REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Darowizna - definicja, umowa, podatki, odwołanie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Kapała-Sokalska
Adwokat, właścicielka Kancelarii Adwokackiej AKS
Darowizna Fot. fotolia
Darowizna Fot. fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest darowizna? Jak zdefiniować ten rodzaj mowy? Jakie skutki m.in. podatkowe wiążą się z jej dokonaniem? Jak można odwołać darowiznę?

Darowizna to umowa

Jako że darowizna jest umową, muszą w niej więc uczestniczyć dwie strony. Po jednej występuje darczyńca, który przekazuje na przykład dom, samochód lub inne przedmioty, a po drugiej obdarowany. Oczywiście, zarówno po jednej, jak i po drugiej stronie umowy może występować kilka osób. Częsta w praktyce jest na przykład taka sytuacja, że rodzice obdarowują swoje dziecko.

REKLAMA

Darowizna to umowa nieodpłatna, zatem darczyńca nie otrzymuje nic w zamian za świadczenie, które przykazuje obdarowanemu.

Przepisy wprowadziły jednak, o czym niewiele osób wie, pewien bardzo istotny obowiązek po stronie obdarowanego. Otóż, jeżeli darczyńca, po wykonaniu darowizny, popadnie w niedostatek, może domagać się od obdarowanego środków, których mu brakuje do utrzymania w zakresie jego usprawiedliwionych potrzeb. Obdarowany jest zatem obowiązany do takich świadczeń, ale - co istotne - tylko w zakresie jeszcze istniejącego wzbogacenia. Zawsze jednak można zwolnić się z obowiązku dostarczania darczyńcy tych środków, po prostu zwracając mu wartość wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Akt notarialny

Umowa darowizny, gdy chodzi o nieruchomość, bezwzględnie musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. W przeciwnym wypadku będzie nieważna.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli chcemy zawrzeć umowę darowizny lokalu lub domu, w którym sami zamieszkujemy, to warto bardzo dobrze przemyśleć ten krok.

Jeżeli już zdecydujemy się dokonać takiej darowizny, którą przenosimy własność nieruchomości, czyli mówiąc inaczej darowujemy komuś nieruchomość, a jest to lokal lub dom, w którym mieszkamy (bardzo częsty przypadek, gdy rodzice przekazują dom dzieciom lub dziadkowie wnukom, aby „uregulować” sprawy na przyszłość), to zabezpieczmy w umowie uprawnienie do dożywotniego zamieszkiwania w tej nieruchomości - poprzez ustanowienie służebności mieszania. Służebność ta, to prawo ściśle związane z osobą, wygaśnie ono zatem z chwilą śmierci darczyńcy. Dzięki takiemu rozwiązaniu darczyńca będzie mógł zamieszkiwać w mieszkaniu, które darował dzieciom czy wnukom. A zachowanie obdarowanych wobec darczyńcy będzie o tyle ważne, że w przypadku, gdyby uniemożliwiali rodzicowi lub dziadkowi spokojne zamieszkiwanie, wówczas może to być podstawą do odwołania darowizny z powodu rażącej niewdzięczności.

Zobacz również: Jak napisać umowę darowizny samochodu?

Rażąca niewdzięczność

REKLAMA

Należy pamiętać, aby decyzję o zawarciu umowy darowizny podejmować z ogromną ostrożnością. Przyczyny odwołania darowizny są bowiem ściśle określone ustawowo i dotyczą sytuacji bardzo wyjątkowych. Jedną z nich jest rażąca niewdzięczność obdarowanego, a wiązać się ona może na przykład właśnie z sytuacją, gdy darczyńca zostanie pozbawiony zamieszkiwania w darowanym lokalu, pomimo iż ustanowiono służebność mieszkania.

Bardzo ważne są tutaj terminy, albowiem osoba uprawniona do odwołania darowizny może to uczynić tylko w okresie roku, licząc od dnia, w którym dowiedziała się o rażącej niewdzięczności obdarowanego.

Każdorazowo należy zachować ostrożność, polegającą w szczególności na tym, by zawczasu zasięgnąć konsultacji prawnej i nie dokonywać powyższych czynności pochopnie.

Odwołanie formalnie jest łatwe, ale...

Nawet gdy darowana została nieruchomość, odwołanie takiej darowizny jest pod względem formalnym mniej skomplikowane, niż jej dokonanie. Wystarczy bowiem, że darczyńca złoży wobec obdarowanego oświadczenie na piśmie, w którym poda, iż odwołuje darowiznę, a oświadczenie to dotrze do obdarowanego w taki sposób, że będzie on mógł zapoznać się z jego treścią.

REKLAMA

W odniesieniu do nieruchomości samo złożenie oświadczenia nie spowoduje jednak, że własność „wróci” do darczyńcy. Obdarowany musi bowiem jeszcze przenieść tę własność z powrotem na darczyńcę- w sposób przewidziany prawem, czyli w formie aktu notarialnego. Często jednak obdarowany nie chce takiej aktywności podjąć.

Wówczas niemożliwy będzie szybki powrót do stanu sprzed darowizny. W takiej sytuacji, darczyńca, chcąc odzyskać własność nieruchomości, powinien złożyć odpowiedni pozew do sądu.

Darowizna i podatki

Pamiętajmy, że przy umowach darowizny obdarowany może być zobowiązany do zapłacenia podatku. Przepisy przewidują jednak kwoty wolne od podatku, w pewnych sytuacjach umożliwiają też skorzystanie ze zwolnienia.

Warto wiedzieć, że członkowie najbliższej rodziny darczyńcy uzyskali nieograniczoną kwotowo możliwość zwolnienia z konieczności zapłacenia podatku od darowizn. Chodzi tutaj o tzw. 0 grupę podatkową, do której należą: małżonek, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha.

Osoby te, nawet gdy przekroczą kwotę wolną od podatku, wciąż mogą skorzystać ze zwolnienia. Muszą jednak dopełnić ważnego obowiązku, tj. zgłosić nabycie przedmiotu darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego- w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Adwokat Agnieszka Kapała-Sokalska
Prowadzi swoją Kancelarię Adwokacką w Gdańsku, specjalizującą się m.in. w prawie spadkowym, prawie rodzinnym, ochronie dóbr osobistych, postępowaniach egzekucyjnych, windykacji roszczeń. Adwokat Kapała-Sokalska jest autorką bloga prawniczego o dochodzeniu roszczeń pieniężnych: http://nakaz-zapłaty.pl/

Polecamy serwis: Darowizny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA