REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wielka reforma Centrów Usług Społecznych: Nowe prawo zmieni dostępność i jakość wsparcia w gminach – co planuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wielka reforma Centrów Usług Społecznych: Nowe prawo zmieni dostępność i jakość wsparcia w gminach – co planuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej?
Wielka reforma Centrów Usług Społecznych: Nowe prawo zmieni dostępność i jakość wsparcia w gminach – co planuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Centra Usług Społecznych mają przejść długo wyczekiwaną reformę. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który zmienia zasady ich funkcjonowania. Nowe przepisy mają zwiększyć dostępność i jakość usług, ułatwić gminom tworzenie CUS i dopasować wsparcie do realnych potrzeb mieszkańców. Co konkretnie się zmieni i dlaczego ta reforma jest tak istotna?

rozwiń >

Centra Usług Społecznych – fundament lokalnego wsparcia, który potrzebuje nowego prawa

REKLAMA

Centra Usług Społecznych (CUS) od kilku lat stanowią jeden z filarów polityki społecznej w Polsce. Zostały powołane ustawą z 19 lipca 2019 roku, a ich podstawową misją jest zapewnienie mieszkańcom gmin lepszego dostępu do usług społecznych, odpowiadających na realne potrzeby lokalnych społeczności. Obowiązujące przepisy funkcjonują jednak bez zmian od 1 stycznia 2020 roku. Praktyka pokazała, że mimo pozytywnych doświadczeń, obecne regulacje są zbyt sztywne i nie zawsze przystają do różnorodnych realiów gmin w całym kraju.

REKLAMA

CUS-y zajmują się szerokim zakresem działań – od integracji i koordynowania usług, poprzez organizację wsparcia opiekuńczego, poradnictwo, działania edukacyjne i profilaktyczne, aż po świadczenia pieniężne i pozapieniężne. Ich rola jest ogromna, ponieważ nie tylko pomagają rodzinom, seniorom, osobom z niepełnosprawnościami czy zagrożonym wykluczeniem społecznym, ale też wspierają rozwój kapitału społecznego. Organizują warsztaty, szkolenia, inicjatywy lokalne, które budują więzi międzyludzkie i wzmacniają aktywność mieszkańców.

Jednak skala działania CUS jest wciąż zbyt mała. Do tej pory powstało nieco ponad 100 takich jednostek, choć eksperci wskazują, że potencjał istnieje co najmniej w 250 gminach. Dlaczego więc CUS nie są jeszcze powszechne? Kluczową barierą okazują się przepisy prawne – zbyt sztywne i ograniczające samorządy w możliwości dostosowania centrów do własnych warunków. Właśnie dlatego Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych – oznaczony numerem UD294.

Dlaczego potrzebna jest reforma CUS? Eksperci wskazują na szereg barier i braków

Pomysł nowelizacji nie wziął się znikąd. Ministerstwo oparło się na analizie dotychczasowego funkcjonowania centrów, rekomendacjach Zespołu do spraw reformy systemu pomocy społecznej, a także szerokich prekonsultacjach. W spotkaniach uczestniczyło ponad 1000 przedstawicieli samorządów, instytucji i organizacji działających lokalnie. Wyniki tych prac jasno pokazały, że obecna ustawa wymaga zmian.

Do najważniejszych problemów i potrzeb, które zgłaszali praktycy, należą m.in.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • brak ustawowej definicji usług społecznych,
  • konieczność programowania działań w oparciu o diagnozę lokalnych potrzeb,
  • zbyt sztywne zasady zatrudniania kadry,
  • zakaz łączenia struktur CUS z placówkami całodobowymi,
  • trudności z uruchamianiem centrów w mniejszych gminach.

REKLAMA

Te ograniczenia powodują, że wiele samorządów, choć gotowych do stworzenia centrum, nie mogło tego zrobić. Projekt ustawy ma odblokować ten potencjał i sprawić, że usługi społeczne będą bardziej dostępne, elastyczne i odpowiadające lokalnym realiom.

Warto dodać, że reforma wpisuje się w szerszą strategię – jest częścią procesu deinstytucjonalizacji i realizacji „Strategii na rzecz Osób z niepełnosprawnościami 2021–2030”. Oznacza to, że zmiany w CUS są nie tylko korektą prawa, ale elementem długofalowej transformacji całego systemu wsparcia społecznego w Polsce.

Jakie zmiany przewiduje projekt ustawy? Lista rozwiązań

Projekt nowelizacji wprowadza szereg systemowych zmian. Ich celem jest zwiększenie dostępności i jakości usług społecznych, a także ułatwienie samorządom tworzenia i prowadzenia CUS. Poniżej najważniejsze z nich:

  1. Wprowadzenie definicji legalnej usług społecznych – pozwoli to uporządkować przepisy i ujednolicić rozumienie tego pojęcia w całym kraju.
  2. Doprecyzowanie katalogu realizatorów usług – dzięki temu w systemie zostaną uwzględnione wszystkie podmioty lokalne, które faktycznie wykonują zadania społeczne.
  3. Obowiązek opracowania programu usług społecznych – program będzie tworzony na podstawie diagnozy lokalnych potrzeb i potencjału społeczności. Co ważne, oba dokumenty będą konsultowane z mieszkańcami i przedstawiane Radzie Gminy lub Powiatu.
  4. Nowa podstawa prawna dla wewnętrznej struktury CUS – regulamin organizacyjny stanie się aktem prawa wewnętrznego, co zwiększy przejrzystość działania.
  5. Większa elastyczność zatrudnienia – samorządy będą mogły powołać większą liczbę organizatorów społeczności lokalnej i pracowników wspierających zespół ds. usług społecznych.
  6. Uchylenie zakazu włączania placówek całodobowych do CUS – to kluczowa zmiana, która umożliwi integrację usług i zwiększy elastyczność lokalnych rozwiązań.
  7. Złagodzenie wymagań kwalifikacyjnych kadry – m.in. dopuszczenie zatrudniania organizatora społeczności lokalnej z wykształceniem średnim po odpowiednim kursie czy zatrudnienia koordynatora KIPUS bez statusu pracownika socjalnego.
  8. Zmiana formy zatrudnienia dyrektora CUS – z powołania na umowę o pracę, co zwiększy stabilność i przejrzystość zatrudnienia.
  9. Możliwość zatrudnienia przed ukończeniem kursów specjalizacyjnych – z maksymalnym okresem 6 miesięcy na ich odbycie.
  10. Zrównanie uprawnień koordynatorów KIPUS z pracownikami socjalnymi – w zakresie dodatku terenowego i dodatkowego urlopu, jeśli spełniają wymagania zawodowe.

Widać więc wyraźnie, że projekt nie jest kosmetyczną poprawką, ale kompleksową reformą ram prawnych.

Jakie korzyści przyniesie reforma Centrów Usług Społecznych?

Projektowane zmiany mają duże znaczenie dla mieszkańców gmin, samorządów i samych pracowników sektora społecznego. Korzyści można podzielić na kilka głównych obszarów:

  • dla mieszkańców: łatwiejszy dostęp do usług dopasowanych do lokalnych potrzeb, szybsze reagowanie na problemy społeczne, większa kompleksowość wsparcia;
  • dla samorządów: większa elastyczność w tworzeniu CUS, możliwość dostosowania struktur do realiów gminy, uproszczenia organizacyjne;
  • dla kadry CUS: nowe możliwości zatrudnienia, bardziej elastyczne wymagania kwalifikacyjne, lepsze warunki pracy, w tym dodatkowe urlopy i dodatki terenowe.

Reforma pozwoli także na lepszą integrację usług społecznych z innymi elementami wsparcia – jak mieszkalnictwo, usługi opiekuńcze czy działania edukacyjne. Dzięki temu mieszkańcy zyskają bardziej spójny i kompleksowy system pomocy.

Konsultacje społeczne i eksperckie – fundament przygotowania projektu

Warto podkreślić, że projekt ustawy nie powstał w gabinetach oderwanych od rzeczywistości. Został przygotowany w oparciu o bardzo szerokie konsultacje. W pracach Zespołu do spraw reformy systemu pomocy społecznej uczestniczyli przedstawiciele samorządów, praktycy z instytucji pomocy, eksperci oraz naukowcy.

Ministerstwo przeprowadziło również prekonsultacje, w których wzięło udział ponad 1000 osób z całej Polski. Rozmawiano o najważniejszych barierach i potrzebach, które teraz znalazły odzwierciedlenie w projekcie. To oznacza, że ustawa odpowiada na realne problemy i oczekiwania środowisk lokalnych, a nie jest jedynie formalną modyfikacją.

