie są władni do rozstrzygania w zakresie wniosków o zmniejszenie raty alimentów i zawieszenia ich egzekucji z powodu zmian gospodarczych, jakie zachodzą w związku z pandemią COVID-19.

Co powinno znaleźć się we wniosku o zmianę zabezpieczenia alimentów?

We wniosku o zmianę zabezpieczenia alimentów należy dokładnie opisać sytuację majątkowo-zarobkową, w tym na czym konkretnie polega obniżenie możliwości zobowiązanego do realizacji świadczeń alimentacyjnych.

Do wniosku warto dołączyć dokumenty, które potwierdzają np. fakt utraty pracy, utraty płynności finansowej, zawieszenia działalności gospodarczej, czy obniżenia zarobków.

Trzeba pamiętać, że kryzys gospodarczy dotyka każdego w różnym stopniu, a od wykazania tego stopnia zależy to, czy wniosek o zmianę zabezpieczenia alimentów zostanie uwzględniony.

W celu zmiany wysokości świadczeń alimentacyjnych należy porównać stan istniejący w chwili orzekania o zabezpieczeniu alimentów ze stanem istniejącym w chwili składania wniosku o zmianę.

Jak przyspieszyć postępowanie?

Co prawda sąd winien rozpoznać wniosek bezzwłocznie (nie później niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu, zob. art. 737 KPC), jednak jest to jedynie termin instrukcyjny, a zatem sposobem na przyspieszenie postępowania może być mediacja. Wsparcie mediatora często pomaga dojść do porozumienia nawet osobom, które początkowo przedstawiały zupełnie odmienne stanowiska.

dr Daniela Wybrańczyk, prawnik, mediator

Zobacz także:

Problem alimentów w dobie koronawirusa. Stanowisko RPO i Zespołu ds. Alimentów

Alimenty w dobie koronawirusa. Zmiany w funduszu alimentacyjnym

Odpowiedź na interpelację nr 4365 w sprawie płatności alimentów w obliczu epidemii koronawirusa

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Luka w przepisach. Opiekun niepełnosprawnych traci 847 zł miesięcznie (4134 zł - 3287 zł). Zyskuje święty spokój

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

Wytyczne w MOPS, żeby dawać jak najmniej zasiłków. Fałsz czy prawda? Na przykładzie zasiłku celowego 200 zł i zasiłku stałego dla stopnia umiarkowanego [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

REKLAMA

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

REKLAMA