Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Darowizna - definicja, umowa, podatki, odwołanie

Agnieszka Kapała-Sokalska
Adwokat, właściciel Kancelarii Adwokackiej AKS
Darowizna Fot. fotolia
Darowizna Fot. fotolia
Czym jest darowizna? Jak zdefiniować ten rodzaj mowy? Jakie skutki m.in. podatkowe wiążą się z jej dokonaniem? Jak można odwołać darowiznę?

Darowizna to umowa

Jako że darowizna jest umową, muszą w niej więc uczestniczyć dwie strony. Po jednej występuje darczyńca, który przekazuje na przykład dom, samochód lub inne przedmioty, a po drugiej obdarowany. Oczywiście, zarówno po jednej, jak i po drugiej stronie umowy może występować kilka osób. Częsta w praktyce jest na przykład taka sytuacja, że rodzice obdarowują swoje dziecko.

Darowizna to umowa nieodpłatna, zatem darczyńca nie otrzymuje nic w zamian za świadczenie, które przykazuje obdarowanemu.

Przepisy wprowadziły jednak, o czym niewiele osób wie, pewien bardzo istotny obowiązek po stronie obdarowanego. Otóż, jeżeli darczyńca, po wykonaniu darowizny, popadnie w niedostatek, może domagać się od obdarowanego środków, których mu brakuje do utrzymania w zakresie jego usprawiedliwionych potrzeb. Obdarowany jest zatem obowiązany do takich świadczeń, ale - co istotne - tylko w zakresie jeszcze istniejącego wzbogacenia. Zawsze jednak można zwolnić się z obowiązku dostarczania darczyńcy tych środków, po prostu zwracając mu wartość wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Akt notarialny

Umowa darowizny, gdy chodzi o nieruchomość, bezwzględnie musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. W przeciwnym wypadku będzie nieważna.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli chcemy zawrzeć umowę darowizny lokalu lub domu, w którym sami zamieszkujemy, to warto bardzo dobrze przemyśleć ten krok.

Jeżeli już zdecydujemy się dokonać takiej darowizny, którą przenosimy własność nieruchomości, czyli mówiąc inaczej darowujemy komuś nieruchomość, a jest to lokal lub dom, w którym mieszkamy (bardzo częsty przypadek, gdy rodzice przekazują dom dzieciom lub dziadkowie wnukom, aby „uregulować” sprawy na przyszłość), to zabezpieczmy w umowie uprawnienie do dożywotniego zamieszkiwania w tej nieruchomości - poprzez ustanowienie służebności mieszania. Służebność ta, to prawo ściśle związane z osobą, wygaśnie ono zatem z chwilą śmierci darczyńcy. Dzięki takiemu rozwiązaniu darczyńca będzie mógł zamieszkiwać w mieszkaniu, które darował dzieciom czy wnukom. A zachowanie obdarowanych wobec darczyńcy będzie o tyle ważne, że w przypadku, gdyby uniemożliwiali rodzicowi lub dziadkowi spokojne zamieszkiwanie, wówczas może to być podstawą do odwołania darowizny z powodu rażącej niewdzięczności.

Zobacz również: Jak napisać umowę darowizny samochodu?

Rażąca niewdzięczność

Należy pamiętać, aby decyzję o zawarciu umowy darowizny podejmować z ogromną ostrożnością. Przyczyny odwołania darowizny są bowiem ściśle określone ustawowo i dotyczą sytuacji bardzo wyjątkowych. Jedną z nich jest rażąca niewdzięczność obdarowanego, a wiązać się ona może na przykład właśnie z sytuacją, gdy darczyńca zostanie pozbawiony zamieszkiwania w darowanym lokalu, pomimo iż ustanowiono służebność mieszkania.

Bardzo ważne są tutaj terminy, albowiem osoba uprawniona do odwołania darowizny może to uczynić tylko w okresie roku, licząc od dnia, w którym dowiedziała się o rażącej niewdzięczności obdarowanego.

Każdorazowo należy zachować ostrożność, polegającą w szczególności na tym, by zawczasu zasięgnąć konsultacji prawnej i nie dokonywać powyższych czynności pochopnie.

Odwołanie formalnie jest łatwe, ale...

Nawet gdy darowana została nieruchomość, odwołanie takiej darowizny jest pod względem formalnym mniej skomplikowane, niż jej dokonanie. Wystarczy bowiem, że darczyńca złoży wobec obdarowanego oświadczenie na piśmie, w którym poda, iż odwołuje darowiznę, a oświadczenie to dotrze do obdarowanego w taki sposób, że będzie on mógł zapoznać się z jego treścią.

W odniesieniu do nieruchomości samo złożenie oświadczenia nie spowoduje jednak, że własność „wróci” do darczyńcy. Obdarowany musi bowiem jeszcze przenieść tę własność z powrotem na darczyńcę- w sposób przewidziany prawem, czyli w formie aktu notarialnego. Często jednak obdarowany nie chce takiej aktywności podjąć.

Wówczas niemożliwy będzie szybki powrót do stanu sprzed darowizny. W takiej sytuacji, darczyńca, chcąc odzyskać własność nieruchomości, powinien złożyć odpowiedni pozew do sądu.