Kiedy reforma CUS wejdzie w życie i kto za nią odpowiada?

Organem odpowiedzialnym za przygotowanie projektu jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a osobą odpowiedzialną – Podsekretarz Stanu Katarzyna Nowakowska. Projekt ma zostać przedłożony Radzie Ministrów jeszcze w IV kwartale 2025 roku.

To oznacza, że wkrótce rozpoczną się dalsze etapy procesu legislacyjnego. Jeśli zmiany zostaną przyjęte, możemy spodziewać się, że już w kolejnych latach liczba Centrów Usług Społecznych w Polsce znacząco wzrośnie. A co za tym idzie – mieszkańcy wielu gmin otrzymają szersze i lepiej zorganizowane wsparcie.

Szansa na nową jakość w usługach społecznych

Reforma Centrów Usług Społecznych to nie tylko korekta przepisów, ale krok w stronę zupełnie nowej jakości wsparcia w gminach. Projekt odpowiada na potrzeby mieszkańców, samorządów i pracowników, a jednocześnie wpisuje się w szerszą strategię deinstytucjonalizacji i włączania społecznego.

Najważniejsze zmiany – od wprowadzenia definicji usług społecznych, przez elastyczniejsze zasady zatrudniania, aż po integrację placówek całodobowych – sprawiają, że system wsparcia stanie się bardziej dostępny i skuteczny. To ogromna szansa, aby usługi społeczne przestały być postrzegane jako biurokratyczny obowiązek, a zaczęły realnie odpowiadać na potrzeby ludzi w ich najbliższym otoczeniu.

W najbliższych miesiącach okaże się, jak szybko projekt przejdzie przez proces legislacyjny. Jedno jest jednak pewne – zmiany w CUS są nieuniknione i oczekiwane przez samorządy w całej Polsce. Jeśli reforma zostanie przeprowadzona zgodnie z założeniami, będzie to ważny krok ku nowoczesnej i bardziej sprawiedliwej polityce społecznej.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 10 września 2025 r. zmiany w OC po zakupie auta. Kara za błąd nawet 9330 zł

Od 10 września 2025 r. zmieniają się przepisy dotyczące OC po zakupie auta. Nabywca używanego pojazdu będzie mógł wskazać konkretną datę zakończenia polisy poprzedniego właściciela, ale tylko pod warunkiem zachowania ciągłości ubezpieczenia. Brak choćby jednego dnia ochrony oznacza wysoką karę pieniężną. To nie wszystko, nowe zasady obejmą też rolników i ubezpieczenia budynków. Sprawdź, co musisz zrobić, żeby nie płacić.

Wielka reforma Centrów Usług Społecznych: Nowe prawo zmieni dostępność i jakość wsparcia w gminach – co planuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej?

Centra Usług Społecznych mają przejść długo wyczekiwaną reformę. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który zmienia zasady ich funkcjonowania. Nowe przepisy mają zwiększyć dostępność i jakość usług, ułatwić gminom tworzenie CUS i dopasować wsparcie do realnych potrzeb mieszkańców. Co konkretnie się zmieni i dlaczego ta reforma jest tak istotna?

Choroby zakaźne i aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce [RAPORT]

W odpowiedzi na rosnącą potrzebę dostępu do rzetelnych informacji o stanie zdrowia publicznego, Centrum e-Zdrowia – we współpracy z Ministerstwem Zdrowia oraz Głównym Inspektoratem Sanitarnym – opracowało nowoczesny, interaktywny raport poświęcony chorobom zakaźnym. To innowacyjne źródło danych, dostępne zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Raport stanowi aktualny przegląd sytuacji epidemiologicznej w Polsce.

Asystencja osobista coraz bliżej. Kto dostanie darmowego asystenta i na jak długo?

Projekt ustawy o asystencji osobistej nabiera tempa i zbliża się do finalnych prac legislacyjnych. Rząd planuje objąć bezpłatnym wsparciem osoby z niepełnosprawnościami w wieku od 13 do 65 lat, zapewniając im pomoc asystenta finansowaną z budżetu państwa. Jeżeli ustawa zostanie uchwalona, część beneficjentów będzie mogła liczyć nawet na 240 godzin indywidualnej pomocy miesięcznie, w domu, pracy i w codziennym życiu.

