Darowizny w 2025 r.: Nie daj się zaskoczyć skarbówce! Kiedy podatek, kiedy zwolnienie?

• Jak grupy podatkowe wpływają na obowiązek zapłaty podatku od darowizn?
• Kiedy darowizna będzie wolna od podatku w 2025 roku? Sprawdź limity i zasady
• Jakie stawki podatku od darowizny obowiązują w 2025 roku? Sprawdź aktualne skale podatkowe w tabeli
• Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od darowizn? Wyjaśniamy szczegóły
• Kiedy zgłosić darowiznę, a kiedy można tego uniknąć? Sprawdź!

To, czy będziemy musieli zapłacić podatek od darowizn w 2025 roku, zależy od stopnia pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowanym oraz od wysokości darowizny. Obowiązujące przepisy wyróżniają trzy grupy podatkowe, a każda z nich posiada odrębny limit kwoty wolnej od podatku, którego przekroczenie wymaga zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Kluczowe jest także zrozumienie, kiedy dokładnie powstaje obowiązek podatkowy w przypadku podatku od darowizn, aby uniknąć ewentualnych sankcji.

Jak grupy podatkowe wpływają na obowiązek zapłaty podatku od darowizn?

Podatek od spadków i darowizn jest określany w zależności od przynależności obdarowanego do jednej z trzech grup podatkowych. Klasyfikacja do odpowiedniej grupy zależy od stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa między darczyńcą a obdarowanym. Grupy te szczegółowo definiują, jakie osoby wchodzą w ich skład, co przekłada się na różne limity kwoty wolnej od podatku oraz obowiązujące stawki.

• I grupa podatkowa obejmuje najbliższych członków rodziny, takich jak małżonek, zstępni (np. dzieci, wnuki), wstępni (np. rodzice, dziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie;
• II grupa podatkowa skupia dalszych krewnych, takich jak zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, a także małżonkowie rodzeństwa oraz rodzeństwo małżonków. Znajdują się tu również małżonkowie innych zstępnych;
• III grupa podatkowa obejmuje wszystkich pozostałych nabywców, którzy nie zostali zaliczeni do pierwszej ani drugiej grupy podatkowej.

Oprócz tych trzech grup istnieje także tzw. "zerowa" grupa podatkowa, która obejmuje członków najbliższej rodziny: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Osoby należące do tej grupy mogą skorzystać z pełnego zwolnienia z podatku, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. To dodatkowe ułatwienie ma na celu ochronę majątku rodzinnego przed nadmiernym obciążeniem podatkowym.

Kiedy darowizna będzie wolna od podatku w 2025 roku? Sprawdź limity i zasady

W 2025 roku zasady dotyczące kwot wolnych od podatku od darowizn pozostaną takie same, jak w roku ubiegłym. Oznacza to, że wysokość limitów kwotowych zależy od grupy podatkowej, do której zaliczony jest obdarowany. Limity te wynoszą:

• 36 120 zł – dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej,
• 27 090 zł – dla nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej,
• 5 733 zł – dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej.

Podatek od darowizny oblicza się od nadwyżki wartości majątku przekraczającej kwoty wolne od podatku, które różnią się w zależności od przypisanej grupy podatkowej. Ważne jest, aby pamiętać, że do tych limitów wlicza się wszystkie darowizny otrzymane od tej samej osoby w okresie ostatnich 5 lat.

Dzięki temu przepisowi unika się sytuacji, w której większe darowizny są dzielone na mniejsze, aby ominąć obowiązek podatkowy. Dlatego zawsze warto dokładnie zsumować wartość wszystkich otrzymanych rzeczy i praw majątkowych od jednej osoby w wyznaczonym okresie, aby upewnić się, czy nie przekraczają one kwoty wolnej od podatku. To ważne, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji w przyszłości.

Jakie stawki podatku od darowizny obowiązują w 2025 roku? Sprawdź aktualne skale podatkowe w tabeli

Podatek od spadków i darowizn w Polsce jest obliczany na podstawie obowiązujących skal podatkowych, które różnią się w zależności od grupy podatkowej, do której należy obdarowany. Aktualne stawki są ustalone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek. Dokument ten precyzuje zarówno kwoty wolne od podatku, jak i szczegółowe progi podatkowe oraz stawki obowiązujące w 2025 roku.