Darowizna i podatki

Pamiętajmy, że przy umowach darowizny obdarowany może być zobowiązany do zapłacenia podatku. Przepisy przewidują jednak kwoty wolne od podatku, w pewnych sytuacjach umożliwiają też skorzystanie ze zwolnienia.

Warto wiedzieć, że członkowie najbliższej rodziny darczyńcy uzyskali nieograniczoną kwotowo możliwość zwolnienia z konieczności zapłacenia podatku od darowizn. Chodzi tutaj o tzw. 0 grupę podatkową, do której należą: małżonek, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha.

Osoby te, nawet gdy przekroczą kwotę wolną od podatku, wciąż mogą skorzystać ze zwolnienia. Muszą jednak dopełnić ważnego obowiązku, tj. zgłosić nabycie przedmiotu darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego- w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Adwokat Agnieszka Kapała-Sokalska
Prowadzi swoją Kancelarię Adwokacką w Gdańsku, specjalizującą się m.in. w prawie spadkowym, prawie rodzinnym, ochronie dóbr osobistych, postępowaniach egzekucyjnych, windykacji roszczeń. Adwokat Kapała-Sokalska jest autorką bloga prawniczego o dochodzeniu roszczeń pieniężnych: http://nakaz-zapłaty.pl/

Polecamy serwis: Darowizny

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • olga
    2022-08-28 14:13:51
    Na pewno warto się zgłosić do doświadczonego notariusza, a do takich należy notariusz Cejrowska z Tczewa, z których usług korzystam od dawna.
    0
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
TSUE: reforma polskiego wymiaru sprawiedliwości z 2019 roku narusza prawo UE

W dniu 5 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w wyroku, że reforma polskiego wymiaru sprawiedliwości z grudnia 2019 r. narusza prawo Unii Europejskiej. W ten sposób TSUE uwzględnił skargę Komisji Europejskiej wniesioną w kwietniu 2021 roku. Część zarzutów TSUE jest już nieaktualna - powiedział minister ds. UE Szymon Szynkowski vel Sęk. Nie znajdują się w nim tezy, które sprawiałyby, że musielibyśmy myśleć o nowelizacji ustawowej - dodał.

Zasiłek chorobowy dla pracownika po 50. roku życia

Zasiłek chorobowy dla pracownika po 50. roku życia – od którego dnia może go otrzymać? Pracownik 50+ zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego przez okres 14 dni w roku kalendarzowym. Od 15. dnia niezdolności do pracy przysługuje mu zasiłek chorobowy. 

Komisja ds. badania wpływów rosyjskich. 14-dniowy termin złożenia wniosku do TK zostanie dochowany

14-dniowy termin złożenia wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy powołującej komisję ds. badania wpływów rosyjskich zostanie dochowany - zapewniał w poniedziałek w TVP 1 prezydencki minister Andrzej Dera.

Jak wymieniać złotówki na inne waluty podczas wakacji? Wakacyjny poradnik

Gdzie wymienić złotówki na inną walutę, żeby później nie żałować? Oto porady na wakacje!

Udział w marszu 4 czerwca. Co myślą Polacy? SONDAŻ

54 proc. ankietowanych wątpi w to, że marsz organizowany 4 czerwca przez opozycję będzie sukcesem - wynika z sondażu Instytutu Badań Pollster wykonanego na zlecenie "Super Expressu”. Przeciwnego zdania jest 46 proc. badanych.

Ministerstwo Sprawiedliwości zaostrza kary dla pijanych kierowców

Ochrona bezpieczeństwa na drogach i zwalczanie groźnych zachowań nieodpowiedzialnych kierowców. To cel, który Ministerstwo Sprawiedliwości konsekwentnie realizuje, zaostrzając kary dla przestępców drogowych - informuje Ministerstwo Sprawiedliwości.

Wiadomo, kiedy będą wypłaty 800 plus

800 plus. Od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia wychowawczego wzrośnie z kwoty 500 zł do 800 zł - zakłada opublikowany w piątek projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Zmiana wysokości świadczenia nastąpi z urzędu, bez konieczności składania dodatkowego wniosku.

Rodzicu, pamiętaj o złożeniu wniosku na nowe 500+

Pierwsze 600 mln zł zostało przelanych na konta rodziców. 1 czerwca rozpoczął się kolejny roczny okres wypłaty świadczenia Rodzina 500+. Tak, jak dotychczas w każdym miesiącu będzie dziesięć terminów wypłat. Zdecydowana większość rodziców i opiekunów zachowała dotychczasowy termin wypłat, co ułatwia planowanie domowego budżetu. 

Wyzwania nefrologii dziecięcej. Jest dobrze, ale mogłoby być lepiej

Wyzwania nefrologii dziecięcej – co stanowi problem? W Polsce jest jedynie 120 lekarzy ze specjalizacją nefrologii dziecięcej. Największą bolączką w tej dziedzinie jest dostęp do świadczeń w lecznictwie otwartym, zwłaszcza poza ośrodkami akademickimi. 

Marsz 4 czerwca. Gdzie i o której? Trasa i utrudnienia [MAPA]

4 czerwca 2023 roku w 34. rocznicę pierwszych, częściowo wolnych wyborów w Warszawie odbędzie Wielki Marsz, tzw. marsz 4 czerwca. O której się rozpocznie? Którędy będzie przebiegała trasa? Mamy dla was najważniejsze informacje na temat Marszu 4 czerwca.

Niedrożność porażenna jelit - przyczyny, objawy i pilna konieczność interwencji medycznej

Niedrożność porażenna jelit, znana również jako niedrożność paraliżująca, to stan, w którym mięśnie jelit tracą zdolność do skurczów i prawidłowego poruszania pokarmem. Jest to poważny problem, który prowadzi do zahamowania ruchów perystaltycznych jelit, co uniemożliwia przemieszczanie się pokarmu wzdłuż przewodu pokarmowego.

800+ od 2024 roku - ruszyły konsultacje projektu ustawy. Kto dostanie wyższe świadczenie wychowawcze?

1 czerwca 2023 r. w przedszkolu w Żabiej Woli Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki ogłosił rozpoczęcie konsultacji dotyczących ustawy, która zwiększa świadczenie „Rodzina 500+” do 800 zł miesięcznie.

„Dyrektywa plastikowa” od 1 lipca 2024 r. Zniknie wiele produktów jednorazowych!

Polska wdraża „dyrektywę plastikową”. Z półek zniknie wiele produktów jednorazowych. Zmiany od 1 lipca 2024 roku.

Umył psa w myjni samochodowej. Stanie przed sądem

Zarzut znęcania się nad zwierzęciem usłyszał 45-letni oświęcimianin, który umył psa w myjni samochodowej przy użyciu znajdujących się tam detergentów i lancy z wodą pod ciśnieniem – podała w środę oświęcimska policja. Zatrzymany stanie przed sądem.

500 plus 2023 - wniosek, terminy, wypłata. Kiedy złożyć wniosek i jakich błędów nie można popełnić?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że gdy rodzic złoży wniosek o 500 plus do 31 maja 2023 r., otrzyma prawo do świadczenia od 1 czerwca 2023 r. do 31 maja 2024 roku. Błędów we wnioskach jest mniej niż w ubiegłym roku, ale wciąż zdarzają się sytuacje, kiedy dwoje rodziców wnioskuje na to samo dziecko – wskazuje rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

Dzień Dziecka. Roduś nauczy dzieci chronić dane osobowe

Z Rodusiem chronimy dane osobowe – to tytuł e-lekcji, na którą uczniów klas 1–3 zaprosił Urząd Ochrony Danych Osobowych. Lekcja ma na celu m.in. nauczenie dzieci ochrony swoich danych osobowych. Wydarzenie odbędzie się w Dzień Dziecka.

1 czerwca - XXIX sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży

W Międzynarodowym Dniu Dziecka uczniowie będą obradować na XXIX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży. Temat tegorocznej sesji związany jest z 80. rocznicą wybuchu powstania w getcie warszawskim, dotyczy walki zbrojnej żydowskich organizacji bojowych.

Rynek pracy - czym jest i jakie stoją przed nim wyzwania?

Rynek pracy jest często używanym pojęciem w kontekście poszukiwania pracy. Jak można go zdefiniować? Jakim wyzwaniom obecnie podlega?

Zachowek po zmianach w 2023 r.

Czym jest zachowek i komu przysługuje? Jakie zmiany weszły w życie 22 maja 2023 r.? Oto najważniejsze informacje.

Jak podróżować z dzieckiem po Unii Europejskiej?

O czym warto pamiętać, gdy podróżujemy z dzieckiem samolotem, autem lub pociągiem? Jakie dokumenty są niezbędne? Na co zwrócić uwagę, wybierając hotel?

Wszystko zaczyna się od fundatora, czyli o roli założyciela fundacji rodzinnej

Jaka jest rola fundatora w fundacji rodzinnej? Jakie możliwości i kompetencje daje fundatorowi konstrukcja prawna fundacji rodzinnej? 

Dzień Dziecka 2023. 10 pomysłów na wspólne spędzenie czasu

Dzień Dziecka coraz bliżej, a to doskonała okazja na prezent w postaci wspólnie spędzonego czasu. Oto 10 propozycji, z których każdy znajdzie coś dla siebie. 

Czy urzędnicy otrzymają wynagrodzenie za nadgodziny?

Obecne regulacje sprawiają, że zatrudnieni w służbie cywilnej otrzymują za nadgodziny czas wolny, a nie wynagrodzenie. Jednak planowane zmiany w prawie zakładają większą elastyczność w tym zakresie i umożliwienie zapłaty za nadgodziny dla urzędników.

Stan klęski żywiołowej

Stan klęski żywiołowej – stan nadzwyczajny, który może zostać wprowadzony w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia.

Stan wyjątkowy

Stan wyjątkowy – stan nadzwyczajny, który może zostać wprowadzony w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, w razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.