REKLAMA

Za co rowerzysta może dostać mandat? ABC jazdy rowerem poza jezdnią: chodniki, ciągi pieszo-rowerowe, ścieżki rowerowe, pasy, użycie dzwonka, parkowanie

Jakie są aktualne zasady jazdy rowerem poza jezdnią (chodniki, droga dla pieszych i rowerów, ścieżki i pasy rowerowe) i pieszo ścieżką rowerową przedstawia radca prawny Mirosław Siwiński. Autor wyjaśnia m.in. za co rowerzysta może otrzymać mandat, czy może używać dzwonka jadąc chodnikiem i z jaką prędkością może się poruszać.

Trzeba będzie mieć certyfikat cyberbezpieczeństwa żeby wykazać cyberodporność. Nowe przepisy od 28 sierpnia 2025 r.

Kilka dni temu w życie weszły nowe, ważne przepisy dotyczące certyfikacji cyberbezpieczeństwa. Nowe przepisy pozwolą na wydawanie europejskich i krajowych certyfikatów bezpieczeństwa dla produktów, usług, systemów i procesów związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (ICT). Będzie to potwierdzenie, że dany produkt, usługa lub proces spełnia określone standardy ochrony danych i odporności na cyberataki. Jest to też ważny dokument w przetargach publicznych.

Wynagrodzenia zasadnicze w szkole (jesień 2025 r.): nauczyciel, woźna, konserwator, informatyk, księgowa

Woźna w szkole otrzymuje przeciętnie wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4680-4700 zł brutto, konserwator szkolny i kucharz dostaje średnio 4740-4800 zł brutto miesięcznej pensji. Niewiele wyższe jest przeciętne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego z tytułem zawodowym magistra i z przygotowaniem pedagogicznym - wynosi 5153 zł zł brutto - sprawdziła Polska Agencja Prasowa.

Podwyżki w komisjach lekarskich 2025 – nowe rozporządzenie MON zwiększy wynagrodzenia nawet do 1200 zł dziennie

Rząd szykuje ważne zmiany w wynagrodzeniach członków komisji lekarskich powoływanych do kwalifikacji wojskowej. Nowy projekt rozporządzenia MON przewiduje znaczące podwyżki dziennych stawek dla lekarzy, psychologów, pielęgniarek, ratowników medycznych oraz sekretarzy. Celem jest ułatwienie kompletowania składów komisji, które w ostatnich latach borykały się z problemem braku chętnych specjalistów. Wynagrodzenie lekarza w komisji lekarskiej może wzrosnąć nawet do 950 zł dziennie, a przewodniczącego – do 1200 zł.

REKLAMA

Rodzice nie unikną kłopotliwego obowiązku, ale do szkoły nie wejdzie też osoba skazana za poważne przestępstwa – 3x „nie” Prezydenta wobec nowelizacji ustawy lex Kamilek

W dniu 29 sierpnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki odmówił podpisania nowelizacji ustawy lex Kamilek, która miałaby wyjaśnić niektóre wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem ustawy, jak również m.in. uprawnić pracowników zakwaterowania zbiorowego (czyli np. hoteli) do weryfikacji osób, które przebywają w takich obiektach z dziećmi. Jednocześnie jednak zakładała ona złagodzenie wymogów weryfikacji osób dopuszczonych do kontaktu z dziećmi (w tym m.in. rodziców pomagających w przedszkolu, szkole czy podczas wycieczek), co Prezydent ocenił jako – osłabienie gwarancji bezpieczeństwa małoletnich.

Jak uniknąć niechcianego spadku – poradnik na 2025 r.

Niechciany spadek kojarzy się przede wszystkim z dziedziczeniem długów i innych kłopotliwych zobowiązań. W polskim prawie spadkobierca dziedziczy zarówno prawa, jak i obowiązki majątkowe. Obejmują one m.in. kredyty, zaległe alimenty i inne długi. Aby uniknąć przejęcia cudzych zobowiązań, trzeba w odpowiednim terminie podjąć świadomą decyzję. Poniżej przedstawiamy najważniejsze sposoby uniknięcia niechcianego spadku w świetle aktualnych przepisów obowiązujących w 2025 r.

REKLAMA