Szczegółowe dane o progach i stawkach znajdziesz w poniższej tabeli, która jasno określa sposób obliczania podatku w zależności od kwoty nadwyżki majątku. Warto zapoznać się z tymi informacjami, aby uniknąć błędów w wyliczeniach i przygotować się na ewentualne zobowiązania podatkowe.

Tabela: Skale podatkowe w podatku od darowizn

Kwoty nadwyżki w zł		Podatek wynosi
ponad	do
1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej
	11 833	3%
11 833	23 665	355 zł i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł
23 665		946 zł 60 gr i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł
2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej
	11 833	7%
11 833	23 665	828 zł 40 gr i 9% od nadwyżki ponad 11 833 zł
23 665		1893 zł 30 gr i 12% od nadwyżki ponad 23 665 zł
3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej
	11 833	12%
11 833	23 665	1420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11 833 zł
23 655		3313 zł 20 gr i 20% od nadwyżki ponad 23 665 zł

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od darowizn? Wyjaśniamy szczegóły

Obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstaje w różnych momentach, zależnie od formy, w jakiej dochodzi do nabycia majątku. Zrozumienie tych zasad pozwala uniknąć problemów związanych z opodatkowaniem darowizn.

W przypadku darowizn obowiązek podatkowy powstaje:

• z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego,
• z chwilą przekazania darowizny obdarowanemu, jeśli umowa została zawarta bez zachowania formy aktu notarialnego.

Jeśli darowizna została przekazana, ale nie zgłoszona do opodatkowania lub zwolnienia od podatku, a nabycie jest potwierdzone dokumentem (np. pismem), obowiązek podatkowy powstaje w momencie sporządzenia tego pisma. W sytuacji, gdy darowizna nie została zgłoszona do opodatkowania, obowiązek podatkowy może również powstać w momencie, gdy podatnik powoła się na fakt nabycia przed organem podatkowym.

Kiedy zgłosić darowiznę, a kiedy można tego uniknąć? Sprawdź!

Zgłoszenie darowizny jest obowiązkiem podatnika w określonych sytuacjach, a do jego realizacji służy zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3. Formularz ten należy złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w następujących przypadkach:

• łączna wartość nabytego majątku od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym miało miejsce ostatnie nabycie, przekracza kwotę wolną od podatku;
• podatnik jest osobą najbliższą, taką jak małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym lub macocha, ale nie spełnił warunków do skorzystania ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a ustawy. Oznacza to, że nie zgłosił nabytych rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy, a w przypadku darowizny środków pieniężnych – dodatkowo nie udokumentował ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek płatniczy, rachunek inny niż płatniczy w banku, spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Co z załącznikami? W przypadku, gdy podatnicy spełniają warunki do złożenia wspólnego zeznania podatkowego, należy również wypełnić i dołączyć załącznik SD-3/A (Informacja o pozostałych podatnikach) lub kolejne załączniki. Dotyczy to wyłącznie przypadków, gdy nabycie dotyczy tych samych rzeczy lub praw majątkowych na współwłasność, w równych udziałach i tej samej wartości oraz tego samego tytułu, np. gdy dwie osoby wspólnie otrzymują samochód na współwłasność w równych udziałach. W przypadku składania zeznania drogą elektroniczną, informacja SD-3/A musi być składana jako odrębny formularz.

Kiedy zgłoszenie darowizny nie jest wymagane? Podatnik nie musi składać zeznania podatkowego w dwóch sytuacjach:

• wartość rynkowa darowizny nie przekracza kwoty wolnej od podatku, uwzględniając zasadę kumulacji wartości majątku nabytego od tej samej osoby w ciągu 5 lat poprzedzających ostatnie nabycie;
• darowizna została dokonana w formie aktu notarialnego.

Zrozumienie tych zasad pozwala uniknąć błędów w rozliczeniach podatkowych. Dzięki temu można także uniknąć konsekwencji wynikających z niezłożenia obowiązkowego zeznania podatkowego w wymaganym terminie.

Poradnik „PIT-y i ulgi podatkowe 2024”