REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wpływ pandemii COVID-19 na realizację kontaktów rodzica z małoletnim dzieckiem

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Daniela Wybrańczyk
radca prawny, mediator, adiunkt w Uniwersytecie SWPS
Wpływ pandemii COVID-19 na realizację kontaktów rodzica z małoletnim dzieckiem
Wpływ pandemii COVID-19 na realizację kontaktów rodzica z małoletnim dzieckiem

REKLAMA

REKLAMA

Obecnie nadal zdarza się, że jeden z rodziców utrudnia kontakt drugiemu rodzicowi, z którym dziecko nie przebywa, powołując się na zagrożenie życia lub zdrowia związane z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Trzeba zatem zastanowić się nad możliwymi działaniami w takiej sytuacji. Niestety ustawodawca expressis verbis jej nie przewidział, co jest wykorzystywane przez rodziców sprawujących pieczę nad dzieckiem. Co może zrobić rodzic, którego prawo do kontaktów nie jest respektowane? Jakie konsekwencje mogą być wyciągnięte wobec rodzica, który całkowicie uniemożliwia drugiemu rodzicowi kontakty z dzieckiem?

COVID-19 a realizacja kontaktów rodziców z małoletnimi dziećmi

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami Ministerstwo Sprawiedliwości w kwietniu bieżącego roku poinformowało, że w mocy pozostają zarówno postanowienia prawomocne, jak i nieprawomocne, lecz natychmiast wykonalne, wydane w trybie zabezpieczenia (zob. https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/realizacja-sadowych-postanowien-o-kontaktach-z-dziecmi).

REKLAMA

Wynika z tego, że sam „stan powszechnego zagrożenia” nie jest wystarczającym powodem, aby nie realizować orzeczeń sądów o kontaktach.

REKLAMA

Stanowisko w tej kwestii zajął także Rzecznik Praw Dziecka, który zaapelował do rodziców, żyjących osobno, by w trudnym czasie pandemii okazali sobie wyrozumiałość i nie przysparzali małoletnim dodatkowych cierpień. Rzecznik Praw Dziecka podkreślił również, że ograniczenie kontaktów z dzieckiem przez rodzica drugiemu rodzicowi pod pretekstem zagrożenia koronawirusem jest naruszeniem prawa.

Aby faktycznie nie realizować orzeczenia sądu dotyczącego kontaktów (w tym postanowienia o zabezpieczeniu kontaktów), niezbędne jest wykazanie, że kontakt realnie grozi małoletniemu. O ile bowiem będzie istnieć obiektywny stan podwyższonego ryzyka dla zdrowia i życia dziecka w związku z wykonaniem kontaktu z rodzicem, a rodzic sprawujący pieczę nad małoletnim, przez czas istniejącego zagrożenia (np. kwarantanny) ograniczy kontakty rodzica z dzieckiem ustalone orzeczeniem sądu, to uniemożliwienie zrealizowania bezpośredniego kontaktu przez rodzica, kierującego się troską o małoletniego, nie będzie mogło zostać zakwestionowane.

W okresie postępującej pandemii COVID-19 ryzyko istnieje niemal ciągle, a zatem to rodzice kierując się dobrem i bezpieczeństwem dziecka, powinni ocenić jego skalę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wobec jednak tego, że okoliczności są szczególne, rodzicom zaleca się w pierwszej kolejności współdziałanie dla dobra małoletniego. Przykładowo rodzice mogą się porozumieć, że kontakty zostaną „odrobione” w innym czasie.

Co prawda polskie prawo nie reguluje kwestii odrabiania kontaktów i odrabianie to nie jest popularne wśród rozwiedzionych małżonków, nie mniej jednak nie ma przeszkód, by zwłaszcza w tak specyficznym okresie, małżonkowie porozumieli się w tym zakresie.

Dodatkowo, kontakt dotychczas realizowany w miejscu publicznym można zastąpić kontaktem realizowanym za pomocą urządzeń teleinformatycznych (np. za pośrednictwem Skype, Messenger, WhatsApp, Zoom).

Czy wspólne uzgodnienia rodziców są skuteczne? Czy też raczej należy wystąpić o ich „zatwierdzenie” do sądu?

Rodzice zawsze mogą się porozumieć w kwestiach dotyczących ich małoletniego dziecka. Także w czasie trwania pandemii COVID-19 rodzice mogą wprowadzić zmiany do dotychczasowych ustaleń dotyczących m.in. realizacji kontaktów. W przypadku wspólnych uzgodnień rodzice nie muszą występować o ich „zatwierdzenie” do sądu.

Co może zrobić rodzic, którego prawo do kontaktów nie jest respektowane?

REKLAMA

Art. 113 KRO:
§ 1. Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów.
§ 2. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.

Jeśli rodzic, z którym przebywa dziecko nie wyraża zgody na kontakty w „formie zastępczej” za uzasadnione uznać należy złożenie wniosku do sądu opiekuńczego na podstawie art. 59815 KPC – przepis ten daje sądowi uprawnienie do zagrożenia osobie niewykonującej kontaktów nakazania zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku.

Kolejny etap postępowania wykonawczego uregulowany został w art. 59816 KPC i polega on na nakazaniu zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej. W obu fazach postępowanie odbywa się z udziałem uprawnionego i zobowiązanego do kontaktów. W wyjątkowych przypadkach sąd może zmienić wysokość sumy pieniężnej, którą orzekł w ramach pierwszego postępowania o zagrożeniu nakazaniem zapłaty ze względu na zmianę okoliczności.

Jakie konsekwencje mogą być wyciągnięte wobec rodzica, który całkowicie uniemożliwia drugiemu rodzicowi kontakty z dzieckiem?

Wykorzystywanie sytuacji pandemii COVID-19 i bezpodstawne uniemożliwianie kontaktów może zostać uznane za nadużywanie władzy rodzicielskiej i doprowadzić do jej ograniczenia.

Rodzic uprawniony do kontaktów może się również ubiegać o zwrot uzasadnionych wydatków poniesionych w związku z przygotowaniami podjętymi celem ich realizacji, np. kosztów dojazdów (zob. art. 59817 KPC).

W wyroku z 7 listopada 2000 r. w sprawie o sygn. akt I CKN 1115/00 (OSNC 2001 nr 3, poz. 50, str. 77) Sąd Najwyższy podkreślił, że zakazanie kontaktów może nastąpić wyjątkowo, gdy ich utrzymywanie zagraża życiu dziecka, jego zdrowiu, bezpieczeństwu bądź wpływa demoralizująco na dziecko.

dr Daniela Wybrańczyk, prawnik, mediator

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą! Kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA